پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - Thursday 28 March 2024
ايران امروز
iran-emrooz.net | Mon, 12.04.2021, 6:59

زبانه‌های آتش خشونت خانگی در پس اوج‌های کرونا


روزنامه آرمان ملی

سازمان بهزیستی کشور اعـلام کرده که حضور اجباری خانواده‌ها در کنار هم در دوران کرونا، خشونت خانگی را در این ایام افزایش داده و بنابر اعلام همین سازمان متاسفانه بیشترین آمار مداخلات اورژانس اجتماعی در حوزه موضوعی خشونت تقسیم‌بندی می‌شود.

نخستین‌بار به‌طور رسمی اول اسفند سال ۹۸ ورود کرونا به کشور اعلام شد و کام همه را تلخ کرد؛ ویروسی که با خود محدودیت‌ها و دوران قرنطینه را به همراه آورد، دورانی که درکنار شرایط تحریم و فقر اقتصادی، ساعات تماس زوج‌ها و مدت‌زمان تعامل آنها را با یکدیگر بیشتر کرد و اختلافات زناشویی افزایش یافت و آتش خشم در خانه‌ها را شعله‌ور ساخت چنانکه شرایط خاص کرونا موجب شده تا روزانه چهار هزار تماس با صدای مشاور بهزیستی کشور از ساعت هشت صبح گرفته شود و باعث شده مداخلات اورژانس اجتماعی نیز در این زمینه افزایش یابد و این همه موجب نگرانی و دغدغه مسئولان بهزیستی شده است.

خشونت براساس تعریف سازمان جهانی بهداشت، عبارت است از استفاده عمدی از زور یا قدرت فیزیکی، تهدید دیگران یا خود، علیه یک گروه یا جامعه که به احتمال زیاد منجربه جراحت، مرگ، آسیب روانی، رشد نامناسب یا محرومیت شود. خشونت خانگی در ایران اغلب به موارد اعمال زور و تضییع حق ازسوی یکی‌از اعضای خانواده (اغلب مرد) نسبت به دیگر اعضا (اغلب زن و کودک) اطلاق می‌شود و عموما در اصطلاح عامه به ضرب و شتم زن و کودک می‌پردازد. خشونت و آزار خانگی نقض حقوق بشر است که به سلامت جسمی و روح و روان قربانی و اطرافیان او آسیب می‌رساند و گرچه زنان و مردان هر دو تحت تأثیر خشونت خانگی قرار می‌گیرند، میزان بروز و شدت آن در زنان بسیار بیشتر است به‌گونه‌ای که سازمان جهانی بهداشت اخیرا تخمین زده که یک سوم زنان در سراسر جهان در طول زندگی خود خشونت خانگی یا سوءاستفاده را تجربه می‌کنند.

عواملی که به گسترش خشونت ‌خانگی دامن می‌زنند از فقر اقتصادی و فرهنگی تا اعتیاد و ویژگی‌های شخصی و ساختارهای جامعه متفاوت هستند. اما آنچه مردم کمتر درباره آن آگاهی دارند این است که بحران‌های بهداشت عمومی و اپیدمی یک بیماری همانند کرونا نیز موجب گسترش خشونت‌های خانگی می‌شود آنچنان‌که مقالات علمی نیز در این زمینه وجود دارد و یکی از مقالات مجله پزشکی انگلیس بی. ام. جی در ماه می سال گذشته به اثرات اختلال اقتصادی در هنگام شیوع همه‌گیری بیماری، قرنطینه و محدودیت‌ها و دسترسی کمتر به خدمات قانونی پرداخت. اپیدمی کرونا و قرنطینه، خانواده‌ها را بیشتر کنار هم قرار می‌دهد و باتوجه‌به اینکه سبک زندگی و رعایت پروتکل‌های بهداشتی، تغییراتی را در کانون خانواده ایجاد می‌کند، طبیعی است که پررنگ‌ترین اثر آن در خانواده و سپس در اجتماع پدیدار می‌شود.

رسیدگی به مشکلات خانوادگی

میزان بروز خشونت خانگی در دوران کرونا نه‌تنها در ایران که در سطح جهانی افزایش یافته است و بروز خشونت خانگی در تمام جوامع در کنار سایر ناملایمات و نابرابری‌ها بیشتر آشکار شده است. بنابراین لازم است که برنامه‌ریزی‌های لازم برای مقابله با خشونت‌خانگی در دوران کرونا تدوین شود و در این راستا، پاسخ جامعه در برابر آن باید چند بخشی باشد. سازمان بهزیستی کشور آمار دقیقی از میزان خشونت‌های خانگی منتشر نکرده و اساسا انتشار آمار دقیق نیز پیچیدگی‌های خاص خود را دارد زیرا احتمال دارد افشای خشونت یا سوء‌استفاده برای قربانیان به دلایل مختلف مانند ترس از انگ اجتماعی به‌ویژه در سوءاستفاده‌های جنسی ازسوی اعضای خانواده، ترس از دست دادن پشتوانه اقتصادی به واسطه وابستگی به پول طرف مقابل یا نداشتن مهارت، شرم و احساس گناه یا ترس از خشم و عصبانیت طرف مقابل هنگام افشای خشونت، ناآگاهی از سازمان‌های حمایت یا سن کم یا دیگر علت‌ها، صورت نگیرد.

در ایران دو شماره تماس مشاوره ۱۴۸۰ و اورژانس اجتماعی ۱۲۳ با هدف کاهش آسیب و مداخله در خشونت‌های خانگی در اختیار خانواده‌ها قرار گرفته تا مشکلات خانوادگی را با این خط‌ها مطرح کنند. ارائه خدمات مشاوره تلفنی ۱۴۸۰ با هدف ارتقای سطح سلامت و بهداشت روان آحاد جامعه، کاهش آسیب‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی صورت می‌گیرد. مشکلات مدنظر اورژانس اجتماعی در درجه اول خشونت‌های خانگی به‌ویژه کودک‌آزاری و سپس همسرآزاری است و البته به موارد سالمندآزاری و معلول‌آزاری نیز می‌پردازد. درکنار این حمایت‌ها، خانه امن بهزیستی نیز به منظور فراهم‌سازی محیطی مناسب برای زنان و دختران آسیب‌دیده و درمعرض خشونت، ایجاد شده است و شرایط بازگشت امن به دامن خانواده از طریق خدمات روانشناختی، مددکاری و حقوقی صورت می‌گیرد.

رشد همسرآزاری

به گفته وحید قبادی‌دانا، رئیس سازمان بهزیستی کشور اورژانس اجتماعی در سال ۹۸ به یک میلیون و ۱۰۰هزار نفر خدمات رسانده و در ۹ماهه ۹۹ نیز این خدمات‌رسانی به بالغ‌بر ۹۰۰هزار نفر انجام شده است. وی در سخنانی با اشاره به رشد آمار خشونت‌های خانگی از جمله همسرآزاری افزود: این رشد هرچند هم که ناچیز باشد بهزیستی در ارتباط با خانواده‌های ایران وظیفه دارد، حتی اگر این آسیب‌ها یک مورد باشد، مداخلات تخصصی انجام دهد و امیدواریم دستگاه های دولتی و غیردولتی در زمینه کاهش آسیب‌های اجتماعی به وظایف خود عمل کنند.

قبادی‌دانا درباره ضرورت کاهش موارد خشونت علیه کودکان نیز گفت: با تصویب قانون حمایت از اطفال و نوجوانان، وظایف اورژانس اجتماعی سنگین‌تر و مشخص‌تر شده و نیاز به تقویت دارد. اورژانس اجتماعی برای اجرای قانون حمایت از اطفال و نوجوانان باید مورد توجه قرار گیرد و تشکیل پلیس اطفال نیز در اجرای قانون بوده است. سرپرست دفتر امور آسیب‌دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: درحال حاضر ۳۶۰مرکز اورژانس اجتماعی در سراسر کشور فعالیت دارند؛ همچنین ۲۵۶ پایگاه خدمات اجتماعی در ۳۱ استان کشور فعال است و خط تلفن فوریت‌های اجتماعی ۱۲۳ به‌صورت رایگان و شبانه‌روزی فعالیت دارد که این خط می‌تواند در شرایطی که فرد، اطرافیان، دوستان یا همسایگان در وضعیت مخاطره‌آمیز قرار دارند، مداخله کند.

محمود علیگو نیز در گفت‌وگو با ایرنا افزود: بیشترین تماس‌های این مرکز در حوزه خشونت مربوط به آزار است مانند کودک‌آزاری، همسرآزاری و معلول‌آزاری و به‌طورکلی خشونت ‌خانگی که بالاترین میزان تماس‌های ما را به خود اختصاص می‌دهد.



 

ايران امروز (نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايت‌ها و نشريات نيز ارسال می‌شوند معذور است.
استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024