پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - Thursday 28 March 2024
ايران امروز
iran-emrooz.net | Mon, 30.09.2013, 10:08


رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه روز دوشنبه ۳۰ سپتامبر با شرکت در یک کنفرانس خبری بسته پیشنهادی دولت خود را برای اصلاح در قانون اساسی در جهت افزایش حقوق شهروندی ارائه داد.

اردوغان  تاکید کرد که امروز «لحظه‌ای تاریخی» برای ترکیه است و گامی بزرگ در زمینه افزایش آزادی‌های مدنی و سیاسی برداشته شد. او گفت این طرح باعث افزایش سطح آزادی و دموکراسی در ترکیه می‌شود.

اردوغان در ابتدای سخنرانی خود از دست‌اندرکاران تهیه این بسته و تمامی کسانی که در روند گسترش دمکراسی در طول تاریخ ترکیه مشارکت داشته‌اند تشکر کرد.

اردوغان با بیان اینکه ترکیه در حال حاضر یک لحظه تاریخی مهمی را سپری می‌کند اظهار داشت که ملت ترکیه شهدای بسیاری را تقدیم ثبات و امنیت خود کرده است.

اردوغان گفت: با ارایه این پاکت، دمکراسی در ترکیه را گسترش خواهیم داد. ما برای تقویت و رشد هر چه بیشتر ترکیه در حال برداشتن گام‌های بزرگی هستیم.

اردوغان افزود: این اولین پاکت نیست چراکه مصطفی کمال بنیانگذار جمهوری ترکیه نوین، با گام‌های انقلابی خود کشور را به سطح تمدنهای معاصر رسانده است و پس از آن نیز گام‌های مهمی برداشته شده و همچنان برداشته می‌شود. حکومت ما نیز در طی این یازده سال اصلاحات مهمی را جامه عمل پوشانیده است.

وی افزود: این پاکت آخرین اصلاحات نیز نیست چراکه تا انسانها زندگی می‌کنند تعییرات نیز براساس مفتضیات زمانی خود انجام خواهد شد.

اردوغان تصریح کرد: این پاکت در نوع خود یک اقدام بزرگ است و البته به معنای آخرین اقدام دمکراتیک نیز نخواهد بود.

اردوغان گفت: ترکیه به گونه‌ای برگشت ناپذیر در راه دمکراسی حرکت می‌کند. ما در خلال یازده سال گذشته پیوسته در صدد بودیم تا قلب‌ها را فتح کنیم و مشت‌های بسته را به دست‌های باز برای دست دادن و دوستی تبدیل کنیم.

اردوغان افزود، در ترکیه امروز حکومتی که با‌ نژاد، دین، اعتقاد و زبان شهروندان مشکل داشته باشد وجود ندارد. حکومت امروزین ترکیه در خلال یازده سال اخیر، انقلاب بی‌صدایی را پشت سر گذاشته است. حکومت امروز نسبت به همه شهروندان خود به یک چشم می‌نگرد و خود را نه حاکم، بلکه خدمتگزار مردم می‌داند. ما در سال ۱۹۵۰ موفق به تحقق جامعه چند حزبی در ترکیه شدیم.

اردوغان تصریح کرد:  مفاد این پاکت تماما مبتنی بر رفرانسهای قانونی داخلی و مورد تایید بین المللی است. همانگونه که خواسته‌های هر شهروند ترکیه برای ما مهم است نگرانی‌های آنان نیز برای مهم است. ما تک تک شهروندان ملت ۷۶ میلیون نفری ترکیه را به یک چشم نگاه می‌کنیم. قصد ما تاسیس کشوری مبتنی بر خوش‌بینی و تساهل است. تفاوتهای مذهبی، دینی و زبانی می‌تواند وجود داشته باشد اما مهم ان است که همه ما در یک کشتی هستیم و به سوی یک بندر حرکت می‌کنیم.

نخست وزیر ترکیه تاکید کرد: ما به طرز زندگی هرکسی تا جاییکه در حدود زندگی دیگران دخالت نکند احترام می‌گذاریم و خواهیم گذاشت. ما حقوق انسانی همه انسان‌ها و دفاع از این حقوق را بر خود واجب می‌دانیم. ما با گفتگو همه مشکلات خود را حل خواهیم کرد. ما در خلال این یازده سال بسیاری از رویاهای خود را تحقق بخشیده‌ایم. پاکت گسترش دمکراسی یکی از راههای است که ما را به این مقصود خواهد رساند. دوره جدیدی در حال آغاز شدن است.

اردوغان ادامه داد: برخی از این رفورم‌ها نیازمند تصویب قانون است. سیستم موجود انتخاباتی ترکیه را برای بحث و تغییر باز خواهیم کرد. ضرورت این مسئله از سوی تمامی احزاب سیاسی نیز بیان شده است. حد نصاب ۱۰ درصدی ورود به مجلس اقدام حزب عدالت و توسعه نیست. ما نیز تابع این قانونشده و وارد انتخابات شدیم. البته ما نیز در خصوص تغییر این قانون ابراز نظر کرده‌ایم. در خصوص اینکه سیتسم جدید جه باید باشد ۳ پیشنهاد داریم. ادامه وضع موجود، حد نصاب ۵ درصد و پیشنهاد سوم حذف کامل حد نصاب انتخاباتی.

اردوغان همچنین در خصوص احزاب سیاسی گفت: قصد داریم تا کمک به احزاب سیاسی را گسترش دهیم. به این ترتیب از خزانه داری کشور نه به ۷ درصد بلکه به احزابی که ۳ درصد کل آرا ماخوذه را کسب کرده‌اند کمک خواهیم کرد. راه عضویت همه افراد را در احزاب سیاسی مورد نظرشان باز خواهیم کرد. مسئله تبلیغات سیاسی احزاب به زبان‌ها و لهجه‌های مختلف حل خواهیم کرد و در طول انتخابات نیز افراد خواهند توانست به هر زبان مورد نظر خود تبلیغات کنند.

اردوغان تصریح کرد: مجازات کسانی که به زبان، مذهب، دین، جنسیت، اندیشه سیاسی، اعتقاد فلسفی... دیگران بی‌احترامی کنند سنگین‌تر خواهد شد. مجازات این افراد از یک سال به سه سال افزایش خواهد یافت.

نخست وزیر ترکیه گفت: راه تعلیم و تربیت در مدارس خصوص به زبان‌ها و لهجه‌های مختلف خواهیم گشود. قبلا نیز مشابه این اقدامات را در برخی از دانشگاه‌ها کرده بودیم و حتی در مدارس نیز این دروس را به صورت دروس انتخابی ارایه کرده بودیم. وزارت آموزش ملی خود بخشنامه‌های لازم را در این خصوص صادر خواهد کرد. البته در این مدارس برخی از دروس مشخص به زبان ترکی ارایه خواهد گردید.

اردوغان افزود: در خصوص تغییر اسامی روستا‌ها، شهر‌ها و استان‌ها نیز اقدامات قانونی براساس خواسته‌های محلی صورت خواهد گرفت. همچنین قرار است تا نام دانشگاه نئوشهیر را به دانشگاه حاجی بکتاش ولی تغییر دهیم. همچنین ممنوعیت حجاب زنان کارمند در نهادهای دولتی لغو می‌شود.

***

نخست وزیر ترکیه ادامه داد: برخی قصد ممانعت از تحول و تغییر در ترکیه را دارند اما ما تلاش می‌کنیم تا اهداف خود را محقق سازیم. ما به منطق گفت‌وگو و پرهیز از خشونت معتقد هستیم و ایمان داریم سلاح و خشونت راه درستی برای رسیدن به توافق و صلح نیست.

اردوغان تاکید کرد که اقدامی برخلاف اراده ملت ترکیه انجام نخواهد داد و گفت: ما معتقدیم که نباید چیزی به ملت ترکیه تحمیل شود اما تغییراتی باید در شرایط کنونی کشور ایجاد گردد تا وضعیت دموکراسی و آزادی‌ها در ترکیه ارتقاء یابد.

وی با اشاره به کودتاهای پیشین در ترکیه گفت: پیشتر نیز شاهد بودیم که دولت‌هایی در ترکیه درصدد اصلاحات و گذار به سوی دموکراسی بیشتر بودند اما دخالت‌ها و کودتاهای نظامی مانع از تحقق این امر شد.

نخست‌وزیر ترکیه با اعلام بسته جدید دموکراتیک کشورش تلاش دارد تا اصلاحات سیاسی را اجرایی کرده و هدف از آن را “سود بردن کردها و سایر گروه‌های اقلیت” اعلام کرده است.

اردوغان در این بسته ۱۰ درصد لازم را که برای احزاب سیاسی لازم است تا بتوانند وارد پارلمان شوند، کاهش داد تا بدین وسیله احزاب کرد و سایر گروه‌های کوچک بتوانند وارد پارلمان شوند.

وی همچنین اعلام کرد که شهرها می‌توانند نام‌های کردی نیز به جای اسامی ترکی به خود بگیرند. همچنین اسم “دانشگاه نوشهر” به “حاجی بکتاش ولی” (از مرشدین بزرگ علویان ترکیه) تغییر داده شود.

اردوغان همچنین قول دارد اراضی مانستر را به سریانی‌های ترکیه بازگرداند.

لغو منع پوشیدن روسری

اردوغان همچنان در نظر دارد تا به منع پوشیدن روسری برای زنان در مکان‌های عمومی پایان دهد؛ درخواستی که هدف دیرینه حزب عدالت و توسعه وی است.

اردوغان در کنفرانس خبری خود گفت: قانون منع پوشیدن روسری در مکان‌های دولتی به جز برای قضات دادستان‌ها، افسران پلیس، اعضای ارتش اجرا خواهد شد که این طرح طبق بند نهم قانون اصلاحات است.

آموزش به زبان و لهجه‌های گوناگون

حقوق اقلیت‌ها در ترکیه نیز بخش دیگری از این بسته اصلاحات بود که شامل آموزش به زبان‌های مختلف و لهجه‌های گوناگون است که در مدارس خصوصی اجرا می‌شود.

در مدارس غیرانتفاعی و با ایجاد معاونت بخش خصوصی در وزارت آموزش و پرورش، دانش آموزان می‌توانند به دیگر زبان‌های موجود در ترکیه درس بخوانند اما برخی درس‌ها حتما باید به زبان ترکی باشد.

حزب صلح و دموکراسی نیز تاکید کرده است که دولت باید ضمانت دهد که زبان مادری اقلیت‌ها در مدارس دولتی تدریس می‌شود.

حروف ممنوعه

یکی دیگر از جنبه‌های حساس این بسته اعطای مجوز برای استفاده از الفبایی است که از سال ۱۹۲۸ میلادی کاربرد آن‌ها در الفبای ترکیه منع شده است. این الفبا q، w، x است که در زبان کردی استفاده می‌شود و هم‌اکنون اجازه داده خواهد شد تا در خدمات عمومی و آموزشی استفاده شود.

اردوغان گفت: ممنوعیت قانونی برای اسامی روستاها خصوصا مکان‌هایی که ترک زبان نیستند رفع خواهد شد. همچنین سوگند دانش‌آموزی دیگر در مدارس ابتدایی به کار برده نمی‌شود.

حقوق اقلیت‌ها

اردوغان افزود: موسسه فرهنگ و زبان کولی‌ها و نیز موسسه‌ای که به مشکلات اقلیت کولی در کشور رسیدگی کند تاسیس خواهد شد. ما همچنین محدودیت‌ها بر سر تجمع خیریه‌ها را حذف خواهیم کرد. وی گفت: این بسته در نتیجه تاریخ دموکراسی ترکیه است خصوصا طی 11 سال گذشته است.

نخست وزیر ترکیه همچنین راه را برای تغییر در سیستم انتخاباتی ترکیه هموار کرد.

سیستم انتخاباتی

وی گفت: ۱۰ درصد لازم که در سیستم انتخاباتی فعلی ترکیه وجود دارد از زمانی که ما روی کار آمدیم به همین صورت بود. ما درها را برای مذاکره بر روی سه گزینه در خصوص حداقل آراء لازم برای ورود به پارلمان باز گذاشتیم. گزینه اول این است که ما می‌توانیم با ۱۰ درصد اولیه کار را ادامه دهیم. گزینه دوم این است که می‌توان ۱۰ درصد را به پنج درصد کاهش داد و سیستم تک کرسی را اجرا کرد. گزینه سوم این است که ما حداقل آستانه لازم برای ورود به پارلمان را حذف کنیم و به طور کل سیستم محدود تک کرسی را اجرا کنیم.

اردوغان در ادامه تاکید کرد: هفت درصد لازم برای دریافت کمک مالی از سوی احزاب سیاسی نیز به سه درصد کاهش خواهد یافت و همین امر راه را برای حمایت مالی از احزاب بیشتر باز می‌کند. یک تغییر دیگر هم این است که ما راه را برای احزاب سیاسی برای داشتن کرسی مشترک باز می‌کنیم. حزب صلح و دموکراسی و چندین حزب چپ‌گرا هم اکنون سیستم کرسی مشترک دارند.

نخست وزیر ترکیه همچنین عنوان داشت که موانع برای عضویت در احزاب سیاسی با افزودن متمم جدیدی حفظ خواهد شد.

مبارزه علیه تبعیض و اهانت

اردوغان گفت: ما همچنین جریمه‌های اهانت را از یک سال به سه سال افزایش می‌دهیم تا با تبعیض مبارزه کنیم. جرایم اهانت خصوصا آنهایی که مرتبط با مذهب، ملیت یا اقلیت می‌شود تشدید خواهد شد. من همچنین موسسه‌ای را تاسیس خواهم کرد تا علیه تبعیض مقابله کند. همچنین کسانی که از ادای فریضه مذهبی گروه‌ها ممانعت به عمل آورند تنبیه خواهند شد.

آزادی تجمع

قوانین برگزاری راهپیمایی و تظاهرات با هدف برقراری آزادی تجمع تصحیح خواهد شد. این اقدام با اجازه تظاهرات تا نیمه شب خواهد بود. پیشتر تجمع‌ها باید تا پیش از غروب آفتاب به پایان می‌رسید.

طبق بسته اصلاحات دموکراتیک، سیاست‌ها در خصوص استفاده از داده‌های خصوصی طبق قانون اساسی که در رفراندوم 2010 تصویب شد، تشدید یا محدود خواهد شد و اجازه نخواهد داد که این داده‌ها توسط افراد بی‌کفایت استفاده شود.

وی در ادامه از روسای جمهوری پیشین کشورش و نیز اعضای کابینه خود و همچنین از سربازان کشته شده که در مبارزه با تروریسم هدف قرار گرفتند، تجلیل کرد.

وی گفت: این منطقی نیست که بخواهیم این بسته اصلاحات دموکراتیک تمام مشکلات کشور را حل کند با این حال امیدواریم که چنین اتفاقی روی دهد. این بسیار دشوار است که بخواهیم اصلاحات را زمانی که ضرب‌الاجلی برای آن تعیین شده است انجام دهیم. با وجود همه این تهدیدها و حملات که به حزب من وارد شد آنها از مسیر خود برای اجرای اصلاحات دموکراتیک منحرف نشدند. ما هر آنچه بتوانیم برای رضایت مردم خودمان انجام می‌دهیم.

بر اساس آنچه که اردوغان اعلام کرد، انتظار می‌رود در ترکیه و طی ماه‌های آینده تغییرات سیاسی و حقوقی نوینی ایجاد شود که برخی از این تغییرات نیاز به تایید و تصویب نمایندگان مجلس ملی ترکیه دارد و اجرای چند مورد آن نیز با اختیارات خود دولت میسر بوده و نیازی به تصویب پارلمان ندارد.

موارد ذکر شده تصمیماتی هستند که در صورت تایید مجلس ملی ترکیه اجرایی خواهند بود اما نکاتی که اجرای آنها با اختیارات کنونی دولت میسر است، محدود به آزادی استفاده از حجاب برای زنان کارمند، لغو ضرورت ادای سوگند دانش‌آموزی و برگرداندن اراضی مانستر به سریانی‌های ترکیه است.

منبع: سایت فارسی رادیو تلویزیون ترکیه، ایسنا



 

ايران امروز (نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايت‌ها و نشريات نيز ارسال می‌شوند معذور است.
استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024