مصطفی تاج‌زاده، از چهره‌های سرشناس اصلاح‌طلب در ایران در گفت‌وگویی تفصیلی با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، از راهبردها و عملکرد جریان “اصلاحات” در گذشته و حال دفاع کرده است.

او در این گفت‌وگو نخست به انتقاد برخی از نمایندگان اصول‌گرا به دیدار اعضای فراکسیون امید مجلس با محمد خاتمی در روزهای پایانی اسفند ماه پاسخ داده است. یکی از نمایندگان اصول‌گرا در انتقاد دیدار فراکسیون با رئیس جمهوری سابق، گفته بود «خاتمی خون ریخته است».

دفاع از خاتمی و اصلاح‌طلبان
تاج‌زاده که هم‌اکنون یکی از مشاوران محمد خاتمی است می‌گوید «پیروزی آقای خاتمی در انتخابات دوم خرداد (۱۳۷۶) حمله نظامی آمریکا به ایران را منتفی کرد و اجازه نداد ایران در چرخه شوم جنگ و فقر بیافتد. دنیا او را به عنوان پرچمدار گفت‌و گوی تمدن‌ها می‌شناسد.»

تاج‌زاده “یکی دیگر از افتخارات” خاتمی را این موضوع می‌داند که اجازه نداد پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت ارسال و ایران تحریم بین‌المللی شود، زیرا وقتی پرونده کشوری به آن شورا ارجاع می‌شود، معنایش این است که آن کشور یا باید تسلیم شود و یا باید جنگ را تحمل کند.

به نظراو معدود نمایندگانی که در واکنش به دیدار فراکسیون امید با خاتمی  در مجلس شلوغ کردند «کسانی هستند که موافق نیستند وضعیت جامعه عادی شود و امور کشور با گفت‌وگو و با انتخابات آزاد پیش رود. می‌خواهند وضعیت اضطراری و امنیتی بماند تا یک اقلیت کوچک بتواند بر سرنوشت کشور حاکم باشد».

تاج‌زاده می‌افزاید «آن‌ها می‌دانند فقط در شرایط فوق‌العاده و غوغا سالار امکان عرض اندام دارند؛ به محض آن که جامعه آرام شود، مردم از سیاست‌ورزان برای اداره کشور، تعامل با دنیا و توسعه ایران طرح و برنامه می‌خواهند و تندروها حرفی برای گفتن در این زمینه‌ها ندارند.»

دفاع از رای اصلاح‌طلبان به روحانی
تاج‌زاده در گفت‌وگوی خود با ایسنا از حمایت اصلاح‌طلبان از حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ دفاع و سیاست کنونی جریان اصلاحات در برابر دولت روحانی را تشریح می‌کند.

او می‌گوید اگر اصلاح‌طلبان به صورت جدی از حسن روحانی حمایت نمی‌کردند، وی رأی نمی‌آورد. «چون دولت پنهان با تمام توان به میدان آمده بود تا حاکمیت را قبضه و یکدست کند و اهداف خود را پیش ببرد».

تاج‌زاده می‌افزاید: «اگر آقای روحانی رأی نمی‌آورد، هم امروز و هم در آینده توسط مردم محکوم می‌شدیم. در آن صورت به ما می‌گفتند به‌دلیل سهم‌خواهی و تمامیت خواهی روحانی را تنها گذاشتید و او شکست خورد و ما را مسئول این شکست می‌خواندند. می‌گفتند یک بار با تعدد نامزدها و عدم اجماع در انتخابات سال ۱۳۸۴ کشور را گرفتار تنگ‌نظری فرهنگی، انسداد سیاسی، تحریم و فساد سیستماتیک اقتصادی کردید.»

به گفته این فعال سیاسی، اصلاح‌طلبان هیچ دلیلی بر عدم حمایت از چنین نامزدی نداشتند. «اگر در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ از روحانی حمایت نمی‌کردیم، متهمان همیشگی تاریخ می‌شدیم؛ تمامیت‌خواهان یا تنزه‌طلبان زمان‌ناشناسی که یک فرصت تاریخی از مردم گرفتیم.»

موضع اصلاح‌طلبان درباره ابراهیم رئیسی
درباره انتصاب ابراهیم رئیسی به ریاست قوه قضاییه، افراد وابسته به جریان اصلاح‌طلب در ایران مواضع متفاوتی اتخاذ کردند. برخی حمایت کردند اما برخی دیگر از جمله خود تاج‌زاده او را مناسب این مقام ندانستند. اما تاج‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا جمع‌بندی تازه‌ای از رویکرد خود نسبت به رئیس جدید قوه ارائه داده است.

آقای تاج‌زاده می‌گوید: «باوجود انتقاداتی که به آقای رئیسی دارم و او را انتخابی شایسته برای ریاست قوه قضائیه نمی‌دانم، اما چون اصلاح‌طلبم تصحیح روندها و رویه‌ها را برای بهبود امور کشور و مردم مهم‌تر از افراد می‌دانم.»

این فعال سیاسی می‌افزاید: «اگر همین آقای رئیسی به اصلاح در قوه قضائیه همت گمارد، ترکیب و عملکرد جناحی آن را تغییر دهد، استقلال دستگاه قضا را از بخش‌های اطلاعاتی و امنیتی تصمین کند، و با مفاسد درون قوه شفاف بجنگد و به بهبود امور دادگاه‌ها و زندان‌ها بپردازد، با وجود انتقادهایم، از وی حمایت خواهم کرد. به ویژه اگر گام‌های اساسی در جهت تأمین حقوق شهروندی بردارد. هیئت‌های منصفه را اصلاح و مردمی کند، محدودیت انتخاب وکلای متهمان سیاسی را بردارد و بپذیرند که ما زندانی سیاسی داریم و نامشان را زندانی امنیتی نگذارند تا حقوقشان ضایع شود.»

نقش «دولت پنهان کارشکن»
تاج‌زاده می‌گوید همه مشکلات ناشی از عملکرد دولت نیست. او می‌افزاید «بله گرانی هست اما نقش دولت پنهان در ایجادش کمتر از دولت قانونی نبوده است.»

به اعتقاد او، «دولت قانونی (دولت روحانی) می‌توانست جلوی تحریم‌ها را بگیرد ولی به‌علت کارشکنی‌های دولت پنهان و البته جنگ‌سالاران آمریکایی نتوانست. بنابراین اخلاقی نمی‌دانیم فقط به دولت انتقاد کنیم که چرا گوشت کیلویی ۱۰۰ هزار تومان شده است.»

او می‌افزاید: «در حقیقت افراطی‌ها و جنگ‌طلب‌های وطنی پاس می‌دهند، ترامپ هم آبشار می‌کوبد. پس ما همزمان با انتقاد به دولت، به عوامل و ریشه‌های مشکلاتی که دیگران برای دولت و ملت ایجاد می‌کنند، می‌پردازیم و در عین حال خطاهای روحانی را هم نقد می‌کنیم.»

او می‌گوید «منکر ضعف‌های دولت نیستم. با انتقاد از دولت نیز موافقم اما هشدار می‌دهم دولت پنهان می‌خواهد با سو استفاده از نارضایتی به حق مردم، دولت قانونی را سرنگون کند و سپس با ایجاد شرایط استثنایی، عملاً راه بر انسداد سیاسی و ناکارآمدی، فساد پروری و حرام‌خواری باز کند و ایران را بهشت کاسبان جنگ و تحریم کند.»

لزوم تصحیح سیاست‌های منطقه‌ای
تاج‌زاده در ادامه گفت‌و‌گوی خود با ایسنا اصلاح سیاست‌های منطقه‌ای ایران و مذاکره با آمریکا را برای بازگرداندن آمریکا به برجام ضروری می‌داند.

او می‌گوید: «من سال بسیار دشواری در حوزه اقتصادی برای کشور پیش‌بینی می‌کنم، بخصوص اگر تحریم‌ها شکسته نشود و ادامه پیدا کند شرایط اقتصادی پیچیده‌تر و سخت‌تر می‌شود.»

به اعتقاد تاج‌زاده قدرت مانور دولت روحانی در شرایط تحریم خیلی زیاد نیست مگر اینکه بازی تحریم را به‌هم بزند و به‌جای اینکه شعار بدهد «تحریم را دور می‌زنیم»، راهی برای شکستن تحریم‌ها بیابد و با استفاده از همه ظرفیت‌های منطقه‌ای و جهانی ایران، به مذاکره با آمریکا بپردازد.

او می‌افزاید: «برای مثال ما با تصحیح سیاست‌های منطقه‌ای می‌توانیم آمریکا را به برجام برگردانیم و تحریم‌ها را لغو کنیم.»

به نظر او دولت روحانی «با برقراری همزمان ارتباط با دولتمردان مخالف ترامپ، روشنفکران، صلح‌طلبان، جامعه دانشگاهی و افکار عمومی در آمریکا که اکثریتشان مخالف جنگ هستند ترامپ را برای بازگشت به برجام تحت فشار قرار دهد. دولت باید برای دنیا توضیح دهد لغو برجام یعنی گام برداشتن به‌سوی جنگ.»

او می‌‌گوید «آن که تبلیغ می‌کند همه مشکلات از دولت است، قصدش این نیست که جای روحانی امیرکبیر یا مصدق و خاتمی و موسوی را بگذارد. می‌خواهد روحانی نباشد تا حکومت یک دست شود و شرایط را امنیتی کند. بار دیگر اروپا را با آمریکا همراه کند و رأی روسیه و چین را هم به کاخ سفید دهد.»