سه شنبه ۱۷ شهريور ۱۳۸۸
روز جمعه، ۴ سپتامبر، همزمان با نشست دو روزه وزراى امور خارجه اتحاديه اروپا به رياست دورهاى كشور سوئد در استكهلم، «مهرانگيز كار»، «محسن مخملباف»، «فاطمه حقيقتجو» و «احمد باطبى» در نشستى با عنوان «جنبش مردم ايران و نقش اتحاديه اروپا» براى جمعى از فعالان سياسى و اجتماعى سوئدى و ايرانى، درباره ضرورت توجه جامعه بينالملل به وضعيت حقوق بشر در ايران سخن گفتند.
در اين نشست كه به همت «سازمان جوانان حزب سوسيال دموكراتهاى سوئد» و «بنياد اولاف پالمه» در دفتر حزب سوسيال دموكراتهاى سوئد برگزار شد، سخنرانان خواستار توجه اتحاديه اروپا به نقض حقوق بشر در ايران و بازنگرى در روابط سياسى و تجارى با ايران شدند.
سازمان جوانان سوسيال دموكرات سوئد نيز اعلام كرد كه اتحاديه اروپا لازم است حساسيت بيشترى نسبت به آنچه در ايران مى گذرد نشان دهد و برگزارى نشست «جنبش مردم ايران و نقش اتحاديه اروپا» را گامى در تحقق اين امر دانست.
در آغاز اين نشست، فاطمه حقيقتجو، نماينده سابق مجلس ايران كه حدود چهار سال است در آمريكا زندگى مىكند، در گزارشى فشرده، حوادث پس از انتخابات مجلس نهم را مرور كرد و سپس رهبرى جمهورى اسلامى و سپاه پاسداران را عامل و مجرى خشونتهاى اخير ايران دانست و گفت: «انتخابات و دموكراسى دشمنان نظام اسلامى فعلى در ايران هستند.»
وى همه مردم دنيا اعم از دولتها، احزاب، گروهها و جامعه بينالملل را به حمايت از مردم ايران در برابر ديكتاتورى دعوت كرد و از آنها خواست تا به تعميق جنبش مردمى دموكراسى خواهى در ايران كمك كنند.
حقيقتجو ضمن اين كه نارضايتى اقشار مختلف مردم را تنها مربوط به انتخابات مجلس نهم ندانست، تاكيد كرد كه كارگران، جنبش دانشجويى، زنان، اقليتهاى گوناگون مذهبى و قومى، معلمها، اتحاديههاى صنفى مختلف و ... نيز پيش از اين نارضايتىهاى خود را اعلام كرده بودند. او توضيح داد: «مردم مىخواستند با شركت در انتخابات زمينهاى ايجاد كنند تا شايد شرايطشان بهبود پيدا كند و چون جلوى اين حركت سد شد آن نارضايتى به شكل يك جنبش متبلور شد.»
وى با اشاره به اين كه مردم ايران به دليل شدت فشار و سركوب، نياز به حمايت جهانى دارند، از دولت سوئد كه رياست دورهاى اتحاديه اروپا را برعهده دارد، خواست تا مسئله نقض حقوق بشر در ايران را در اولويتهاى اتحاديه اروپا قرار دهد.
به عقيده فاطمه حقيقتجو، «از تحليل سخنان رهبر جمهورى اسلامى ايران اينطور برمىآيد كه آنها از استراتژى سركوب در داخل و سياست باج دهى به خارج استفاده مىكنند. در صورتى كه جامعه بينالملل بايد به ارزشهاى بنيادين جهانى و حقوق بشرى توجه كند.»
وى گفت: «اميدواريم اتحاديه اروپا پرونده ايران را در شوراى حقوق بشر سازمان ملل مطرح كند و به دليل اينكه در درون كشور جنايتها و سركوبهاى گستردهاى اتفاق افتاده براى بعضى از مسئولان دولتى ايران نيز به طور مشخص پروندهاى باز شود.»
وى ايجاد يك شبكه اطلاع رسانى بىطرف و مستقل را از ديگر ضرورتهاى جنبش اعتراضى مردم ايران دانست.
دفاع از صلح جهانى
محسن مخملباف، كارگردان سينما نيز كه پنج سال است در خارج از ايران زندگى مىكند، گفت كه ديدگاههاى مختلفى درباره ديكتاتورى ايران، وجود دارد. يك گروه خواهان فروپاشى حكومت ايرانند، يك گروه، مىخواهند فقط احمدىنژاد عوض شود، يك گروه مى خواهند رهبر جمهورى اسلامى بركنار شود و ... مهم اين است كه استبداد نباشد. دعوا نكنيم!
وى استبداد را به مجسمهاى تشبيه كرد كه افراد معترض از زاويههاى مختلف به آن سنگ مىاندازند و گفت: «در اين برهه حساس مواظب باشيم اين سنگ ها را به سر يكديگر نكوبيم و در هر كجا كه از حيث سياسى قرار داريم به استبداد حمله كنيم نه به همديگر.»
وى با اشاره به اينكه انگار فرياد الله اكبر مردم اين روزها بيش از اينكه به سوى خدا باشد خطاب به جهان است و از بشريت كمك مىخواهد گفت: «اتحاديه اروپا نمىتواند از دموكراسى در اروپا دفاع كند و همزمان به ديكتاتورها در ايران در سركوب نيروهاى دموكرات كمك كند. پيروزى سركوب گران در ايران امرى داخلى در جهان امروز نيست و به تقويت و پيدايش ديكتاتورها در ديگر نقاط جهان كمك خواهد كرد.»
مخملباف در ادامه به موضعگيرى برخى كشورهاى غربى در در برابر وقايع اخير در ايران اشاره كرد و گفت: «آنها از دخالت نكردن در امور داخلى ايران حرف مىزنند. در حالى كه دخالت، يك امر دو طرفه است. اگر دخالت نمى كنيد، رابطه اقتصادىتان را هم قطع كنيد. رابطه سياسى را هم قطع كنيد. اگر با مردم نيستيد، با دولت هم نباشيد. در حالى كه به قول يك ايتاليايى قلبشان با مردم و جيبشان با طرف مقابل مردم است. من در فرانسه هم گفتم كه اين آقاى سركوزى كه مى گويد لياقت مردم ايران بيشتر از اين حاكمان است، با يك گروگان ساكت شد، پس اگر ايران به بمب اتم دسترسى پيدا كند، احتمالا كشور فرانسه را دو دستى تقديم مى كند.»
وى با اشاره به اينكه مردم غرب بايد توجه كنند كه دولتهايى كه طرف مذاكره با يك ديكتاتور قرار مى گيرند، به مرور خودشان هم تبديل به ديكتاتورى مى شوند، ادامه داد: «ما مىخواهيم دنيا سرنوشت خود را به ضرورت صلح در خاورميانه گره بزند. شما به دموكراسى كمك كنيد ما در خاورميانه به صلح جهان كمك مىكنيم. درواقع دفاع از دموكراسى دفاع از صلح است. پرونده حقوق بشر و بمب اتمى يك پرونده است با دو برگ. اگر دموكراسى در ايران شكل بگيرد، صلح در افغانستان و عراق و لبنان نيز پياده خواهد شد. دولت غرب بايد توجه كند كه با پرونده انرژى اتمى روبهرو نيست بلكه با يك دولت غير قانونى طرف است كه در داخل مردم را سركوب مىكند و براى خارج از ايران بمب اتمى مىسازد.»
اين هنرمند تاكيد كرد: «سى سال است هر ايرانىاى كه با دولتهاى خارجى حرف زده متهم به جاسوسى شده است. در واقع دولت ايران هرگونه كمك از غرب را تابو كرده. هر كس حرف از كمك خارجى بگويد فورا برچسب جاسوس به او مى زنند. بايد اين تابو شكسته شود. من اعلام مى كنم كه يك جاسوسم. ولى جاسوس مردم ايران. همه ما سفيران يك ملت بى دولتيم. ما داريم به مردم جهان خبر مىدهيم كه در ايران چه مىگذرد. جالب است كه دولت ايران در حالى ما را از ديپلماسى محروم و متهم به جاسوسى مىكند كه خود التماس مىكند تا امريكا او را به رسميت بشناسد.»
حمايت جامعه جهانى
مهرانگيز كار، پژوهشگر و حقوقدان ساكن امريكا نيز ضمن اشاره به اين كه جوانان ايران در فضايى بسيار تحت كنترل به فعاليت مدنى خود مشغول هستند گفت: «براى اولين بار در سى سال گذشته، مردم ايران تمام توانايى خود را به كار بستند تا با راى دادن و انتخاب يكى از همان چهار نامزد گزينش شده، تغييرى در جامعه به وجود بياورند. مردم ايران مىخواستند با تمام توانايى خود، مكانيسم اين سيستم غيردموكراتيك را به كار ببندند تا آرمان هاى دموكراتيك خود را پياده كنند. اما اين دولت نشان داد كه حتى مكانيسمهاى خود را نيز باور ندارد.»
وى ضمن اشاره به شدت رفتار خشونت آميز دولت با مردم ايران، گفت: «در حال حاضر وسعت سركوب به حدى است كه مردم به آسانى نمىتوانند آن حركت وسيع دوماه گذشته را تكرار كنند. به همين دليل چشم به جامعه جهانى دارند تا بلكه افكار عمومى و فعالان سياسى و حقوق بشرى در خارج از كشور بتوانند بر سياستهاى غرب نسبت به ايران تاثيرگذار باشند و در روابط كشورهاى اروپايى با ايران تغيير ايجاد كنند.»
اين پژوهشگر با تاكيد بر اين كه پس از گسترش بحثهاى انرژى هستهاى، اولويت حقوق بشر از سياست خارجى غرب و اتحاديه اروپا حذف شد گفت: «پيش از اين اتحاديه اروپا در ترويج گفتمان حقوق بشرى در ايران نقش عمده و تاثيرگذارى داشت. اما با آغاز گفتمان هسته اى، حقوق بشر پس رانده شد. در حالى كه غرب و بويژه اروپا بايد بداند كه مهم، رضايت مردم ايران است نه حكومت ايران. زيرا منافع ملى است كه در دراز مدت روابط كشورها را تعيين مى كند. امروزه اعتبار جمهورى اسلامى در جهان زير سئوال و رژيم ايران نسبت به آن حساس است. به نظر مىرسد غرب بايد از اين فرصت به نفع مردم ايران بهره ببرد. سياست دولت ايران سياست حمله است، براى اينكه دنيا را به عقب بنشاند. ايران از قابليت هاى حقوق بينالملل استفاده مىكند اما هيچ تعهدى به مسئوليت هاى خود ندارد. در صدد خريد زمان است تا مسلح شود. بمب اتم داشته باشد و با دستيابى به اين سلاح و با ادبيات زورگويانه جامعه جهانى را به سمت اهداف خود بكشاند.»
احمد باطبى زندانى سياسى سابق و فعال حقوق بشر نيز ضمن قرائت گزارشى از وضعيت حقوق بشر در ايران تاكيد كرد كه براى رسيدن به دموكراسى راهى جز اين وجود ندارد كه مسير سخت كشته دادنها، شكنجهها و زندانها را پشت سر بگذاريم.
وى گفت: «رژيم ايران روزنامههاى معترض به تقلب در انتخابات را تعطيل، سايت هاى اينترنتى را فيلتر و خبرنگاران خارجى را اخراج كرده است. رژيم مدعى است كه ۲۰ نفر در وقايع اخير كشته شده اند اما فعالان حقوق بشر ۳۶۰ قبر بى نام نشان كشف كردهاند كه هويت ۷۲ نفر از آنها تا به امروز مشخص شده است.»
Jytte Guteland دبير كل سازمان جوانان سوسيال دموكرات نيز گفت: «مبارزان راه آزادى در ايران، اعتقاد سازمان جوانان سوسيال دموكراتهاى سوئد را در ضرورت تغيير سياست سوئد و اتحاديه اروپا در قبال ايران تقويت كرد. سياستى كه تنها بر برنامه غنىسازى اتمى متمركز نشود و حقوق بشر و دموكراسى را نيز در برگيرد.»
به گفته برگزاركنندگان اين نشست، هدف نه ارائه گزارش درباره جنبش مردم ايران بلكه ايجاد فضايى براى تبادل نظر بين فعالين جنبش سبز، جنبش دانشجويى، جنبش زنان، و ايجاد امكانى براى پيش برد اين حركت مردمى و هماهنگى بيشتر در اطلاع رسانى به جامعه جهانى و قوىتر كردن جنبش فراگير و اعتراضى مردم ايران بود.