العربیه: هوشیار زیباری وزیر دارایی پیشین عراق که از مسئولان حزب دمکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق هم هست، گفت کُردهای عراق طی سال جاری، همه‌پرسی تعیین سرنوشت برگزار خواهند کرد.

کُردهای عراق اقلیم خودمختار خود را در شمال این کشور اداره می‌کنند. البته هوشیار زیباری که مدتی وزیر امور خارجه عراق هم بود، گفته است که نتیجه قابل پیش‌بینی همه‌پرسی، به معنی اعلام استقلال از عراق نخواهد بود.

در سایه تصرف مناطق وسیع‌تر از اقلیم خود توسط کُردها در شمال عراق پس از بیرون راندن شبه‌نظامیان داعش از این مناطق، این همه‌پرسی، ابهام‌هایی درباره یکپارچگی عراق پس از بیرون راندن شبه‌نظامیان تندرو از کشور مطرح می‌کند.

زیباری چهارشنبه ۵ آوریل در مصاحبه با خبرگزاری رویترز گفت که دو حزب اصلی کُرد یعنی حزب دمکرات کردستان و حزب اتحادیه میهنی، در جلسه‌ای که روز یکشنبه برگزار کردند، بر ضرورت برگزاری همه‌پرسی در سال جاری به توافق رسیدند.

کُردها نقشی برجسته در عملیات مورد پشتیبانی آمریکا برای شکست گروه داعش ایفا کردند. اکنون نیروهای عراقی، در حال نبرد با شبه‌نظامیان داعش برای بیرون راندنشان از آخرین پایگاه بزرگ ‌آن‌ها یعنی شهر موصل هستند؛ شهری که در آن خلافت خود را اعلام کردند.

آزاد سازی موصل از تصرف شبه‌نظامیان، نظام خلافتی که داعش آن را اعلام کرد را از میان خواهد برد اما شکاف‌های عمیق سیاسی، نژادی و فرقه‌ای در عراق را از میان نخواهد برد.

دو حزب اصلی کُرد روز یکشنبه طی بیانیه‌ای مشترک، حمایت خود را از طرح برگزاری همه‌پرسی اعلام کرده و تعیین زمان آن را تا زمان توافق با دیگر گروه‌های کُرد به تعویق انداختند.

زیباری، هدف از برگزاری همه‌پرسی را «تعیین سرنوشت» دانست، اما در عین حال گفت اجرایی شدن نتیجه که پیش‌بینی می‌شود اکثر قاطع رای دهندگان با آن موافقت کنند، به پس از توافق با دولت بغداد موکول کرد.

زیباری گفت: «همه‌پرسی، به رهبران کُرد این نمایندگی قوی را خواهد داد تا با بغداد و دیگر همسایگان بر سر بهترین توافق برای تعیین سرنوشت کُردها، مذاکره کنند»

عراق از زمان‌های دور با استقلال اقلیم کردستان مخالف است. همسایگان عراق یعنی ایران، ترکیه و سوریه نیز با این اقدام مخالفند زیرا نگران هستند که اقلیت‌های کُرد در کشورهایشان هم چنین درخواستی را مطرح کنند.

کُردهای عراق پیش از کُردهای دیگر کشورها به سمت تبدیل آرزوی استقلال به واقعیتی ملموس، پیش رفتند. آن‌ها در شمال این کشور اقلیم خودمختار خود را رهبری می‌کنند. همچنین نیروی نظامی خود را دارند که «پیشمرگه» نامیده می‌شود.

مساله کرکوک

اما مساله کرکوک یکی از چالش‌های پیشروی کردها است. آن‌ها خواهان الحاق این استان نفت‌خیز به اقلیمشان هستند. اما نه تنها دولت مرکزی عراق، بلکه ترکیه و ایران هم با این اقدام مخالفند.

اخیرا هم شهر کرکوک محور جنجال بود. شورای استانی استان نفت‌خیز کرکوک عراق سه‌شنبه 28 مارس با نصب پرچم اقلیم کردستان بر فراز ساختمان‌های دولتی در این منطقه موافقت کرده بود. این اتفاق باعث اعتراض ترکیه و سازمان ملل شده بود.

نجم‌الدین کریم، فرماندار کرکوک به خبرنگاران گفته که شورای این شهر به پیشنهاد نصب پرچم اقلیم کردستان در کنار پرچم عراق بر فراز ساختمان‌های دولتی رأی مثبت داده است.

پارلمان عراق شنبه ۱ آوریل تصویب کرد که تنها باید پرچم عراق بر ساختمان‌های دولتی در شهر کروک برافراشته شود.

در مصوبه پارلمان آمده است که نفت کرکوک از ثروت‌های مردم عراق است و باید میان همه استان‌ها توزیع شود.

رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه مقام‌های اقلیم کردستان عراق تهدید کرد که اگر پرچم کردستان را از بالای ساختمان‌های دولتی در استان کرکوک پایین نکشند، مجبور به این کار خواهند شد.

بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، مخالفت این کشور را با برافراشته شدن پرچم کردستان بر ساختمان‌های دولتی در کرکوک اعلام کرد و این اقدام را «مغایر با قانون اساسی عراق» و «تنش‌آفرین» توصیف کرد.

در واکنش به این اعتراض‌ها، نچیروان بارزانی نخست‌وزیر اقلیم کردستان عراق به خبرنگاران گفت: «اگر نیروهای پیشرمرگه نبودند، اکنون در کرکوک نه اثری از پرچم عراق بود و نه پرچم کردستان».