صدای آمریکا: در آستانه ضرب الاجل ۱۵ اکتبر برای اعلام نظر رئیس جمهوری ایالات متحده درباره پایبندی ایران به توافق هسته‌ای، پرزیدنت ترامپ چهارشنبه شب در یک گفتگوی تلویزیونی با فاکس نیوز بار دیگر به شدت از توافق دو سال پیش بین ایران و کشورهای پنج به علاوه یک انتقاد کرد.

ترامپ گفت این یکی از ناشیانه‌ترین توافق‌هایی است که تا به حال دیده‌ام. چند میلیارد دلار دادیم، هیچ نگرفتیم در عوض آنها راهی پیدا کردند که سریعاً به تسلیحات هسته‌ای برسند و حالا به این فکر کنید: ۱.۷ میلیارد دلار پول نقد. این پول نقدی است که از جیب شما می‌رود.

رئیس جمهوری آمریکا افزود: می‌دانید چند هواپیما پر از پول می‌شود؟ تا حالا یک میلیون دلار از نزدیک دیده‌اید؟... این ۱.۷ میلیارد دلار است. لابد می‌پرسید چه کسانی این پول را دریافت کردند؟ ما هیچ چیز به دست نیاوردیم. هیچ چیز. این بدترین توافق است.

اشاره آقای ترامپ به مبلغ ۴۰۰ هزار دلار از دارایی های مصادره شده ایران بعد از انقلاب و ۱.۳ میلیارد دلار بهره آن است که در حاشیه توافق هسته ای، دولت اوباما به ایران پرداخت کرد و پرداخت آن همزمان با آزادی زندانیان آمریکایی از ایران شد،‌ به همین دلیل جمهوریخواهان اوباما را به پرداخت باج به ایران متهم کردند.

قرار است رئیس جمهوری آمریکا تا روز جمعه نظر نهایی خود را درباره پایبندی ایران به توافق هسته ای اعلام کند. پیشتر اعلام شده بود آقای ترامپ راهبرد جامع خود در قبال ایران را روز پنجشنبه اعلام می کند اما به نوشته برخی رسانه های آمریکایی او روز جمعه سخنرانی خواهد کرد.

تصمیم به کنگره اطلاع داده شد

رسانه های آمریکایی گزارش دادند چهارشنبه شب هربرت ریموند مک‌مستر، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و دستیارانش نمایندگان کنگره آمریکا را از تصمیم نهایی پرزیدنت ترامپ درباره اعلام عدم پایبندی ایران به برجام مطلع کرده‌اند.

«هربرت ریموند مک‌مستر»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید بعد از چند ماه راهبردی در خصوص ایران تدوین کرده که مورد موافقت سایر اعضای تیم امنیت ملی آمریکا نیز قرار گرفته است.

فاکس نیوز به نقل از منابع خود به بخشی از راهبرد جدید دولت اشاره کرد و نوشت پرزیدنت ترامپ در گزارش به کنگره پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید نمی کند، اما با کنگره رایزنی‌ می کند تا مانع بازگشت تحریم‌های هسته ای ایران شود.

رویترز گزارش داد چهارشنبه شب وزیر خارجه آمریکا نیز با برخی نمایندگان کنگره برای توجیه سیاست دولت در قبال ایران جلسه داشته است.

همچنین ان‌بی‌سی گزارش داد دو مقام آمریکایی گفته‌اند هدف دولت ترامپ از فشار بر جمهوری اسلامی، مذاکره مجدد درباره محدودیت‌های زوال‌پذیر برجام برای ایران، موسوم به بندهای «غروب آفتاب» است. در توافق هسته ای سقف ده تا ۱۵ ساله در نظر گرفته شده و بعد از آن منقضی می شود.

منتقدان برجام می گویند بعد از آن هیچ مانعی برای دستیابی ایران به سلاح هسته ای نیست.

به نوشته ان‌بی‌سی، گسترش امکان بازرسی از سایتهای نظامی ایران و توقف برنامه موشکی ایران دیگر خواسته‌های دولت ترامپ است.

پیشنهاد تغییر قانون توسط کنگره

آسوشیتدپرس می گوید بخشی از تلاش دولت ترامپ متقاعد کردن کنگره برای تغییر قانون است. در حال حاضر به موجب قانونی که کنگره بعد از توافق هسته ای به نام قانون «بررسی توافق هسته‌ای ایران» دو سال پیش تصویب کرد،‌ دولت آمریکا موظف است هر ۹۰ روز یکبار گزارشی درباره پایبندی ایران به برجام به کنگره ارائه کند. چنانچه دولت پایبندی ایران را گواهی نکند، کنگره دو ماه برای بازگرداندن تحریم های هسته ای ایران فرصت دارد.

آسوشیتدپرس به نقش از مقام های دولتی گزارش داد نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره پیش نویس قانونی را در دست دارند که تاکید گزارش دهی هر ۹۰ روز توسط دولت را لغو می کند.

طراح یکی از این پیشنویس ها باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا است که این روزها رابطه خوبی با رئیس جمهوری ندارد. طرح دیگر را نیز «تام کاتن»، سناتور جمهوری‌خواه نوشته است. این طرحها خواستار آن هستند که به جای رئیس جمهوری، جامعه اطلاعاتی آمریکا رفتارهای ایران در خاورمیانه را ارزیابی کند.

***

قانونگذاران آمریکا درباره فرجام برجام چه می‌گویند

صدای آمریکا

قرار است پرزیدنت دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده نظر خود را درباره پایبندی ایران به توافق هسته ای اعلام کند. تاکنون دوبار پایبندی ایران را تایید کرده اما برخی نزدیکان رئیس جمهوری آمریکا می گویند او احتمالا اینکار را اینبار نخواهد کرد.

در آستانه اعلام سیاست جدید پرزیدنت ترامپ، در زیر نگاهی داریم به دیدگاه برخی قانونگذاران عضو کنگره و مجلس نمایندگان آمریکا از دو حزب جمهوریخواه و دموکرات درباره اینکه به نظر آنها رئیس جمهوری آمریکا آیا باید پایبندی ایران به برجام را تایید کند یا خیر.

اد رویس (جمهوریخواه)
اد رویس، رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا روز چهارشنبه ۱۹ مهر، جلسه‌ای درباره سیاست ایالات متحده در مواجه با ایران برگزار کرد و در این جلسه ایران را تهدیدی علیه امنیت ملی آمریکا و همپیمانان آن در منطقه دانست و گفت «توافق هسته‌ای پر اشتباهی که پرزیدنت اوباما با ایران امضا کرد یک قمار بود؛ قماری که به ایران این امکان را می داد به کشوری مسئول در منطقه تبدیل شود،» اما چنین نشد.

او گفت «متاسفانه، و به طرز قابل پیش بینی ای، ایران خود را یک جریان می‌بیند. ‌جریانی که از ایدئولوژی و خشونت برای بر هم زدن ثبات منطقه و تهدید کشورهای دیگر به خصوص آمریکا و اسرائیل، استفاده می کند. برای همین ما هنوز شعار مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل را می‌شنویم.»

الیوت انگل (دموکرات)
الیوت انگل نماینده دموکرات و از اعضای ارشد کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان نیز در سخنانی در این جلسه، ایران را بزرگترین دولت حامی تروریسم در جهان دانست و گفت «من با توافقنامه هسته‌ای با ایران مخالف بودم و به آن رای منفی دادم. همچنین عقیده داشتم پولی که از این توافق عاید ایران می‌شود در راستای حمایت این کشور از تروریسم مصرف خواهد شد.»

وی اضافه کرد «اما من در طرف بازنده گفت‌وگوها درباره این توافقنامه بودم. از زمان امضای آن هم اصرار بر اجرای بی قید و شرط آن داشتم. در حال حاضر دولت آمریکا در مسیر خروج از این توافقنامه قرار دارد و باید بگویم که من این تصمیم را اشتباه می‌دانم. آمریکا باید به قول‌هایش عمل کند. در صورت خروج ما از توافقنامه برجام، ایران دیگر مانعی بر سر راه ساخت سلاح هسته ای نخواهد داشت.»

کریس کونز (دموکرات)
پیشتر در روز چهارشنبه، سناتور دموکرات کریس کونز در بیانیه‌ای از انتشار گزارش‌هایی که نشان می‌دهند پرزیدنت دونالد ترامپ در گزارش آتی خود پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید نخواهد کرد، ابراز نگرانی «عمیق» کرد و با تاکید بر این که توافق در راستای منافع ملی ایالات متحده است، گفت «اجرای سفت و سخت برجام همچنان به نفع امنیت ملی آمریکاست.»

این عضو کمیته روابط خارجی سنا، خاطر نشان کرد نظر برخی که می‌گویند عدم تایید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای منافع ملی ایالات متحده را تامین می‌کند یک «سوء برداشت» است، و افزود، عدم تایید پایبندی تهران به برجام در گزارش آتی رئیس جمهوری احتمالا منجر به بالا گرفتن گفت‌وگوهای «غیرسازنده» در سنا و در نهایت به یک دوره «مخرب» ۶۰ روزه منتهی خواهد شد.

لی زلدین (جمهوریخواه)
لی زلدین نماینده جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا هم در یادداشتی در وبسایت بریتبارت، با بیان این که برجام تامین کننده منافع عالی آمریکا نیست، گفت آنچه از آن با عنوان «توافق» اسم می‌برند راهی برای جلوگیری از دسترسی ایران به جنگ افزار هسته‌ای نیست، بلکه یک نقشه راه است که ایران دقیقا چگونه می‌تواند به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند.

به عقیده این عضو کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، «رییس جمهوری آمریکا باید مسولیت را به طور کامل بر عهده رژیم ایران بگذارد تا ثابت کند به دنبال تسلیحات هسته ای نیست. برجام تماما باعث تقویت ایران می شود. اگر ایرانی ها به چند روز زمان برای هضم تغییر اوضاع نیاز دارند مساله ای نیست، ولی اگر آماده نیستند زمان آن است که اهرم فشار خود را فورا تقویت کنیم.»

کریس مورفی (دموکرات)
سناتور دموکرات کریس مورفی پیشتر در مصاحبه‌ای اختصاصی با بخش فارسی صدای آمریکا، با اشاره به این که تحریکات اتمی کره شمالی مؤید کارایی توافق است، خاطر نشان کرد که «کره شمالی از همیشه نزدیک‌تر به تولید سلاحی اتمی است که می‌تواند آمریکا را بزند.»

به گفته سناتور مورفی «ما نباید به توافقی پشت کنیم که به ایران اجازه دهد به مسیر قبلی برای تولید سلاح هسته ای باز گردد. همچنین به نفع امنیت ملی آمریکا نیست که زندگی را برای ما در رابطه با منع تکثیر سلاح‌های اتمی سخت تر کند.»

تام کاتن (جمهوریخواه)
در همین حال، سناتور تام کاتن عضو جمهوریخواه کمیته نیروهای مسلح سنا، هفته گذشته در نشست کارشناسی شورای روابط خارجی آمریکا، خواستار اعلام پایبند نبودن ایران به برجام شد و رویکرد خود را به یک «توافق خوب» برای ایالات متحده که دربرگیرنده منافع ملی واشنگتن باشد ترسیم کرد.

سناتور کاتن که از ابتدا از مخالفان سرسخت توافق اتمی سال ۲۰۱۵ با ایران بوده است، همچنین گفت که اعلام پایبند نبودن ایران به برجام به صورت خودکار آمریکا را از این توافق خارج نمی‌کند، بلکه یک فرصت ۶۰ روزه به کنگره می‌دهد که می‌تواند در برگیرنده برگرداندن تحریم‌ها علیه ایران نیز باشد.

تیم کین (دموکرات)
سناتور دموکرات تیم کین، کاندیدای پیشین معاونت ریاست جمهوری آمریکا، اوایل مهر ماه در یادداشتی در نشریه تایم نوشت، تایید نکردن پایبندی ایران به توافق وین راه را برای این که آمریکا تعهدات خود را زیر پا بگذارد هموار می‌کند و اگر به آژانس بین المللی انرژی اتمی که پایبندی ایران را تایید کرده است بی‌اعتنایی کنیم، عواقب آن اگر بیشتر از حمله به عراق نباشد، به همان اندازه مخرب خواهد بود.

به عقیده او «عقب کشیدن از توافق با ایران چنین پیامدهایی خواهد داشت: نخست؛ فضا را برای این که ایران محدودیت های وضع شده در چارچوب توافق هسته ای را رها کند آماده می کند. دوم؛ به توان آمریکا برای مقابله با اقدامات تخاصمی غیرهسته ای ایران لطمه می زند. سوم؛ لطمه وارد شده به اعتبار و سابقه آمریکا به کاسته شدن از توان ایالات متحده در اعمال فشار بر ایران محدود نخواهد بود و در پرونده کره شمالی هم اثر می‌گذارد.»