ايران امروز

سازمان‌های غيردولتی توسط دولت كنترل می‌شود

سرمايه/ مريم حسين‌خواه: «آيين‌نامه‌ی فعاليت تشكل‌های مردم نهاد از سوی وزارت كشور تدوين شده و به زودی برای تصويب به هيات دولت ارايه می‌شود.»
مصطفی پورمحمدی، وزير كشور، با اعلام اين مطلب در ششمين همايش سالانه‌ی سازمان‌های غيردولتی، گفت: «طی چند ماه آينده، لايحه‌ی نحوه‌ی فعاليت اين تشكل‌ها نيز برای تصويب قانون به مجلس داده می‌شود.»

تمركز اعطای مجوز فعاليت به تشكل‌های غيردولتی در وزارت كشور، از جمله مفاد اين آيين‌نامه است كه پورمحمدی درباره‌اش گفت: «با تصويب اين آيين‌نامه ضوابط عمومی حاكم بر فعاليت تشكل‌ها را كنترل می‌كنيم و اين‌كه متقاضيان تاسيس تشكل چند نفرند، سوابقشان چيست و صلاحيت تاسيس تشكل را دارند يا نه برعهده‌ی ما خواهد بود.»

وزير كشور در پاسخ به خبرنگاری كه به نگاه اطلاعاتی و امنيتی حاكم بر آيين‌نامه‌ی جديد انتقاد داشت، گفت: «چه اشكالی دارد. اين نظم‌بخشی است همه كارهای مملكت بايد نظم داشته باشد. می‌گويند نهادهای غيردولتی (NGO)ها از غرب آمده و ما هم می‌خواهيم طبق همان قوانين غربی عمل كنيم. برويد و ببينيد كه در آن‌جا همه چيز چطور كنترل می‌شود؟ ما كه خلاف قانون عمل نمی‌كنيم. آيين‌نامه را می‌نويسيم و می‌دهيم كه قانون شود. حالا فرض كنيد كه سخت‌گيرانه است.»

او با بيان اينكه «حسابهای مالی و فعاليتهای سازمانهای غير‌دولتی در ساير كشورها كنترل می شود»، گفت:«ما نمی‌خواهيم جلوی فعاليت سازمان های غيردولتی را بگيريم .اما بايد بدانيم هر گروه برای دريافت كمك خارجی از كجا و برای چه چيزی اقدام ميكند.»

چرا نظرات مشورتی اعضای تشكل‌های غيردولتی در تدوين اين آيين‌نامه لحاظ نشده است، اين سوالی است كه وزير كشور در پاسخ به آن گفت: «ما در آيين‌نامه همه مشكلاتی را كه وجود داشته است لحاظ كرده‌ايم.»

وی گفت: «لايحه‌ای كه به مجلس داده می‌شود، در معرض ارزيابی همه قرار خواهد گرفت و همه می‌توانند در رابطه با آن نظر بدهند.» او همچنين قول مساعد داد كه در صورت اعتراض اعضای تشكل‌های مردم نهاد به اين آيين‌نامه، امكان بازنگری در آن وجود داشته باشد.

پورمحمدی تصريح كرد: «در حال حاضر آن‌چه در وزارت كشور دنبال می‌شود ارايه‌ی تعاريف روشن و شفاف نسبت به اين فعاليت‌ها است.»

او با بيان اين‌كه در كشور ما هر چيز وارد می‌شود خيلی زود مد شده و همه وارد آن عرصه می‌شوند، گفت: «اين نوع تحولات حواشی هم دارد كه اگر دقت نكنيم می‌تواند آسيب‌زا باشد.»
وزير كشور ادامه داد: «اين وضعيت در مورد تشكل‌های مردم نهاد هم ديده می‌شود و الان سرعت شكل‌گيری آن از دست ما خارج شده است.»

تاكيد بر نقش مثبت و موثر سازمان‌های غيردولتی در جامعه كه پورمحمدی از آن به عنوان طبقه‌ی متوسط و گروه ميانی و واسطه‌ی جامعه ياد می‌كرد بخش ديگری از سخنان وزير كشور بود.
به گفته‌ی او «انقلاب ما هم تحت تاثير طبقه‌ی ميانی بود و روحانيت، جوانان، بازاری‌ها و روشنفكران دست به دست هم دادند و انقلاب را پيش بردند. البته آن وقت تشكل‌های مردم نهاد به معنای امروزی وجود نداشت و هيات‌ها و انجمن‌های صنفی و تشكل‌های دانشجويی كار را به پيش می‌بردند.»
او وظيفه‌ی دولت و وزارت كشور در كمك و پشتيبانی از سازمان‌های غيردولتی را مورد تاكيد قرار داد و گفت: «هنر ما بايد اين باشد كه موانع را برداريم، راه را باز كنيم و كمك كنيم تا مردم حضورشان را به شكل منسجم در تشكل‌ها داشته باشند.»

اين سخنان در حالی عنوان می‌شد كه نمايندگان سازمان‌های غيردولتی حاضر در همايش از تفاوت بين سخنان وزير و برخی عملكرد‌های وزارتخانه‌ی متبوعش گله داشتند و به وضعيت نابسامان سازمان‌هايی اشاره می‌كردند كه ماه‌هاست مجوز فعاليتشان در وزارت كشور معطل مانده است.

در ادامه‌ی اين همايش خطيبيان، مديركل امور اجتماعی وزارت كشور نيز از پيش‌بينی كميسيون ماده‌ی پنج برای نظم بخشی به امور تشكل‌های غيردولتی خبر داد و گفت: «در اين كميسيون دستگاه‌های اطلاعاتی، امنيتی و تخصصی عضو هستند و وزارت كشور فقط وظيفه‌ی دبيرخانه‌ای را خواهد داشت.»

ششمين همايش سالانه‌ی سازمان‌های غيردولتی ٢٢ و ٢٣ شهريورماه با حضور ٢٠٠ نفر از نمايندگان سازمان‌های غيردولتی و ١٦٠ نفر از دست‌اندركاران دستگاه‌های دولتی مرتبط با نهادهای مدنی در سالن اجتماعات ساختمان مشاركت‌های مردمی ورشو برگزار می‌شود.