ايران امروز

نيکلاس برنز: آمريکا بدنبال تضعيف ايران است

بی‌بی‌سی / پرويز کامياب: سياست جديد جورج بوش در عراق حاکی از رويکرد خصمانه تر آمريکا در قبال ايران است. بسياری از کارشناسان می‌گويند اين سياست بيش از آنکه درباره عراق باشد در واقع به ايران مربوط است. اما سياست آمريکا در قبال ايران چيست؟ مهار؟ تغيير رژيم؟ يا مذاکره؟
نيکلاس برنز معاون کاندوليزا رايس، وزیر امور خارجه آمریکا در گفتگويی با بخش فارسی بی بی سی می گويد که آمريکا بدنبال تضعيف ايران در منطقه است.
آقای برنز می‌گوید که "ما در تلاشيم که با تهديد ايران در منطقه مقابله کنيم و اين تهديد سه وجه دارد: ايران بدنبال توانايی تسليحات هسته‌ای است که تقريبا همه کشورهای جهان با آن مخالف هستند، ايران به حزب الله ، حماس و کمیته های مقاومت مردمی برای آزادی فلسطين کمک مالی می کند که صلح و ثباتی برای منطقه به ارمغان نمی آورد و بالاخره ايران يک نيروی منفی و اختلاف برانگيز در عراق است و سياست ما اين است که کارايی ايران را در هر سه حوزه ياد شده تضعيف کنيم."
مقابله با تهديد ايران ممکن است به درگيری نظامی بين دو کشور منجر شود. از نيکلاس برنز می پرسم آيا از تاثيرات اين درگيری بر اوضاع داخلی ايران آگاه است. آيا می‌داند با اولين بمبی که در ايران فرود آيد، مردم ايران ممکن است يک شبه ضد آمريکايی شوند.
معاون وزیر امور خارجه آمریکا می گوید "ضمن احترام فراوان بايد بگويم که اين سوال نامعقولی است، هيچ کس از بمباران ايران سخن نمی گويد، در واقع دولت ما از مارس ۲۰۰۵ يعنی طی دو سال گذشته از تلاش های اتحاديه اروپا، روسيه و چين برای يافتن يک راه حل ديپلماتيک صلح آميز برای مسئله اتمی ايران حمايت کرده است و من تاکنون بيست بار با مقام های اروپايی، روسی و چينی در اين باره ملاقات و گفتگو کرده ام."
آقای برنز می گويد تنها خواست جامعه جهانی از ايران اين است که غنی سازی اورانيوم را متوقف کند. او تاکيد می کند اگر ايران غنی سازی در تاسيسات نطنز را حتی بطور موقتی متوقف کند، آمريکا حاضر است با ايران وارد گفتگو شود و درباره هر موضوعی از جمله عراق با اين کشور مذاکره کند.
به گفته آقای برنز "اگر آنها با پيشنهاد پنج عضو دايم شورای امنيت موافقت کنند، خانم رايس و چند تن ديگر از ما، با ايرانيان می‌نشينيم و درباره هر موضوعی گفتگو خواهيم کرد."
بسياری از تحليلگران روابط بين الملل می گويند رهبران ايران از سال ۱۹۸۸ يعنی پس از درگذشت آيت الله خمينی بنيانگذار جمهوری اسلامی به تدريج يک رويکرد عملگرايانه و واقع گرايانه در سياست خارجی خود اتخاذ کرده اند.
برخی معتقدند اما مقام های آمريکايی سياست خارجی ايران را همچنان ايدئولوژيک می انگارند. نيکلاس برنز می گويد حداقل دولت محمود احمدی نژاد رئيس جمهور کنونی ايران دولتی ايدئولوژيک است: "من فکر می کنم دولت ايران اکنون حرارت ايدئولوژيک زيادی دارد، بخصوص از زمان انتخاب محمود احمدی نژاد. اين جای تاسف دارد که کسانيکه بدنبال اصلاحات بودند در دولت فعلی جايگاه برجسته ای پيدا نکردند."
برخی اصلاح طلبان و فعالان سياسی در ايران می گويند اين مردم ايران هستند که هزينه فشارهای آمريکا عليه ايران را می پردازند زيرا به گفته آنها هر گاه آمريکا سياست خصمانه تری عليه ايران اتخاذ می کند، حکومت ايران نيز محدوديت های بيشتری در داخل اعمال می کند.
اما نيکلاس برنز با اين ديدگاه مخالف است و می گوید "من اعتقاد ندارم که ارتباطی بين اين دو وجود دارد، حکومت ايران مسئول اقدامات خود در داخل است. اگر حکومت ايران دست به اين انتخاب بزند که مردم ايران آزاد نباشند و آزادی بيان، آزادی نگارش و آزادی فردی نداشته باشند، اگر اين حکومت همچنان اقليت های مذهبی از جمله بهائيان را مورد آزار و اذيت قرار دهد اگر رفتار تبعيض آميز دارد، اين قصور آمريکا نيست بلکه گزينه ای است که حکومت ايران انتخاب کرده است."
نيکلاس برنز خبر از مبادلات فرهنگی بين ايران و آمريکا می دهد. او می گويد تيم کشتی آمريکا طی يکی دو روز آينده وارد تهران می شود و پس از آن تيم شمشير بازی اين کشور راهی ايران خواهد شد. اما روند اوضاع در منطقه به گونه ای است که نبايد انتظار روزهای چندان روشنی را در آينده نزديک داشت.