iran-emrooz.net | Fri, 09.12.2005, 0:19
بر پايه بررسیهای انجام شده توسط سايت برترينهای ملتها كه آمار مقايسهای بين ملتها را با استفاده از منابع معتبرارايه میدهد، گزارش شاخصهای آموزشی ايران در مقايسه با ساير كشورها بسيار خواندنی است. از اين پس در نظر است بطور منظم هريك از شاخصهای مندرج در اين سايت ترجمه و برای علاقمندان ارايه شود. در اين ميان ارايه مقايسه ايران با برخی كشورهای نزديك به آن نيز سودمند خواهد بود. مهمترين شاخصهای آموزشی عبارتند از:
١. ازنظر نسبت هزينه آموزش وپرورش به كل توليد ناخالص داخلی در طول سالهای ١٩٩٩-١٩٩٠ عبارت از ٣.٣ درصد است كه از اين منظر ، ايران در بين ١٣٠ كشور دنيا ، رتبه ٨١ را احراز كرده است. به عبارت ديگر درمقايسه با مقياسهای بالا، متوسط و پايين، در آستانه ورود به كشورهايی با موقعيت بد است
٢. شاخص باسوادی در ايران، در بين افراد ١٥ ساله وبالاتر كه توان خواندن ونوشتن دارند، گويای اين امر است كه در سال ٢٠٠٣ ، ٧٣ درصد از زنان ايرانی با سواد هستند. مقايسه اين شاخص در بين ١٨٤ كشور، نشان میدهد كه ايران رتبه ١٢٥ را احراز كرده است! همين شاخص برای مردان ايرانی نيز برابر با ٨٦ درصد باسوادی است كه درمقياس جهانی نيز از بين ١٨٤ كشور، حايز رتبه ١١٦ است.
٣. شاخص تعداد كتابهای كتابخانهها در ايران حاكی است كه ايران با ٤١١ هزار كتاب در سال ١٩٩٥، در بين ٨١ كشور مورد بررسی رتبه ٥٨ را اشغال كرده است كه به بيان ديگر در مقياس كشورهايی است كه در موقعيت پايينی قرار گرفتهاند.
٤. همچنين نسبت تعداد كتابهای كتابخانهها در ايران به كل جمعيت كشور نشان میدهد كه با ٦ كتاب برای هر يكهزار نفر ايرانی، در مقايسه با ٨١ كشور مورد بررسی، ايران در رتبه ٧٢ و بدترين وضعيت قرار دارد! مقايسه اين آمار با تعداد زندانيان نشان دهنده رابطه بالقوه مستقيمی است كه در نبود امكانات فرهنگی رخ می دهد.
٥. برپايه آمار سال ١٩٩٥، در كل كشور ١٣،٢١٧عضو كتابخانه وجور دارند كه اين رقم در مقايسه با مقياس جهانی ، نمايانگر اين است كه از بين ٦٨ كشور مورد بررسی كه اطلاعات آنها در دسترس میباشد، ايران دارای رتبه ٤٨ میباشد. به بيان ديگر از اين نظر نيز در وضعيت نامطلوب و پايينی قرار دارد.
٦. وضعيت ناگوارتر شاخص نسبت اعضای كتابخانهها به كل جمعيت كشور است كه از هر يكصد هزار نفر ايرانی فقط ٢ (دو) نفر عضو كتابخانهها هستند. ای اين نظر نيز ايران در بين ٦٨ كشور مورد بررسی دارای مقام ٦٤ میباشد!
٧. از نظرشاخص نسبت متوسط دانش آموزان به كلاس درس در بين نه سالهها، آمارها گويای وضعيت نامطلوبی است . بطوريكه از بين ١٧ كشور دارای شرايط نامطلوب، ايران با ٣٢ نفر درهر كلاس درس رتبه دوم را بخود اختصاص داده است.
٨. بر اساس نتايج بررسی بين المللی علم ورياضيات قريب نيم ميليون دانشجو در ٤١ كشور جهان مشغول تحصيل در سطح چهار رياضی هستند. از زاويه اين شاخص در ايران، ٤٢٩ نفردر رياضيات و٤١٦ نفر در علم در اين سطح اشتغال به تحصيل دارند كه اين رقمها در مقياس جهانی ميان ٢٨ كشور، رتبه ٢٥ را احراز كرده است.
٩. از نظر شاخص دختران خارج از مدرسه در مقطع ابتدايی يا عدم پوشش تحصيلی كودكان واقع در سن تحصيل، در ايران ٧ درصد دختران در فضاهای آموزشی نيستند. جايكاه ايران در بين ١٠٩ كشور مورد بررسی نيز رتبه ٧١ است.
٨. ازنظر شاخص اميد به زندگی تحصيلی نيز شواهد حاكی است ايران از بين ١١٣ كشور مورد بررسی در سال تحصيلی ١٩٩٩- ٢٠٠٠، با ١١،٣( يازده وسه دهم ) سال، رتبه ٦٠ را بخود اختصاص داده است. اين رتبه برای زنان ٦٤ از ٩٩ و برای مردان ٤٣ از يكصد كشور مورد بررسی میباشد.
١٠. شاخص ديگر مربوط به دسترسی به امكانات است. بطوريكه دسترسی دانش آموزان ٩ ساله درخانوارهای ايرانی به ماشين حساب ٣٧ درصد است كه در مقايسه با ١٦ كشور مورد بررسی رتبه ١٦ را احراز كرده است! همچنين دسترسی آنان به كامپيوتر نيز برابر ٨ درصد است كه در مقايسه با ١٦ كشور مورد بررسی رتبه ١٥ را اتخاذ كرده است. از سوی ديكر نسبت همين افراد از نظر دسترسی به كتاب فرهنگ لفت در ايران ٢٧ درصد است كه در ميان ١٦ كشور مذكود رتبه ١٦ را بخود اختصاص داده است! شاخص مقايسه اين گروه سنی از نظر داشتن بيش از ٢٥ كتاب، حاكی است ١٨ درصد اين گروه سنی از اين امكان برخوردارند كه در بين ١٦ كشور پيش گفته رتبه ١٦ را اشغال كرده است! درنهايت اينكه نسبت دسترسی اين گروه به ميز تحرير يا مطالعه، در ايران ٢٣ درصد است كه باز هم از ميان ١٦ كشور آخرين رتبه را كسب نموده است.
جامعه شناسی، بعنوان علم شناخت تحولات و قانونمندیهای حاكم برآن، سرآغاز ورود، مشاركت و تغيير محيط اجتماعی است.
علی طايفی
http://sociology.mihanblog.com