ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Thu, 27.12.2007, 15:47
بی‌نظیر بوتو کشته شد

وزارت کشور پاکستان اعلام کرد که بی نظیر بوتو، نخست وزیر سابق این کشور طی انفجاری که در اجتماع انتخاباتی در شهر راولپندی رخ داد، جان باخته است.

انفجار دقایقی پس از سخنرانی خانم بوتو رخ داد، گزارشهای اولیه حاکی از زخمی شدن او بود اما وزارت کشور پاکستان اعلام کرده که وی در راه بیمارستان عمومی راولپندی درگذشته است.

بنابر گزارش‌ها، در حالی که خودرو خانم بوتو محل گردهمایی را ترک می کرد، چند گلوله به سوی وی شلیک شد که به سرش اصابت کرد.

خبرگزاری آسوشیتدپرس از قول مشاور امنیتی حزب مردم پاکستان (حزب خانم بوتو) گزارش داد که پیش از آنکه بمبگذار انتحاری بمب همراه خود را منفجر کند، خانم بوتو از ناحیه گردن و سینه هدف گلوله قرار گرفت.

حزب مردم پاکستان که خانم بوتو رهبری آن را به عهده داشت نیز خبر کشته شدن وی را تأیید و زمان مرگ او را شش و شانزده دقیقه بعدازظهر اعلام کرده است.

پس از اعلام مرگ بی نظیر بوتو، هواداران او در مقابل بیمارستان عمومی راولپندی جمع شدند و علیه پرویز مشرف، رئیس جمهور پاکستان شعار دادند.

ترور بی نظیر بوتو درست دوازده روز پیش از برگزاری انتخابات مجلس قانونگذاری پاکستان انجام شد. خانم بوتو رهبری بخش عمده مخالفان پرویز مشرف را در نبرد انتخاباتی در دست داشت.

نخستین تلاش برای ترور بوتو

بی‌نظیر بوتو روز پنجشنبه ۱۸ اکتبر، پس از پایان ۸ سال تبعید خودخواسته، به کشورش بازگشت. او که به‌رغم دوری چندین ساله از صحنه‌ی سیاسی، همچنان در میان مردم خود محبوب بود مورد استقبال وسیع مردم کراچی قرار گرفت. نخستین تلاش برای قتل بوتو در همین نخستین ساعات ورود وی به کراچی روی داد. دو تروریست انتحاری با انفجار خود در مسیر کاروان حرکت بوتو حدود ۱۵۰ نفر را به کام مرگ کشاندند و ۵۰۰ نفر را زخمی کردند. در این عملیات شیشه‌ی پنجره‌ی خودروی حامل بی‌نظیر بوتو شکست، اما آسیبی به وی نرسید.

انگشت اتهام به سوی هواداران ضیاءالحق

بی نظیر بوتو یک روز بعد از این حادثه، هواداران ضیاءالحق، فرمانده سابق ارتش و رئیس جمهوری پاکستان را متهم کرد که در طرح ترور وی دست داشته‌اند. ضیاء الحق در سال ۱۹۷۷ علیه ذوالفقارعلی بوتو، پدر بی‌نظیر بوتو کودتا کرد و دو سال بعد او را به‌دار آویخت. خود ضیاءالحق در سال ۱۹۸۸ در سقوط یک هواپیمای نظامی کشته شد.

علاوه‌ بر دو تروریست انتحاری که پلیس پاکستان از آنها به عنوان عاملان انفجارها نام برده، خانم بوتو از شرکت دو نفر دیگر در عملیات سخن گفت که محافظان وی آنان را دیده و شناسایی کرده‌ بودند. به گفته‌ی خانم بوتو، یکی از این افراد به سلاح کمری مجهز بوده و دیگری مواد منفجره به همراه داشته است.

تهدید گروه‌های اسلام‌گرا

پیش از بازگشت خانم بوتو به پاکستان، گروه‌های اسلام‌گرا تهدید کرده بودند وی را به قتل خواهند رساند. خانم بوتو تمایلات لیبرال و غرب‌گرایانه داشت و به همراه حزب‌اش بیش از سایر شخصیت‌ها و احزاب پاکستان از حقوق زنان و طبقات فرودست جامعه دفاع می‌کرد و همین امر خصومت گروه‌های اسلامی بنیادگرا علیه وی را موجب شده بود.

خانم بوتو برای نخستین‌بار در سال ۱۹۸۸ به سمت نخست‌وزیری منصوب شد اما حدود دوسال بعد برکنار گردید. وی بار دیگر در سال ۱۹۹۳ به نخست‌وزیری پاکستان رسید، اما سه سال بعد بازهم برکنار شد. درهر دو بار خانم بوتو متهم به "فساد مالی" شد. وی ۸ سال پیش از کشور خارج و در بریتانیا اقامت گزید. در ماه‌های در اخیر در پی چندین دور مذاکره با ژنرال مشرف و توافق با وی، پیگرد قانونی بوتو لغو گردید و امکان بازگشتش به کشور فراهم شد. وی و حزبش از شانس‌های بزرگ انتخابات پارلمانی پاکستان در دومین هفته‌ی ژانویه بود. با قتل خانم بوتو، اوضاع سیاسی پاکستان در ابهامی بازهم بیشتر فرورفت.


محكوميت‌هاى جهانى قتل بوتو


شوراى امنيت سازمان ملل متحد قرار است ظهر امروز - پنجشنبه 27 دسامبر - نشست ويژ ه‌اى در زمينه ترور خانم بوتو برگزار و در پايان آن بيانيه‌اى صادر كند.

حامد كرزى، رئيس جمهور افغانستان كه تا ساعاتى پيش از ترور بى نظير بوتو با وى در پاكستان ديدار كرده بود، اين ترور را به دشمنان پاكستان نسبت داده و بشدت محكوم كرده است.

سخنگوى وزارت امورخارجه ايران اعلام كرده كه انفجار بمب در مقر حزب مردم پاكستان ‌در روالپندى از سوى هر شخص يا حزب يا گروهى كه صورت گرفته باشد، بشدت محكوم است و ابراز اميدوارى كرده كه "‌با تلاشهاى دولت پاكستان براى شناسايى و مجازات عاملان اين اقدام جنايتكارانه، شاهد بازگشت آرامش به اين كشور باشيم".

ديويد ميليبند، وزيرخارجه بريتانيا اعلام كرده كه عميقاً از ترور خانم بوتو يكه خورده و از مردم پاكستان خواسته است كه وحدت خود را حفظ كنند.

وزارت خارجه آمريكا اعلام كرده كه ترور خانم بوتو نشان مى دهد هنوز در پاكستان كسانى هستند كه مى خواهند روند آشتى ملى و پيشبرد دموكراسى در اين كشور را منحرف كنند.

در آمريكا، ترور خانم بوتو، افت ارزش سهام و افزايش بهاى نفت و طلا را به دنبال داشت، چراكه اين رخداد در بازار سهام نشانه اى از بروز بى ثباتى در پاكستان و عدم امنيت سرمايه در اين كشور تلقى مى شود كه به نوبه خود مى تواند بر ديگر بازارهاى بين المللى اثر بگذارد.

وزارت خارجه روسيه به خانواده و نزديكان بى نظير بوتو پيام تسليت فرستاده و ابراز اميدوارى كرده كه رهبرى پاكستان گامهاى لازم را براى برقرارى ثبات در كشور بردارد.

دولت هند ترور بى نظير بوتو را ضربه اى سهمناك به روند دموكراسى خوانده و اعلام كرده كه با مرگ خانم بوتو، شبه قاره هند رهبرى برجسته را كه در راه دموكراسى و ايجاد آشتى در اين شبه قاره تلاش مى كرد از دست داد.

نيكولا ساركوزى، رئيس جمهور و برنار كوشنر، وزيرخارجه فرانسه با اطلاعيه هاى جداگانه اى ترور بى نظير بوتو را محكوم كرده اند.
وزيرخارجه فرانسه در اطلاعيه خود اعلام كرده كه شخصاً با بى نظير بوتو آشنايى داشته و از جهانيان خواسته است تا هر آنچه از دستشان بر مى آيد براى بازگرداندن ثبات به پاكستان انجام دهند.

رومانو پرودى، نخست وزير ايتاليا، بى نظير بوتو را زنى توصيف كرده كه تنها با يك سلاح، يعنى گفتگو، به نبرد پرداخت و سرانجام، قربانى تعصب و ارتجاع شد. به گفته آقاى پرودى، خانم بوتو قربانى راه دموكراسى در منطقه شد و كسانى كه در برابر تروريسم تسليم نمى شوند، بايد وى را استوارترين الگوى خود قرار دهند.

دفتر پاپ بنديكت شانزدهم، رهبر كاتوليكهاى جهان نيز با صدور بيانيه اى، ترور خانم بوتو را "وحشتناك و تراژيك" توصيف كرد.

ژوزه مانوئل باروسو، رئيس كميسيون اروپا هم ترور بى نظير بوتو را حمله به دموكراسى خوانده است.

شرح حال بى‌نظير بوتو

خانواده بى‌نظير بوتو مانند خانواده نهرو- گاندى در هند، يكى از مشهورترين خاندان سياسى در جهان به شمار مى‌رود.

پدر بى‌نظير، ذوالفقار على بوتو، در اوايل دهه ۷۰ ميلادى نخست وزير پاكستان بود و دولت وى يكى از معدود دولتهاى غيرنظامى پاكستان پس از استقلال اين كشور بود.

بى‌نظير بوتو در سال ۱۹۵۳ متولد شد و تحصيلات دانشگاهى خود را در دانشگاههاى هاروارد آمريكا و آكسفورد انگلستان انجام داد.

وى با وجود اينكه در ابتدا تمايل چندانى به فعاليت سياسى از خود نشان نمى‌داد اما تدريجا به عرصه سياسى پاكستان كشيده شد و بعد دو بار به عنوان نخست وزير اين كشور انتخاب شد، هر چند هر دو بار به اتهام فساد از سوى رييس جمهور بركنار شد.

بى‌نظير اراده قاطع و سرسختى را از پدرش به ارث برده بود كه بعد از يك كودتاى نظامى در سال ۱۹۷۷ توسط ژنرال ضياء الحق دستگير و به اتهام قتل زندانى شد.

ذوالفقار على بوتو دو سال بعد اعدام شد و بى نظير درست قبل از مرگ پدرش زندانى شد و پنج سال را در حبس انفرادى گذراند. دورانى كه آنرا بسيار سخت و طاقت فرسا توصيف مى‌كند.

بوتو در مقاطعى كه براى مداواى پزشكى از زندان خارج شد، دفتر حزب مردم پاكستان را در لندن تاسيس كرد و فعاليت سياسى خود عليه ژنرال ضياء‌الحق را آغاز كرد.

وى در سال ۱۹۸۶ به پاكستان بازگشت و دو سال بعد هنگامى كه ژنرال ضيا بر اثر انفجار هواپيمايش كشته شد، وى به عنوان اولين نخست وزير منتخب در يك كشور اسلامى به قدرت رسيد.

بى‌نظير بوتو و همسرش، آصف على زردارى، با اتهامات متعددى مبنى بر فساد مواجه بوده‌اند، اما تاكنون هيچ كدام از اين اتهامات در دادگاه ثابت نشده است.

به دنبال اين اتهامات، بوتو از كشورش خارج شد و به مدت تقريبا هشت سال در تبعيدى خود خواسته در دبى و لندن به فعاليت‌هاى خود ادامه داد.

با كودتاى پرويز مشرف، در اكتبر سال ۱۹۹۹ و تحولات بعدى آن كه حدود دو سال بعد منجر به

تبعيد نواز شريف، نخست وزير سابق پاكستان از كشور شد، اين دو نخست وزير سابق به رغم اختلاف‌هايى كه با هم داشتند براى مخالفت با حكومت نظامى مشرف همكاريهايى را شروع كردند.

در اوايل سال جارى ميلادى مشرف مذاكرات پنهانى را با بوتو براى آنچه كه "تقسيم قدرت" در برخى از محافل عنوان مى‌شد انجام داد كه نتيجه نهايى اين مذاكرات بازگشت بوتو به كشور در ۱۸ اكتبر سال جارى ميلادى بود.


گاه شمار تحولات سیاسی دو دهه اخیر در پاكستان

دسامبر ۱۹۸۸: بى‌نظير بوتو به عنوان اولين نخست وزير زن پاكستان سوگند خورد

اوت ۱۹۹۰: غلام اسحاق خان، رييس جمهور پاكستان، بى‌نظير بوتو را به اتهام فساد از كار بركنار كرد

نوامبر ۱۹۹۰: نواز شريف نخست وزير پاكستان شد

ژانويه ۱۹۹۱: پرويز مشرف به درجه ژنرالى در ارتش پاكستان ترفيع مقام يافت

ژوئيه ۱۹۹۳: غلام اسحاق خان، رييس جمهور پاكستان، نواز شريف را به اتهام فساد از كار بركنار كرد

اكتبر ۱۹۹۳: بى‌نظير بوتو براى دومين بار نخست وزير پاكستان شد

سپتامبر ۱۹۹۴: اعتصاب عمومى احزاب مخالف

اكتبر ۱۹۹۵: پرويز مشرف در ارتش ترفيع گرفت

سپتامبر ۱۹۹۶: مير مرتضى بوتو، برادر كوچكتر بى‌نظير بوتو، به ضرب گلوله كشته شد

نوامبر ۱۹۹۶: فاروق لغارى، رييس جمهور پاكستان، بى‌نظير بوتو را به اتهام فساد از كار بركنار كرد

فوريه ۱۹۹۷: نواز شريف بعد از انتخابات سراسرى بار ديگر نخست وزير پاكستان شد

نوامبر ۱۹۹۷: نواز شريف به توهين به دستگاه قضايى محكوم شد

مه ۱۹۹۸: پاكستان اولين آزمايش سلاح‌هاى هسته‌يى‌اش را انجام داد

اكتبر ۱۹۹۸: پرويز مشرف به رياست ستاد مشترك ارتش پاكستان منصوب شد

آوريل ۱۹۹۹: بى‌نظير بوتو و همسرش آصف زردارى در پرونده فساد مالى گناهكار شناخته شدند

مه ۱۹۹۹: نفوذ سربازان و نظاميان پاكستان به ناحيه كارگيل، در منطقه كشمير تحت نفوذ هند

ژوئيه ۱۹۹۹: پاكستان از كارگيل عقب‌نشينى كرد

اكتبر ۱۹۹۹: ژنرال مشرف از رياست ارتش بركنار شد اما بعد از آن قدرت را از طريق كودتا تصاحب كرد

آوريل ۲۰۰۰: نواز شريف به اتهام هواپيماربايى و تروريسم به حبس ابد محكوم شد

مه ۲۰۰۰: دادگاه عالى به پرويز مشرف دستور داد تا اكتبر ۲۰۰۲ انتخابات برگزار كند

اوت ۲۰۰۰: بى‌نظير بوتو و نواز شريف از فعاليت‌هاى سياسى منع شدند

دسامبر ۲۰۰۰: نواز شريف تبعيد شد

سپتامبر ۲۰۰۱: ژنرال مشرف از جنگ آمريكا با تروريسم حمايت كرد

آوريل ۲۰۰۲: رفراندوم براى افزايش دوره رياست جمهورى برگزار شد

ژوئيه ۲۰۰۲: دادگاه بى‌نظير بوتو را محكوم كرد

ژوئيه ۲۰۰۳: دادگاهى در سوئيس، بى‌نظير بوتو و همسرش را به اتهام پول شويى محاكمه كرده و به زندان و جريمه مالى محكوم شدند

نوامبر ۲۰۰۳: محكوميت بى‌نظير بوتو و همسرش در دادگاه تجديدنظر لغو شد

دسامبر ۲۰۰۳: ژنرال مشرف از دو سوء قصد جان سالم به در برد

نوامبر ۲۰۰۴: همسر بى‌نظير بوتو از زندان آزاد شد

مارس ۲۰۰۵: حزب مردم پاكستان به رهبرى بى‌نظير بوتو اعلام كرد كه تماس‌هايش را با ژنرال مشرف افزايش داده است

ژوئن ۲۰۰۶: جنجال‌هايى بر سر زمان بندى انتخابات كه پرويز مشرف پيشنهاد كرده، درگرفت

اوت ۲۰۰۷: دادگاه عالى حكم كرد كه نواز شريف مى‌تواند از تبعيد برگردد

۱۰ سپتامبر ۲۰۰۷: نواز شريف به پاكستان بازگشت و بلافاصله دوباره به تبعيد فرستاده شد

۱۴ سپتامبر ۲۰۰۷: بى‌نظير بوتو اعلام كرد كه ۱۸ اكتبر از تبعيد خودخواسته به پاكستان باز مى‌گردد

۱۸ سپتامبر ۲۰۰۷: وكلاى ژنرال مشرف گفتند كه اگر او به رياست جمهورى انتخاب شود، از فرماندهى ارتش كناره گيرى خواهد كرد

۲۰ سپتامبر ۲۰۰۷: كميسيون انتخابات اعلام كرد كه انتخابات رياست جمهورى روز ششم اكتبر برگزار مى‌شود.

۵ اكتبر ۲۰۰۷: اتهامات فساد مالى بى نظير بوتو بخشيده شد

۶ اكتبر ۲۰۰۷: ژنرال مشرف در انتخابات رياست جمهورى اكثريت آرا را كسب كرد اما بايد در انتظار تصميم دادگاه عالى در مورد برنده انتخابات باشد.

۱۸ اكتبر ۲۰۰۷: بى‌نظير بوتو، بعد از سال ها تبعيد خود خواسته، به كراچى بازگشت.

منابع: بی‌بی‌سی، دویچه وله، ایسنا