ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Wed, 12.09.2007, 8:06
اروپا از توافق البرادعی با ایران حمایت نمی‌کند


محمد برادعی جلسه شورای حکام را ترک کرد

بی‌بی‌سی: در دومین روز نشست تازه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین، علائم هر چند خفیف اما آشکار شکاف میان کشورهای غربی و محمد البرادعی، مدیر کل این آژانس، درباره برنامه اتمی ایران بار دیگر بروز کرده است.

دیپلمات‌های حاضر در جلسه به برخی خبرگزاری عمده جهان گفته‌اند که آقای برادعی ظاهرا به خاطر دلخوری از بیانیه نه چندان حمایت آمیز اتحادیه اروپا از توافق اخیر او با ایران، جلسه را ترک کرده است.

آژانس اتمی سازمان ملل و ایران در ماه اوت بر سر یک جدول زمانی به توافق رسیدند که براساس آن جمهوری اسلامی قول داد پرسش های عمده باقی مانده درباره ماهیت برنامه اتمی خود را پاسخ گوید.

اما آن توافق با انتقادهایی از سوی آمریکا و حتی برخی کارشناسان اتمی مواجه شد دایر بر اینکه آژانس ممکن است از شوق جلب تضمین همکاری ایران به "تله ایران برای وقت کشی" افتاده باشد.

روز سه شنبه خواکیم دوارته، سفیر پرتغال در شورای حکام، به نمایندگی از اتحادیه اروپا بیانیه ای درباره برنامه اتمی ایران قرائت کرد.

این بیانیه عمدتا به خاطر عدم همکاری ایران با درخواست های شورای امنیت سازمان ملل برای تعلیق بخش های حساس برنامه اتمی به انتقاد از آن کشور می پرداخت و در آن تنها اشاره کوچکی به توافق اخیر آژانس اتمی با ایران شده بود.

سفیر پرتغال گفت که ایران از زمان آخرین گزارش محمد برادعی در ماه مه "ظرفیت غنی سازی (اورانیوم) را افزایش داده است" و این کشور را به خاطر این موضوع سرزنش کرد.

بنابه گزارش ها آقای برادعی در حین قرائت این بیانیه جلسه را ترک کرد که علت آن ظاهرا این بود که اتحادیه اروپا در بیانیه خود از توافقی که آژانس برای جلب آن زحمت زیادی کشیده حمایت لازم را به عمل نیاورد.

مدیر کل آژانس قبلا نیز حساسیت خود نسبت به این موضوع را پنهان نکرده و انتقادهای آمریکا را به معنی زیر سوال بردن روند کار آژانس و "شخص مدیرکل" تعبیر کرده بود.

عدم استقبال اتحادیه اروپا از توافق آژانس با ایران دست کم از یک جهت غیرمنتظره است چرا که راه حصول آن را اصولا یک مقام بلندپایه اروپایی هموار کرده بود. این خاویر سولانا، مسئول سیاست خاجی اتحادیه اروپا، بود که موفق شد مقام های ارشد جمهوری اسلامی را طی مذاکراتی نسبت به همکاری بیشتر با آژانس راضی کند.

با این حال این توافق، تازه حاصل شده و به گفته آقای برادعی باید برای به بار نشستن آن به انتظار نشست.

گریگوری شولت، نماینده آمریکا در آژانس اتمی سازمان ملل در وین، پس از توافق ماه اوت آژانس با ایران آن را دستاوردی "محدود و مشروط" دانست که ممکن است به ایران "امکان ساخت سلاح اتمی را بدهد."

وی از اعضای شورای حکام این آژانس خواسته بود ایران را برای عمل به تعهداتش تحت فشار بگذارند.

محمد برادعی در واکنش به انتقادهای آمریکا گفته بود اگر در ماه های آینده مشخص شود که ایران قصد همکاری و عمل به جزئیات جدول زمانبندی مورد توافق را ندارد، در آن صورت "وضعیت کاملا متفاوت خواهد بود."

علیرغم این اختلاف نظرها هم آمریکا و هم آقای برادعی روز دوشنبه در نخستین روز نشست شورای حکام ایران را ترغیب کردند تعهداتش در مقابل جدول زمانی حاصله با آژانس را برآورده کند و همچنین برای نشان دادن این موضوع به جهان که دنبال بمب اتمی نیست اقدامات بیشتری انجام دهد؛ از جمله تعلیق غنی سازی اورانیوم.

ایران نیز به این انتقادها پاسخ گفته و خواستار احترام آمریکا و سایر کشورهای منتقد به توافق خود با آژانس شده است.

حمایت غیرمتعهدها

علیرغم استقبال سرد غرب از دستاورد تازه آژانس، جنبش غیرمتعهدها در جلسه روز سه شنبه حمایت خود را از آن ابراز داشت و خواهان عدم "دخالت" در آن شد.

نورما گواکوچیا استنوز، سفیر کوبا در شورای حکام، که هم اکنون ریاست دوره ای جنبش غیرمتعهدها را به عهده دارد در بیانیه ای گفت این گروه "هر گونه فشار نابجا یا دخالت در فعالیت های آژانس را ... که ممکن است کارآمدی و اعتبارش را خراب کند با قوت رد می کند."

وی افزود: "جنبش غیرمتعهدها این طرح کاری را، همانطور که مدیر کل خود گفته است، گام مهمی به جلو می داند."

جنبش غیرمتعهدها شامل 115 کشور درحال توسعه است و بیش از 10 عضو در شورای حکام دارد.

ایران نیز عضو این گروه است و از حمایت قاطعانه برخی دیگر از اعضای آن شامل کوبا، سوریه، بولیوی و ونزوئلا که اکثرا روابط خیلی بدی با آمریکا دارند، برخوردار است.

با این حال دیپلمات ها می گویند خیلی از کشورهای این گروه از سرکشی ایران از درخواست های شورای امنیت و آژانس مایوس هستند.

اما بسیاری از آنها نیز از آنچه تلاش های برخی کشورهای غربی شورای حکام برای منزوی کردن ایران و نه مذاکره کردن با آن می دانند منزجر هستند.

غرب مظنون است ایران از برنامه اتمی به عنوان سرپوشی برای توسعه سلاح اتمی استفاده کند، سوءظنی که ایران رد کرده است.