پنجشنبه ۳۰ فروردين ۱۴۰۳ -
Thursday 18 April 2024
|
عصر ایران؛ یوسف ناصری
در روزهای اخیر، ملک سلمان پادشاه فعلی عربستان، ولیعهد را برکنار کرد و فرزند کوچکتر خودش(محمد) را که جانشین ولیعهد و وزیر دفاع بود، به عنوان ولیعهد منصوب کرد.
محمد بن سلمان در زمانی که جانشین ولیعهد بود مسئولیت اجرای «چشمانداز ۲۰۳۰» را به عهده داست. به علت کهولت سن پادشاه فعلی عربستان، احتمال به سلطنت رسیدن فرزندش که توسط پدر به ولیعهدی منصوب شده، در دورهای نزدیک وجود دارد. از آنجا که محمد بن سلمان متولد ۱۹۸۵ است در صورت رسیدن به سلطنت احتمالا تا چند دهه بتواند پادشاه این کشور بماند.
ولیعهد جدید عربستان سعودی، در سفر سال گذشته خودش به آمریکا با مسئولان شرکت مایکروسافت و همچنین آقای مارک زاکربرگ بنیانگذار فیسبوک نیز دیدارهایی داشت و برای تحول فناوری اطلاعات و پروژههای آموزشی در عربستان به توافق رسید.
عصر ایران با دکتر علی اکبر جلالی گفت و گو کرد تا اطلاعات دقیقتری از برنامهها و تحولات مرتبط با فناوری و اقتصاد عربستان سعودی کسب شود.
جلالی متولد روستای وامرزان دامغان و بزرگ شده شاهروداست. پدرش کارمند راه آهن دامغان بوده است. در سال ۱۳۵۴ برای دوره لیسانس به دانشگاه تهران راه پیدا کرد. در سال ۱۳۶۴ برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و دکترای خود را در رشته برق از دانشگاه ویرجینیای غربی(در ایالت ویرجینای غربی آمریکا) دریافت کرد.
او در کنار حوزه تخصصی خود، متوجه اهمیت اینترنت و فناوری اطلاعات و قدرت تاثیرگذاری آن شد و به این حوزه توجه جدی کرد. دکتر جلالی در سال ۱۳۷۳ به ایران برگشت و نخستین روستای اینترنتی ایران و جهان را با کمک مردم روستا و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در سال ۱۳۸۳ در روستای قرن آباد گرگان(محل تولد پدر و مادرش) ایجاد کرد. در سالهای اخیر برخی به دکتر جلالی، لقب پدر فناوری اطلاعات ایران دادهاند.
گفتوگوی عصر ایران با دکتر علیاکبر جلالی استاد دانشگاه علم و صنعت درباره برنامه چشم انداز ۲۰۳۰ (رویة/Vision) عربستان را میخوانید.
***
* عربستان در فروردین سال ۱۳۹۵ یک سند توسعهای به نام چشم انداز ۲۰۳۰ تصویب کرد. مقامات دولت سعودی ادعا میکنند که میخواهند جایگاه بهتری در دنیا کسب کنند. کسی که مسئولیت این سند را دارد محمد بن سلمان است که جانشین ولیعهد بود و در روزهای اخیر به عنوان ولیعهد پادشاه عربستان منصوب شد. محمد بن سلمان اقداماتی انجام میدهد که نشان بدهد در تحقق این چشم انداز خیلی جدی است. در حوزه فناوری و فناوریهای نوین که شما صاحب نظر هستید اقداماتی که عربستان انجام داده چگونه است و در دنیا اقدامات عربستان را جدی میگیرند؟
- اقدامات عربستان با توجه به سابقه تاریخی که دارد در دنیا، زیاد جدی گرفته نمیشود. اما واقعیت این است که اگر به تجربه امارات متحده عربی و دوبی برگردیم، دوبی هم در چند دهه قبل، بیابانی بیش نبود و یک روستا خطاب میشد.
موقعی که اقدامات توسعهای در دوبی شروع شد بسیاری میگفتند طرحهای اینها بلند پروازانه است و امکانپذیر نیست. همچنین میگفتند این کشورها نمیتوانند چنینن حرکتهایی را که میگویند در عمل داشته باشند. اما امروز شاهدیم که اینها موفق شدند بدون تعارف.
امارات کشوری است که از یک تکه خاک ماسه به یک مرکز گردشگری بزرگ دنیا تبدیل شده است و پروژههایی را اجرا کرده که بعضا در دنیا بیسابقه بوده یا بسیار کم سابقه بوده. از همه مهمتر، در حوزه گردشگری ما کمترین کشوری را در جهان سراغ داریم که نزدیک به ۹۰ درصد هتلهایش در طول سال پُر هستند. این خودش یک شاخص بزرگی است.
حتی در کشورهای توسعه یافته، هتلها در طول سال بیشتر از ۵۰ تا ۶۰ درصد پُر نیستند. اما هتلهای امارات متحده عربی با این که هوای مناسبی ندارد، چنین وضعی دارند.
جنبههای گردشگری امارات، توسط بشر ساخته و آثاری نیست که از قبل و به صورت تاریخی به وجود آمده باشد. امارات با تفکر جدید، جهان را درک کند و متناسب با تفکر جدید، ابزاری را ساخته که منشاء گردشگری شان است.
در کشوری مثل کشور ما هنوز توقعمان این است که مردم دنبا بیایند آثار باستانی ما را ببینند و خدمات تاریخی ما را ببینند. همه بحثهای ما، روی گردشگری تاریخی است و خودمان چیز جدید که به روز باشد و نسل جدید هم از آن لذت ببرد نساختهایم. همه اینها نشان میدهد که دیدگاهها، متفاوت است.
با مطالعهای که روی پروژه چشم انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی انجام دادم معتقدم این کارها را خودشان انجام ندادهاند و از تعدادی مشاور و کارشناس استفاده کردهاند. قسمتی که خیلی مهم است و میتواند پایه موفقیت آنها باشد بحث گرین کارتی است که عربستان سعودی در همین پروژه ۲۰۳۰ آورده است.
همان بحث گرین کارت، یک راهکار مهم و نجات بخشی است. ما در کشور مان و بعد از ۳۸ سال که از انقلاب میگذرد نتوانستهایم حتی نخبگان کشور خودمان را جذب کنیم. حالا جذب نخبگان خارجی که بماند. اما در عربستان تصمیم گرفتهاند که فضا را باز کنند و بتوانند نخبهها را از کشورهای مختلف جذب کنند.
این همان کاری است که کشورهای اروپایی و آمریکا انجام دادند و با جذب نخبههای کشورهای دیگر، کشورشان را ساختند.
* در حال حاضر بین ۶ تا ۷ میلیون کارگر خارجی در کشور سعودی هستند. آیا نخبهها و استادان و افراد برجسته مایل هستند که به آن کشور بروند؟
- به کارگر گرین کارت نمیدهد. اشکال کار این بود که تا الان خارجیها یعنی نخبهها، پروژهها را انجام میدادند. خارجیها بودند که به عربستان میرفتند و پروژه را انجام میدادند و از عربستان میرفتند. تعدادی هم کارگر از کشورهای دیگر میآمدند و کار را انجام میدادند. برای مثال فقط یک ساختمان در عربستان ساخته میشد و میماند.
اما الان تصمیم شان عوض شده. تصمیم شان این شده که نیروها را جذب کنند و شرایط زندگی را برای آنها فراهم کنند مثل کشورهای توسعه یافته. ممکن است ما با موقعیت خوبی که در ایران داریم بگوییم کدام نخبه به عربستان میرود؟
در صورتی که باید توجه داشته باشیم که این اقدام عربستان بر مبنای اقامت و پول است. بسیاری از کشورها هستند و حتی کشورهای اسلامی که نخبههای زیادی دارند و نمیتوانند این نخبهها را جذب کنند.
در نوع گرین کارت، یک فرد هم میتواند به راحتی مقیم باشد و هم میتواند آزادانه به آن کشور برود و خارج شود. اصلا حس کشور خودش را دارد. این کار میتواند منشاء موفقیت باشد.
به هر صورت من به عنوان یک نفر متخصص که در این زمینهها سالها دارم کار میکنم و روشهای توسعه کشورهای مختلف را دنبال میکنم، با قاطعیت میگویم که عربستان در آینده، چیزی شبیه دوبی شود و میتواند فضای مناسبی را آماده کند. الان عربستان به دنبال جذب سالیانه ۳۰ میلیون گردشگر است.
اگر بتوانند شرایط خوبی را فراهم بیاورند که مردم با هزینه بسیار جزئی به مکه بروند میتوانند به آن هدف جذب ۳۰ میلیون نفر برسند. بالاخره ما یک و نیم میلیارد نفر مسلمان در دنیا داریم. جذب ۳۰ میلیون نفر در سال برای رفتن به مکه، یک عدد دور از انتظار نیست و به راحتی امکانپذیر است.
وقتی که در عربستان، شرایط سفر فراهم شود مردم به راحتی به آنجا میروند. من این طرح ۲۰۳۰ عربستان و این محمد بن سلمان را جدی میگیرم. من فکر میکنم خود شخص نیست این طرح را اجرا میکند که بگوییم یک نفر ۳۰ ساله یا ۲۰ ساله یا نوجوان است و متوجه نیست. از این حرفها نیست. ما باید خودمان را با آنها مقایسه کنیم و ببینیم آنها چه طرحی دارند و ما چه طرحی داریم.
* در سند چشم انداز ۲۰۳۰ عربستان بحث تنوع بخشیدن به اقتصاد مطرح شده است. در فروردین ۱۳۹۵ (مارس ۲۰۱۶) هم این سند در کابینه تصویب شده بود. در سال ۲۰۱۶ صادرات غیر نفتی عربستان به میزان ۱۰.۹ درصد کاهش داشته و مجموع صادرات غیر نفتی آن کشور به ۴۴ میلیارد دلار رسیده. کل صادرات نفتی و غیر نفتی عربستان هم ۱۴۰ میلیارد دلار بوده است. این حدود ۱۱ درصد کاهش صادرات غیر نفتی در تضاد نیست با هدف تنوع بخشیدن به اقتصاد؟
- موقعی که برنامه اجرا میشود در شروع برنامه، امکان ضرر کردن هم وجود دارد. چون باید سرمایه گذاری شود. ممکن است بازارهایی را از دست بدهیم و بازارهای جدیدی را به دست بیاوریم. در نتیجه نمیشود از همان سال اول که هر کاری را شروع میکنیم بتوانیم موفق عمل کنیم.
برای مثال ما حدود ۲۰ سال است که ساخت بزرگراه تهران- شمال را شروع کردهایم. به طور کامل از آن هم بهره برداری نکردهایم. اما به هر حال وقتی به بهرهبرداری برسد گفته شده که در مصرف سوخت ۳۵ درصد صرفهجویی میشود.
ساخت این بزرگراه بر هتل و گردشگری هم تاثیر دارد. چون رفت و آمد مردم آسان میشود و میتوانند در شمال کشور سرمایهگذاری انجام بدهند و وضعیت، بهتر شود. اما بحث سرمایه اولیه مطرح است. عربستان، پولش را دارد ولی ما برای ساخت جاده شمال کشور، پول نداریم. به همین دلیل یک پروژه ۲ ساله، حدود ۲۰ سال طول کشیده است.
آنها قبلا سرمایه گذاریهایی در خارج از عربستان انجام دادهاند و بندرهای زیادی را خریدهاند. الان بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلیارد دلار، پول نقد دارند. اگر بخواهند و تصمیم بگیرند کاری را انجام بدهند، آن را انجام میدهند.
* در سال ۲۰۱۶ حدود ۱۱ درصد صادرات غیر نفتی عربستان کاهش پیدا کرده است. الان هم به خاطر تحریم کردن قطر، صادرات عربستان به قطر متوقف شده. باز مجموعا صادرات غیر نفتی عربستان کاهش پیدا میکند. این کاهش صادرات مجددا اتفاق افتاده است. با این نوع توقف صادرات، آیا در کار مقامات حکومت عربستان، به معنای واقعی برنامه ریزی وجود دارد؟
-من شخصا روش کارم این است که حقیقتا همه این مسائل را جدی میگیرم. به خاطر این که وقتی میخواهیم با کشوری رقابت کنیم، اگر پیش خودمان بگوییم دارد ضرر میکند، ما نیز کاری انجام نمیدهیم. اما اگر واقعا جدی بگیریم و بگوییم دارند کاری انجام میدهند، خودمان هم دست به کار میشویم و کاری انجام میدهیم.
متاسفانه نحوه تفکر ما این طور بوده است که همه را دست کم گرفته ایم. فکر کردیم خودمان خیلی جلو هستیم. ما همیشه منتظر شکست خوردن دیگران بودیم و هیچ وقت نیامدیم خودمان را جلو بیندازیم. حتی اگر آنها شکست میخورند، ما باید بازارهای صادراتی آنها را به دست بیاوریم. ما چه اقدامی برای گرفتن بازارهای صادراتی آنها انجام میدهیم؟
* بعد از این که کشور قطر را تحریم کردند صادرات میوه و سبزیجات ایران به قطر افزایش پیدا کرده و بیشتر شده.
- صادرات این اقلام، عددی نمیشود. کل قطر، سه میلیون نفر جمعیت دارد. ممکن است جمعیت میوه خور آنجا ۲۰۰ هزار نفر باشد. این جمعیت به اندازه جمعیت یکی از شهرهای ایران است.
شما فکر نکنید با این مقدار صادرات، مشکل بیکاری کشور ما حل میشود. البته تاثیر دارد ولی آن قدر نیست.
به عنوان کسی که در کارهای برنامه استراتژیک بوده، سالها کار کردهام و به دقت دنیا را رصد میکنم، من هر فردی و در هر جای دنیا یک پروژه توسعهای داشته باشد با دقت رصد میکنم و تلاش میکنم در ایران بگویم این پروژه مهم است و ما مهمتر از آن را درست کنیم. نمیگویم پروژه آنها بیخود است و ما نیز هیچ کاری انجام ندهیم. حرف اصلی من این است.
* دوبی و امارات این پیشرفت را در دهههای اخیر داشتهاند. چرا عربستان همانند امارات چنین هدفی نداشته و به آن صورت فعالیت نکرده است؟
- مردم عربستان، قبیلهای زندگی میکردند و شرایط خاصی داشتهاند. مردم آن، از یک بُعد، قانع هستند. یعنی زندگی شان، یک نوع سنت مذهبی خاصی هست که پنج وعده نماز میخوانند و غذایی میخورند. غذای خوب هم میخورند. برای خودشان هم جشن برگزار میکنند و کارهای خاصی انجام میدهند. تا الان همین چند مورد را کافی میدانستند. یعنی به دنبال توسعه آنچنانی نبودند.
اما الان متوجه شدهاند با شبکههای اجتماعی و این دنیایی که به همدیگر پیوسته شده است نمیتوانند خارج از جامعه جهانی زندگی کنند. مجبورند تغییر ایجاد کنند. تا حالا ضرورت نمیدیدند که تغییر ایجاد کنند.
ما فکر میکنیم همه کارها را میتوانیم به صورت مستقل انجام بدهیم. همیشه میگوییم خودکفا شویم. ما میگوییم خودمان، خودمان را اداره میکنیم و همین چیزی که هستیم خوب است. اما آنها متوجه شدهاند که جهان، این طور نیست.
متوجه شدهاند که جهان، پیوسته بههم شده و باید با آن همکاری کرد. در جهان، باید حرفهای جدید زد. نحوه زندگی و روش را باید یک مقدار تغییر داد. اگر تغییر ندهیم عقب میمانیم. کسانی که برای آنها فکر میکنند این فکرها را کردهاند. برای همین، به دنبال تغییر هستند.
ما هم به صورت طبیعی تا حدی تغییر کردهایم. ما اگر ۲۰ سال قبل ایران را با الان مقایسه کنیم متوجه این تغییر میشویم. هم طرز تفکر مردم و هم اقتصاد ما و هم هر چیزی را که نگاه کنیم، میبینیم خیلی تغییر کرده است. تغییری که اتفاق افتاده است چه خوب و چه بد، متاثر از جهان هم بوده است.
* در چارچوب سند چشم انداز ۲۰۳۰ عربستان، اعلام کردهاند که ۵ درصد از سهام شرکت نفتی آرامکو را به بخش خصوصی میفروشند. مقامات آن دولت گفتهاند ارزش این شرکت ۲ هزار میلیارد دلار است. فایننشال تایمز که یکی از روزنامههای اقتصادی معروف جهان است گفته این ارزشگذاری خیالی است. به همین صورت که فایننشال تایمز در این زمینه گفته خیالی است آیا نکات و برنامههایی که در آن چشم انداز مطرح شده است خیالی هست یا واقعیتهایی را هم در نظر گرفتهاند؟
- من به این عدد و رقم اطمینان ندارم. چون واقعا نمیدانم شرکت آرامکو چه دارد که الان بگویم خوب است یا بد است. به طور کلی در آن زمینه اطلاع ندارم و جوابی برای آن ندارم که چطور است ولی من معتقدم که در عربستان به دنبال ایجاد تغییر هستند.
کشور چین هم که ترقی کرد به این صورت بود که نسل جدیدی به قدرت رسیدند و چین، همین چین شد که ما الان میبینیم. در حالی که ۳۰ سال قبل چین وضع خوبی نداشت. درآمد سرانهاش ۳۰ دلار بود. الان به ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار رسیده است. درآمد سرانه هر نفر در چین، خیلی زیاد نشده ولی بالاخره ۱۰ برابر شده.
درآمد سرانه ما ۶ هزار دلار بوده و بعد از چند دهه هنوز در حد همان ۶ هزار دلار مانده است. یعنی درآمد سرانه کشور ما اضافه نشده. البته وضعیت عمومی مردم ایران بهتر شده. در این موضوع شکی نیست ولی درآمد سرانه افزایش نداشته است.
درآمد سرانه کره جنوبی در چند دهه اخیر ۳۰ برابر شده ولی درآمد سرانه ما تکان نخورده است. کره جنوبی در تکنولوژی، تغییر و تحول ایجاد کرده است. ما این کارها را انجام نداده ایم. باید این کارها را دنبال کنیم و همین طور جدی بگیریم.
کارهایی را که دیگران انجام میدهند به شوخی نگیریم. چون اگر به شوخی بگیریم به طور مستمر، خودمان عقب میمانیم. شما فرودگاههای ما را با همان قطر مقایسه کنید یا با فرودگاه امارات یا فرودگاه ابوظبی در امارات. مشخص است که سرمایه زیادی جذب کردهاند.
حالا ما میخواهیم هواپیمای مسافربری جدید بخریم بعضی میگویند هواپیما نخرید و ما به همان هواپیماهایی که داریم قانع باشیم. همیشه میخواهیم محدود به خودمان باشیم. اما نسل جوان، این وضع را نمیپسندد.
* توسط بانک جهانی پیش بینی شده که رشد اقتصادی عربستان در سال ۲۰۱۷ به ۱.۶ درصد برسد و مثلا در سال ۲۰۱۹ به ۲.۶ درصد. از این طرف محمد بن سلمان گفته که ما مصمیم هستیم کشوری مترقی بسازیم و همچنین گفته چشمانداز ما یک عربستان قوی و مترقی است. با این مقدار رشدی که بانک جهانی پیش بینی کرده است واقعا ترقی میتواند در عربستان اتفاق بیفتد؟
- رشد یک و نیم درصد، رشد کمی برای آنها نیست. در زمان بررسی رشد اقتصادی، مقدار تورم را نیز باید در نظر گرفت. وقتی تورم کشوری در حد صفر است اگر یک درصد رشد اقتصادی داشته باشد این مقدار رشد، قابل توجه است. ژاپن مگر چقدر رشد میکند. همیشه زیر یک درصد رشد اقتصادی دارد و رشد آن در حد دهم درصد است.
آمریکا در سال ۲۰۱۵ در حد ۱.۴ درصد رشد اقتصادی داشته است. وقتی ارزش دلار ثابت میماند آن یک درصد رشد، رشد خوبی است. در اقتصاد آنها ارزش پول ثابت میماند. بنابراین اقتصاد آنها با اقتصاد ما فرق میکند. وقتی یک درصد رشد میکنند رشد بالایی است.
اگر بانک جهانی گفته رشد عربستان از ۱.۶ درصد به ۲.۶ درصد خیلی مهم است. این افزایش مقدار رشد در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال ۲۰۱۷، قابل توجه است.
اگر تعارف نکنیم پایههای اقتصادی آنها نسبتا مستحکم است. به لحاظ سرمایه ثابت عدد قابل ملاحظهای است چون پسانداز دارند. شوخی نیست ۶۰۰ میلیارد دلار ذخیره ارزی. برای کشوری که ۲۷ میلیون نفر جمعیت دارد رقم ناچیزی نیست.
اگر کشوری بخواهد فقط نان بخورد و روز را بگذراند و نخواهد ترقی کند، این ۶۰۰ میلیارد دلار میتواند تا ۱۰۰ سال جواب بدهد.
خواهش میکنم شما به نحوی نشان بدهید که ما این کار را جدی بگیریم. اینقدر نگوییم اینها هیچی نیستند و سر خودمان را شیره بمالیم. حتی اگر آنها در نهایت موفق نشوند، خُب نشدهاند. اما اگر موفق شوند، چطور؟ پس ما اقلا نباید عقب بیفتیم.
* در چارچوب بحثهای چشم انداز ۲۰۳۰ عربستان، گفتهاند که آموزش عالی که انجام میشود متناسب با نیاز بازار کار باشد. در یکی از رتبهبندی دانشگاههای جهان که در سالهای اخیر انجام شده است دانشگاههای عربستان بالاتر از دانشگاههای ایران قرار گرفتهاند. در رتبه بندی کیو اس(QS) دانشگاه شریف ایران رتبه ۶۵۰ را در جهان به دست آورده ولی دانشگاه نفت و مواد معدنی ملک فهد عربستان در رتبه ۲۱۶ و دانشگاه ملک سعود عربستان در رتبه ۲۵۳ در بین دانشگاههای جهان بودهاند این دانشگاههای عربستان حدود ۴۰۰ رتبه جلوتر از دانشگاه شریف ایران هستند. از لحاظ علمی با آن دانشگاهها به معنای واقعی پیشرفت کردهاند؟
- استاد آن دانشگاههای عربستان، خارجی است. البته دانشجویان آن دانشگاهها، عمدتا اهل همان کشور هستند. دولت عربستان سرمایهگذاری زیادی انجام میدهد. همان استادان دانشگاههای ام آی تی(موسسه فناوری ماساجوست/ MIT) و استنفورد و بهترین دانشگاههای جهان را به عربستان میآورند و در نتیجه رتبه دانشگاههای عربستان بالا میرود.
البته رتبه دانشگاههای آنها بالا رفته است و دروغ نیست. اما این که آیا با این سیاستهایی که دارند میتوانند از این پتانسیلی که ایجاد کردهاند استفاده کنند، جواب من خیر است.
در جایی مثل کشور ما، استادان ایرانی دارند توان کشور را بالا میبرند. این خیلی مهم است ولی آن رتبه دانشگاههای عربستان درست است و در رتبههای ۲۰۰ هستند. اما خوبی دانشگاههای ما در ایران این است که ما خودمان، داریم زحمت میکشیم و توانمندی داریم. سیستمی که ما را اداره میکند یعنی وزارت علوم یا دولت یا فلان، عُرضه استفاده مناسب از ما را ندارد.
ما میتوانیم خودمان کاری کنیم و طرح داریم ولی مدیریت ما ضعیف است. در کشوری مثل عربستان، مدیریت شان را به دست کارشناسان کشورهای دیگر سپردهاند. آنها طرح و برنامه میدهند و پروژه اجرا میکنند. افکارشان را توانستهاند به جایی برسانند که یک نفر چنین طرحهای بلند پروازانهای ارائه میکند.
چون عربستان امکانات مالی هم دارد قطعا میتواند اجرا کند. یعنی فقط حرف نیست. قطعا عمل در پشت آن قرار دارد.
* بالاترین رتبهای که دانشگاههای عربستان آوردهاند توسط دانشگاه نفت و مواد معدنی ملک فهد کسب شده و رتبه ۲۱۶ در بین دانشگاه هیا جهان بوده است. در این دانشگاه تدریس به زبان انگلیسی است.
- حتی استادان ایرانی در آنجا مشغول به کار هستند. خدمات خوب و سرویسهای بسیار خوب به استادان میدهند.
* میشناسید استادان ایرانی که در آن دانشگاههای فعالیت دارند؟
- در سایتهای اینترنتی آن دانشگاهها، اسامی استادان ایرانی وجود دارد. پروفسوری ایرانی را میشناسم که برای برگزار کردن کارگاههای علمی و استارت آپهای[همایش کارآفرینی و سازمان موقت] مربوط به نفت به آنجا میرود. یک آدم برجسته است که البته گاهی اوقات به ایران هم میآید و این طور نیست که فقط به عربستان برود.
*در دانشگاه نفت و مواد معدنی ملک فهد عربستان رشتههای هوافضا و کامپیوتر و مدریت تدریس میشود. یک دانشگاه بین المللی است و زبان تدریس، انگلیسی است. از لحاظ کیفیت تحصیل، دانشجویانی که در آنجا آموزش میبینند نیروهای کیفی هستند؟
-من که در آنجا نیستم ولی به طور علمی به قضایا نگاه میکنم تعجب میکنم یک عده از دانشمندان دنیا به یک دانشگاه بروند ولی کاری انجام ندهند. قطعا کسانی که به آنجا به طور جدی کار میکنند و کاری با حکومت آن ندارند.
شما مطمئن باشید از نظر علمی، مشکلی ندارند. از نظر علمی مثل این است که بنده، پتانسیل زیادی دارم ولی آیا کشور میتواند از وجود من استفاده کند؟ در ایجا نمیتواند و در عربستان هم همین طور است. ممکن است پتانسیلها وجود داشته باشد ولی نمیتوانند به خوبی استفاده کنند.
| |||||||
ايران امروز
(نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايتها و نشريات نيز ارسال میشوند معذور است. استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024
|