ايران امروز

فرازونشیب‌های جنبش زنان ایران درسال گذشته

منبع: سایت شیرین فامیلی
http://www.shirin-famili.de

جنبش زنان ایران گرچه در سالی که گذشت با چالش ها و سرکوب های زیادی مواجه بود اما به گفته بسیاری از فعالان و مدافعان حقوق برابر زنان به موفقیت هایی هم دست یافت که یکی از مهمترین آنها جلب حمایت بخش های وسیعی از مردم به خواست های عمومی زنان بود. این دستاوردهااما بویژه نتیجه تلاش گسترده فعالان کمپین جمع آوری یک میلیون امضا است.

در میان حمایت هایی که از این کمپین و بطورکلی جنبش زنان انجام گرفت مردان هم نقش مهمی بر عهده گرفتند ودر مواردی طی مقالات و نوشته های خود با جنبش زنان و خواست ها ومطالبات آنها همصدایی واز آن پشتیبانی کرده اند.در گزارشی نظر اکبر گنجی روزنامه نگار منتقد حکومت و عبدالله مومنی فعال جنبش دانشجویی را پرسیدم

سالی که گذشت را می‌توان سالی سخت و پر فراز و نشیب برای جنبش زنان ایران توصیف کرد . سالی که اخبار مربوط به سرکوب فعالان حقوق زنان در مواردی در صدر مهمترین خبر های رسانه های مستقل داخل کشور، خارج کشور و حتی رسانه های بین المللی قرار گرفت.

در این سال دها تن از فعالان جنبش زنان در تهران و شهرستانهای ایران بخاطر خواستها و مطالبات برابری خواهانه بازداشت و یا تحت پیگرد قرار گرفتند. حدود پنجاه تن از فعالان کمپین یک میلیون امضا از یک شب تا یک یا دو ماه را در بازداشت بسربردندو برای بسیاری از آنها احکام قرار های وثیقه و یا حبس های تعزیری از شش تا یکسال صادر شد.

از نشست ها و تجمع فعالان زن حتی از سفرهای آنها به خارج از کشور ممانعت به عمل آمد. از جمله در بهمن ماه جایزه سال ۲۰۰۷ بنیاد اولاف پالمه در سوئد به پروین اردلان روزنامه نگار و فعال جنبش زنان و کمپین یک میلیون امضا اهداشد اما زمانی که اودر اسفند ماه برای دریافت جایزه عازم سفر به استکهلم بود ماموران فرودگاه پاسپورت اورا ضبط و اعلام کردند که ممنوع الخروج شده است.

در ادامه این روند در اسفند ماه منصوره شجاعی فعال جنبش زنان و کمپین یک میلیون امضا به مناسبت روز جهانی زن عازم دوبی بود ولی از خروج او نیز ازکشوردر فرودگاه جلو گیری شد. نسرین ستوده وکیل دادگستری نیز که عازم همین سفر بود از سوی ماموران وزارت اطلاعات تهدید شد که نباید به این سفر برود.

این فشارها و محدویت ها برای فعالان جنبش زنان از ظیف های مختلف فکری وعقیدتی و افزایش تدریجی آن در سال گذشته به عقیده فعالان و مدافعان حقوق زنان بیانگر آن است که با گسترش تدزیجی جنبش زنان و جنبش های مدنی حکومت به هراس افتاده است.

اکبر گنجی روزنامه نگار منتقد حکومت به رادیو فردا می‌گوید: «در نظام جمهوری اسلامی ایران که یک نظام غیر دموکراتیک است این دولت دشمن قدرتمند شدن جامعه است یعنی متشکل شدن جامعه. لذا شما هر گاه که می خواهید این علائق، منافع، خواستها، ترجیحات و هویات خودتان را از طریق متشکل شدن به جنبش تبدیل کنید دولت به شدت مانع این می شود. اول به لحاظ قانونی هرگز اجاره نمی دهد که این تشکل ها شکل بگیرند، دوم اینکه به لحاظ علملی برخورد می کند و سرکوب می کند. و این بزرگترین مشکلی است که در سال گذشته و سالهای گذشته جنبش زنان و دیگر جنبش های ما با آن دست به گریبان بودند و هستند.»

در سالی که گذشت بیشترین فشارها بر فعالین زنی بود که در کمپین یک میلیون امضاء فعالیت دارند. کمپین یک میلیون امضاء کارزاری است مستقل که شماری از فعالان حقوق زنان در داخل ایران از شهریور ماه ۱۳۸۵ به بعد راه انداخته اند و هدف آن جمع آوری یک میلیون امضاء برای تغییر قوانین تبعیض آمیز در جمهوری اسلامی است. این کمپین در سال گذشته برای فعالیت های گسترده خود در میان مردم هزینه های سنگینی را پرداخت کرد و شماری از فعالان آن بازداشت یا تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند. اما به گفته مدافعان حقوق زنان این کمپین به پیروزی هایی نیز دست یافت. «عبدالله مومنی» از فعالان جنبش مدنی ایران و جنبش دانشجویی می گوید: «ویژگی که کمپین یک میلیون امضاء به آن دست یافت پرهیز از کلی گویی است.»

مومنی: «فعالیت جنبش زنان در قالب کمپین یک میلیون امضاء همین که بر روی اصول و مشترکات حداقلی بین زنان به توافق رسیده اند و مشخص نموده اند که چه چیزهایی در حال حاضر مورد تاکید و مورد اهتمام زنان برای تغییر است به نظر میرسد که این یک گام به جلو و اقدامی موثر و مثبت بوده است. از آنجا که ما در جامعه ایران با مشکلاتی مواجه هستیم که از آن جمله کلی گویی ها طرح روایت های کلان از مسائل است. اهتمام فعالان زنان، مشخص نمون اصول و محور های مورد پیگیری و تعقیب خودشان و طرح انها در قالب یک پلاتفورم و پلان مشخصی، یک گام به جلو و اقدام موثری است.»

در حال حاضر فعالان کمپین یک میلیون امضاء در تهران و حدود بیست شهر بزرگ کشور فعال هستند و بر اساس گزارش هایی که در سایت های خبری زنان منتشر شده تونسته اند خواست ها و مطالبات خود را به میان مردم ببرند. «عبدالله مومنی» فعال دانشجویی و مدافع حقوق برابر زنان می گوید: «جنبش زنان در سال آینده به رغم تمام مشکلات و سرکوب ها چشم انداز مثبتی دارد.»

مومنی: «فکر می کنم که این جریان از آنجا که دارای یک سری ویژگی ها و اصول در پیگیری اهدافش مشخصی است، من چشم انداز روشنی را در رسیدن به حقوقشان و تعقیب مطالباتشان و مشخصا در قالب این کمپین یک میلیون امضا می بینم و امید دارم در این سالی که در آن قرار گرفتیم فعالین زنان با انرژی بیشتر و با روحیه و انگیزه ای که در بین فعالین زنان خیلی بالا است بتوانند در راستای دستیابی به اهداف و خواسته هایشان قدم ها و گام های مهمتر و بهتری بردارند و بتوانند در مسیر پیشبرد اهدافشان یک سری اقدامات مثبت و نوین تر و جدید تری را انجام بدهند.»

از دیگر رخداد های هم سال گذشته توقیف ماهنامه «زنان» به دستور کمیته نظارت بر مطبوعات وزارت ارشاد جمهوری اسلامی بود. ماهنامه زنان نشریه نظری و تحلیلی در زمینه مسائل زنان بود که شانزده سال از انتشار آن می گذشت. مدیر مسئول این نشریه، «شهلا شرکت» تحول طلب و نو اندیش دینی است که فعالیت های او در این نشریه مورد حمایت فعالان حقوق زنان است. واکنش های اعتراضی به بسته شدن ماهنامه زنان از سوی طیف های مختلف فکری و عقیدتی به گفته مدافعان حقوق زنان نشانگر آن است که جنبش زنان با تمام مشکلاتی که بر سر راه دارد روز به روز منسجم تر می شود. «اکبر گنجی» می گوید به گسترش هر چه بیشتر جنبش زنان در سال آینده خوش بین است.

گنجی: «یک موقع است شما با وضعیت آرمانی در نظر می گیرید ما بسیار بسیار فاصله داریم. یک موقع است نسبت به گذشته وضعیت را ارزیابی می کنیم. من معتقد هستم که اگر نسبت به گذشاه ارزیابی کنیم زنان در سال گذشته بیشتر با هم توانسته اند با هم ارتباط برقرار کنند و حلقه های اتصالی آنها در شهر تهران و کلان شهرها رفته رفته دارد این حلقه ها شکل می گیرد و اگر بتواند رفته رفته اینها متصل بشوند آن موقع است که آنها خواهند توانست به آرمان هایشان دست یابند و امیدوار بشویم که این آرمان برابری کلیه سطوح اجتماعی خصوصا این تبعیض نا روایی که نسبت به زنان روا داشته می شود را رفع بشود.»

یکی دیگر از مهمترین جنبش های زنان در ایران پرهیز از دخالت ایدئولوژی های گوناگون و تکیه و تاکید بر خواسته های عمومی زنان در میان فعالان حقوق زنان است. «خدیجه مقدم» فعال جنبش زنان ایران می گوید: «هر چقدر که جنبش زنان قوی می شود محدودیت ها هم زیاد می شود. بزرگترین موفقیت از نظر من این بوده است که ما توانسته‌ایم که همه زنانی که این بحث عدالت و برابری خواهی برایشان مهم است در کنار همدیگر بنشینیم و هر کدام با توجه به امکانات خودمان و بینش خودمان این مسئله برابری خواهی را جلو ببریم.»

فعالان حقوق زنان میگویند راهی را که برای دستیابی به حقوق برابر زنان آغاز کرده اند راهی برگشت ناپذیر است.