ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Sun, 17.04.2011, 10:36
آمریکا و متحدانش در جستجوی پناهگاهی برای قذافی


نیویورک تایمز/ دیوید سنگر – اریک اشمیت

فرارو- سرویس بین الملل؛ دولت اوباما جستجو برای یافتن کشوری، به احتمال قوی در آفریقا، که مایل به تأمین پناهگاهی برای سرهنگ معمر قذافی در صورت اخراج از لیبی باشد را آغاز کرده است. این جستجو در حالی صورت می‌گیرد که موج جدیدی از گزارش‌های اطلاعاتی حاکی از آن است که هیچ یک از رهبران شورشی به عنوان جانشین معتبری برای دیکتاتور لیبی پدیدار نشده‌اند.

جستجوی شدید برای کشوری که سرهنگ قذافی را بپذیرد بی‌سر و صدا توسط ایالات متحده و متحدانش در جریان است. ولی رهبر لیبی در روزهای اخیر از خود مقاومت نشان داده، ‌در خیابان‌های طرابلس جولان می‌دهد و اعلام می‌کند که هیچ تمایلی به تسلیم شدن در برابر درخواست برای ترک کشور ندارد.

این کوشش با این احتمال که وی تحت پیگرد دیوان بین المللی لاهه به خاطر بمب گذاری هواپیمای پان آمریکن در سال ۱۹۸۸ و بیرحمی‌های صورت گرفته در داخل لیبی است پیچیده‌تر می‌شود.

به گفته سه مقام رسمی آمریکایی، یک امکان این است که کشوری را پیدا کرد که امضا کننده پیمانی نباشد که کشور‌ها را ملزم می‌سازد تا هر کسی را که توسط دادگاه لاهه تحت پیگرد قرار دارد تحویل دادگاه دهد و این شاید برای سرهنگ قذافی انگیزه خروج از پناهگاه خود در طرابلس را ایجاد کند.

این اقدام ایالات متحده جهت یافتن پناهگاهی امن برای سرهنگ قذافی نشان می‌دهد که تا چه اندازه کاخ سفید سعی دارد بیانیه رییس جمهور اوباما مبنی بر اینکه رهبر لیبی باید کشور را ترک کند ولی در عین حال خودداری اوباما از اعزام نیرو را نقض نکند، اعمال نماید.

شورای امنیت سازمان ملل اجازه وارد آوردن ضربه نظامی برای حفاظت از مردم لیبی را صادر کرده ولی سرنگونی رهبری لیبی را تصویب نکرده است. اما سرنگونی وی برای اوباما و رهبران بریتانیا و فرانسه در کنار مبارزه نظامی، از اهداف آن‌ها می‌باشد.

یک مقام ارشد آمریکا روز شنبه گفت: «ما درس‌هایی از عراق آموختیم و یکی از بزرگ‌ترین درس‌ها این است که مردم لیبی باید مسئول تغییر رژیم باشند. کاری که سعی داریم بکنیم این است که در صورت امکان یک راه مسالمت آمیز برای یافتن راه خروج پیدا کنیم.»

نیمی از کشورهای آفریقا معاهده رم را امضا نکرده یا به تصویب نرسانده‌اند. این معاهده از کشور‌ها می‌خواهد که پایبند فرامین دیوان بین المللی لاهه باشند. آمریکا هم به خاطر نگرانی نسبت به محکومیت احتمالی سربازان و مأموران اطلاعاتی خود این قانون را امضا نکرده است. وزیر خارجه ایتالیا، فرانکو فراتینی، اواخر ماه گذشته میلادی گفت چند کشور افریقایی می‌توانند به سرهنگ قذافی پناه بدهند ولی از هیچ کشوری نام نبرد.

با قوت گرفتن داستان آینده سرهنگ قذافی، جزییات جدیدی در مورد بمباران یک ماهه ناتو در حال آشکار شدن است که به نظر بسیاری از رهبران جهانی این بمباران‌ها به مبارزه‌ای برای تحت فشار قرار دادن ارتش لیبی و دستیاران سرهنگ قذافی برای مخالفت با وی تبدیل شده است.

این تلاش‌ها با سرعتی کمتر از آنچه مورد انتظار بوده به پیش رفته است و بعد از پناهندگی رییس سابق اطلاعات و وزیر خارجه موسی کوسا، هیچ مقام ارشد دیگری از مردی که به مدت ۴۲ سال بر لیبی حکومت رانده جدا نشده است.

شش کشور بریتانیا، نروژ، دانمارک، فرانسه، کانادا، و بلژیک بیش از ۶۰ هواپیما برای حمله هوایی علیه اهدافی که مردم غیرنظامی را مورد حمله قرار می‌دهند، در اختیار ناتو قرار داده‌اند. ولی فرماندهان ناتو می‌گویند هنوز سعی دارند حداقل هشت هواپیمای جنگی دیگر را به منظور تضمین عملیات در طولانی مدت و کمتر کردن فشار وارده بر خلبانانی که پروازهای مکرر انجام می‌دهند، در اختیار بگیرند.

ایالات متحده که تا قبل از شروع حملات هوایی توسط ناتو علیه لیبی در ۴ آوریل، بزرگ‌ترین سهم را در حملات هوایی داشته، قول داده است در صورت درخواست ناتو، بمب افکن‌های بیشتر و هواپیماهای تهاجمی علیه نیروهای زمینی در اختیار ناتو قرار خواهد داد. برخی از مقامات اروپایی به طور خصوصی گله کرده‌اند که آمریکا باید نقش اصلی را در عملیات هوایی به عهده بگیرد ولی مقامات آمریکایی می‌گویند هیچ گونه درخواست رسمی برای اعزام هواپیماهای اضافی دریافت نکرده‌اند.

بنجامین رودز، یکی از معاونان مشاور امنیت ملی اوباما اظهار اطمینان کرد که ظرف یک ماه کشورهای گروه ائتلاف سه هدف مهم را به دست آورده‌اند: ‌ حفظ پایتخت موقت شورشیان، بن غازی، از تبدیل شدن به مکانی برای اذیت و آزار غیرنظامیان، برقراری یک فرماندهی بین المللی جهت حفاظت از مردم غیرنظامی و جلوگیری از پرواز هواپیماهای لیبی بر فراز آسمان، و تأمین مقادیر اندکی کمک‌های بشردوستانه.

گروه ائتلاف هرگز چنین نبرد هوایی پیچیده‌ای با این همه اهداف متحرک به راه نیانداخته است. این امر بر ماموران سیا و نیروهای عملیاتی ویژه بریتانیا به منظور کمک در تأمین اطلاعات فشار زیادی وارد آورده است.

مقامات آمریکایی تصدیق می‌کنند که رهبران شورشی هنوز در مورد جایگزینی برای سرهنگ قذافی در صورت سرنگونی وی به نتیجه‌ای نرسیده‌اند و برخی نسبت به بروز نبردهای قبیله‌ای در صورت نبود اجماع در مورد شخصیتی که بتواند تمامی کشور را منسجم نگاه دارد، نگران هستند.



مقامات کاخ سفید می‌گویند در حالی که دوست داشتند سرهنگ قذافی تا کنون از قدرت کنار رفته بود ولی معتقدند که فشارهای وارده بر وی در حال افزایش است.

آفای رودز گفت: «اگر بتوانیم دسترسی وی به تسلیحات، مواد و پول نقد را قطع کنیم، گذشت زمان علیه قذافی عمل خواهد کرد. قطع این‌ها بر محاسبات افراد دور و بر وی تأثیر می‌گذارد. ولی منسجم شدن گروه‌های مخالف، زمان خواهد برد.»

حدود دو هفته پیش فرستاده آمریکا کریس استیونز به بنغازی اعزام شد تا اطلاعاتی در رابطه با شورای ملی انتقالی کسب کند. این شورا قول داده است در جهت برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و مجلس نمایندگان پس از سرنگونی سرهنگ قذافی اقدام کند، حقوق بشر را تقویت کند، یک قانون اساسی ملی تدوین کند و تشکیل احزاب سیاسی را ترغیب نماید. انتظار می‌رود آقای استیونز در صورتی که از نظر امنیتی مشکلی پیش نیاید به مدت یک ماه در آنجا بماند.

فرستاده ویژه سازمان ملل به لیبی، عبدالیله الخطیب، وزیر خارجه پیشین اردن، نیز در حال برگزاری ملاقات‌هایی با شخصیت‌های مخالف لیبیایی و با دولت معمر قذافی به منظور پیدا کردن یک راه حل احتمالی سیاسی می‌باشد.

شاید مهم‌ترین عضو برجسته دولت که مناسب می‌باشد محمود جبریل است. وی کار‌شناس برنامه ریزی است که دولت سرهنگ قذافی را طرد کرده است. وزیر خارجه آمریکا، هیلری کلینتون، دو بار با وی ملاقات کرده است. دیپلمات‌های آمریکایی می‌گویند وی مرتب‌ترین و زیرک‌ترین شخصیت مورد نظر است. وی همچنین با چند وزیر ناتو، کشورهای عربی و آفریقایی در دوحه، قطر، در باره بحران لیبی گفت‌و‌گو داشته است.

عضو مهم دیگر این شورا علی ترهونی، استاد علوم اقتصاد در دانشگاه واشنگتن است که بعد از ۳۵ سال در تبعید در ماه فوریه به لیبی بازگشته تا مشاوره‌های اقتصادی در اختیار مخالفان قرار دهد.

خانم کلینتون روز جمعه در برلین گفت: «در رابطه با مخالفان، باید بگویم که در حال جمع آوری اطلاعات هستیم. چند کشور وجود دارند که دارای ارتباطات قوی با اعضای گروه مخالف در بن غازی هستند و این به آن‌ها کمک می‌کند که اطلاعات جمع آوری کنند. فرستاده ما هنوز در بن غازی است و با طیف گسترده‌ای از مردم دیدار می‌کند.»