ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Wed, 24.01.2007, 8:53
نگرانی از آينده كشور

اعتماد ملی: بار ديگر صندلی‌های دفتر مهدی كروبی ميهمانانی را در خود جای دادند كه اين بارهم آنها را نه مساله‌ای سياسی يا حزبی بلكه دغدغه نسبت به آينده كشور گردهم آورده بود. دوشنبه‌شب جمعی از نخبگان سياسی كشور و دلسوزان نظام به دعوت مهدی كروبی رئيس مجلس ششم گردهم آمده بودند تا از نگرانی‌هايشان سخن گويند و برای يافتن راهكار عبور از اين شرايط همفكری كنند. لحنی انتقادی بر اين نشست حاكم بود و نگرانی از شرايط حاضر، فضای سنگينی را رقم زده بود، هرچند كه گهگاهی شوخی‌های معروف حسين مرعشی فضا را تلطيف می‌ساخت. به هر حال همه در نشستی صميمی به بيان درد دل‌های خود پرداختند.

در اين هم‌انديشی نخبگان سياسی كشور، تعدادی از وزرا و معاونان دولت خاتمی چون عبدالعلی‌زاده، اسحاق جهانگيری، صفدر حسينی، معصومه ابتكار، محمد‌علی ابطحی، محسن مهرعليزاده، بيژن زنگنه، صادق خرازی و محمدعلی خوشرو در كنار جمعی از اعضای فراكسيون اقليت مجلس هفتم چون اسماعيل گرامی‌مقدم، محمدرضا تابش، محمد قمی، حسين آفريده، حسين ‌هاشمی، قدرت‌الله عليخانی، حق‌شناس، عباسی و حتی چهره‌هايی از نمايندگان مستقل مجلس هفتم چون كاظم جلالی و حسين مظفر قرار گرفتند. در جمع آنها چهره‌هايی چون سيدمحمد صدر، سيدحسين موسويان، محمدباقر نوبخت، اسد‌ا... كيان‌ارثی، دعايی، مجيد انصاری، محمد عطريان‌فر، مرتضی الويری، بورقانی، محمد قوچانی، محمد‌تقی بانكی و موسوی‌بجنوردی نيز حضور داشتند. اين درحالی است كه برخی از اعضای شورای مركزی حزب اعتماد ملی چون محمدرضا نوری‌شاهرودی، سوری، حسينی، جوادی‌حصار، اعظم سقطی، سيدعلی ميرهادی، جواد اطاعت، ‌سلطانی‌فر، غفور گرشاسبی، محمدعلی مشفق، امينی، يعقوبی و حضرتی حضور داشتند كه از ميان اعضای شورای مركزی محمود زمانی‌قمی و ابوالحسنی در كنار رسول منتجب‌نيا قائم‌مقام حزب اعتماد ملی در جايگاه هيات‌رئيسه اين نشست قرار گرفتند تا تنظيم‌كننده برنامه‌های اين مراسم باشند.

در اين نشست ابتدا دبير كل حزب اعتماد ملی سخن گفت (سخنان وی در ذيل همين مجموعه آمده است ) سپس برخی كارشناسان و مقامات سابق گزارشی از برخی موضوعات روز كشور ارائه كردند . ابتدا موضوع عراق كه اكنون به نظر می‌رسد كه برای منافع ايران بسيار حائز اهميت است مورد توجه قرار گرفت. پس قرار شد تا فردی كه سال ها آشنايی به مسائل بين‌المللی داشته و از نزديك مشكلات را لمس كرده به تحليل شرايط حاضر بپردازد. اين فرد كسی نبود جز دكتر سيدمحمد صدر معاون عربی آفريقايی وزارت خارجه دوران سيدمحمد خاتمی‌. او وقتی در جايگاه سخنران قرار گرفت قبل از هر سخنی از نامه‌ای كه به محمود احمدی‌نژاد در همان اولين روزهای رياست جمهوری‌اش نوشته شده است سخن گفت. نامه‌ای كه به گفته او اكنون تنها به خاطره‌ای تبديل شده و شايد هيچگاه رئيس جمهور نهم ايران آن را نخوانده است. ‌

وی به مسووليتی كه در زمان حضورش در وزارت خارجه داشت اشاره كرد و گفت: ما برای اينكه به اينجا برسيم هزينه‌های زيادی را به نظام تحميل كرديم اما در آن زمان دنيا يك حكومت انقلابی را پذيرفته بود و اين هزينه‌‌ها آسيب جدی را به منافع ملی وارد نساخت. ‌ وی به بررسی تحريم‌هايی كه برای ايران تعيين شده است پرداخت و گفت: تحريم در عرصه روابط بين‌المللی مقدمه انزوای بين‌المللی است و انزوا مقدمه تهديد برای امنيت يك كشور می‌باشد. بدين معنی هرگاه بخواهند يك كشوری را تهديد كنند بايد آن را در انزوا قرار دهند و برای آن رابطه اش را با همسايگانش قطع كنند. ‌

وی تاكيد كرد: اگر اين روند شروع شود تحريم‌ها افزايش می‌يابد و نظام مقدسی كه همه مقلد امام بوده و هستيم در معرض خطر قرار می‌گيرد. ‌

وی كه قرار بود در مورد شرايط كنونی عراق صحبت كند به استراتژی جديد بوش در عراق اشاره كرد و گفت: به نظر من افزايش نيروی نظامی ‌در عراق استراتژی جديد بوش نيست بلكه استراتژی جدی بوش در رابطه با ايران و عراق است، يعنی اينكه آمريكا تصميم گرفته در داخل عراق به صورت جدی با ايران برخورد كند و اين به بهانه دخالت ايران در امور عراق است. ‌ وی با شاره به رايزنی‌های آمريكا برای همكاری سوريه با اين كشور در مسائل عراق گفت: آمريكا در گفت‌وگو با سوريه اعلام كرده كه اولويت اول او در خاورميانه عراق است و لبنان و فلسطين اولويت اول اسرائيل است و اگر سوريه با آمريكا درباره اولويت اولش همكاری كند در اولويت اول اسرائيل با سوريه همكاری می‌كند. ‌ وی با اشاره به شرايط ايران در منطقه گفت: با اقداماتی كه آمريكا در عراق در ارتباط با ديپلمات‌های ايرانی و سپس كنسولگری انجام داد اعلام كرد كه می‌خواهد با ايران برخورد جدی كند.
وی در نهايت متذكر شد: ما بايد با دقت و تدبير عمل كنيم و هرچه ممكن است تهديدی برای ايران باشد را برطرف كنيم. ‌

گزارش از روند پرونده هسته‌ای ‌

يكی از اعضای تيم سابق مذاكره‌كننده‌ هسته‌ای كه در حال حاضر معاون مركز تحقيقات مجمع تشخيص مصلحت نظام است سعی كرد تا از دغدغه‌هايی كه در پرونده هسته‌ای ايران وجود دارد پرده بردارد. سيدحسين موسويان برای شروع به قطعنامه‌ای كه در شهريور ٨٤ برای ايران صادر شد اشاره كرد. وی گفت: در قطعنامه‌ای كه در شهريور صادر شد بر اساس ماده ١٢٣٠ اعلام شد كه مديركل آژانس موظف است كه گزارش خود را به شورای امنيت ارائه كند.

همچنين تاكيد شده بود كه با توجه به وضعيت ايران صلاحيت رسيدگی به پرونده آن در اختيار شورای امنيت قرار می‌گيرد. همچنين بازرسی فراتر از پروتكل در مورد ايران تصويب شد. وی افزود: پس از عدم پذيرش آن، قطعنامه ١٦٩٦ در مورد ايران صادر شد كه در آن تعليق الزامی شد. بر اساس آن نيز مهلتی به ايران برای مذاكره داده شد كه در آن زمان بسته پيشنهادی ١+٥ در تابستان ٨٥ به ايران ارائه شد. ‌ موسويان تصريح كرد: پس از آن و نپذيرفتن شروط از سوی ايران قطعنامه ١٧٣٧ صادر شده است كه تحريم‌هايی به مراتب گسترده‌تر از جمله تحريم‌های موشكی در آن اعلام شده است. يعنی اگر روزی ماشين‌‌آلاتی وارد كشور شود می‌توانند بگويند برای كاربردهای هسته‌ای است و از ورود آن جلوگيری كنند. ‌

وی با توجه به اين وضعيت، شرايط بازگشت ايران را بسيار سخت دانست و گفت: شرايط بازگشت ايران بسيار عجيب است يعنی اگر ما تعليق كامل هم انجام دهيم باز از شورای امنيت بيرون نمی‌رويم. در هر حال اگر تمام خواست‌های دو قطعنامه ١٦٩٦ و ١٧٣٧ را اجرا كنيم باز اتباع ايرانی در هر جای دنيا از كار يا تحصيل در هر زمينه‌ای كه مرتبط با مسائل هسته‌ای باشد تحريم هستند و كمك‌های آژانس برای فناوری هسته‌ای نيز از ايران سلب می‌شود. ‌

وی افزود: كميته‌ای به نام تحريم تشكيل شده است كه اختيارات شورای امنيت برای تحريم به آن داده شده است و كشورهای تخطی‌كننده از سوی آن مجازات می‌شوند. البته آنچه آمريكايی‌ها شروع كرده‌اند فراتر از قطعنامه است. هرچند كه ماده٤١ فصل ٧ منشور سازمان ملل می‌تواند تا تحريم كامل پيش رود. ‌

انتقاد به سياست خارجی

موضوع لبنان نيز از اهميت خاصی نسبت به ايران برخوردار است. محمدعلی سبحانی كه سفير سابق ايران در لبنان بوده است و اكنون همه او را به عنوان يك كارشناس مسائل منطقه و لبنان می‌شناسند به تحليل شرايط لبنان در منطقه و ارتباط آن با ايران پرداخت. وی گفت: اختلاف نظری در ميان جناح‌های داخل ايران نسبت به اين موضوع وجود دارد كه آيا اينگونه امكانات می‌تواند جنبه دفاعی داشته باشد و يا می‌تواند در چارچوب برنامه‌های اجرايی و عملياتی جمهوری اسلامی قرار گيرد. ‌

وی با انتقاد از دستگاه ديپلماسی ايران گفت: سياست خارجی ما در خاورميانه با انتقاداتی مواجه بوده است. وقتی حسن نصرا... به ايران آمد در هر جلسه‌ای قبل از هر سخنی به تشكر از حمايت‌های سياسی و معنوی دولت خاتمی از حزب‌ا... می‌پرداخت. ايران می‌تواند با ديپلماسی مناسب از امكانات موجود به عنوان برگه‌های موثر در سياست جمهوری اسلامی استفاده كند.

خطر جدی اقتصاد

شرايط اقتصادی‌ای كه در سايه تحريم‌های سياسی بر ايران حاكم شده و خواهد شد نگرانی‌هايی را در ميان نخبگان كشور ايجاد كرده است. محمدباقر نوبخت كه معاون اقتصادی مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام است از اين دغدغه‌ها سخن گفت. وی توضيح داد: در آينده نزديك قطعنامه‌ای درباره ايران صادر خواهد شد و در اين شرايط بايد به فكر اين باشيم كه چگونه می‌توان از منابع موجود برای تامين منافع ملی استفاده كرد. ‌

وی با اشاره به ميزان دارايی‌های ايران گفت: دارايی‌های ايران حدود ٥٤ ميليارد دلار می‌باشد كه حدود يك سوم آن در ايران است و دوسوم آن در اختيار ما نيست و در حساب‌های بانك‌های خارجی است و برخی نيز به صورت اوراق قرضه است كه ايران خريداری كرده است. بنابراين ممكن است آمريكا به تحريم‌های يكجانبه بپردازد. در اين صورت آمريكا می‌تواند از عبور دلارهای معاملات ايران توسط سيستم بانكی خود جلوگيری كند، در نتيجه ايران بايد هرچه سريع‌تر معاملات دلاری خود را متوقف و منابع دلاری را به ساير ارزها تبديل كند. البته در اين صورت اروپا اگر بخواهد می‌تواند بدون صدور قطعنامه ما را تحريم كند. ‌

وی تصريح كرد: در صورت تحريم بانك‌ها خطری جدی اقتصاد ما را تهديد می‌كند. ‌

نقش كروبی، خاتمی و‌ هاشمی

پس از پايان سخنان سخنرانانی كه از قبل مدت سخنرانی آنها برنامه‌ريزی شده بود قرار شد تا هر كسی كه دارای دغدغه‌ای نسبت به شرايط فعلی است مسائل خود را مطرح كند. بنابراين سخنگوی فراكسيون اقليت مجلس در جايگاه سخنران قرار گرفت و از اميد مردم به اصلاح‌طلبان برای رفع وضعيت موجود سخن گفت. نورالدين پيرموذن گفت: حفظ نظام و كشور در اولويت قرار دارد و بايد به دنبال چاره‌ای باشيم. ‌

وی به نقش مهم مهدی كروبی، سيد محمد خاتمی و‌ هاشمی‌رفسنجانی در پيروزی‌های اخير اصلاح‌طلبان اشاره و درخواست كرد تا آنها نجات‌بخشی برای عبور از اين شرايط باشند. ‌

تنزل موقعيت ايران در منطقه

معاون بين‌اللمل وزيرخارجه در دولت خاتمی نيز درخواست كرد تا دقايقی از دغدغه‌های خود سخن گويد.

محمدعلی خوشرو با اشاره به شرايطی كه به ايران تحميل شده است، گفت: اجماعی كه عليه ايران شكل گرفته شرايط نامطلوبی را به وجود آورده است. وی افزود: زمانی كه آمريكا به افغانستان حمله كرد ما از لحاظ موقيعت منطقه‌ای به خاطر ارتباطی كه دولت خاتمی با كشورهای عربی داشت دارای موقعيت مناسبی بوده ولی در حال حاضر وضعيت هسته‌ای كمك كرده تا در موقعيت پايينی قرار بگيريم.