روسیه انتقال نفت قزاقستان به دریای سیاه را متوقف کرد

دفتر رسانه‌ای نهاد نخست‌وزیری قزاقستان روز چهارشنبه، ۶ ژوئیه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: به دنبال تصمیم روسیه برای توقف ۳۰ روزه فعالیت کنسرسیوم خط لوله خزر، علی‌خان اسماعیل‌اف نخست‌وزیر قزاقستان، نشست اضطراری با مقامات دولتی این کشور برگزار کرد.

به گزارش خبرگزاری آناتولی، در این نشست اقدامات لازم برای به حداقل رساندن خسارات وارده به بودجه دولتی ناشی از محدودیت صادرات نفت قزاقستان مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

امروز (چهارشنبه ۶ ژوئیه ۲۰۲۲) دادگاه منطقه نووراسییسک روسیه فعالیت کنسرسیوم خط لوله خزر را به دلیل تخلفات زیست محیطی به مدت ۳۰ روز تعلیق کرد.

کنسرسیوم خط لوله خزر نیز اعلام کرد که به دلیل اینکه توقف ناگهانی فعالیت‌ها که می‌تواند عواقب جبران ناپذیری برای تولید داشته باشد، از دادگاه درخواست تعویق تصمیم‌گیری کرده است.

توقف انتقال نفت قزاقستان از ۲۰ ژوئن

توقف انتقال قزاقستان از طریق خط‌لوله «خزر-نووراسیسک» از روز بیستم ژوئن ۲۰۲۲ آغاز شد. مقام‌های روز در همان روز اعلام کردند که به دلیل «کشف اجسامی» در آب‌های بندر نووراسیسک که بنابر ادعای آنها ممکن است «مین‌های باقی‌مانده از جنگ جهانی دوم» باشد، خط‌لوله خزر-نووراسیسک را برای بررسی این موضوع بسته‌اند.

هم‌چنین گفته شد که آغاز علمیات مین‌زدایی برای روز ۲۰ ژوئن برنامه‌ریزی شده و ممکن است تا پایان همین ماه ادامه یابد.

تصمیم امروز  دادگاه منطقه نووراسییسک روسیه برای تعلیق ۳۰ روزه فعالیت خط‌لوله خزر-نووراسیسک،‌ در واقع تمدید دوباره فعالیت این خط لوله است و این احتمال بعید نیست این تعلیق همچنان ادامه داشته باشد.

اقدام روسیه برای توقف انتقال نفت قراقستان، چند روز پس از اظهارات قاسم جومارت توکایف، ‌رئیس جمهوری قزاقستان در نشست «مجمع بین‌المللی اقتصاد» در سن‌پترزبورگ در  روز جمعه ۱۷ ژوئن ۲۰۲۲، صورت گرفته است.

«مجمع بین‌المللی اقتصاد» که به داووس روسیه مشهور شده همه‌ساله در  سن‌پترزبورگ برگزار می‌شود. در نشست امسال به دلیل جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین، نمایندگان خارجی بسیار  کمی در آن شرکت داشتند.

توکایف در سخنرانی خود در این مجمع در حضور ولادیمیر پوتین گفت قزاقستان استقلال «تشکیلات شبه‌کشوری» در دونباس و جمهوری‌های خودخوانده «لوهانسک» و «دونسک» را به رسمیت نمی‌شناسد.

رئیس جمهوری قزاقستان گفت: اگر حق تعیین سرنوشت در سراسر جهان عملی شود، به جای ۱۹۳ کشوری که در حال حاضر عضو سازمان ملل هستند، بیش از ۶۰۰ کشور وجود خواهند داشت که البته این امر باعث هرج و مرج خواهد شد.

وی افزود: قزاقستان تایوان، کوزوو، اوستیای جنوبی یا آبخازیا را به رسمیت نمی‌شناسد و همین امر در مورد دونتسک و لوهانسک نیز صدق می‌کند.

قزاقستان استقلال دونباس را به رسمیت نمی‌شناسد

روزنامه بریتانیایی «دیلی تلگراف» در گزارشی درباره این اظهارت این توکایف نوشت که واکنش پوتین به سخنان توکایف خشم‌آلود بود.

به نوشته این روزنامه، «رئیس جمهور قزاقستان با بیان اینکه کشورش دونباس را به رسمیت نمی‌شناسد، پوتین را تحقیر کرد. پوتین با عصبانیت لب‌هایش را فشرد و با لحنی تهدیدآمیز گفت که اتحاد جماهیر شوروی، روسیه تاریخی است و اتفاقی که برای اوکراین افتاد می‌تواند تکرار شود.»

ناظران قطع انتقال نفت قزاقستان از طریق خط‌لوله «خزر-نووراسیسک» را واکنش پوتین به اظهارات رئیس جمهوری قزاقستان می‌دانند؛ کشوری که همانند اوکراین، یکی از طعمه‌های احتمالی سیاست کشورگشایانه‌ی ولادیمیر پوتین است.

رئیس جمهوری قزاقستان دو روز پیش از سخنرانی در سن‌پترزبورگ در اظهارنظر دیگری (روز ۱۵ ژوئن) نیز گفته بود که برخی از سیاستمداران روس تعبیر دیگری از وضعیت قزاقستان ارائه کردند و تاکید دارند که این روسیه بوده که قزاقستان را نجات داده نه نیروهای صلح‌بان سازمان پیمان امنیت جمعی و حالا قزاقستان باید برای همیشه زیر یوغ روسیه باشد و به او خدمت کند.

پوتین همان اظهاراتی را که در روزهای آغاز تجاوز به اوکراین در نفی تاریخ این کشور و این که اوکراین وجود تاریخی نداشت و بلشویک‌ها و لنین با آن را به‌وجود آوردند، چند سال پیش در مورد قزاقستان نیز به زبان آورده است. در سال ۲۰۱۴ در پی اشغال کریمه و آغاز فعالیت‌های تجزیه‌طلبانه روسیه در شرق اوکراین، پوتین در پاسخ دانشجویی که پرسید «آیا رویداد شرق اوکراین در مورد قراقستان نیز پس از کناره‌گیری نظربایف (رییس جمهور وقت) تکرار خواهد شد؟» چنین پاسخ داد: «قزاق‌ها هیچ‌گاه سرزمینی به نام خود نداشته‌اند».

حدود ۸۰ درصد نفتی که از طریق خط‌لوله «خزر-نووراسیسک» به دریای سیاه منتقل می‌شود متعلق به قزاقستان است.

سهامداران کنسرسیوم خط لوله خزر شامل روسیه با ۲۴ درصد، قزاقستان با ۳۱ درصد، شرکت شورون خزر با ۲۰.۷۵ درصد، لوکارگو با ۱۵ درصد، خط لوله خزر موبیل با ۱۲.۵ درصد، روس نفت-شل با ۷.۵ درصد، هلدینگ «Overseas Holding Limited» با ۷.۵ درصد، انی با ۲ درصد و اوریکس خزر پایپ لاین با ۱.۷۵ درصد هستند.