«سیاست خارجی کارآمد» چه ویژگی‌هایی دارد؟ در این باره می‌توان کتاب‌های متعدد و مقالات مفصل نوشت، اما کدگذاری سیاست خارجی مطلوب در ۳۰ ویژگی، محتوای یادداشتی است که دکتر محمود سریع القلم، برای عصرایران نوشته است.

ایشان پیش از این، سی ویژگی جامعه زنده، سی ویژگی سیاستمدار، سی ویژگی شهروند مطلوب، سی ویژگی انسان عقلانی و سی ویژگی انسان مدنی را تدوین کرده بودند.

سی ویژگی سیاست خارجی کارآمد را به قلم دکتر سریع القلم بخوانید:

۱. به ازای هر واحد پولی که در خارج هزینه می‌شود، ده برابر برای کشور و شهروندان، منفعت و پیامد مثبت داشته باشد؛

۲. سیاست خارجی در‌‌ همان ریلی حرکت کند که الزامات رشد و توسعه اقتصادی ایجاب می‌کند؛

۳. شهروندان به همه کشورهای همسایه بدون ویزا سفر کنند؛

۴. حداقل ۱۰ کشور به عنوان شریک استراتژیک در حوزه‌های امنیتی، اقتصادی و سیاسی داشته باشد؛

۵. کشورهای دیگر از رشد و پیشرفت آن هراس و نگرانی نداشته باشند؛

۶. محیط بین المللی را با عینک فرصت، یادگیری، زیبایی، اثرگذاری و اثرپذیری ببیند؛

۷. نظامیان آن حداقل با نظامیان ۴۰ کشور دیگر تبادل فکر، بازدید و حتی مانورهای مشترک داشته باشند؛

۸. مسؤولین بعد از ساعت ۵ بعداز ظهر، سیاست را تعطیل کرده و زندگی کنند؛

۹. به حساسیت‌های کشورهای دیگر، حساس باشد تا آن‌ها نیز حساسیت‌های او را رعایت کنند؛

۱۰. با کشورهایی که قدرت بیشتری از او دارند، همکاری و مدارا کند؛

۱۱. موضوعات مهم سیاست خارجی در رسانه‌ها، دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی و در صحنه عمومی جامعه، توسط متخصصین سیاست خارجی بحث شود؛

۱۲. در شریک شدن و تقسیم قدرت با همسایگان خود، سخاوت نشان دهد؛

۱۳. آنچه که تحقق آن در کوتاه مدت و در میان مدت مقدور نیست، جزء اهداف ملی خود قرار ندهد و برای آن سرمایه گذاری مالی و سیاسی نکند؛

۱۴. جهت گیری سیاست خارجی با روح و روان و میانگین گرایش‌های شهروندان سازگاری داشته باشند؛

۱۵. هر چه سریع‌تر از چالش‌های امنیتی با همسایگان خود عبور کند؛

۱۶. شهروندان تفاوت بین تبلیغ و تحلیل دستگاه دیپلماسی را تشخیص دهند؛

۱۷. آمار، ارقام و احتمالات در تحلیل‌های سیاست خارجی به وفور مشاهده شود؛

۱۸. معاونت اقتصادی و تجاری دستگاه دیپلماسی، مهم‌ترین معاونت باشد؛

۱۹. واژه‌های «صد در صد»، «حتما»، «یقینا» و «بی‌تردید» در تحلیل‌های سیاست خارجی استفاده نشود؛

۲۰. متوجه باشد هر جمله، عبارت و رفتار در صحنه بین المللی می‌تواند پیامد داشته باشد هر چند پیامد دهه‌ها بعد خود را نشان دهد؛

۲۱. هر اقدامی در سیاست خارجی حداقل با یک نگاه پنج ساله برای افزایش قدرت کشور باشد؛

۲۲. به تصویر و حسی که دیگر کشور‌ها از او دارند، حساسیت داشته باشد؛

۲۳. با نرخ رشد اقتصادی بالا و تأمین امنیت اقتصادی و اجتماعی، زمینه سفر بدون ویزا به حداقل ۵۰ کشور برای شهروندان خود را فراهم کند (گذرنامه مالزی برای ورود بدون ویزا به ۱۶۶ کشور معتبر است)؛

۲۴. نمایی که مسؤولین دیپلماسی از سیاست خارجی معرفی می‌کنند، کار آفرینان در مراودات بین المللی اقتصادی خود، احساس کنند؛

۲۵. هیجان، احساسات و عصبانیت در ادبیات و رفتار سیاست خارجی تعطیل باشد؛

۲۶. انتقادات و شکایات خود از کشورهای دیگر را متوجه افکار و سیاست‌های نادرست آن‌ها کند و نه نمادهای ملی آن‌ها؛

۲۷. مشکل کشور دیگر را که در حد ۵ از ۱۰۰ است، برای شهروندان خود ۹۰ جلوه ندهد: آن‌ها هم مقابله به مثل خواهند کرد؛

۲۸. به تناسب افزایش قدرت اقتصادی و نظامی خود، با دیگران به ویژه همسایگان بیشتر تعامل کرده، وارد چارچوب‌های ائتلافی شود؛

۲۹. زبان و ادبیات تعاملی آن با جهان، حقوقی باشد؛

۳۰. تحلیل دستگاه دیپلماسی آن از تحولات منطقه‌ای و بین المللی بر اساس fact باشد.