ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Tue, 20.10.2009, 6:29
آمریکا مدیریت اینترنت را رها کرد

سرمایه، میثم لطفی:

«باراک اوباما» در زمان انتخابات آمریکا با شعار «تغییر» در عرصه رقابت حاضر شد و سرانجام توانست با تاکید بر همین شعار، به عنوان رئیس جمهوری آمریکا برگزیده شود. اوباما در آن زمان قول داده بود انحصارطلبی آمریکا بر فضای مجازی را بازنگری کند و مدیریت این فضا را به نهادهای بین المللی بسپارد. این شعار، دولت آمریکا را موظف کرد پس از پیروزی اوباما و با پایان یافتن دوره قرارداد سازمان بین‌المللی آیکان به عنوان مدیر رسیدگی به دامنه‌های اینترنتی و نشانی‌های IP، تصمیمات جدیدی را در جریان مدیریت دنیای مجازی اتخاذ کند.

تاکنون تمام کشورهای جهان، نگران این مساله بودند که آمریکا می تواند از اینترنت به عنوان ابزاری علیه دیگر دولت های جهان استفاده کرده و دسترسی آنها را به شاهراه اطلاعاتی جهان دشوار کند. با ادامه یافتن این نگرانی ها، طی چند ماه گذشته بسیاری از کشورهای جهان و حتی کشورهای عضو اتحادیه اروپا از «باراک اوباما» خواسته بودند از تلاش برای کنترل و مدیریت آیکان بکاهد و مدیریت آن را به صورت بین المللی امکان پذیر کند.

رئیس کمیسیون جامعه اطلاعات اتحادیه اروپا در این زمینه از دولت آمریکا خواسته بود از نظارت بر اینترنت دست بکشد. «ویویان ردینگ» رئیس کمیسیون جامعه اطلاعات در اتحادیه اروپا ضمن اشاره به پایان قرارداد آیکان با دولت آمریکا در تاریخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۹ از مقامات آمریکایی خواسته بود پس از این زمان، امکان مدیریت بین‌المللی این سازمان را فراهم آورند. او در این درخواست به وزارت بازرگانی آمریکا که مدیریت سازمان آیکان را برعهده دارد پیشنهاد کرده بود با خاتمه دادن به این جریان، هیاتی متشکل از ۱۲ عضو را برای مدیریت اینترنت برگزیند.

سازمان آیکان(ICANN) که هم اکنون مدیر اصلی اینترنت محسوب می‌شود و تمام درگیری‌های اینترنتی کشورهای جهان با دولت آمریکا بر سر مدیریت این سازمان است، یک موسسه غیرانتفاعی محسوب می شود که وظیفه ثبت اعداد و آدرس‌های اینترنتی، تخصیص فضای آدرس ها، تعیین پروتکل، مدیریت سیستم دامنه های کشوری و عمومی و مدیریت سیستم Root Server را برعهده دارد.

از زمانی که اینترنت راه اندازی شد این خدمات براساس قرارداد بین دولت آمریکا و نهاد اینترنتی برای اعداد تخصیص یافته (IANA) و سایر سازمان‌ها ارائه می شد که در نوامبر ۱۹۹۸ بر مبنای تفاهمنامه ای که با وزارت بازرگانی آمریکا منعقد شد، سازمان IANA به عنوان یک شرکت خصوصی غیرانتفاعی در ایالت کالیفرنیای آمریکا به ثبت رسید و فعالیت خود را با نام آیکان آغاز کرد. پیش از سال ۱۹۹۸ تنها موسسه‌ای که به کار ثبت اسامی و قانونی کردن عناوین برای ورود به محیط وب اقدام می کرد، موسسه استانداردهای ملی آمریکا (NSI) بود که چون یک سازمان دولتی به شمار می رفت، به خوبی می‌توانست برای منافع آمریکا برنامه ریزی کند. در این سال بود که ایالات متحده و متخصصان اینترنت تصمیم گرفتند این وظیفه را به یک سازمان غیرانتفاعی واگذار کنند و سرانجام، طی تفاهمنامه‌ای با وزارت بازرگانی آمریکا، موسسه خصوصی و غیرانتفاعی آیکان با اهداف گوناگونی تاسیس شد.

زمانی که «باراک اوباما» با شعار «تغییر» موافقت خود برای تغییر ساختار سازمان آیکان اعلام کرد، گمان می‌رفت در دور جدید مدیریت آیکان اتفاقات قابل ملاحظه‌ای رخ دهد که این اتفاقات در مرحله نخست چندان رضایت بخش نبود.

«راد بکستورم» که پیشتر مسوولیت‌های متعددی را در نهادهای دولتی آمریکا در حوزه تامین امنیت فضای سایبر و مقابله با تهدیدهای امنیتی اینترنتی علیه این کشور برعهده داشت در ماه ژوئیه به ریاست آیکان برگزیده شد. این طور که پس از آغاز ریاست «رادبکستورم» مشخص شده، وی قصد نداشت در جهت رفع یکی از مهم ترین دغدغه های اینترنتی کشورهای جهان مبنی بر کاهش تسلط آمریکا بر فضای مجازی قدمی بردارد.

«راد بکستورم» به عنوان فردی که تا چندی قبل ریاست مرکز ملی امنیت سایبر آمریکا در وزارت امنیت داخلی این کشور و همینطور سمت مشاور اصلی مدیر مرکز National Intelligence این کشور را بر عهده داشت با کاهش تمرکزگرایی در آیکان به صراحت مخالف است و اعلام می دارد چنین کاری تاکنون هیچ گونه سابقه تاریخی نداشته و به نتیجه مناسبی نخواهد رسید.

اما در حالی که پیش بینی می شد براساس تفاهمنامه منعقد شده در سال ۲۰۰۶ هیچ گونه تغییری در حوزه مدیریت بین المللی سازمان آیکان رخ ندهد با پایان قرارداد آیکان با دولت آمریکا در تاریخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۹ اعلام شد ایالات متحده به سایر دولت ها و بخش خصوصی امکان نظارت بیشتر بر فضای سایبر و مدیریت کلیه داده‌های مجازی را می‌دهد. این اقدام در حالی صورت گرفت که ناظران اروپایی و سایر منتقدان اعلام کرده بودند انحصارطلبی دولت آمریکا در کنترل صدها میلیون کاربر اینترنتی در سراسر جهان مشکلاتی را برای آنها به وجود آورده و باعث تاخیر در ارائه آدرس‌ها به زبان‌های غیرانگلیسی شده است.

دولت آمریکا ضمن کاهش نقش مدیریتی و نظارتی خود در سازمان آیکان، موافقت کرد از هیات های مشورتی متشکل از نمایندگان دولت ها و بخش خصوصی از همه جهان استفاده کند. این هیات ها به بازبینی تصمیمات آیکان خواهند پرداخت تا این تصمیم ها به صورت علنی اتخاذ شوند، بیانگر منافع عمومی باشند و باعث تقویت پایداری و ترغیب رقابت میان نام های دامنه شوند. تصمیمات آیکان می تواند بر نام های دامنه های در دسترس، زبان تحت پوشش آنها، قیمت آنها و... تاثیر بگذارد.

«راد بکستروم» پس از جدایی آیکان از دولت آمریکا گفت: «اینترنت در مسیر طولانی ۱۰۰ درصد آمریکایی بودن تا ۱۰۰ درصد جهانی شدن به سر می برد.»

وزارت بازرگانی آمریکا تضمین کرده تنها یک کرسی را در این هیات ها به خود اختصاص دهد و بقیه کرسی ها در هیات ها را رهبران انتخاب شده به وسیله آیکان و کمیته مشورتی مقامات دولتی آن در اختیار بگیرند. اما توصیه های این هیات ها برای آیکان الزام آور نخواهند بود و وزارت بازرگانی آمریکا نظارت خود را بر دستکاری جزئیات نام های دامنه ها براساس یک قرارداد جداگانه با آیکان حفظ خواهد کرد که آن قرارداد براساس تفاهمنامه منعقد شده در سال ۲۰۱۱ به پایان می رسد. قرارداد جدید که نقش وسیع تر آیکان در تعیین دستورالعمل‌ها و خط مشی‌ها را پوشش می‌دهد، از اول اکتبر به اجرا درآمده و مورد استقبال جهانیان قرار گرفته است.

سازمان آیکان در جریان تصمیمات جدید خود توافق کرده از این پس به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی بین‌المللی با دفتر مرکزی در کالیفرنیای آمریکا و همراه با دفترهایی در سراسر دنیا به فعالیت خود ادامه دهد.

مدیر کنونی این سازمان توضیح داد: «برخی از منتقدان خارجی ممکن است بگویند اداره اینترنت هنوز هم جهانی نشده است اما این توافق نهایتاً باعث تقویت بین المللی شدن مستمر آیکان می‌شود و مهم ترین گامی است که در تاریخ در این زمینه برداشته شده است. دولت آمریکا معتقد است آیکان یک سازمان با سهامداران متعدد است و باید بین المللی شود. مقامات آمریکایی به دنبال تغییر نقش جهانی آیکان تبریکات خود را اعلام کرده اند. البته باید توجه داشت ما هم اکنون با مجموعه ای جدید از چالش ها روبه رو هستیم.»

اگرچه دولت آمریکا دیگر کشورها را در نظارت آیکان سهیم کرده اما انتظار می رود مقامات وزارت بازرگانی این کشور بیش از گذشته فعال شوند. در گذشته آمریکا به ندرت از نقش وتوی خود در تصمیمات آیکان استفاده می کرد و کمتر بازبینی های رسمی و عمومی را که در توافق جدید پیشنهاد شده، انجام می داد. اما تحلیلگران فضای سایبر پیش بینی می کنند با اتفاقات جدید، مقامات آمریکا از این پس فعالیت های گسترده تری را در این خصوص انجام خواهند داد تا همچنان بتوانند نقش تعیین کننده در جریان تصمیمات بین المللی اینترنت را برعهده داشته باشند. براساس مصالحه‌ای که در قرارداد جدید به عمل آمده هیات های نظارتی باید هر سه تا چهار سال یک بار گزارش هایی را در مورد نحوه فعالیت های بین المللی اینترنت منتشر کنند.

تعیین ترکیب این هیات ها عمدتاً برعهده مدیر کل آیکان خواهد بود. در حال حاضر یک آمریکایی مدیریت اصلی آیکان را برعهده دارد. رئیس این سازمان یک نیوزیلندی است و رئیس کمیته مشورتی دولتی آن نیز در اختیار یک شخص لتونیایی است.

منبع: http://www.pcworld.com