ايسنا: سازمان قضايی نيروهای مسلح در خصوص رسيدگی به پرونده‌ی سانحه‌ی سقوط هواپيمای C – ١٣٠ اطلاعيه‌ای صادر كرد.
در اين اطلاعيه آمده است: با عرض تسليت مجدد به خانواده‌های شهدای سانحه‌ی هوايی سقوط هواپيمای C - ١٣٠، بدين وسيله نتايج رسيدگی سازمان قضايی نيروهای مسلح به پرونده‌ی سقوط هواپيمای C – ١٣٠ به اطلاع مردم شريف ايران می‌رسد:

١- گزارش سانحه:
با توجه به تحقيقات انجام شده، گزارش سانحه‌ی سقوط هواپيمای C – ١٣٠ نيروی هوايی ارتش جمهوری اسلامی ايران به شرح زير است:
١ / ١) خلبان هواپيمای C – ١٣٠ ستوان يكم بابك گوهری در ساعت ٨ صبح روز سانحه جهت كنترل‌های قبل از پرواز به هواپيما مراجعه و با برخی از اشكالات فنی از جمله عيب سيستم ناوبری هواپيما (VOR) مواجه شده و اشكالات را در فرم مربوط ثبت و اعلام می‌نمايد.
٢ / ١) با توجه به تاخير در رفع عيب سيستم ناوبری و عدم موافقت خلبان گوهری برای پرواز با يك VOR، مسوولين مربوطه در تيپ ترابری اقدام به تعويض خلبان گوهری با خلبان نادری می‌نمايند.
٣ / ١) در پی اصرار خلبان نادری كه عيب سيستم VOR را اساسی می‌دانسته، تيم تعمير و نگهداری اقدام به تعويض يكی از VOR های هواپيمای مذكور با VOR هواپيمای ديگری می‌نمايند.
٤ / ١) با تعويض VOR و صدور اجازه‌ی پرواز، خلبان گوهری تقاضا می‌كند كه مجددا هدايت هواپيما را برعهده بگيرد كه با موافقت مسوولان امر هدايت هواپيما به وی سپرده می‌شود.
٥ / ١) در نهايت هواپيمای C – ١٣٠ در ساعت ١٣:٢١:٢٤ با بيش از ٥ ساعت تاخير به علت رفع اشكالات موجود و ديد كم به پرواز درآمده ولی ١٠ دقيقه پس از پرواز در ساعت ٠٠/٣١/١٣ به علت بروز نقص فنی در موتور شماره‌ی ٤، خلبان اعلام وضعيت اضطراری نموده (خلبان در اين لحظه با مشاوره با متخصصين، موتور شماره‌ی ٤ را خاموش می‌نمايد) و با هماهنگی تقرب (رادار) فرودگاه مهرآباد، به فرودگاه باز می‌گردد.
٦ / ١) خلبان پس از كسب مجوز از تقرب (رادار)، جهت فرود ارتفاع خود را كاهش داده و در فاصله‌ی ٧ مايلی باند و در ساعت ٣٧/٤٠/١٣، تقرب فرودگاه، هواپيما را به برج مراقبت تحويل می‌دهد و مسووليت خود را تمام شده تلقی می‌نمايد.
٧ / ١) هواپيما در فاصله‌ی ٢/٤ مايلی باند از مسير اصلی خود به سمت چپ منحرف شده و اين انحراف تا زمان بروز سانحه ادامه می‌يابد.
٨ / ١) در فاصله‌ی ٥/٣ ميلی باند، شهيد گوهری در تماس افسر كاروان نظامی (بخش كنترل پروازهای نظامی پايگاه هوايی مهرآباد) با وی، وضعيت را طبيعی اعلام می‌كند. اين موضوع بيانگر اين است كه وی متوجه انحراف به چپ خود نبوده است.
٩ / ١) با ادامه‌ی پرواز و نزديك شدن هواپيما به زمين، خلبان گوهری متوجه انحراف مسير شده و در جهت تصحيح مسير خود به سمت باند پرواز (سمت راست)، بدون توجه به محدوديت هواپيما و از كار افتادن موتور شماره‌ی ٤ در بال راست، با سرعت كم اقدام به گردش بيش از حد به سمت راست می‌نمايد كه اين عمل وی موجب واماندگی هواپيما (STALL) شده و هواپيما با برگشت به چپ و شيرجه شديد در كنار بلوك ٥٢ شهرك توحيد به زمين برخورد و منفجر می‌شود.

٢- تحقيقات سازمان قضايی نيروهای مسلح:
با وقوع اين حادثه و ارجاع پرونده به سازمان قضايی نيروهای مسلح، تيم ويژه تحقيق به سرپرستی بازپرس شعبه‌ی اول دادسرای نظامی تهران، با صدها ساعت كار مستمر، اين سانحه را از جوانب گوناگون مورد بررسی دقيق و فنی قرار دادند كه بخشی از اين اقدامات بدين شرح است:
- معاينه‌ی دقيق محل وقوع سانحه.
- تحقيق از شاهدان عينی، مجروحان، خسارت‌ديدگان و خانواده‌ی شهدا.
- بازديد از قطعات متلاشی شده هواپيمای C – ١٣٠، برج كاروان و تقرب نظامی و بخش‌های مختلف پايگاه هوايی مهرآباد و مصاحبه و تحقيق از مسوولان مربوط.
- بررسی آخرين وضعيت تعمير و نگهداری هواپيما.
- بررسی ابعاد مختلف سانحه در جلسات جداگانه با حضور فرماندهان و مسوولين كشوری و لشكری.
- استماع نوار مكالمات خلبان با برج مراقبت و تقرب و مكالمات داخلی برج مراقبت و تقرب از ابتدای پرواز تا چند ساعت بعد از سانحه و مشاهده‌ی فيلم تهيه شده از صفحه رادار در هنگام سانحه.
- بررسی ابعاد مختلف سانحه با اعضای تيم ٢٩ نفره بررسی كننده‌ی سانحه.
- تحقيقات جامع از خلبانان و ناوبرانی كه در روزهای قبل از سانحه با هواپيمای سانحه ديده پرواز كرده‌اند.
- بررسی كارشناسی آثار و لوازم باقی مانده از شهدای سانحه.
- بازديد از اداره مراقبت، پرواز، برج تقرب، برج مراقبت و بخش‌های فنی ضبط مكالمات فرودگاه مهرآباد و مركز كنترل هوايی و مصاحبه با مسوولان مربوط.
-احضار عوامل مرتبط با سانحه در پايگاه مهرآباد و بخش مراقبت فرودگاه مهرآباد و بخش مراقبت پرواز فرودگاه مهرآباد و تحقيق از آنان.
-احضار و تحقيق از تمامی افرادی كه به نحوی از موضوع اظهار اطلاع نموده‌اند.
-بررسی كارشناسی حادثه در جلسه مشتركی با حضور كارشناسان تيم ٢٩ نفره بررسی سانحه و نمايندگان هواپيمايی كشوری.
-برپايی جلسات متعدد با مدير عامل و هيات مديره جامعه متخصصين مراقبت پرواز و برخی مديران شركت‌های هواپيمايی و اخذ نظريات كارشناسی آنان.
-تحقيق از خلبانان دو فروند هواپيمای فوكر كه قبل از سانحه در فرودگاه مهرآباد فرود آمده بودند.
-مطالعه و بررسی نتايج اجرای پرواز آزمايشی هواپيمای سی ١٣٠ و شبيه سازی پرواز مزكور برای بررسی علل و عوامل و فرضيه‌های احتمالی انحراف و سقوط هواپيما.
-بررسی تاثير احتمالی امواج تلفن‌های همراه با سيستم ناوبری هواپيما.
-اخذ و بررسی كليه كتب، مقررات، دستور‌العمل‌ها، بخشنامه‌ها و اسناد مربوط به مديريت ترافيك و مراقبت پرواز و آيين نامه‌های اجرايی ايكائو و مقررات داخلی سازمان هواپيمايی كشوری با حضور كارشناسان امر.
- بررسی ابعاد مختلف سانحه در جلسه‌ای با حضور اعضای كميته دفاعی كميسيون امنيت ملی و سياست خارجی مجلس شورای اسلامی و اعضای كميته تحقيق مجلس.
-صدور قرار ارجاع امر به كارشناسان مراقبت پرواز از كشور پاكستان (عضو سازمان ايكائو) به منظور تعيين قصور و تقصير احتمالی عوامل تقرب و برج مراقبت فرودگاه مهرآباد با توجه به اعتراض شركت فرودگاه‌های كشور به نتايج تحقيق تيم بررسی سانحه در خصوص بخش مراقب پرواز.

٣-پرداخت ديه بازماندگان و خسارت وارده:
با پی‌گيری‌های به عمل آمده از شركت‌های بيمه طرف قرارداد و مساعدت‌های ارتش‌جمهوری اسلامی ايران، در نهايت حقوق متعلقه به سرنشينان هواپيما در پايان سال ٨٤ دريافت و تاكنون تعداد ٨٢ نفر از اوليای دم با ارايه مدارك، ديه مربوط را دريافت نموده‌اند و رضايت خود را از جنبه خصوصی حادثه اعلام و خواستار رسيدگی به جنبه عمومی حادثه و برخورد با مسببين حادثه شده‌اند. ديه ساير شهدا نيز تامين و مراجع ذی ربط آمادگی دارند پس از ارايه مدارك مربوطه توسط خانواده شهدا، ديه آنان را پرداخت نمايند.
-در اين ارتباط خسارت وارده به ٢٠ دستگاه خودرو و همچنين خسارات وارده به ٣٦ واحد مسكونی و اموال ساكنين شهرك توحيد توسط نيروی هوايی ارتش پرداخت شده است.

٤- عوامل اصلی وقوع سانحه :
با توجه به تحقيقات انجام شده علل و عوامل ذيل در وقوع سانحه موثر بوده‌اند.
١/ ٤)اشكال در سيستم‌ ناوبری هواپيما – كاركنان پايگاه هوايی مهرآباد در تعويض سيستم VOR هواپيمای سی ١٣٠ مرتكب اهمال و سهل انگاری شده‌اند و فرماندهان مربوطه نظارت صحيحی بر عملكرد زير مجموعه خود اعمال ننمو‌ده‌اند كه اين امر منجر به انحراف هواپيما از مسير اصلی خود هنگام فرود در فردگاه مهرآباد شده است.
٢/ ٤) سهل انگاری كنترلر تقرب (رادار) و برج مراقبت و مسوولين اداره مراقبت پرواز فرودگاه مهر‌آباد.
بر اساس تحقيقات به عمل آمده و نظريه كارشناسان به ويژه هيات كارشناسان پاكستانی (عضو ايكائو) در هنگام انحراف هواپيما از مسير اصلی خود، كنترلر‌های تقرب و برج مراقبت طبق مقررات سازمان ايكائو و دستورالعمل‌های موجود وظيفه داشته‌اند كه هواپيمای دارای نقص فنی و در حين فرود اضطراری را تا زمان نشستن بر باند فرودگاه، تحت نظارت و مراقبت دقيق خود قرار داده و هرگونه انحرافی را به خلبان تذكر دهند ليكن به وظايف قانونی خود به درستی عمل ننموده‌اند و مسوولين اداره مراقبت پرواز نيز مديريت صحيحی بر مجموعه خود اعمال ننموده‌اند.
٣/ ٤) بر اساس بررسی‌های انجام شده و اعلام مراجع امنيتی هيچ گونه قرائن و شواهدی دال بر انجام اقدامات خرابكارانه در هواپيما بدست نيامده است.
٤/٤) مجموع خطا‌ها و سهل انگاری‌های به عمل آمده در پايگاه هوايی مهر آباد و اداره‌ی مراقبت پرواز فرودگاه مهرآباد در وقوع اين سانحه نقش داشته است.

٥- اظهار نظر قضايی:
بر اساس قرار نهايی دادسرای نظامی تهران كه در ٩٣ صفحه تنظيم شده است و با توجه به نتايج تحقيقات و بررسی‌های به عمل آمده، معاينات و تحقيقات محلی، نظريات هيات‌های كارشناسی و اظهارات شهود و مطلعين، قصور چهار نفر از مسوولان و كاركنان تيپ ترابری منطقه هوايی مهر آباد و چهار نفر از مسوولين و كاركنان بخش مراقبت پرواز و تقرب (اپروچ) فرودگاه مهرآباد، در اين سانحه اثبات و پرونده آنان به اتهام مشاركت در اهمال، سهل انگاری، بی مبالاتی و عدم رعايت نظارت دولتی مقررات ايمنی مربوط به پرواز و هوانوردی منجر به قتل غير عمدی (شهادت) سرنشينان هواپيما و تعدادی از رهگذران و ايراد صدمه بدنی غيرعمدی به تعدادی از ساكنين و رهگذاران محلی با صدور قرار مجرميت و كيفر خواست به دادگاه نظامی تهران ارسال گرديد.

٦- ادامه رسيدگی به پرودنده:
ادامه رسيدگی به پرونده در دادگاه نظامی يك تهران ادامه پيدا خواهد كرد و بديهی است كه بر اساس حكم دادگاه و طی مراحل دادرسی، مقصرين نهايی و ميزان قصور متهمان تعيين خواهد شد.
٧- تلاش دادسرای نظامی تهران بر اين بوده است كه با تحقيقات همه جانبه و دقيق، علل وقوع اين سانحه را بدست آورد و مقصرين را فارغ از انتساب آنان به سازمان‌های مختلف شناسايی نمايد كه با لطف خداوند و تلاش و كوشش مداوم و شش ماهه قضات دادسرای نظامی تهران اين امر تحقق يافت.
سازمان قضايی نيرو‌های مسلح بر خود لازم می‌دارند كه مساعدت و همكاری مسوولين ستاد كل نيرو‌های مسلح، ارتش جمهوری اسلامی ايران، نيروی هوايی ارتش جمهوری اسلامی ايران، مديريت شركت فرودگاه‌های كشور، فرودگاه مهرآباد، سازمان هواپيمايی كشوری و كارشناسان و ساير افرادی كه در جريان تحقيقيات همكاری نمودند، تشكر نمايد.
همچنين از همكاری رسانه‌های گروهی كه اين امكان را فراهم نمودند تا دادسرا در جوی آرام و منطقی تحقيقات خود را به انجام رساند، تقدير به عمل می‌آيد.