فرارو- امیر هاشمی مقدم

دیشب کنسرت شهرام ناظری در مرکز سلجوقیان شهر قونیه برگزار شد. با اینکه بیرون از شهر بود و ایرانیان باید با تاکسی دربست و... خود را به آنجا می‌رساندند، اما همه ۱۳۰۰ صندلی این سالن پر شد و بسیاری هم روی پا ایستاده بودند. من هم یک ساعت زودتر از برگزاری کنسرت، خود را به آنجا رسانده بودم تا به خیال خود، جزو نخستین کسانی باشم که وارد سالن شده و در ردیف‌های جلویی بنشینم. اما دیدن جمعیتی که زودتر از من آمده و پشت درهای سالن منتظر ایستاده بودند، شگفت‌زده‌ام کرد.

پیش از این هم کنسرت استاد شجریان را در همین قونیه دیده بودم. همایون شجریان هم دو ماه پیش به این شهر دعوت شده و کنسرت برگزار کرده بود. حسین علیزاده، کیهان کلهر و بسیاری از دیگر بزرگان موسیقی ایرانی هم در این شهر اجرا داشته‌اند.

اینها البته به خودی خود برگزار نمی‌شود. پیگیری‌های مسئولین شهر قونیه، به‌ویژه اداره فرهنگ و گردشگری‌اش که این بزرگان و استادان را دعوت کرده و همه گونه امکاناتی در اختیارشان می‌گذارند، از یکسو، و محدودیتهایی که همین افراد در سرزمین خودشان برای برگزاری کنسرت دارند، از سوی دیگر باعث می‌شود بسیاری از ایرانیان یکی از اهداف‌شان برای سفر به ترکیه و قونیه، حضور در همین کنسرت‌ها و دیدن بزرگان موسیقی ایرانی (آن هم در سرزمینی به جز ایران) باشد.

شاید بیان یک نمونه از پیگیری‌های مسئولین قونیه برای برگزاری این کنسرت‌های ایرانی در ترکیه جالب باشد. برای کنسرت دیشب شهرام ناظری، دقیقا سه ماه پیش «عبدالستار یارار»، مدیر اداره فرهنگ و گردشگری قونیه به همراه هیئتی به تهران و خانه شهرام ناظری رفته و رسما برای برگزاری این کنسرت در هنگامه برگزاری مراسم «شب عروس» مولانا (که هر ساله به مناسبت درگذشت مولانا و وصال وی به معشوقش، حضرت حق، از ۷ تا ۱۷ دسامبر در قونیه برگزار می‌شود)، دعوت کرده بود.

این در حالی است که شهرام ناظری تقریبا همه ساله در این روزها به قونیه می‌آید و بنابراین مسئولین این شهر می‌توانستند از آمدن وی به قونیه اطمینان خاطر داشته و دستِ بالا با یک تلفن یا نامه، او را دعوت نمایند. اما ترجیح دادند به محترمانه‌ترین شیوه ممکن او را دعوت کنند. در پایان کنسرت نیز، همان مدیر اداره فرهنگ و گردشگری قونیه کلی از ناظری تمجید کرده و هدایایی که از مدتها پیش سفارش داده بودند که به‌طور ویژه برای استاد ناظری ساخته شود را به وی اهدا کرد.

در این چند روزه، دیوارهای شهر قونیه نیز پر بود از پوسترهای تبلیغاتی این کنسرت به زبان فارسی. زیرش هم به فارسی نوشته شده بود: «اداره فرهنگ و گردشگری قونیه».

حتی دیروز که استاد کیوان ساکت، نوازنده بزرگ تار ایران هم به قونیه آمده بود، به محضی که مسئولین این شهر فهمیدند، با وی دیدار و اعلام آمادگی کردند که هر کجا که ایشان بخواهد و به هر شیوه ممکن، شرایط اجرا برایش فراهم می‌کنند. حالا چشم به راهیم تا ببینیم از شنیدن صدای شگفت‌انگیز تار این استاد نیز در قونیه بهره‌مند خواهیم شد یا نه.

اگرچه بیشتر این شیوه‌ها را مسئولین قونیه و به‌طور کلی ترکیه برای رونق گردشگری در این شهر انجام می‌دهند، اما دست‌کم من یکی که از آنها خیلی سپاسگزارم. اطمینان دارم بیشتر آنهایی که دیشب پای کنسرت استاد ناظری نشسته بودند نیز همین احساس مرا داشتند.

دست‌کم اینجا خبری از لغو کنسرت‌ها به خاطر تنگ‌نظری یک فرد غیرمسئول که هیچ ارتباطی با موسیقی و فرهنگ ندارد، یا فشار و حمله یک گروه به اصطلاح خودسر، کنسل نمی‌شود. ترکیه اکنون میراث‌دار بهتری است برای موسیقی ایران؛ حتی اگر هدفش چیز دیگری باشد.

مرکز کنگره سلجوقیان در قونیه که محل کنسرت شهرام ناظری بود