مهدی نوربخش، استاد روابط خارجی و تجارت جهانی دانشگاه هریسبرگ، در یادداشتی برای «راهبرد» نوشت:

در بین تیترهای روزنامه‌های ایران، شاید بهترین تیتری که در مورد توقیف کشتی نفتی بریتانیا بچشم می‌خورد، تیتر روزنامه «عصر اقتصاد» بود که نوشته بود: «هدف نفتکش خالی انگلیس تحریک ایران بود».

امروز ریچارد هاس، ربیس موسسه اتاق‌فکر شورای روابط بین‌الملل (Council on Foreign Relations) در آمریکا که منتقد سرسخت سیاست‌های آمریکا و ترامپ در مورد ایران است، در مصاحبه‌ای گفت که ایران بزرگترین اشتباه سیاسی خود را با توقیف کشتی نفتی انگلیس در خلیج‌فارس مرتکب شد.

گروهی در ایران از ابتدای توقیف کشتی نفتی ایران حول‌وحوش جبل‌الطارق، دولت و سپاه را تشویق می‌کردند که عمل‌به‌مثل کنند و یک کشتی انگلیس را در آب‌های خلیج‌فارس توقیف کنند.

حسین شریعتمداری بعد از توقیف کشتی بریتانیا توسط سپاه در چند روز گذشته در روزنامه کیهان نوشت: «شترسواری دولادولا نمی‌شود... باید اعلام کنیم نفتکش انگلیس را به تلافی توقیف نفتکش ایران توقیف کرده‌ایم و نه به علت تخلفات دریایی. تا زمانی که انگلیس نفتکش ایران را آزاد نکرده، باید هر شناور دیگر آن کشور را هم توقیف کنیم.»

ریچارد هاس اعتقاد دارد که توقیف کشتی نفتی بریتانیا بدون‌شک به ایجاد ائتلافی برای ایجاد امنیت تردد کشتی‌های نفتی و تجاری در آب‌های خلیج‌فارس خواهد انجامید.

بزرگترین اشتباه سیاسی کشور ما و دولت روحانی از ابتدا ایجاد این تصور بود که با تحریم‌های نفتی ایران توسط آمریکا، تنگه‌هرمز و خلیج‌فارس ناامن می‌شوند.

آقای روحانی در ابتدا صحبت از ناامن شدن تنگه‌هرمز کرد و بعدها اعلام کرد که اگر نفت ایران از منطقه نتواند صادر شود، نفت هیچ کشور دیگری صادر نخواهد شد.

زمانی که آقای روحانی عکس‌العمل جامعه‌جهانی را در مورد تهدید اول خود در مورد عدم‌امنیت تنگه‌هرمز مشاهده کرد‌، شایسته بود که از زبان تهدید دوری می‌جست تا کشور از عواقب منفی این‌گونه سیاست‌ها در امان می‌ماند.

ترامپ و تیم سیاست‌خارجی او و دشمنان منطقه‌ای کشور ما نظیر عربستان‌سعودی و اسراییل از ابتدا بدنبال ایجاد یک ائتلاف ضدایرانی در منطقه بوده‌اند.

تصمیم ترامپ برای خروج از برجام نه‌تنها به اعتبار امریکا ضربه زده بود که ایجاد هرگونه ائتلافی ضدایرانی را برای او غیرمیسر می‌کرد.

توقیف نفتکش انگلیس در آب‌های خلیج‌فارس در شرایطی که کشور ما سخت نیازمند به مقابله با تحریم‌های ناعادلانه آمریکاست و این مقابله می‌بایست با کمک جامعه‌جهانی میسر شود، به نفع و در جهت منافع کشور ما نیست.

اختلاف کشور ما با بریتانیا در مورد توقیف کشتی نفتی ایران در حول‌و‌حوش جبل‌الطارق به یک تلاش جدی دیپلماتیک نیازمند بود؛ ‌‌نه عمل‌به‌مثل کردن و توقیف یک کشتی توسط کشور ما در آب‌های خلیج‌فارس.

توقیف کشتی انگلیس بدون‌شک در ایجاد یک ائتلاف جهانی برای امنیت تردد کشتی‌های تجاری و نفتی در خلیج‌فارس کمک می‌کند. اکنون دولت ترامپ سخت در تلاش است تا این ائتلاف شکل گیرد.

ایجاد این ائتلاف نه‌تنها موفقیتی برای دولت ترامپ خواهد بود که دست نیروهای نظامی چندین کشور غربی را در منطقه باز می‌کند.

با ازدیاد نیروهای خارجی در منطقه خلیج‌فارس، نه‌تنها کشور ما محدودیت‌های بیشتری برای تردد کشتی‌های خود پیدا می‌کند که شانس برخوردهای تصادفی و بدون‌برنامه قبلی بالا می‌رود. دراین‌صورت، بر شانس جرقه گرفتن یک جنگ افزوده می‌شود.

در سال ۱۹۸۷ میلادی چنین ائتلافی توسط دولت ریگان برای امنیت تردد کشتی‌ها در آب‌های خلیج‌فارس ایجاد شد که نتایج مطلوبی برای کشور ما نداشت.

اشتباه استراتژیک کشور ما و دولت روحانی از ابتدا این بود که امنیت خلیج‌فارس را به عنوان کشوری که بزرگترین مرز آبی را با این شاهراه آبی بین‌المللی دارد؛ در صدر سیاست‌های خود قرار نداد.

کشور ما در حال حاضر به یک دیپلماسی فعال نیازمند است. سیاست‌های تنش‌آفرین خصوصا با کشورهای اروپایی و در حال حاضر انگلیس که در سیاست‌هایش دستخوش تغییرات بزرگی است، به‌نفع کشور ما نیست.

امروز خبرگزاری‌های خارجی نوار صحبت‌های مبادله‌شده بین نظامیان ایران و کشتی نفتی انگلیس و فرمان نیروهای نظامی ایران برای هدایت کشتی نفتی انگلیسی را به آب‌های ایران پخش کردند.

دولت انگلیس طرح شکایتی را به سازمان‌ملل برده است. باید مطمئن بود که کشورهای اروپایی با تمام اختلافاتی که با انگلیس دارند، این کشور را در سازمان‌ملل تنها نخواهند گذاشت.

نباید اجازه داد که ترامپ و یا دولت محافظه‌کار انگلیس در ایجاد ائتلافی در مقابل ما توفیق حاصل کنند. در شرایط خطیر فعلی، می‌بایست به روش‌های دیپلماتیک بیشتری روی آورد و با تلاش‌های جدی از ایجاد تنش‌های جدید سخت جلوگیری به‌عمل آورد.