امروز روز جهانی تالاب هاست. ۳۵ سال قبل در چنين روزی با حضور نمايندگان ۱۸ كشور جهان در شهر رامسر، پيشرفته ترين معاهده زيست محيطی جهان برای حفظ تالاب ها با عنوان «كنوانسيون رامسر» به نام ايران و ايرانی رقم خورد.
تالاب ها از ثروت های بزرگ ملی و از كهن ترين و زيباترين ميراث های طبيعی به شمار ميآيند.اين حق نسل های آينده است كه از اين مواهب كم نظير برخوردار شوند.
در زير گزارش مژگان جمشيدی از روزنامه همشهری در باره وضعيت وخيم تالاب های ايران را می خوانيد:

هشدار متخصصان محيط زيست كشور نسبت به نابودی تالاب های كشور در حالی شدت گرفته است كه چندی قبل معاون محيط طبيعی سازمان محيط زيست نيز وضعيت حاكم بر بعضی از تالاب های بين المللی ايران را بسيار نگران كننده عنوان كرد و گفت: اين يك هشدار ملی است و ايران بايد هر چه سريعتر مشكلات ايجاد شده برای اين تالاب ها را رفع كند. دكتر بهروز دهزاد، بوم شناس و عضو هیأت علمی دانشگاه شهيد بهشتی درباره عوامل تهديد تالاب های كشور گفت: توسعه بدون ضابطه و لجام گسيخته با سرعت هرچه تمام تر در حال نابودی تالاب هاست در حالی كه تالاب ها، مهمترين، با ارزش ترين و پيچيده ترين اكوسيستم های روی زمين هستند و دليل آن هم كاركردهای متنوعی است كه هر يك منافع اقتصادی، اجتماعی، زيست محيطی و علمی زيادی را دربرمی گيرند.
وی درباره كاركردهای تالاب می افزايد: تغذيه آب های زيرزمينی، مهار سيلاب، استحصال مستقيم آب توسط مردم، پيشگيری از نفوذ آب های شور، جلوگيری از فرسايش خاك و حفظ سواحل، رسو ب گيری، نگهداری مواد مغذی، پالايش مواد سمی، بانك ژن، توليد انرژی، رونق توريسم، حفظ جمعيت های حيات وحش، توليد موادخام و... همه و همه از كاركردهای تالاب است.
وی افزود: متأسفانه تصميم های غلط و برخوردهای نامناسب با مشكلات از سوی مسئولان، به نابودی تالاب های كشور دامن زده كه از آن جمله تالاب هامون در سيستان است.
اين اكولوژيست در ادامه يادآور شد: احداث سد در بالادست رودخانه هيرمند در افغانستان در چند سال اخير موجب كاهش دبی آب رودخانه شده، از اين رو مسئولان منطقه مقدار آب باقيمانده را به چاله هايی تحت عنوان «چاه نيمه» هدايت می كنند و آب مورد نياز مردم تأمين می شود و در نتيجه آب ديگر به درياچه نمی رسد و درياچه كاملاً خشك و نابود شده است. وی افزود: بدين ترتيب آب آشاميدنی تا حدی تأمين شد اما صنايع دستی، شيلات و ممر درآمد مردم از بين رفت و تنوع زيستی نابود شد. در حالی كه راهكار ديگری هم وجود داشت؛ مثلاً می توانستند با هدايت آب به درياچه برای اينكه ميزان تبخير آب را كاهش دهند با كمی خاكبرداری از كف درياچه هامون به عمق بيافزايند و از سطح آب كم كنند. در نتيجه سطح تبخير كم می شد، اما اين عمل نيازمند شناخت و ديدگاه علمی است كه متأسفانه مسئولان ما از آن دور هستند و همچنان به روش آزمون و خطا و روش قرن ۱۹ عمل می كنند. وی درباره ارزش تنوع زيستی درياچه می افزايد: ۸هزار صياد محلی در زابل فقط از طريق ماهيگيری از درياچه زندگی می كردند و نيزارها پشتوانه صنايع دستی و درآمد بسياری از مردم سيستان و بلوچستان بود.
علاوه بر اين در سنوات دور هر ساله در اين درياچه تا ۵ميليون پرنده هم مهاجرت می كرده حال با تصور اينكه اگر آب بود و سالانه ۵۰۰هزار پرنده هم به درياچه می آمد و فقط ۱۰درصد آن توسط مردم شكار می شد، ۲۰۰هزار كيلو گوشت مرغوب و پروتئين مورد نياز مردم تأمين می شد؛ اما امروز همه چيز نابود شده است.
وی درباره نقش سازمان محيط زيست در حفظ تالاب ها می گويد: متأسفانه سازمان محيط زيست هم اين اواخر شديداً ديدگاه بهره بردارانه از زيستگاه ها داشته تا ديدگاه حفاظتی كه با بخشيدن چند منطقه برای اجرای طرح های به اصطلاح گردشگری اين را به اثبات رسانده است. البته ما هرگز با اكوتوريسم مخالف نيستيم كه خود ما از سال ها قبل همواره اين را توصيه می كرديم، اما نه اين طور بدون ضابطه. اكوتوريسم حساسيت اين مناطق اينقدر زياد است كه حتی يك اشتباه كوچك هم می تواند آن را نابود كند. در حالی كه امروزه حتی در كشورهايی مثل هند هم ضوابط بهره برداری و اكوتوريسم بسيار سختگيرانه است.
وی می افزايد: متأسفانه برای تالاب ها فقط حرف زديم و كم كار كرديم و نمونه اش همين سالروز جهانی تالاب هاست كه امروز در زابل برگزار می شود و تعداد زيادی هم ميهمان خارجی دعوت شده تا دوباره همان حرف ها تكرار شود. اكنون زمان عمل فرا رسيده، حرف بس است.
وی اشاره كرد در حال حاضر ۹۰ درصد تالاب های ايران يا همچون اغلب تالاب های استان های جنوبی كشور به طور قطع نابود شده اند و يا به شدت در معرض نابودی قرار گرفته اند و تلاش برای حفاظت از آنها به عنوان يك امر خطير ميهنی می بايست سريع و فراگير انجام شود.