ايران امروز

هند، قدرتی که ظهور کرده است

بی بی سی: باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا که به هند سفر کرده در جریان سخنرانی در پارلمان این کشور از درخواست هند برای پیوستن به اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد حمایت کرده است.

آقای اوباما گفت وی از انجام اصلاحات در شورای امنیت که عضویت دایمی هند نیز در آن منظور شده باشد استقبال خواهد کرد.

پیشتر، رئیس جمهوری آمریکا در جریان یک کنفرانس خبری مشترک با مانموهان سینگ، نخست وزیر هند بر اهمیت روابط استراتژیک قوی دو کشور تاکید کرده و گفته بود روابط هند و آمریکا یکی از مهمترین روابط دو جانبه در دنیاست.

هر دو رهبر اظهار داشتند که از این به بعد در مبارزه با تروریسم همکاری بیشتری خواهند داشت.

رئیس جمهوری آمریکا در مورد منطقه مورد مناقشه کشمیر، گفت آمریکا راه حلی را بر هند و پاکستان تحمیل نخواهد کرد ولی وی افزود که کاهش تنش در منطقه، علاوه بر هند و پاکستان، به نفع آمریکا نیز خواهد بود.

باراک اوباما گفت وضعیت شرق آسیا نیز در جریان گفتگوهای وی با نخست وزیر هند، مطرح شده است.

انتقاد از پاکستان

روز گذشته (۷ نوامبر)، آقای اوباما از نحوه مبارزه پاکستان با تروریسم داخلی انتقاد کرده و گفته بود سرعت پیشرفت در این زمینه در حد انتظار آمریکا نبوده است.

رئیس جمهوری آمریکا همچنین از هند و پاکستان خواست گفتگوهای دو جانبه را دوباره شروع کنند و افزود که هند بیش از هر کشور دیگری از موفقیت‌های پاکستان در مبارزه با تروریسم منتفع خواهد شد. وی گفت دولت هند مایل نیست در حالی که از نظر اقتصادی پیشرفت می کند، ناامنی و بی ثباتی منطقه، مزاحمتی برایش ایجاد کند.

باراک اوباما ابراز امیدواری کرد که هند و پاکستان که هر دو دارای تسلیحات هسته ای هستند، به هم اعتماد کنند. این دو کشور در شصت سال گذشته سه بار، با یکدیگر در جنگ درگیر شده اند.

***

حمایت باراک اوباما از ایجاد کرسی دایم در شورای امنیت سازمان ملل متحد برای هند از نقطه نظر سیاست خارجی آمریکا اهمیت بسزایی دارد.

او ادامه دهنده مسیری است که جورج بوش، رئیس جمهوری سابق آمریکا، با پذیرش هند به عنوان یک قدرت اتمی آغاز کرد.

واشنگتن به تدریج نگاه تردید آمیز دوران جنگ سرد نسبت به دهلی را تغییر داده است و به آن به عنوان رابطه ای راهبردی و آنچنان که اوباما شریکی "تعیین کننده" خوانده است، می نگرد.

اوباما هند را قدرتی توصیف کرد که "ظهور کرده است."

این نشان می دهد که پاکستان چقدر در فهرست دوستان آمریکا در منطقه افت کرده است.

آمریکا همچنان به پاکستان نیاز دارد اما حمایت آن از این کشور دیگر به معنای دشمنی با هند نیست.

کشمیر، عامل افراط گرایی؟

اوباما همچون دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا و سایر چهره های بازدید کننده از هند، رشد نفوذ این کشور را ستود اما به وضوح از هر گونه انتقاد از سیاست های دهلی در کشمیر پرهیز کرد.

کشمیر که منطقه ای اختلاف برانگیز در هند و پاکستان است، از سوی بسیاری از کارشناسان عامل اصلی افراطی گری در پاکستان شناخته می شود.

رئیس جمهوری آمریکا بدون اینکه نامی از کشمیر ببرد، خواستار گفتگوهای هند و پاکستان شد. اما او آن عبارت جادویی مورد نظر هند را نیز اضافه کرد که این مشکل را فقط دو کشور درگیر باید حل و فصل کنند.

به عبارت دیگر نیازی به کمک کشورهای دیگر و فشار بیرونی بر هند نیست.

حمایت آمریکا از ایجاد کرسی دایم هند در شورای امنیت نیز حاوی این پیام به چین است که واشنگتن به جز حل اختلافات اقتصادی خود با پکن، دارای منافع دیگری نیز در آسیا هست.

روابط آمریکا و چین بدلیل تراز تجاری منفی دو کشور دچار مشکلاتی شده است و آینده ای نامعلوم دارد.

هند نیز به آمریکا به عنوان یک حامی بالقوه در صورت تشدید اختلافات مرزی با چین می نگرد.

تغییر مراکز قدرت

سفر اوباما همچنین نشان می دهد که تغییراتی در توازن جهانی قدرت در حال شکل گیری است و آمریکا این موضوع را به رسمیت می شناسد.

این البته آب سردی بر روی کشورهای اروپایی است، زیرا گسترش حق وتو در شورای امنیت قدرت بریتانیا و فرانسه را کاهش می دهد.

تردیدی نیست که شانس هند برای احراز کرسی دایم در شورای امنیت بیشتر شده است، اما این موضوع پیچیده ای است که مسیر تحقق آن هنوز کاملا روشن نیست.

به جز هند، آلمان، ژاپن و برزیل نیز در انتظار کرسی دایم هستند.

ایجاد این چهار کرسی دایم، مخالفان زیادی خواهد داشت و جلب نظر همه آنها کار ساده ای نیست.

تلاش های زیادی طی چند سال گذشته برای اصلاح ساختار شورای امنیت شده است، اما اختلافات اعضا تنها به ادامه وضع موجود انجامیده است.

ضعف اقتصادی آمریکا

چین گفته است که شاید با کرسی هند مخالفت نکند، اما چه موضعی در برابر کرسی احتمالی برای ژاپن اتخاذ خواهد کرد؟

پاکستان و کره جنوبی چطور؟ آیا کشورهای آمریکای لاتین با کرسی دایم برزیل موافق خواهند بود؟ آمریکا پذیرای یک قدرت سوم اروپایی در شورای امنیت است؟

بنابراین هند نمی تواند انتظار داشته باشد حمایت اخیر آمریکا به سرعت به کرسی دایم شورای امنیت بیانجامد.

اما آمریکا نیز از گسترش روابطش با هند بدنبال منافع اقتصادی است.

باراک اوباما که اخیرا حزبش ضربه ای مهم در انتخابات کنگره متحمل شده امیدوار است روابط تجاری آمریکا را با هند گسترش دهد.