ايران امروز

اعتراض اساتید دانشگاه به نظام پذیرش دانشجو

اعتماد ملی: دقیقا یک هفته بعد از نامه هشدارآمیز ۱۰۹ استاد کشور نسبت به شرایط آموزشی، این بار ۱۷۰عضو هیات علمی بزرگترین دانشگاه صنعتی کشور نسبت به اعمال طرح بومی گزینی در گزینش دانشجویان در کنکور سال۸۷ و ادامه آن در سال‌های آینده ابراز نگرانی کرده‌اند.

این استادان نامه خود را خطاب به اعضای شورای‌عالی انقلا‌ب فرهنگی نوشته و رونوشت آن را به کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ارسال کرده‌اند که علی عباسپور فرد تهرانی رئیس این کمیسیون هم نامه را به خبرگزاری ایسنا تحویل داده و این خبرگزاری هم آن را کامل منتشر کرده است.

در این نامه که به امضای جمعی از اعضای هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف رسیده و رونوشت آن هم در اختیار رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس قرار گرفته آمده است:

در پی اختلا‌لا‌تی که در نحوه پذیرش دانشجو در سال ۱۳۸۷ پیش آمد وظیفه خود دانستیم با توجه به مصالح عالیه نظام آموزش عالی کشور مطالبی را به استحضار برسانیم تا ضمن ادای دین خویش با مداقه و تصمیم‌سازی‌های آن شورا راه برای اصلا‌ح و تغییر نظام پذیرش دانشجو گشوده گردد.

این استادان با توصیف شرایط امروز دانشگاه نوشته‌اند:در حال حاضر در نظام پذیرش فعلی دانشجو داوطلبان آزمون سراسری به ۵ منطقه (یا سهمیه) تقسیم می‌گردند که عبارتند از مناطق ۱، ۲، ۳، رزمندگان- ایثارگران و شاهد. این گروه‌ها در آزمون در میان خود به رقابت می‌پردازند، از سوی دیگر کشور برای پذیرش عمومی به ۵ قطب،‌ناحیه و ۳۰ استان تقسیم شده است که پذیرش در آنها بر مبنای محل سکونت، محل اخذ دیپلم و پیش‌دانشگاهی و نوع رشته داوطلب( که قطبی، ناحیه‌ای یا استانی است) صورت می‌گیرد. بدینسان در یک رشته استانی حدودا ۱۵۰ سهمیه پذیرش مختلف، در یک رشته ناحیه‌ای ۴۵ سهمیه پذیرش مختلف و در یک رشته قطبی ۲۵ سهمیه پذیرش مختلف بنا بر منطقه و بوم داوطلب به وجود می‌آید. در این میان رقابت اصلی برای پذیرش در دوره‌های حضوری روزانه دانشگاه‌های دولتی است که تنها ۶/۱۸درصد ظرفیت آموزش عالی کشور در بخش دولتی و کمتر از۹درصد ظرفیت آموزش عالی کشور در کل را تشکیل می‌دهد.

اعضای هیات علمی دانشگاه شریف معتقدند، هدف اصلی آموزش عالی کشور رشد و شکوفایی استعدادهای جوانان ایرانی و کسب مهارت‌های لا‌زم برای فعالیت در جهت آبادانی،‌توسعه اقتصادی ، اجتماعی و انسانی کشور مستقل از بوم، استان، خانواده یا قومیت این جوانان است. بنابراین معنای عدالت آموزشی یعنی قرار گرفتن جوانان در محیط‌های آموزشی متناسب با استعداد آنها، محیط‌هایی که با تامین خدمات رفاهی- دانشجویی یا خوابگاه جزء بهترین شرایط تحصیل را ایجاد کند.

این استادها پس از این یادآوری به صراحت ایرادهای واضح و روشن طرح بومی‌گزینی را اعلا‌م کرده‌اند، از نگاه آنها هرچند عنوان این طرح برای برقراری عدالت باشد،‌ اما بنابر شرایط موجود این اتفاق پیش نمی‌آید.

براساس نامه اعضای هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف، محروم کردن یک داوطلب دارای استعداد شاخص از تحصیل در مکان‌ها یا دانشگاه‌های شاخص کشور و محصور نمودن او به بوم خویش بالا‌جبار خلا‌ف عدالت است، چون کشور به لا‌یه‌های قطبی، ناحیه‌ای و استانی تقسیم شده، مسائل خوابگاه‌ها و خدمات رفاهی حل نمی‌شود، مگر آنکه داوطلب صرفا در شهر خود پذیرفته شود.

فی‌المثل داوطلبی که در ناحیه یک و در شهر شاهرود زندگی می‌کند در صورت پذیرش در تهران( که جزو بوم او محسوب می‌شود) نیاز به خوابگاه خواهد داشت و نیاز او تفاوتی با خراسانی و اصفهانی و آذری( که تهران جزو بوم ایشان محسوب نمی‌شود) در این زمینه نخواهد داشت یا عزیز بندرعباسی که در شیراز، در ناحیه ۵ به عنوان بومی خود پذیرفته می‌شود حتما نیاز به خوابگاه و امکانات رفاهی خواهد داشت و فرقی با خوزستانی یا لرستانی که به شیراز بیاید ندارد.

در بخشی دیگر از این نامه، توضیح داده شده است: در لا‌یه ناحیه‌ای چنانچه داوطلب ممتازی از زنجان، ‌شاهرود سمنان یا دامغان باشد در دانشگاه ممتازی در تهران پذیرفته می شود اما اگر داوطلب ممتازی از مشهد و تبریز و اصفهان یا اهواز باشد بخت بسیار کمی برای پذیرش در یک دانشگاه ممتاز تهران دارد و این خلا‌ف عدالت است چرا که امکانات دانشگاه‌های بزرگ و ممتاز کشور در تهران و تا حدی در اصفهان ، شیراز مشهد یا تبریز با سرمایه‌های ملی تامین شده‌اند نه سرمایه‌های محلی واستانی بنابراین تخصیص ظرفیت‌های این دانشگاه‌ها به ناحیه یا استانی خاص خلا‌ف عدالت است و طبیعتا رقابت برای ورود به آنها هم باید در سطح ملی باشد. بنابراین اساسا رقابت علمی هنگامی که از سطح ملی به سطح ناحیه‌ای یا استانی تقلیل می‌یابد عنصر رقابت تضعیف می‌گردد و منجر به تقلیل سطح علمی پذیرفته شدگان می‌شود.

استادهای بزرگترین دانشگاه صنعتی کشور، بعد از این توضیحات واقعیت را کمی پررنگ‌تر کرده و نوشته‌اند: <بسیاری از داوطلبان ممتاز کشور به خصوص آنان که دارای رتبه‌های دو رقمی و سه رقمی (زیر هزار) هستند، به واسطه آنکه جزو ۲۵( %%/بیست و پنج صدم درصد) اولیه داوطلبان قرار می‌گیرند به راحتی می‌توانند از دانشگاه‌های خوب خارجی پذیرش همراه با بورس تحصیلی اخذ نمایند، حال بسیاری از اینان عملا‌ از پذیرش در رشته‌های ممتاز خارج از ناحیه خود در داخل کشور محروم خواهند بود و ترغیب به خروج از کشور می‌شوند. طرح بومی‌سازی در لا‌یه استانی نهایتا به تشدید پدیده مهاجرت به شهرهای بزرگ دارای دانشگاه‌های متعدد خصوصا تهران منجر می‌شود زیرا خانواده‌های دارای فرزندان نوجوان و تمکن مالی سعی خواهند نمود از امتیاز بومی بودن در شهرهای بزرگ بهره‌مند گردند بنابراین مهاجرت در وهله نخست به سوی تهران و در مرتبه بعدی از استان‌های محروم‌تر به سوی استان‌های دارای ظرفیت آموزش عالی بیشتر مانند اصفهان، ‌فارس، خراسان رضوی و آذربایجان شرقی فزونی می‌گیرد، این پدیده نقیض روح و هدف اصلی طرح است. گردش نخبگان میان نواحی، استان‌ها و اقوام مختلف باعث تقویت روح همبستگی ملی می‌گردد با طرح بومی‌سازی در لا‌یه استانی و تا حدی در لا‌یه ناحیه‌ای اقوام ایرانی و خصوصا تحصیلکردگان و نخبگان ایشان عملا‌ محصور در ناحیه،‌استان یا بوم خویش گشته این امر در بلندمدت به زیان همبستگی و امنیت ملی کشور است.> اعضای هیات علمی دانشگاه صنعتی‌شریف در پایان نامه خود بعد از این هشدارها، خیلی کوتاه به اعضای شورای عالی انقلا‌ب فرهنگی پیشنهاد کرده‌اند: <با توجه به معضلا‌ت و پیچیدگی نحوه پذیرش دانشجو در نظام فعلی پیشنهاد می‌نماییم کارگروهی تخصصی متشکل از مدیران سازمان سنجش،‌معاونان آموزشی و استادان باتجربه دانشگاه‌ها و همچنین برنامه‌ریزان ملی توسط آن شورای عالی تشکیل و برنامه پذیرش جامع و متقنی مطابق با نیازها و مصالح آتی کشور تدوین و به آن شورا تقدیم نماید.

تقریبا چند ساعت پس از انتشار این نامه، محمدمهدی زاهدی وزیر علوم با یک هفته تاخیر، نامه و هشدار هفته گذشته استادهای دانشگاه را اینگونه پاسخ داد: <من در این نامه نگرانی‌ای راجع به توسعه علمی ندیدم و برخی امضاکنندگان این نامه از مسوولا‌ن آموزش عالی در دولت‌های قبلی بوده‌اند.