دویچه وله: طرحی که به کنگره آمریکا حق بررسی و رد یا تایید توافق هسته‌ای با ایران را می‌دهد در سنای این کشور با رای اکثریت به تصویب رسید. کاخ سفید اعلام کرد در صورت تصویب این طرح در مجلس نمایندگان٬ اوباما آن را امضا خواهد کرد.

سنای آمریکا روز پنج‌شنبه (۱۷ اردیبهشت/ ۷ مه) با ۹۸ رای موافق و یک رای مخالف طرحی را به تصویب رساند که در صورت تصویب نهایی در مجلس نمایندگان٬ به کنگره این کشور این امکان را خواهد داد که زیر و بم توافق هسته‌ای احتمالی با آن را بازبینی کرده و در صورت مخالفت از پذیرش آن خودداری کند.

به گزارش خبرگزاری رویترز٬ این طرح قرار است هفته آینده در مجلس نمایندگان هم به رای گذاشته شود و کاخ سفید از حالا اعلام کرده که در صورت تصویب نهایی آن در کنگره٬ باراک اوباما آن را امضا و بدون تغییرات چشمگیر تبدیل به قانون خواهد کرد. رئیس‌جمهور آمریکا پیش‌تر هشدار داده بود که چنین طرحی را وتو خواهد کرد.

جان بینر٬ رئیس جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا٬ ساعتی پس از رای قاطع سنا اعلام کرد که هدف از تصویب این طرح٬ نظارت بر عملکرد اوباما و پاسخ‌گو نگه داشتن دولت او در برابر توافق جامع قدرت‌های غربی با ایران است. او ابراز امیدواری کرد که این طرح به زودی به تصویب نهایی برسد.

بر اساس این طرح٬ کنگره آمریکا ۳۰ روز فرصت خواهد داشت تا توافق نهایی با ایران برای پایان دادن به یک دهه بحران بر سر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را پس از پایان مذاکرات جامعه جهانی مورد بررسی موشکافانه قرار دهد و دولت آمریکا هم نمی‌تواند تا زمان دریافت تاییدیه کنگره موقتا هیچ‌یک از تحریم‌های اعمال‌شده از سوی کنگره علیه ایران را لغو کند.

به این ترتیب اگر سنا و مجلس نمایندگان آمریکا قطع‌نامه‌ای در مخالفت با توافق صورت‌گرفته با ایران به تصویب برسانند٬ دولت اوباما نخواهد توانست زمینه‌ای برای لغو تحریم‌های کنگره علیه ایران فراهم کند. تحریم‌های کنگره کسر بزرگی از تحریم‌های فلج‌کننده علیه ایران را تشکیل می‌دهد. این طرح تاکید می‌کند که این تحریم‌ها فقط به‌صورت دائمی و فقط در صورت تصویب کنگره لغو خواهند شد. کنگره آمریکا متشکل از مجلس سنا و مجلس نمایندگان این کشورا ست.

دیپلماسی اوباما در قبال ایران٬ زیر ذره‌بین کنگره

قانون‌گذاران آمریکایی با ارائه و پی‌گیری این طرح نشانه روشنی در برابر دولت اوباما نهاده‌اند: «هیچ اشتباهی پذیرفتنی نیست و این نمی‌تواند به سادگی پایان ماجرا باشد.» این نکته‌ای است که میچ مک‌کانل٬ رهبر جمهوری‌خواهان سنا در سخنرانی خود پس از تصویب این طرح به آن اشاره کرد.

بن کاردین٬ از حامیان اصلی این طرح و از سناتورهای دموکرات فعال در کمیته روابط خارجی سنا٬ گفت: «هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه بر سر این نکته توافق دارند که ایران قابل اعتماد نیست.» تصویب این طرح پس از ماه‌ها بحث و گفت‌وگوی فشرده بر سر چگونگی نظارت کنگره بر مذاکرات با ایران٬ این پیام روشن را به کاخ سفید می‌دهد که هر توافقی نمی‌تواند قابل پذیرش باشد.

باراک اوباما از مدت‌ها پیش به تصریح گفته بود که تصویب چنین طرحی می‌تواند اثرات منفی بر روند مذاکرات با ایران بگذارد و بارها تاکید کرد که آن را وتو خواهد کرد٬ اما حالا به نظر می‌رسد با همراهی چشمگیر دموکرات‌های کنگره از این طرح٬ کاخ سفید قصد دارد کمی انعطاف نشان دهد. بر اساس توافق پیشین با ایران٬ قرار است تکلیف مذاکرات هسته‌ای تا پایان ماه ژوئن (۱۰ تیر) مشخص شود.