رسانه‌های غربی در تازه‌ترین گزارش‌های خود پس از مذاکرات ژنو گفته‌اند ایران و ۱+۵ در مذاکرات هسته‌ای در آستانه توافقی ۱۰ ساله قرار دارند. این رسانه‌ها – از جمله روزنامه‌های نیویورک تایمز، وال استریت ژورنال و خبرگزاری‌های فرانسه و آسوشیتدپرس- در گزارش‌های جداگانه ویژگی‌های توافق احتمالی میان ایران و ۱+۵ را اینگونه بیان کرده‌اند:

وب سایت المانیتور از نزدیک بودن توافق هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ خبر داده است.

لورا روزن، خبرنگار  این پایگاه اینترنتی که بسیار به وزارت امور خارجه امریکا نزدیک است، در مقاله‌ای که روز ۲ اسفند منتشر شده، از قول مقام‌های امریکایی گفته است که آنها به حصول توافق خوش‌بین هستند.

روزن می نویسد: «ارزیابی دولت آمریکا این است که خوش بینی ها درباره رسیدن به توافق با ایران در روزهای اخیر به طرز قابل توجهی افزایش یافته است. پس از پیشرفت در مذاکرات اخیر نظرات کارشناسان سیاسی هم حاکی از این موضوع است».

ژوزف سرینسیون رئیس اندیشکده پلاوشرز در این باره به المانیتور گفته است: «واضح است که توافق محتمل است. بسیاری از اختلافات از بین رفته است. اگر توافق حاصل شود این توافق با مواضع دولت آمریکا بسیار نزدیک است و می‌تواند توافق خوبی هم باشد. این توافق می‌تواند بسیاری از منتقدان را متعجب و قانع کند».

وی اضافه کرده است: «دیدار مونیخ مصادف با این موضوع شد که هم ایران و هم آمریکا به این نتیجه رسیدند که به توافق نیازمند هستند و تمدید مذاکرات گزینه مورد نظر آنها نیست. مسائل دیگری به جز توافق درباره قابلیت غنی‌سازی ایران و تولید پولوتونیوم آن وجود دارد. مسئله کنونی در حال حاضر رفع تحریم‌ها و چگونگی زمان‌بندی آن است».

روزن درباره نوع ارزیابی امریکا از دیدگاه آیت‌الله حامنه‌ای نیز می نویسد: «از نظر آمریکا دورنمای رسیدن به توافق در کوتاه مدت وابسته به این است که ایرانی ها تا چه حد قادر باشند که بازگردند و با تعامل با یکی از فرمول های پیشنهادی موافقت کنند. از طرف دیگر ارزیابی آمریکا از سخنان هشتم فوریه آیت الله خامنه ای رهبر معظم ایران این است که او آماده پذیرش توافقی است که از نکات مثبت بیشتری برخوردار باشد».

یک کارشناس اسرائیلی به المانیتور می‌گوید: «این موضوع قابل توجه است که آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران برای نخستین بار در سخنان هشتم فوریه خود از کلمه توافق احتمالی استفاده کرده است و این در حالیست که پیشتر وی در سخنانش از کلمه موافقت بر سر مذاکره استفاده می‌کرد».

برخی جزئیات توافق احتمالی ایران و غرب

وبسیات «ایران هسته‌ای» در گزارشی نوشته است، رسانه‌های غربی در تازه‌ترین گزارش‌های خود پس از مذاکرات ژنو گفته‌اند ایران و ۱+۵ در مذاکرات هسته‌ای در آستانه توافقی ۱۰ ساله قرار دارند. این رسانه‌ها – از جمله روزنامه‌های نیویورک تایمز، وال استریت ژورنال و خبرگزاری‌های فرانسه و آسوشیتدپرس- در گزارش‌های جداگانه ویژگی های توافق احتمالی میان ایران و ۱+۵ را اینگونه بیان کرده‌اند:

۱- زمان این توافق ۱۰ ساله خواهد بود.
۲- غرب می‌پذیرد به شرط اینکه ایران در ۵ سال اول به آنچه متعهد شده پای بند باشد، در ۵ سال دوم می‌تواند برنامه غنی‌سازی خود را به طور تدریجی توسعه دهد.
۳- در این مدت ذخایر اورانیوم ۵ درصد ایران زیر ۳۰۰ کیلوگرم نگه داشته خواهد شد.
۴- ایران در آغاز با ۶۰۰۰ سو غنی‌سازی آغاز می‌کند و به مدت حداقل ۵ سال این محدودیت را کاملا حفظ می‌کند.
۵- در ابتدای مسیر فقط تحریم‌های مربوط به فرمان‌های اجرایی رییس جمهور امریکا تعلیق می‌شود.

درباره بقیه بخش‌های این توافق هنوز اطلاعات کاملی وجود ندارد.

سایت «ایران هسته‌ای» که توسط تندروها و طرفداران «سعید جلیلی» اداره می‌شود، در ادامه گزارش خود آورده است: «اگر این اطلاعات صحیح باشد، می‌توان گفت به رغم همه تبلیغات انجام شده تیم مذاکره کننده ایران موفق به شکل‌دهی به یک توافق خوب نشده است.»

این سایت ادامه می‌دهد: «مهم ترین نکته در این توافق این است که هیچ لغو تحریم معناداری رخ نخواهد داد و در حالی که ایران یک محدودیت جدی و بلند مدت را در برنامه هسته ای خود می پذیرد، عمده تحریم ها حفظ خواهد شد. علاوه براین، ایران در آغاز این توافق تقریبا تمام ذخیره مواد هسته‌ای یا قابل غنی‌سازی مجدد خود را از دست می‌دهد. کارشناسان فنی م‌ گویند مهم ترین سرمایه ایران در فناوری هسته‌ای مواد هسته‌ای است نه تاسیسات غنی‌سازی چرا که این تاسیسات بدون مواد هسته‌ای، اساسا یک تاسیسات هسته‌ای نخواهد بود.»

دستور مذاکرات اخیر،‌ بررسی پیشنهادهای آمریکا

وبسایت «ایران هسته‌ای» هم‌چنین هفته گذشته (دوم اسفند  ۱۳۹۳ / ۲۱ فوریه ۲۰۱۵) در گزارشی درباره دستور کار مذاکرات هسته‌ای اخیر - بعد از پیوستن صالحی و برادر حسن روحانی به تیم مذاکرات - نوشت: «عزیمت حسین فریدون و علی اکبر صالحی در کنار محمد جواد ظریف به ژنو، از دید برخی کارشناسان در تهران، به این معناست که لحظه تصمیم در مذاکرات فرا رسیده است.»

این سایت نوشت: با وجود اینکه دیپلمات‌های ایرانی می‌گویند قصد دارند درباره کلیات و جزئیات توافق نهایی یک جا تفاهم کنند، اما شواهد نشان می دهد همچنان دستور کار مذاکرات رسیدن به یک چارچوب تا انتهای مارس ۲۰۱۵ (۱۱ فروردین) است.

«ایران هسته‌ای» از قول «برخی منابع» همچنین نوشت: «اصلی‌ترین دستور کار مذاکرات فعلی، تعیین تکلیف پیشنهادی است که اخیرا امریکا درباره ظرفیت غنی سازی به ایران ارائه کرده است.»

این پیشنهاد شامل ارکان زیر است:

۱- انتقال مستمر اورانیوم ۵ درصد تولید شده در ایران به گونه‌ای که ذخیره مواد ایران هرگز بالاتر از ۵۰۰ کیلوگرم نباشد.
۲- اعمال محدودیت‌هایی در زمینه چیدمان آبشارها و میزان مواد ورودی به آنها به منظور محدود ماندن غنی‌سازی در ایران حداکثر به میزان ۶۰۰۰ سو (حدود ۷۸۰۰ ماشین)
۳- افزایش نظارت‌ها بر غنی‌سازی به میزانی فراتر از پروتکل الحاقی
۴- برقرار ماندن محدودیت‌ها به مدت ۱۵ سال
۵- محدود کردن تحقیق و توسعه به یک یا چند ماشین خاص

سایت «ایران هسته‌ای» که توسط تندروها اداره می‌شود در ادامه گزارش خود آورده است: اطلاعات متنوع نشان می‌دهد تیم مذاکره کننده در حال حرکت به سمت پذیرش بخش‌های اصلی این پیشنهاد است.»

یک کارشناس ارشد در تهران به «ایران هسته‌ای» گفت: «با این پیشنهاد چیزی به نام برنامه غنی‌سازی در ایران باقی نخواهد ماند. این یک برنامه کاملا بی‌خاصیت است. ضمن اینکه امریکا هیچ تعهدی هم در زمینه لغو تحریم‌های موثر ارائه نکرده است».

به نوشته «ایران هسته‌ای»، ایران خواهان آن است که بلافاصله پس از توافق نهایی همه تحریم‌ها به طور یکپارچه و یک جا لغو شود. امریکا اما یک جدول زمانی مشروط و بلند مدت ۳۰ ساله را در این زمینه پیشنهاد داده است.