iran-emrooz.net | Mon, 15.01.2007, 11:00
مذاکرات محرمانه و دیپلماتیک میان تهران و برلین
مجید روشن زاده ـ برلین
.(JavaScript must be enabled to view this email address)
هفتهنامه آلمانی اشپیگل در شماره تازه خود (١٥/٠١/٢٠٠٧) گزارش میدهد مذاکرات محرمانهای میان دو دولت ایران و آلمان بر سر آزادی کاظم دارابی و دونالد كلاين در جريان است. كاظم دارابی به جرم دست داشتن در ترور میکونوس در آلمان زندانی است و دونالد کلاین، شهروند آلمانی، به جرم عبور غیرقانونی از مرز آبی ایران دستگیر شده و اکنون در تهران در زندان بسر میبرد.
اشپیگل در این گزارش مینویسد که هورست کهلر، رییس جمهور آلمان، در اواخر ماه دسامبر نامهای به آیت الله خامنهای ارسال کرده و از وی تقاضای آزادی و عفو دونالد کلاین را نموده است. این هفته نامه از حرکات و جرقههای امیدبخش در رابطه با وضعیت شهروند آلمانی گزارش میدهد. زیرا رولف موتسنیش ، نماینده پارلمان و از اعضای حزب سوسیال دموکرات آلمان، در سفر سه روزه خود به تهران در ماه دسامبر بطور غیرمترقبه و ناگهانی اجازه ملاقات با کلاین را یافته است و حتی خود کلاین توانسته با خانوادهاش تلفنی صحبت کند. اشپیگل شرایط زندان این شهروند آلمانی را مناسب توصیف میکند.
اشپیگل سپس ادامه میدهد که "١١ فوریه روز سالگرد انقلاب اسلامی است و ایرانیان تمایلاتی از خود نشان میدهند که گویا خواهان مذاکرهاند".
قبل از رییس جمهور آلمان، اشتاین مایر، وزیر امورخارجه، نامهای به همتای ایرانی خود منوچهر متکی ارسال کرده بود. علاوه بر آن اشتاین مایر از علی اکبر ولایتی، وزیر امورخارجه سابق ایران و مشاور فعلی آیتالله خامنهای خواسته که در این مورد وساطت کند. از آن گذشته تمام سیاستمداران آلمان مانند ولفگانگ شویبله، وزیر داخلی، در هر گفت وگویی که با ایرانیها داشتهاند نام دونالد کلاین را مطرح میکردند.
این هفته نامه سپس با تردید مینویسد که باید منتظر ماند و دید. زیرا در این میان "نام کاظم دارابی، طراح حمام خون رستوران میکونوس برلین در سال ١٩٩٢ که در آلمان زندانی میباشد، شنیده میشود".
اشپیگل اضافه میکند که رییس جمهور آلمان اکنون از وضعیت خطرناکی که کلاین و به تبع آن کل آلمان در آن گرفتار شده با خبر است. زیرا پس از ماهها سکوت و تعلل اکنون ایرانیها نام کلاین را با نام دارابی که در سال ١٩٩٧ از طرف دادگاه برلین به حبس ابد محکوم شده است پیوند زدهاند.
در این گزارش هفتهنامه آلمانی آمده است که وضعیت دونالد کلاین زمانی حاد شد که بخشهایی از یادداشتهای زندان وی منتشر شد. او در این یادداشتها مینویسد: روی سنگ قبرم بنویسید که من قربانی جمهوری فدرال آلمان تحت رهبری آنگلا مرکل شدهام". همزمان با انتشار این یادداشتها آشکارتر شد که ایران از این طریق درصدد حل موضوع کاظم دارابی است.
اشپیگل سپس خبر از مذاکره میان حزبالله و اسراییل برای آزادی و تبادل زندانیان میدهد و مینویسد که دارابی یکی از افراد احتمالی مورد مذاکره است. اما پیش از این هم و در سال ٢٠٠٤، یعنی در زمان یوهانس راو، رییس جمهور سابق آلمان، توافق شده بود که اگر ایران و حزب الله سرنوشت رون آراد، خلبان مفقود اسراییل، را روشن کنند، در عوض میتواند دارابی مورد بخشش واقع شود. اما نهایتا کار به آنجا نکشید.
اشپیگل گزارش میدهد که دولت آلمان قصد تن دادن به باجخواهی ایران را ندارد و راه دیگری را انتخاب کرده است: از هیچ عملی برای کمک انسانی به دونالد کلاین نباید دریغ شود و در عین حال نباید سرنوشت وی با سرنوشت دارابی پیوند زده شود.
از این رو وزارت امور خارجه آلمان موتسنیش را در ماه دسامبر به ایران فرستاده تا در این مورد گفت وگو کند. نماینده آلمان در پارلمان ایران و با وزیر علوم صحبت کرده است. وی در تهران گفته بود که هر عملی بجز آزادی فوری کلاین میتواند در روابط دو کشور ایجاد خلل کند.
اشپیگل نتیجهگیری میکند که با وجود همه اینها وضعیت دونالد کلاین چندان روشن نیست. زیرا هنوز مشخص نیست که کدامیک از جناحها در تهران پیروز خواهد شد. اما به اعتقاد موتسینش از اینکه وی توانسته دو ساعت با کلاین در زندان تهران ملاقات کند، خود نشانه مهم و مثبتی است.
این هفته نامه آلمانی اما احتمال یک سناریوی دیگری را هم میدهد: احتمال دارد که ایران باردیگر و این بار کلاین را به اتهام به اصطلاح جاسوسی محاکمه کند. اگرچه این اتهام به اعتقاد نویسنده گزارش واهی است اما برای ایجاد فشار و به قصد معامله با کاظم دارابی بسیار تاثیرگذار است، زیرا بر اساس آن کلاین باید تا سالها در زندان بماند. دولت آلمان از این بابت نگران است و مسولین دولت در برلین میگویند که این اتهام میتواند هم چون شمشیر داموکلس بر سر پرونده معلق شود.
بنا به گزارش اشپیگل در ماه نوامبر ٢٠٠٥ کلاین به همراه خانوادهاش برای مسافرت به دوبی رفته و در ٢٩ همان ماه قایقی اجاره و به اتفاق یک فرانسوی برای صید ماهی در تنگه هرمز در نزدیکی جزیره ابوموسی قایقرانی میکند که ناآگاهانه و سهوا از مرز آبی ایران عبور میکند و وارد منطقه ممنوعه ایران میشود. در حالیکه فرانسوی همراه کلاین از وی فیلم برداری میکرد از طرف ماموران ایرانی دستگیر و پس از آن محاکمه و در ماه ژانویه گذشته به ١٨ ماه زندان محکوم میشود. از آن زمان تاکنون موضوع کلاین به امر دیپلماتیک میان دو کشور تبدیل شده است.
آلمانیها اکنون امیدوار هستند که نامه رییس جمهور آلمان به آیتالله خامنهای با برخورد ملایم ایران مواجه و کلاین مورد عفو واقع شود. این عفو میتواند در ١١ فوریه و به مناسبت سالگرد انقلاب اسلامی صورت گیرد.