دویچه وله: یک روز پس از کناره‌گیری جاکوب زوما، پارلمان آفریقای جنوبی سیریل راماپوسا را به عنوان رئيس جمهوری جدید این کشور برگزید. این حقوقدان و مبارز ضدنژادپرستی، زمانی صاحب امتیاز مک‌دونالد در آفریقای جنوبی بوده است.

پنجشنبه (۱۵ فوریه/ ۲۶ بهمن) یک روز پس از کناره‌گیری جاکوب زوما، رئیس جمهوری پیشین آفریقای جنوبی، پارلمان این کشور سیریل راماپوسا را به عنوان رئيس جمهوری جدید این کشور برگزید.

راماپوسا سال‌ها با آپارتاید جنگیده است. او در عین حال از طریق فعالیت‌های اقتصادی ثروتمند شده است. زمانی حتی فست‌فود زنجیره‌ای مک‌دونالد در آفریقای جنوبی متعلق به او بود. او اینک در برابر چالشی جدید قرار گرفته است.

راماپوسای مولتی‌میلیونر گرچه شاید قلب مردم را به عنوان رئیس جمهوری تسخیر نکرده باشد، اما شهروندان آفریقای جنوبی این سیاستمدار و حقوقدان ۶۵ ساله را به عنوان مدیر و مرد عمل، فردی شایسته می‌دانند.

افزون بر این، این معاون پیشین رئیس جمهوری آفریقای جنوبی، برخلاف سلف خود جاکوب زوما، آلوده به ماجرای رسوایی‌های مالی نبوده است.

بخت بالای کنگره ملی آفریقا

آفریقای جنوبی با انتخاب رئیس جمهوری جدید نفس راحتی می‌کشد، اما راماپوسا بایستی اکنون این کشور را برای یک آغاز مجدد سیاسی و اقتصادی یاری کند. به‌رغم موفقیت اخیر اپوزیسیون در انتخابات محلی، به نظر می‌رسد که پیروزی حزب حاکم کنگره ملی آفریقا در انتخابات سال ۲۰۱۹، با قرار گرفتن راماپوسا در رأس آن، قطعی باشد.

سیریل ماتاملا راماپوسا از ناحیه سووتو، از نواحی حاشیه‌نشین جنوب غربی ژوهانسبورگ برخاسته است؛ همان جایی که زمانی چهره‌های برجسته ضد آپارتاید همچون نلسون ماندلا و دزموند توتو در آن زیسته بودند. رژیم آپارتاید دو بار راماپوسا را برای چندین ماه به زندان افکند، اما او همچون زوما، زیستن در تبعید را انتخاب نکرد.

حمایت از اتحادیه‌های کارگری

راماپوسا در سال‌های ۱۹۸۰ میلادی برای تقویت اتحادیه‌های کارگری، که از معدود سازمان‌های قانونی برای سیاهان در رژیم نژادپرست آپارتاید بودند، تلاش زیادی کرد. او به‌سرعت اتحادیه کارگران معدن را به بزرگترین سندیکای آفریقای جنوبی تبدیل کرد.

پس از آنکه حکومت اقلیت سفیدپوست به کنگره ملی آفریقا اجازه فعالیت مجدد داد، راماپوسا دبیرکل این حزب و بدین‌ترتیب نفر دوم آن پس از رهبر کنگره، نلسون ماندلای از بند رسته شد.

«ولیعهد» ماندلا

سیریل راماپوسا سپس در سال‌های آتی از مذاکره‌کنندگان اصلی برای جابه‌جایی قدرت در آفریقای جنوبی و نیز از بانیان تدوین قانون اساسی جدید این کشور بود.

بسیاری جوان عمل‌گرای آن روزها را «ولیعهد ماندلا» می‌دانستند.

ری هارتلی، روزنامه‌نگار و زندگی‌نامه‌نویس راماپوسا، می‌گوید: «گویا نلسون ماندلا، نماد آزادی آفریقای جنوبی، ۲۰ سال پیش از امروز خبر داشت وقتی که گفت، سیریل راماپوسا نقشی بزرگ در تحول دمکراتیک آفریقای جنوبی داشته و از توان مدیریتی چشمگیری برخوردار است». راماپوسا اما در سال ۱۹۹۷ از سیاست کناره گرفت و ماندلا تابو امبکی را جانشین خود کرد.

سیریل راماپوسا به فعالیت اقتصادی روی آورد و از جمله از راه سرمایه‌گذاری در حوزه معدن مولتی‌میلیونر شد. او در شرکت‌های بسیاری سهم دارد و حتی مدتی نیز صاحب امتیاز فست‌فود زنجیره‌ای مک‌دونالد در آفریقای جنوبی بوده است. مجله فورس دارایی راماپوسا را ۴۵۰ میلیون دلار برآورد کرده است.

طرد سیاسی

سال ۲۰۱۲ هم‌زمان بود با طرد سیاسی راماپوسا؛ زیرا او متهم شده بود که به عنوان عضو شورای نظارت بر شرکت استخراج معدن «لونمین»، در کشتن حدود ۳۰ کارگر اعتصاب‌کننده در معدن «ماریکانا» به ضرب گلوله، مسئولیت داشته است. او اما دوباره در سال ۲۰۱۴ به عنوان معاون زوما به جهان سیاست بازگشت.

برخی ناظران، نه چندان به شوخی، می‌گویند که داشتن رئیس جمهوری ثروتمند خوب است، زیرا او به سادگی به فساد مالی کشیده نمی‌شود.

راماپوسا مدتی طولانی به‌خاطر نداشتن حمایت کافی در کنگره ملی آفریقا از رسیدن به رأس قدرت بازمانده بود. او در جریان جنگ قدرت بر سر ریاست حزب کنگره ملی آفریقا در دسامبر سال گذشته (۲۰۱۷) تنها توانست با اکثریتی شکننده در مقابل نامزد مورد نظر زوما به پیروزی برسد. رقیب راماپوسا در جریان این رأی‌گیری، نکوسازانا دلامینی زوما، یکی از رؤسای پیشین کمیسیون اتحادیه آفریقا و همسر سابق جاکوب زوما بود.

مبارزه با فساد

اینک چالش‌های بزرگی در انتظار راماپوسا هستند. پالایش کابینه زوما نخستین انتظاری است که از رئیس جمهوری جدید می‌رود. بسیاری از وزیران زوما متهم به فساد مالی یا ناکارآمدی هستند. راماپوسا سپس باید این کشور ۵۵ میلیون نفری را دوباره راه بیندازد. آفریقای جنوبی پیشرفته‌ترین کشور قاره آفریقاست، اما شکاف عمیق بین فقیر و غنی، رسوایی‌های مالی، نظام فرسوده آموزشی و نرخ بیکاری تقریبا ۲۸ درصدی، بسیاری از شهروندان این کشور را سرخورده، مأیوس و خشمگین کرده است.

سیریل راماپوسا قرار است روز جمعه آینده، در نخستین نطق بزرگ خود در مقام رئیس جمهوری، برنامه‌هایش را برای فائق آمدن بر این مشکلات ارائه کند.