ايران امروز

پذیرش دانشجویان پزشکی براساس تبعیض جنسیتی

سرمایه: «عدالت به معنای تساوی نیست و وزارت بهداشت همه تلاش خود را در برقراری عدالت جنسیتی در پذیرش دانشجو انجام داده است.» این تازه ترین اظهارنظر مدیرکل دفتر گسترش و ارزیابی آموزش پزشکی از پذیرش جنسیتی در برخی رشته‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی در کنکور سراسری است.

سیدامیر محسن ضیایی در گفت وگو با مهر با تایید پذیرش جنسیتی در رشته‌های علوم پزشکی تاکید می‌کند با اینکه تساوی را در پذیرش دانشجویان پسر و دختر در نظر نگرفته‌اند اما عدالت را رعایت کرده‌اند.

چندماه پیش سهمیه بندی جنسیتی در دانشگاه‌ها با انتشار گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس و با آنچه مشکلات ناشی از حضور بیشتر زنان در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی خوانده می‌شد حالت رسمی به خود گرفت. پیش از آن، این سهمیه بندی بارها توسط مسوولان انکار می‌شد تا اینکه با انتشار این گزارش رئیس سازمان سنجش پورعباس نیز در یک کنفرانس مطبوعاتی به وجود سهمیه بندی جنسیتی در دانشگاه‌ها اشاره و آن را تایید کرد.

با گذشت مدتی کوتاه از این اعلام رسمی هر روز سهمیه بندی جنسیتی دانشگاه‌ها ابعاد جدیدی می‌گیرد. به گفته مدیرکل دفتر گسترش و ارزیابی آموزش پزشکی اعمال سهمیه‌های جنسیتی برای تامین حداقلی نیازهای کشور است و با توجه به افزایش ظرفیت پذیرش‌ها و تشکیل رشته‌های جدید امکان رقابت موثر و جدی برای رشته‌های مورد علاقه همه داوطلبان ورود به دانشگاه‌های علوم پزشکی را میسر می‌سازد.

این گفته‌های مسوول وزارت بهداشت در حالی عنوان می‌شود که بسیاری از داوطلبان کنکور و فعالان حوزه زنان معتقدند که تنها شایستگی افراد باید ملاک تعیین رشته‌شان باشد و آنها عدالت را در تساوی میان زن و مرد می‌دانند.

مینا خدادادی دانشجوی رشته دامپزشکی متقاضی ورود به رشته پزشکی بوده و به خاطر اعمال سهمیه بندی جنسیتی شانس ادامه تحصیل در این رشته را از دست داده است. او که برای استیفای حقش به دیوان عدالت اداری شکایت کرده، می‌گوید: «چرا مسوولان با سرنوشت ما دختران بازی می‌کنند و برای ما تصمیم می‌گیرند که چه رشته‌ای را می‌توانیم و چه رشته‌ای را نمی‌توانیم بخوانیم.»

مینا می‌گوید: «با توجه به اصل سوم قانون اساسی ایران بند ۹، اصل ۲۱ بند ۱ و اصل ۲۸ سهمیه بندی جنسیتی در دانشگاه‌ها قانونی نیست و در مجلس با وجود مطرح شدن تصویب نشده است اما سازمان سنجش و وزارت علوم آن را اعمال می‌کنند و برای شرکت کنندگان تصمیم می‌گیرند که در چه رشته‌ای درس بخوانند، امیدوارم دیوان عالی کشور اجازه ندهد این روند ادامه پیدا کند و اگر در پرونده‌ام برنده شدم دختران ایرانی باید باورشان به یقین تبدیل شود که حق شان به خاطر جنسیت شان ضایع نمی‌شود.»

تعدادی از فعالان حوزه زنان معتقدند که سهمیه بندی جنسیتی به دنبال ترس مسوولان از افزایش حضور زنان در دانشگاه‌ها و سپس بازار کار نشأت می‌گیرد در حالی که آنها به کاهش میل و رغبت پسران برای ورود به دانشگاه‌ها کمتر توجه نشان می‌دهند.

شادی طلب استاد دانشگاه تهران می‌گوید: «فرصت‌هایی چون امکان اشتغال در کار آزاد و خروج از کشور و مسائلی چون سربازی از عمده دلایلی است که رغبت پسران برای ورود به دانشگاه را کاهش داده است.»

او با اشاره به درصد بیشتر دختران در دوره دبیرستان، نسبت بالای آنها را در دانشگاه امری عادی می‌داند که معلول نسبت بالای قبولی آنها در دوره‌های دبیرستان است و هرگونه سهمیه بندی و جلوگیری از ورود آنها به دانشگاه عین تبعیض و جلوگیری از حضور دخترانی شایسته با سطح علمی بالاتر در حوزه علم و دانشگاه می‌داند: «همچنین تعدادی از کارشناسان معتقدند افزایش حضور دختران در دانشگاه‌ها مختص ایران نیست و مساله‌ای جهانی است.»

شیرین احمدنیا در این باره می‌گوید: «آنچه امروز در سطح دانشجویان در دانشگاه‌ها مشاهده می‌کنیم مشابه آن چیزی است که در انگلیس چند سال پیش برای هیات علمی دانشگاه‌ها رخ داد. ناگهان در زمینه مشاغل دانشگاهی و هیات علمی ترکیب جنسیتی استادان تغییر یافت و حضور پررنگ زنان مشاهده شد اما در آنجا به جای خانه نشین کردن زنان و جلوگیری از ورودشان به دانشگاه این قضیه را به حال خود رها و آن را یک تغییر ناشی از تغییرات وسیع تر فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی قلمداد کردند.»

در ایران نیز مساله اینچنین است و کم انگیزگی پسران برای تحصیلات عالی عاملی برای عدم حضورشان شده است. امروزه دختران در ایران به جای آنکه مثل مادران شان اولویت را به نقش‌های سنتی بدهند به دنبال کسب هویت مستقلی هستند تا از آن طریق بر آگاهی و میزان مشارکت شان در اجتماع بیفزایند.