جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ -
Friday 29 March 2024
|
العربیه.نت فارسی
دولت اقلیم کردستان از فراخوان حیدر العبادی نخستوزیر عراق برای گفتوگو به منظور حل بحران روابط میان دو طرف پس از همهپرسی، استقبال کرد.
تلویزیون رووداو که مرکزش در اربیل قرار داد، پنجشنبه ۱۹ اکتبر گزارش داد که دولت اقلیم کردستان واقع در شمال عراق، از فراخوان نخستوزیر ای نکشور برای گفتوگو به منظور حل و فصل بحرانی که همهپرسی استقلال کُردها به وجود آورد، استقبال کرد.
شورای وزیران اقلیم کردستان، پنجشنبه جلسهای به ریاست نچیروان بارزانی نخستوزیر اقلیم و با حضور معاونش قباد طالبانی در اربیل برگزار و در آن به «حوادث اربیل و اوضاع کنونی در شهر» پرداخت.
شورای وزیران اقلیم کردستان در جلسه خود، از پیشنهاد العبادی برای آغاز گفتوگو میان بغداد و اربیل برای حل و فصل اختلافها بر پایه قانون اساسی، شراکت و توافق، استقبال کرد.
دولت اقلیم کردستان عراق در بیانیهای، از جامعه جهانی خواست در نظارت بر گفتوگو میان دو طرف، نقش ایفا کند.
شورای وزیران اقلیم کردستان همچنین از شهروندان اقلیم کردستان و سازمانهای دولتی خواست، به پناهجویان کرکوک و طوزخرماتو که مجبور به ترک خانههای خود در پی حوادث اخیر شدند، کمک کنند. این بیانیه همچنین بر ضرورت نگریستن به آینده و عبور از «وضعیت سختی» که اقلیم در آن به سر میبرد، تاکید کرد.
در بیانیه دولت اقلیم کردستان آمده است: «تجربههای تاریخی نشان از آن دارد که اراده مردم کردستان، با سلاح و اقدامهای نظامی، شکسته نمیشود و مشکلات بدین صورت حل نخواهد شد».
حیدر العبادی نخستوزیر عراق در مصاحبهای که روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز شامگاه چهارشنبه ۱۸ اکتبر منتشر کرد، از اقلیم کردستان خواسته بود «به سلطه قانون اساسی احترام بگذارد و بر این اساس گفتوگو را آغاز کند». العبادی با تاکید بر اینکه عراق یکپارچه خواهد ماند، بر ضرورت دوری گزیدن از اختلافها تاکید کرد.
***
درخواست شورای امنیت از بغداد و اربیل برای آغاز گفتوگوهای سازنده
شورای امنیت با صدور بیانیهای ضمن ابراز نگرانی از گزارش خشونتها رد اطراف کرکوک خواهان آرام شدن اوضاع در منطقه و آغاز گفتوگوهای سازنده میان بغداد و اربیل شد.
به گزارش ایسنا، به نقل از سایت الحره در بیانیه صادره از سوی اعضای شورای امنیت آمده است: شرایط در کرکوک نگرانکننده است و ما ازهمه طرفها در این منطقه میخواهیم که از تهدید و استفاده از زور اجتناب کنند.
در ادامه این بیانیه آمده است: ما از همه طرفها میخواهیم تا وارد گفتوگوهای سازنده با هدف آرام کردن تنشها در این منطقه شوند.
اعضای شورای امنیت از طرفین خواستهاند با تعهد به قانون اساسی حاکمیت و تمامیت راضی عراق را حفظ کنند.
این شورا همچنین بر حمایت خود از حاکمیت و تمامیت راضی و اتحاد عراق و لزوم تلاش برای مبارزه با داعش تاکید کرده و همچنین حمایت کامل خود را تلاشهای سازمان ملل برای تسهیل مذاکرات میان طرفین عراقی اعلام داشته است.
از سال ۲۰۰۳ نیروهای پیشمرگ توانستند به صورت تدریجی کنترل مناطقی را به دست بگیرند اما تمام مناطق به دست گرفته را در طی۴۸ ساعت از دست دادند و ضربه سنگینتر آن بود که چاههای نفت کرکوک را نیز از دست دادند که این مسئله آرزوهای آنها برای ایجاد یک کشور مستقل را از بین برد چرا که آنها نزدیک به سه چهارم نفت کرکوک را از طریق کردستان بدون موافقت بغدادصادر میکردند. نیروهای عراقی بعد از آنکه کردها با شرط حیدرالعبادی نخست وزیر عراق مبنی بر لغو همه پرسی جدایی اقلیم کردستان موافقت نکردند عملیات خود را برای بازپسگیری این مناطق آغاز کردند.
***
حکم بازداشت معاون بارزانی صادر شد
سیستم قضایی عراق حکم بازداشت معاون رئیس اقلیم کردستان این کشور را صادر کرد.
عبدالستار بیرقدار، سخنگوی رسمی شورای عالی قضایی عراق با انتشار بیانیهای اعلام کرد که دادگاهی در عراق برای «کوسرت رسول» معاون رئیس اقلیم کرد به دلیل اظهارات اخیر وی علیه دولت مرکزی و «اشغالگر خواندن» نیروهای عراقی، حکم بازداشت صادر کرده است.
همچنین در این بیانیه تاکید شده که دادگاه براساس ماده ۲۲۶ قانون مجازات عراق به دلیل «توهین به دولت عراق و تشویق به اقدامات تحریک آمیز» حکم بازداشت صادر کرده است.
***
بارزانی: فرمان بازداشت کوسرت رسول نشان داد که همزیستی با بغداد دشوار شده است
العربیه.نت، فارسی
در پی صدور فرمان بازداشت کوسرت رسول، معاون مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان با تاکید بر سیاسی بودن این دستور، گفت که این موضوع نشان میدهد همزیستی با بغداد دشوار شده است.
مسعود بارزانی درباره فرمان بازداشت صادر شده برای معاونش گفت: «بغداد نخواهد توانست کوسرت رسول را بازداشت کند. این یک تصمیم سیاسی است و نشان میدهد همزیستی با بغداد دشوار شده است.»
دادگاه تحقیقاتی «الرصافه» بغداد روز پنجشنبه ۱۹ اکتبر ۲۰۱۷ حکم بازداشت کوسرت رسول، معاون اول دبیر کل حزب «اتحادیه میهنی کردستان عراق» و معاون مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان را صادر کرد.
به گزارش خبرگزاریها به نقل از سخنگوی دادگاه، حکم بازداشت کوسرت رسول به خاطر توهین به نیروهای مسلح این کشور صادر شده است.
معاون بارزانی در سخنرانی خود ارتش عراق را ارتشی «اشغالگر» توصیف کرد. عبدالستار بیرقدار، سخنگوی رسمی شورای عالی قضایی عراق گفت: «دادگاه تحقیقاتی حکم بازداشت کوسرت رسول را به این دلیل صادر کرد که وی در اظهارات اخیر خود ارتش و پلیس فدرال عراق را نیروهای اشغالگر کرکوک توصیف کرده است.»
بیرقدار افزود: «دادگاه، اظهارات کوسرت رسول را توهین به نیروهای مسلح و در عین حال تحریک آمیز تلقی کرد و به این دلیل حکم بازداشت وی را طبق ماده ۲۲۶ قانون مجازات در عراق صادر کرده است.»
کوسرت رسول روز چهارشنبه گفت، آنچه شهر کرکوک این روزها شاهد آن است «قتلعام دیگری» در حق کردهاست.
وی با اشاره به تحولات اخیر گفت: «برخی اعضای نفهم در حزب اتحادیه میهنی کردستان مسئولیت «فاجعه استان کرکوک» را بر عهده خواهند گرفت.»
رسول در یک بیانیه مطبوعاتی اظهار داشت: «مسئولیت فاجعه کرکوک و طوزخورماتو و تمام زیانهای انسانی، مادی و معنوی مردم ما به عهده افرادی ناپخته در اتحادیه میهنی کردستان است.»
کوسرت افزود: «برخی از افرادی که از رویکرد سیاسی اتحادیه میهنی کردستان به کلی دور شدهاند، بدون هماهنگی با رهبری حزب خود را در صفحات سیاه تاریخ ملت کرد قرار داده و برای به دست آوردن دستاوردهای شخصی و موقت با اشغالگران همکاری کردند».
***
ترکیه: رهبران کرد عراق دچار خطای محاسباتی شدند
رادیو فردا: وزیر خارجه ترکیه میگوید بازپسگیری شهر کرکوک توسط نیروهای دولت مرکزی عراق نشان میدهد رهبران اقلیم کردستان در جریان برگزاری همهپرسی «دچار خطای محاسباتی» شدند. از سوی دیگر رهبر اقلیم بار دیگر تاکید کرده استقلال، «تنها راه» جلوگیری از خشونت علیه کـُردها است.
مولود چاوشاغلو، وزیر خارجه ترکیه، ۲۶ مهر ماه در جریان یک کنفرانس خبری همراه همتای پرتغالی خود، گفته است رهبران کـرد عراق «خطای محاسباتی انجام دادند، و به توصیههای ما گوش ندادند».
او افزوده است «آنها فکر کردند [انجام همهپرسی] دستاوردهای بیشتری را برایشان ارمغان میآورد. اما چیزی حاصل نشد. آنها فکر کردند کـردها را یکپارچه خواهند کرد. اما بر خلاف این، شوربختانه میان کـردهای عراق دودستگی انداخت و از خود آشوبی گسترده و پریشانی برجای گذاشت».
ترکیه با رهبران اقلیم کردستان عراق، روابط نزدیکی دارد، ولی در کنار تهران، بهتاکید از رهبران این منطقه خواسته بودند، از برگزاری همهپرسی منصرف شوند. دولت مرکزی عراق، ایالات متحده و دبیر کل سازمان ملل، نیز از دیگر مخالفان همهپرسی بودند. در عین حال شماری از دیگر کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی نیز ابراز امیدواری کرده بودند، همهپرسی متوقف شود.
اقلیم کردستان با وجود مخالفتها، همهپرسی را برگزار کرد؛ آنچه به گسیل نیروهای امنیتی و نظامی دولتی عراق و نیز شبهنظامیان «بسیج مردمی» به کرکوک انجامید. در نهایت این منطقه نفتخیز، اندکی پس از حضور نیروهای نظامی عراق، بدون مقاومت چندانی از سوی پیشمرگهها، به کنترل بغداد بازگشت.
مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان، روز سه شنبه گفته بود «آنچه در کرکوک رخ داد، نتیجه تصمیمات یکجانبهی برخی افراد درون یک جریان سیاسی کردستان بود، که سبب شد پیشمرگهها به این شکل و نحوهای که همه شاهد بوند عقبنشینی کنند».
شماری از تحلیلگران و کارشناسان منطقه نیز در گفتوگو با رادیو فردا از «هماهنگی» میان برخی جناحها و گروههای سیاسی کرد، دولت عراق و «وساطت» ایران، در جریان عقبنشینی از کرکوک سخن گفتهاند.
***
تاکید بارزانی بر لزوم «استقلال» اقلیم
رادیو فردا: مسعود بارزانی، رهبر اقلیم کردستان، که پیشتر نیز بر لزوم استقلال این منطقه بهعنوان ضامن نهایی امنیت کـردها تاکید کرده بود، روز چهارشنبه در جریان سخنانی بار دیگر این موضوع را پیش کشید.
آقای بارزانی با اشاره به تاریخ پر فراز و نشیب کـردهای عراق و دولت مرکزی آن کشور، کشتارها و حملات در زمان حکومت صدام، و نیز برخی دیگر رخدادها از جمله کشتار ایزدیها به دست گروه موسوم به حکومت اسلامی، میگوید اینها «ثابت میکند، طی ۱۰۰ سال گذشته، بهخاطر سلب حق کردها، اینگونه مسائل جریان داشتهاست».
بارزانی میگوید «ما در نهایت به این نتیجه رسیدهایم که استقلال تنها انتخابیست که خشونتهای پیشین علیه مردم ما، دوباره تکرار نخواهد شد».
اقلیم کردستان عراق در حال حاضر از از خودمختاری برخوردار است و امنیت داخلی و مرزهای آن با عراق فدرال نیز تحت کنترل پیشمرگهها و نیروهای امنیتی خود اقلیم قرار دارد.
بارزانی میگوید «همهپرسی، نخستین گام» برای آن بود که «مردم کـرد دیدگاههای خود را نشان دهند».
از طرف دیگر اما گزارشهایی نیز پس از جریان کرکوک منتشر شده که از وضعیت سیاسی حساس آقای بارزانی و متحدان او در اقلیم کردستان حکایت دارد. برای نمونه خبرگزاری اسوشیتدپرس میگوید بارزانی اکنون با پرسشهایی روبهرو است مبنی بر اینکه پافشاری بر همهپرسی و انجام آن، ارزش رخدادها و نتایج فعلی را داشت یا نه؛ بهویژه در پی از دست دادن منطقه نفتخیز کرکوک.
کمیسیون انتخابات اقلیم کردستان عراق، روز چهارشنبه ۲۶ مهرماه اعلام کرد که انتخابات پارلمانی و ریاست اقلیم، به تعویق افتادهاست. گزارشهایی نیز منتشر شده مبنی بر اینکه هنوز داوطلبی برای ریاست حکومت خودمختار نامنویسی نکردهاست و به دلیل نزدیک بودن زمان آن، فرصت برای تدارک مراحل برگزاری «فراهم نشدهاست».
***
خبرگزاری فرانسه: رویای استقلال کردها دفن شد
خبرگزاری میکروفون نیوز(محا): شکسن سنگین کردها در کرکوک به حدی بزرگ و شرم آور بود که برخی از مفسرین آن را به معنی تباهی رویای استقلال کردها در خاورمیانه دانسته اند.
تفسیر خبرگزاری فرانسه در این خصوص:
بعد از این که دولت مرکزی عراق بدون جنگ و خونریزی میدانهای نفتی کرکوک را از کردها پس گرفت، حکومت خودمختار کردستان عراق با وضعیت سیاسی و اقتصادی دشواری مواجه شده است. گفته میشود که فشار برای برکناری مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان بسیار افزایش یافته است. مردم نیز به شدت از ناکامی سیاسی و وعدههای رهبران کرد دلزدهاند. در این وضعیت، دشمنی قدیمی میان حزب دموکرات و اتحادیۀ میهنی هم شدت گرفته است.
روز چهارشنبه ١٨ اکتبر/٢۶ مهر، ارتش عراق اعلام کرد که تصرف کرکوک فقط یک عملیات نظامی محدود نبوده و هدف اصلی، تسلط کامل بر تمامی خاک عراق و اجرای قانون در سراسر کشور است.
قرار است که پارلمان منطقهای اربیل در بارۀ مسئولیت مسعود بارزانی به عنوان رئیس اقلیم کردستان به بحث بنشیند. برخی ناظران سیاسی از احتمال برکناری یا استعفای بارزانی سخن گفتهاند.
نفت سرنوشتساز کرکوک
نیروهای حزب دموکرات کردستان عراق که به پیشمرگه شهرت دارند از زمان حملۀ آمریکا به عراق (٢٠٠٣) به تدریج اراضی منطقه را تحت اختیار در آوردند. بدین ترتیب حدود ٢٣هزار کیلومتر مربع در اختیار حکومت خودمختار کرد (اقلیم کردستان) قرار گرفت، اما کردها مجموعاً مدعی ٣٧هزار کیلومتر مربع هستند.
کرکوک نیز عملاً در دست نیروهای کرد بود و بیش از سهچهارم نفت این منطقه مستقیماً و به رغم مخالفت دولت مرکزی بغداد توسط حکومت خودمختار صادر میشد.
حال، به گفتۀ سیریل روسِل جغرافیدان فرانسوی «با از دست دادن کرکوک، درآمد حکومت خودمختار یکباره نصف میشود و بینیازی اقتصادی این منطقه و رویای استقلال کردستان عراق بر باد میرود».
بازگشت کینههای قدیمی
به دنبال تسلط دولت مرکزی عراق بر کرکوک، دشمنی دیرینه میان دو حزب رقیب کرد یعنی حزب دموکرات و اتحادیۀ میهنی دوباره شعلهور شده است. مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق و رهبر حزب دموکرات، اتحادیۀ میهنی را به خیانت متهم کرد. برخی از مسئولان حزب دموکرات میگویند که اگر اتحادیۀ میهنی «خیانت» نکرده بود، ارتش عراق نمیتوانست به این آسانی بر کرکوک مسلط شود.
اما در مقابل، اعضای اتحادیۀ میهنی هم مسعود بارزانی را به دزدی متهم میکنند. لاهور شیخ جنگی از مسئولان بلندپایۀ اتحادیه و فرماندۀ گردان ضد تروریسم اقلیم کردستان عراق میگوید: «در زمانی که ما مشغول حفاظت از ملت کرد بودیم، مسعود بارزانی در حال دزدیدن نفت و افزایش نفوذ خود بود». او میافزاید: «از این پس، جان پسران خود را قربانی اقتدار بارزانی نخواهیم کرد».
دلزدگی مردم
خبرگزاری فرانسه در گزارش خود از کردستان عراق مینویسد که اینک «افسردگی جای سرخوشی» را گرفته است.
یکی از اهالی کرکوک به اسم عمر محمود به خبرگزاری فرانسه گفته است: «آن رهبرانی که به پیشمرگهها دستور دادند که در مقابل ارتش عراق کوتاه بیایند، نه تنها باید کنار بروند که محاکمه هم بشوند.»
این خبرگزاری مینویسد تا همین سه هفته پیش فضای شهر اربیل شاد و امیدوارانه بود. هنوز هم پرچمها و بَنِرهای همهپرسی استقلال کردستان عراق به در و دیوار دیده میشود اما خیابانها خلوت و بسیاری از مغازهها بسته است. یک لوازمالتحریر فروش به خبرنگار خبرگزاری فرانسه میگوید: «تصرف کرکوک توسط نیروهای دولت مرکزی در عرض چند ساعت، غیرمنتظره بود». او میافزاید: «در تاریخ کردستان، همیشه کشورهای همسایه مانع استقلال شدهاند.»
یک کارمند ۴٧ سالۀ ساکن اربیل به اسم کامران احمد نیز میگوید: «در کرکوک، دولت عراق با حمایت ایران و ترکیه کودتا کرد.»
اما در شهر خانقین، مردم به خبرگزاری فرانسه گفتهاند: «برگزاری همهپرسی استقلال توسط حکومت خودمختار کار اشتباهی بود. آنها به عواقب کار فکر نکرده بودند.»
در شهر سلیمانیه هم که مرکز اصلی اتحادیۀ میهنی محسوب میشود، دلسردی و نگرانی به چشم میآید. بعد از ورود نیروهای دولتی به کرکوک، دهها هزار نفر از اهالی این شهر از ترس به سلیمانیه پناه بردند.
یک مهندس کشاورزی ساکن سلیمانیه به اسم ساسان توفیق همۀ مسئولیتها را به گردن آمریکا میاندازد و میگوید: «تا همین چند روز پیش آمریکاییها متحد کردها بودند چون در جنگ با داعش به آنها نیاز داشتند، اما حالا یکمرتبه به کردها پشت کردهاند».
به گفتۀ یکی از کسبۀ بازار سلیمانیه که حسن محمود نام دارد «تاریخ کردهای عراق پر از شکست است. کرکوک هم شکست تازه اما بزرگی است».
| |||||||
ايران امروز
(نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايتها و نشريات نيز ارسال میشوند معذور است. استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024
|