شنبه ۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ -
Saturday 20 April 2024
|
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری؛ حسن روحانی در مصاحبه با کریستین امانپور، گزارشگر ارشد شبکه خبری سی ان ان به بیان دیدگاههای خود درباره مسائل سیاست خارجی ایران و همچنین تحولات بین المللی و منطقهای پرداخت.
متن کامل مصاحبه به شرح زیر است:
مجری: آقای رییس جمهور خوش آمدید به برنامه ما و خیلی ممنونم که به برنامه ما پیوستید.
روحانی: من هم تشکر میکنم از برنامهای که تنظیم کردید برای این مصاحبه.
مجری: چه احساسی دارید نسبت به اینکه امسال در مجمع عمومی سازمان ملل فرد ممتاز این جلسه باشید؟ به شما خیلی توجه میشود و تمرکز و افکار روی شما هست در حالی که معمولا در مورد روسای جمهوری اسلامی ایران این چنین نیست ولی در مورد شما مقداری دید خوش بینانه تری وجو دارد. احساس و نظر شما در این مورد چیست؟
روحانی: من قبل از اینکه به سوال شما پاسخ بدهم میخواهم به مردم آمریکا که مورد احترام مردم ایران هستند، درود بفرستم و وقت بخیر بگویم. برای هر رییس جمهوری جالب خواهد بود که فرصت پیدا کند نظر مردم خود را برای ملتهای دیگر در مجامع بین المللی مخصوصاً در سازمان ملل متحد بیان کند. خوشحالم که این فرصت پیش آمد تا نظرات مردم را در حد فرصتی که داشتم برای نمایندگان سایر دولتها و ملتهای دیگر که در این اجتماع جمع شده بودند بیان کنم.
مجری: شاید انتظارات زیادی بود که شما و آقای اوباما حداقل امروز در سازمان ملل دستی به هم بدهید، کسی احساس نمیکرد که حالت رسمی پیدا کند ولی احساس میکردیم شاید سلامی کنید و این یخ رو بشکنید و دستی تکان دهید ولی این کار انجام نشد، چرا شما این کار را انجام ندادید؟
روحانی: صحبتهایی بود برای اینکه برنامه ملاقاتی بین اوباما و من تنظیم شود که دو طرف در یک فرصتی با هم گفتگو کنند و مقدمات این کار تا حدی آماده شده بود، آمریکا اعلام تمایل کرده بود برای چنین ملاقاتی؛ علیالاصول از طرف ایران هم میتوانست در یک شرایطی، برنامهای این چنینی باشد، اما فکر میکنم فرصت کم بود؛ برای اینکه ما بتوانیم همه این مسائل را هماهنگ کنیم، اما آن یخی که شما میگویید به اعتقاد من تا حدی باز شده، فضا عوض شده، این فضا را مردم ایران بوجود آوردهاند، یک فضای نو در روابط ملت ایران و جهان، امید و توقع ما این است که همه ملتها و دولتهای دیگر به ملت ایران پاسخ مثبت دهند.
مجری: آیا شما اختیار دارید که مذاکرات و گفتگو را با آمریکا آغاز کنید؟ آیا رهبر ایران این اختیار را به شما دادهاند؟
روحانی: فکر میکنم رییس جمهور ایران این اختیار را دارد که هر جا که منافع ملی کشورش اقتضا کند و لازم بداند برای احقاق حقوق ملتش با هر کسی حرف بزند و صحبت کند، البته آمریکا ویژگی خاص خودش را دارد، ۳۵ سال است که چنین رابطهای بین دو کشور نبوده و مقامات عالی دو دولت هیچ وقت با هم صحبت نکردهاند، آن هم در سطح بالاترین مقام دو کشور یعنی دو رییس جمهور؛ بنابراین باید به دیپلماسی، گفتگو و فضای سیاسی فرصت بدهیم تا شرایط لازم برای این کار فراهم شود.
اگر گفتگو یا مذاکرهای برای منافع ملی کشور ضرورت داشته باشد، رهبر معظم انقلاب مخالفتی ندارند. ایشان در سخنانی به صراحت اعلام کردهاند که من نسبت به مذاکره با آمریکا خوشبین نیستم اما در موضوعات خاص، مقامات دولتی میتوانند با طرف آمریکایی خود صحبت کنند. اگر امروز فرصتی فراهم و همه مقدمات کار آماده میشد احتمالا عمده مذاکرات پیرامون موضوع هستهای یا منطقه خاورمیانه میبود؛ بنابراین ایشان از قبل، این را اجازه دادند که دولت بتواند دستش در این زمینه باز باشد.
مجری: بنابراین شما این اختیار را دارید؟ رییس جمهور اوباما امروز در سخنرانیشان در سازمان ملل گفتند که به وزیر خارجه آقای جان کری اختیار دادند که در راس تیم مذاکره کننده باشند و با وزیر خارجه شما آقای ظریف در خصوص مسائل هستهای صحبت کنند؛ آیا مسائل دو جانبهای دیگری هم هست که بتوانید درباره آن با هم صحبت کنید و یا نمایندههای شما بتوانند با آمریکا صحبت کنند و یا صرفاً درباره مسئله هستهای و مسائل تحولات خاورمیانه است که مذاکراتی انجام خواهد شد؟
روحانی: مسائل فراوانی میتواند مورد گفتگوی دو دولت قرار گیرد؛ اما بنای من (که گمان میکنم اولویت طرف آمریکایی هم اینگونه باشد) بر این است که در ابتدا موضوع هستهای است که میتواند آزمایش مهمی برای دو دولت و همچنین برای به ثمر نشستن و تامین منافع مشترک دو دولت باشد، فعلا موضوع هستهای است. اگر موضوع هستهای به حل و فصل نهایی برسد، به اعتقاد من راه برای موضوعات متعدد دیگری که میتواند بر مبنای اولویت درلیست بحث و مذاکره دو طرف قرار گیرد، باز میشود.
مجری: شما درسخنرانی جلسه سازمان ملل امروز صحبت از حل و فصل صلح آمیز مسائل هستهای کردهاید، ممکن است بفرمایید که در این خصوص چارچوب یک معامله را شما چطور میبینید؟
روحانی: در موضوع هستهای اولین مساله که برای همه جهانیان باید روشن باشد این است ایران به دنبال سلاح هستهای نیست و نخواهد بود. ایران سلاح کشتار جمعی را بر خلاف باورهای دینی، مذهبی و اصول اخلاقی خود میداند و شما میدانید که رهبری معظم انقلاب، تولید یا انباشت یا کاربرد هر گونه سلاح کشتار جمعی به ویژه هستهای را حرام اعلام کردند؛ بنابراین اولین سخن این است که به دلیل تبلیغات سوء و غیر واقعی انجام گرفته در این زمینه باید به جهانیان این اعتماد را بدهیم که بدانند، ایران به دنبال سلاح هستهای نیست اما همچون سایر کشورها در چارچوب مقررات بینالمللی خواستار اعمال حقوق حقه خود بدون تبعیض است. بنابراین اعتماد در سایه اجرای مقررات بینالمللی به وجود میآید نه اینکه در سایه فشار یا در سایه ترس.
مجری: شما و سایر روسای جمهوری ایران و رهبری ایران، همگی گفتهاید که ایران سلاح هستهای نمیخواهد اما میدانید که اینجا مساله اعتماد مطرح است و صادقانه بگویم خیلیها این حرف را باور نمیکنند و میخواهند بدانند که شما دقیقا چگونه میتوانید سطح اعتماد را بالا ببرید؛ شما واقفید که هر قطعنامهای در سازمان ملل از اعتماد صحبت میکند، چگونه میتوانید الهام بخش آن اعتماد باشید. شما میفرمایید که میخواهید حق غنی سازی را داشته باشید از نظر شفافیت سازی چه کار میتوانید انجام دهید، آیا آماده هستید که گامی فراتر از حتی NPT برداشته و شفافیتی فراتر از آن هم حتی ایجاد کنید.
روحانی: این اعتماد از دو راه امکانپذیر است، راه اصلی آن حقوقی است، راه حقوقی یعنی اجرای مقررات بینالمللی؛ اصلا آژانس برای چه چیزی تاسیس شد، تاسیس آژانس برای این بود که به جهان با نظارتهای خودش اعتماد بدهد. شما میدانید تمام مواد هستهای ایران حتی میلیگرمش تحت محاسبه دقیق آژانس بوده و اولین طریق برای اعتماد جهانی، این است که مواد هستهای کشور تحت نظارت کامل آژانس بین المللی انرژی اتمی باشد. ما پادمان را امضا کردیم و مقررات آژانس بین المللی را اجرا میکنیم و بازرسان آنها مرتبا به ایران سر میزنند و گزارش تهیه میکنند، دوربینهای آنها همه جا نصب شده و کلیه تحرکات را ضبط میکنند.
راه اعتماد حقوقی در جهان اصلا NPT و بعد پادمان است و همه این مقررات برای این بود که کشورهای جهان بتوانند فعالیت صلح آمیز داشته باشند و در کنار آن اعتماد هم وجود داشته باشد که در این صورت فعالیت به سمت فعالیت نظامی منحرف نمیشود.
آژانس بعد از صدها ساعت بازرسیهای متنوع و کار مداوم در سال ۲۰۰۴ در قطعنامه به صراحت اعلام کرد که فعالیت هستهای ایران هیچ اِوِجِنسی وجود ندارد که انحراف پیدا کرده باشد و این قطعنامه به تصویب همه اعضای شورای حکام از جمله آمریکا رسید؛ چون این قطعنامه به اتفاق آرا تصویب شد. بنابراین آژانس در این زمینه بازرسیهای محکمی کرده که با اطمینان میتواند بگوید هیچ شاهد و هیچ قرینهای برای انحراف وجود ندارد. این یک راه است و راه دوم نزدیکتر شدن از لحاظ سیاسی بین کشورهاست. وقتی بین دو کشور رابطه نیست و مذاکرهای وجود ندارد، ممکن است بیاعتمادیهایی بوجود بیاید؛ مذاکرات ما با ۱+۵ به این دلیل است که جزییات مساله مورد بررسی قرار گیرد و با توافقی که بین ایران و ۱+۵ به وجود میآید، این اعتماد علاوه بر اعتماد حقوقی از لحاظ سیاسی نیز ایجاد شود؛ بنابراین مذاکره در کنار آژانس حتما بهترین اعتماد برای افکار عمومی جهان است؛ آن هم کشوری که قربانی سلاح کشتار جمعی است.
مجری: آیا شما غنی سازی را تا سطح ۲۰ درصد نگه میدارید، آیا حاضرید ۲۰ درصد فعلی غنی سازی شده را بدهید و از خارج آن را تهیه کنید؟
روحانی: اینها بحثهایی است که در مذاکرات بین کشورها انجام میگیرد. چیزی را که ما میتوانیم در سطح رسانه به دنیا اعلام کنیم این است که ایران مثل سایر کشورها از حقوق هستهای خودش در زمینههای صلح آمیز برخوردار است؛ بنابراین هر مقدار اختیاری که سایر کشورها دارند، ایران هم دارد. هیچ فرقی بین ایران و سایر کشورها وجود ندارد. اینکه به طور موقت ما چه میکنیم یا چه خواهیم کرد یا آنها چه میکنند، اینها بحثهایی است که روی میز مذاکرات قرار میگیرد تا طرفین با هم بحث کنند.
مجری: یکی از مسائل اعتماد، تاسیسات فوردو است که نزدیک قم است، یکی از دلایلی که جهان خیلی تردید دارد این است که گویا اصلا کار فوردو شروع شده قبل از اینکه اعلام شود فوردویی وجود دارد، سوال این است که آیا شما میگویید که فوردو را حاضرید ببینید؟
روحانی: فوردو با سایر مراکز غنی سازی چه فرقی میکند؟ فوردو هم یک مرکزی است که در آن غنی سازی انجام میگیرد؛ مثل نطنز. در نطنز هم غنیسازی انجام میگیرد و در فوردو هم غنی سازی انجام میگیرد، چه حساسیتی روی فوردو وجود دارد؟ آنچه که باعث شده که نطنز و در کنارش فوردو هم فعال شود این است که ایران بیش از یک سال قبل اعلام کرد که ۱۰ سایت دیگر شبیه نطنز و فوردو میخواهد بسازد و اینها در برابر تهدیدهایی است که ایران میشود.
شما وقتی کشوری را تهدید میکنید، پاسخ آن تهدید این هاست. وقتی کشورهایی برخلاف همه اصول مذاکراتی میگویند همه چیز روی میز است، این به معنای تهدید ملت ایران است. ما در زمینه همان اعتمادی که شما از آن سخن میگویید یک چیز بیشتر روی میز نداریم و آن مذاکره است. هیچ چیزی جز مذاکره روی میز نباید باشد تا اعتماد به وجود بیاید. وقتی در کنار مذاکره و دیپلماسی تهدید نظامی هم روی میز قرار میگیرد به این معناست که مذاکره واقعی نیست و اگر از اعتماد بحث میکنیم حتما باید دو جانبه باشد.
این ساختمان اعتماد همان کانفیدنس بیلدینگ است که باید پایههایش را دو طرف بسازند و ساختمانش هم توسط دو طرف بناشود. ساختمان اعتماد، ساختمانی نیست که یک طرف آن را بسازد، بنابراین فرقی بین مراکز غنی سازی نیست، بحث این است که در مذاکرات ما با هم بحث کنیم و ببینیم اعتماد چگونه از دو طرف افزایش پیدا میکند، آنها چه اعتمادی میدهند و ما چه اعتمادی میدهیم.
مجری: بنابراین آن تاسیسات اراک، آب سنگین اراک که بعضیها نگرانند که شما ممکن است پلوتونیوم را از آن بتوانید تولید کنید، آن هم باز یک خطری است برای جهان و یک نگرانی است و ظاهرا قرار است که همین بهار کارش را انجام دهد و شروع کند، آیا شما حاضرید فعالیتهای اراک را به تعویق بیندازید؟
روحانی: شما میدانید که تاسیسات اراک برای تامین نیازمندیهای دارویی و پزشکی کشور است و از اول هم با همین هدف اعلام شده، بنابراین تا زمانی که اراک بخواهد شروع به فعالیت کند، هنوز یک فاصله زمانی قابل توجهی وجود دارد تا اراک کامل و آماده فعالیت شود؛ ممکن است در آینده بحثهایی راجع به این موضوعات هم بین ایران و ۱+۵ مطرح شود؛ تاکنون مساله اراک روی میز مذاکرات قرار نگرفته.
مجری: ولی میتواند قرار بگیرد.
روحانی: هرچیزی ممکن است در مذاکرات مورد بحث قرار گیرد.
مجری: به طور کل شما حاضرید چه کنید تا الهام بخش و نوید دهنده این اعتماد باشید؟ همه مردم شفافیت کامل ایران را میخواهند، آیا ایران آماده است آن سطح اعتماد را ایجاد کند؟ و آیا آن طور که میگویید در حال انجام است؛ نه غیر از آن؟
روحانی: بیش از ۴۰ کشور امکان غنی سازی دارند و بسیاری از آنها دارند غنی سازی را انجام میدهند. بین ایران و آن کشورها چه فرقی وجود دارد؟ البته کشورهایی هم وجود دارند که اصلا NPT را نپذیرفتند و کشورهایی هم وجود دارند که اصلا تحت نظارت آژانس نیستند. ایران NPT و پادمان را پذیرفته و به آن متعهد است و تمام فعالیتهای ایران زیر نظارت آژانس است، بنابراین بحث اعتماد و خطر ایران دو مقوله است، یک مقوله تبلیغاتی است که در مورد مقوله تبلیغاتی، وقتی یک عدهای تصمیم دارند بگویند ایران خطرناک است، باز هم خواهند گفت. اما زمانی ممکن است، کشوری نگرانی منطقی داشته باشد، ما حاضریم نگرانیهای منطقی را رفع کنیم، نه توهماتی را به نام نگرانی. توهماتی تحت عنوان نگرانی در رسانهها و تبلیغات وجود دارد که هیچ ارزشی ندارد، اگر کشوری از لحاظ منطقی نگرانی داشته باشد، مذاکره ۱+۵ برای این است که این نگرانی رفع شود. ما در این مذاکره بسیار جدی هستیم، به طرف مذاکراتیمان اعلام کردیم که در این زمینه جدی خواهیم بود. مسوولیت مذاکرات هستهای را در اختیار وزارت خارجه و مسوول مذاکره را وزیر خارجه قرار دادم. بنابراین وزارت خارجه ما مسوول مذاکرات است. ۱+۵ هم مسوول بالای مذاکراتشان میتواند وزرای خارجه آنها باشد، کما اینکه قبلا هم در دورهای که من مسوول پرونده بودم، طرف مذاکراتی من وزرای خارجی سه کشور اروپایی بودند. ما معتقدیم این مذاکرات سریعتر باید آغاز شود و جدیتر باید ادامه پیدا کند و هر چه سریعتر به پایان برسد، به دلیل اینکه شرایط فعلی به ضرر همه است. شرایط فعلی، شرایط باخت – باخت است، همه ضرر میکنند ما باید شرایط برد – برد را فراهم کنیم که همه سود ببرند. در دنیای امروز اوضاع اقتصادی جهان با مشکلات فراوان مواجه است. منطقه ما با مشکلات بسیاری مواجه است. حل و فصل این مسائل میتواند به اقتصاد جهانی و منطقهای و همچنین امنیت منطقهای بیشتر کمک کند.
مجری: و شما در ازای آنچه میخواهید؟ من میدانم که شما میخواهید تحریمها برداشته شود، فکر میکنید یک باره این تحریمها برداشته شود و در ازای آنچه مسائل مهمی دیگری است که بخواهید قدم به قدم برداشته شود؟
روحانی: ما هیچ چیز جز قانون و اجرای مقررات بینالمللی نمیخواهیم، ما اعلام میکنیم که تحریمهای یک جانبه برخلاف مقررات بینالمللی است و برخلاف تجارت آزاد و توسعه بشری است. وقتی شما بانک یک کشور را تحریم میکنید، معنایش روشن است یعنی داروی مردم و تجهیزات پزشکی آن را تحریم میکنید؛ یعنی حتی غذای مردم را نیز تحریم میکنید. این کار غیرانسانی است. این کار برخلاف همه اصول و مقررات بین المللی است. بنابراین ما قانون را میخواهیم و میگوییم قانون اجرا شود؛ میگوییم آنهایی که برخلاف قانون تحریم کردند، به قانون برگردند، ما میگوییم با فشار به یک ملت، کسی به جایی نمیرسد، فشاری که شما در تحریم وارد میکنید فشار به مردم ایران است و بنابراین فشار به یک ملت، غیر انسانی و ناصحیح است و ثمرهاش فقط ایجاد تنفر آن ملت نسبت به تحریم کنندگان است. هر چه تنفر زیاد شود، شرایط برای ایجاد صلح، امنیت و دوستی بین ملتها کمتر میشود؛ بنابراین خواست ما اجرای قانون است و تحریم را غیرقانونی و غیرانسانی میدانیم، بنابراین معتقدیم تحریمها باید کنار گذاشته شود و معتقدیم تحریم تاثیری ندارد. هدف تحریم کنندگان هر چیزی باشد به آن هدف نخواهند رسید. راه حل اصلی مذاکرات است و باید با هم بنشینیم و مذاکره کنیم و مساله را به حل و فصل نهایی برسانیم.
مجری: شما حداقل نسبت به ۸ سال گذشته، یک صورت و دید جدیدی از ایران ارائه دادید، شما آمدید و گفتید که ما میخواهیم چهره واقعی ایران را نشان دهیم، شما حداقل دفترتان از شبکه اجتماعی توییتر استفاده کردند؛ شما مصاحبه و بیاناتی داشتند، حتی برخی مطبوعات میگویند استفاده از مطبوعات برای ارتقاء گفتمان شما بوده، پاسخ شما چیست؟ شما توئیت میکنید و از این شبکه اجتماعی استفاده میکنید، ولی مردم ایران دستیابی به این شبکه ندارند، شما گفتید که تلاش میکنید سانسور را از ایران خارج کنید، آیا این کار را میکنید؟
روحانی: همه تلاش من این است که مردم ایران به راحتی بتوانند از همه اطلاعات موجود در سطح جهانی استفاده و بهره برداری کنند. شبکههای اجتماعی بزرگ و شبکههای اطلاعاتی بزرگ امروز در سطح جهان وجود دارد که حق همه انسانها و ملت هاست که از آن استفاده و بهره برداری کنند. البته ممکن است بسیاری از کشورها چارچوبهایی از لحاظ اخلاقی داشته باشند که آنها را مراعات میکنند، حتما در ایران هم چارچوبهایی وجود دارد اما در عین حال تلاش من این است که در ماههای آینده، همه آن قولهایی که در تبلیغات انتخاباتی به مردم دادهام را عملی کنم. البته همانطور که اشاره میکنید، در دوران تبلیغات انتخاباتیام حامیان و طرفداران من، از این شبکهها به طور وسیع استفاده کردند و الان هم، حامیان، طرفداران و حتی منتقدین از این شبکهها استفاده میکنند و من، هم از نظرات حامیان و هم از منتقدین استفاده میکنم، چون دولت نیاز به انتقاد دارد؛ بنابراین کاستن مشکلات مردم در این زمینه جزو برنامههای دولت است که مردم بتوانند در چارچوبهای اخلاقی که تنظیم میشود، اطلاعات لازم را از این شبکهها کسب کنند.
مجری: یکی از کارهایی که شما و وزیر خارجه شما انجام داد، این بود که توئیت کردید، راشاشانا را تبریک گفتید، سال نوی یهودیها را و تنها عضو یهودی پارلمان را با خودتان آوردید، چرا مهم بود که شما این فرد را با خودتان بیاورید؟
روحانی: ما میخواستیم به افکار عمومی دنیا بگوییم که ایران نه تنها ضد یهود نیست بلکه معتقدیم یهودیها دارای آیینی هستند که آن آیین مورد احترام ماست، شما میدانید ما به کتاب آسمانی یهودیها و به پیامبر آنها حضرت موسی احترام میگذاریم و میدانید که ما در پارلمان ایران با توجه به اینکه تعداد یهودیان در ایران بسیار محدود هستند و عدد زیادی نیستند اما یک نفر نماینده دارند در مجلس ایران، آن نماینده میتواند نظرات خود و اقلیت یهودی که در ایران زندگی میکنند، را برای مردم بیان کند، بنابراین نماینده یهود میتواند بیانگر واقعیت زندگی یهودیان در ایران باشد.
افتخار ما همزیستی مسالمت آمیز با همه ادیان در ایران در طول تاریخ بوده، شما میدانید که عبادتگاه اقلیتهای دینی در تهران یا در شهرستانهای دیگر وجود دارد، مردم برای برنامهها و مراسم دینی و مدارس دینی خود و تبلیغات دینی خودشان آزادیهایی دارند و در مجلس شورای اسلامی هم نمایندهای دارند.
مجری: یکی از مسائلی که، فرد قبل از شما، در همین مکان مینشست و مطرح میکرد، این بود که هولوکاست را رد میکرد و طوری رفتار میکرد که گویا یک اسطوره بود، میخواهم بدانم موضع شما درباره هولوکاست چیست؟ و آیا قبول دارید که این هولوکاست وجود داشته و ابعادش چه بوده؟
روحانی: من قبلا هم گفتم که تاریخدان نیستم و ابعاد حوادث تاریخی را تاریخ دانان باید تبیین و بیان کنند و توضیح دهند، اما به طور کلی هر گونه جنایتی که در تاریخ علیه بشریت اتفاق افتاده، از جمله جنایتی که نازیها انجام دادند، چه نسبت به یهود و چه نسبت به غیریهود، از نظر ما کاملا محکوم است. همانطور که امروز هم اگر جنایتی علیه هر ملتی، دین و یا هر قومیتی و اعتقادی انجام بگیرد، ما آن جنایت و نسل کشی را محکوم میکنیم؛ بنابراین کار نازیها محکوم است، ابعادی که شما میگویید، آن ابعاد به عهده مورخین و محققین است که ابعادش را روشن کنند، من محقق تاریخی نیستم، اما این نکته باید روشن باشد که جنایتی اگر اتفاق افتاده، سرپوشی نشود، برای اینکه یک ملت و یا یک گروهی بخواهند علیه دیگران جنایت یا ظلم خودشان را توجیه کنند. بنابراین اگر نازیها جنایت کردند، هر مقداری که بوده ما آن را محکوم میکنیم، چرا که نسلکشی و آدمکشی محکوم است.
از نظر ما، فرق نمیکند، کسی که کشته میشود، یهودی، مسیحی و یا مسلمان باشد از نظر ما هیچ فرقی ندارد، چرا که کشتن انسان بیگناه مطرود و محکوم است؛ اما این دلیل نمیشود که ۶۰ سال مردمی را از سرزمینشان آواره کنیم برای اینکه بگوییم نازیها جنایتی را انجام دادند که جنایتشان محکوم است؛ اشغال سرزمین دیگران هم از نظر ما محکوم است.
مجری: نکته دیگر اینکه فرد قبل از شما، اسراییل را تهدید میکرد که باید از نقشه جهان پاک شود؛ آقای اوباما هم امروز به آن اشاره کردند و گفتند ما نمیتوانیم و اجازه نمیدهیم که هیچ کشوری یکی از متحدین ما را به نابودی تهدید کند، آیا سیاست ایران این است که اسراییل را به نابودی تهدید کند؟
روحانی: شما میدانید که نه در طول این ۳۵ سال بلکه در طول ۲۰۰ سال گذشته، ایران به هیچ کشوری حمله نکرده و ما قصد حمله به هیچ کشوری و قصد جنگ هم نداریم، اگر نیروی مسلحمان را تجهیز میکنیم برای دفاع از کشورمان است؛ شما واقفید که در جنگ ۸ ساله، صدام به ما تجاوز کرد و به ما حمله کرد و ما دفاع کردیم، ما قصد حمله یا جنگ با هیچ کشوری را نداریم، نسبت به مساله فلسطین هم اعتقاد ما، صندوق آراء است و نه چیز دیگر، صندوق رای باید تکلیف نهایی در این منطقهای را که ۶۰ سال است در اختلاف و نزاع به سر میبرد حل کند؛ ما اعتقاد داریم همه مسلمانان و فلسطینیانی که آواره شدهاند، باید بیایند در کنار سایر مردم قرار گیرند و به آراء مراجعه شود، هر چه رای دادند ما تسلیم رای هستیم؛ بنابراین ما حل مشکلات منطقه و تمام مشکلاتی که در منطقه هست را از طریق نظر و آراء مردم و دمکراسی میدانیم و جنگ را راه حلی برای منطقه نمیدانیم.
مجری: درخصوص مساله حقوق بشر، قبل از آمدن شما اطلاعیهای گفته شدکه ۸۰ یا ۱۸ فعال که آزاد شدهاند و خیلی از آنها در تهران در سال ۲۰۰۹ بعد از انتخاب مجدد آقای احمدی نژاد به زندان رفتند، ما با خانم نسرین ستوده که یکی از آزادشدگان هستند، صحبت کردیم، ایشان گفتند، خیلی خوشحال هستند که آزاد شدند، ولی بقیه هنوز در زندان به سر میبرند وای کاش آنها هم آزاد شوند، دولت شما برای آزادی این افراد که برای آزادی وجدانشان به زندان رفتهاند چه فکری دارد؟ برای آزادی افراد دیگری مثل مهدی کروبی و دیگران آیا کاری انجام میدهد و اجازه ادامه فعالیت سیاسی به آنها میدهند؟ راه کارهای شما در این خصوص چیست؟
روحانی: موضوع مهمی که در تبلیغات انتخاباتیام مورد تاکید من قرار گرفت، مساله منشور حقوق شهروندی بود، من به مردم قول دادم که در زمینه حقوق شهروندی منشوری را تهیه و آن را منتشر کنم و بعد آن را به صورت لایحهای به مجلس شورای اسلامی بفرستم تا تبدیل به قانون شود تا با آن بسیاری از مشکلاتی که امروز جامعه ما با آن مواجه است، حل و فصل شود.
شما میدانید قانون اساسی ما ظرفیت بسیار بالایی در زمینه حقوق ملت دارد. یکی از مسئولیتهایی که به رییس جمهور ایران داده شده است، اجرای قانون اساسی است، اجرای قانون اساسی مسئولیتش بر عهده رییس جمهور است، بنده علاوه بر اینکه بخش حقوقیام را موظف کردم که راجع به این مسئولیت کمیتهای را تشکیل دهد، به زودی منشور حقوق شهروندی را در معرض افکار عمومی قرار میدهم.
تیمی مشغول بررسی و تهیه هستند، به محض اینکه این منشور حقوق شهروندی نهایی شود، منتشر میکنم و در معرض افکار عمومی قرار میدهم، نقدها، نقصها و کاستیهایی که وجود دارد، نظرات نخبگان و صاحبنظران را جمع میکنیم و امیدوارم ضمن ماههای آینده بتوانم مجموعه حقوق شهروندی را به صورت یک منشور تدوین نهایی و آن را اجرا کنم و اگر مواردی نیاز به قانون دارد به صورت لایحه به مجلس شورای اسلامی بفرستم، بنابراین اساسا من روی مساله حقوق شهروندی بسیار حساس هستم، روی حقوق اقلیتها و حقوق اقوام نیز بسیار حساسام.
خوشحالم از اینکه هر زندانی که از زندان آزاد شود موجب مسرت من است. امیدوارم روزی بیاید که زندانهای ما خالی شود، البته هر کشوری زندان و مجرم خواهد داشت اما هر مقدار کمتر زندانی باشد، موجب خوشحالی یک ملت و یک دولت است. من همه تلاشم را در این زمینه انجام میدهم که افرادی را که در زندان هستند راه گشایشی برای آنها فراهم شود.
مجری: آقای جان کری وزیر خارجه آمریکا شخصا از شما و دولت ایران خواسته که کمک کنید، سه آمریکایی را که سالهای زیادی است دستگیر شدهاند، آزاد شوند چرا که خانوادههای آنها در مصاحبهها و صحبتهایی که داشتهاند، گفتند که شرایطی سختی دارند و بسیار نگرانند؛ یکی «بابلو لینسن» که از مارس ۲۰۰۷ ناپدید شده است و امیر حکمتی که ۳۰ ساله است و از سال ۲۰۱۱ در زندان به سر میبرد و میگویند که مجبور شده تحت فشار اعتراف کند؛ همچنین سعید عابدینی که ۳۳ ساله است و سال گذشته دستگیر شده به خاطر مسایل مذهبی؛ شما به وزیر خارجه آمریکا و یا مردم آمریکا و خانوادههای این افراد میتوانید بگویید آیا کاری میکنید که بالاخره سرکلید این مساله را حل کنید و آنها آزاد شوند؟
روحانی: دو مساله وجود دارد، اولا شما نام فردی را آوردید که ما از او اصلا خبر نداریم. آقای لینسن که شما گفتید ما اطلاعی نداریم که او کجاست، زمانی کسی است که تحت محاکمه قانونی است و زمانی کسی ناپدید شده است و ما از آن بیخبر هستیم، اینها را شما کنار هم قرار دادید، این سوال دقیق نیست، فردی آمریکایی است که ناپدید شده است و ما از او بیخبر هستیم و نمیدانیم کجاست؟ ما آمادهایم در این زمینه کمک کنیم، یعنی همه دستگاههای اطلاعاتی که در منطقه هستند؛ ما و دیگر کشورها کمک کنند که از او اطلاعاتی به دست بیاورند، اما اگر فردی دستگیر و محاکمه شده است میدانید که در اختیار قوه قضاییه است و ما تفکیک قوا را پذیرفتهایم.
طبق قانون اساسی، قوه قضاییه ما مستقل است و میتواند محاکمه کند و کسی که در زندان است و در دادگاه مورد دادرسی قرار میگیرد، میتواند وکیل بگیرد و از حق وکیل استفاده کند، دادگاههای ما متعدد بوده و مراحل مختلف دارد که در مراحل مختلف مورد رسیدگی قرار میگیرد اما اینکه دولتها بتوانند کمکی انجام دهند بسیار کار شایستهای است اگر کمکی از دست دولتها برآید.
ضمنا ما هم افرادی را داریم که در آمریکا زندانی هستند، مدتهاست این درخواست دو جانبه هست، یعنی دولت آمریکا باید به افرادی که تابعیت ایرانی دارند و در اینجا زندانی هستند، کمک کند، ما هم باید به فرد آمریکایی که تابعیت آمریکایی دارد، کمک کنیم، کمک بحثی دیگر است اما قوه قضاییه ما استقلال دارد و طبق استقلال قوه قضاییه دولت حق مداخله در محاکم قضایی را ندارد.
مجری: شما فکر نمیکنید که بعنوان یک رییس جمهور جدیدی که خیلی نسبتا گرم صحبت کرد در خصوص ایجاد رابطههای بهتر؛ بعنوان مثال بتوان کاری برای امیر حکمتی انجام داد؟
روحانی: من گفتم دولتها هر کمکی بکنند شایسته و خوب است، اما حتما ما نمیتوانیم مداخله در محاکم قضایی کنیم، به هر حال قاضی مستقل است، نه اینکه دولت نمیتواند دخالت کند بلکه رییس قوه قضاییه هم نسبت به رای یک قاضی نمیتواند مداخله کند؛ چرا که سیر مراحل خود را دارد، اما در عین حال، دولتها میتوانند در مراحلی کمک کنند، در مرحله اجرای یک قانون یا ایجاد تسهیلات لازم، این کار را باید همه دولتها از جمله دولت آمریکا و ایران انجام دهند.
ما هم زندانیهایی داریم که اینجا هستند و مدتهاست که دولت ایران بدنبال این است که وضعیت این افراد روشن شود و یا به آنها برای آزادیشان کمک شود، بدون اینکه من بخواهم راجع به اتهامات بحث کنم که واقعی یا غیر واقعی است، خیلی جای بحث ندارد. من خوشحال میشوم که به یک انسانی کمک کنم و همین طور باید مقامات آمریکایی خوشحال باشند که به اتباع ما که در اینجا که زندانی هستند، کمک کنند.
مجری: اجازه بدهید که راجع به سوریه سوال کنم، شما گفتید که با آقای اوباما در خصوص مساله سوریه، نامه تبادل کردید؛ امروز رییس جمهور فرانسه گفتند که از ایران استقبال میکنند، اگر در یک کنفرانس صلح سوریه شرکت کند اما تحت شرایط خاصی مثلا اینکه شما پارامترهای آن کنفرانس را مثل کنفرانس ژنو دو بپذیرید و همچنین یک انتقال قدرتی که آقای اسد بالاخره از قدرت کنار بگیرد. آیا شما این چارچوب را میپذیرید؟
روحانی: ما پیش شرطی را نمیپذیریم، ما حاضریم در هر جمع بین المللی اگر بتوانیم به مردم سوریه، کمک کنیم، این را وظیفه خود میدانیم، من به آقای اولاند گفتم که ما آمادهایم با هر کشوری همکاری داشته باشیم برای اینکه جنگ داخلی در سوریه هر چه سریعتر پایان بپذیرید، من به صراحت به آقای اولاند گفتم؛ ایشان هم قبول داشتند که تصمیم گیر اصلی نسبت به سوریه فقط مردم سوریه هستند. هیچ دولت خارجی حق ندارد برای مردم سوریه یا آینده سوریه تصمیمی بگیرد.
ما همه باید کاری کنیم، جنگ داخلی تمام شود و زمینههای لازم برای حضور مردم در یک انتخابات فراهم شود؛ البته شرایط امروز سوریه تا رسیدن مردم به پای صندوق آراء فاصله وجود دارد. ما باید همگی تلاش کنیم که این فاصله کوتاه شود، ضمنا در مساله سوریه یک موضوع بسیار مهم، حضور تروریستها در سوریه است، این مساله باید موجب نگرانی همه باشد؛ تقریبا هر چه القاعده یا سایر گروههای تروریستی در منطقه بودند، فعلا همه در سوریه جمع شدند. باید همه دولتها و دولتهای منطقه بیشتر و دیگران هم باید نگران باشند، نباید کاری کنیم که به تروریستها کمک شود، کمک به تروریستها به ضرر همه ما خواهد بود. امروز شما میدانید که در سوریه معارضه وجود دارد، عدهای با دولت مخالف هستند اما جنگی که امروز در سوریه وجود دارد، جنگ بین دولت و معارضه نیست، بلکه جنگ بین تروریستها و دولت است و این چیزی است که ما همه باید تلاش کنیم تا جنگ خاموش شود و تروریستها هم از سوریه اخراج شوند. چیزی که ما طرفدار آن هستیم، مذاکره «سوری - سوری» است، یعنی مذاکره بین معارضین سوریه و دولت سوریه است که باید انجام شود و در نهایت به یک انتخابات منتهی شود.
مجری: من میدانم موضع سوریه و شما این است که تمام مخالفین تروریست هستند، یعنی این چیزی است که خودتان میگویید، خیلیها هم معتقد نیستند و افرادی هستند که میخواهند زندگی دیگری داشته باشند.
روحانی: من نگفتم همه مخالفین تروریست هستند، گفتم آنهایی که امروز دارند با دولت میجنگند تروریستها هستند، معارضین نمیجنگند، معارضه وجود دارد. ما با معارضین سوری در ارتباط هستیم ما با گروههای معارض در تماس هستیم. ما میگوییم بین معارضین سوری و دولت سوریه باید مذاکره محقق شود و با هم مذاکره کنند، من میگویم تروریستهایی که در سوریه امروز جمع شدهاند برای منطقه خطرناک هستند؛ من نگفتم معارضین همه تروریست هستند، معارضه وجود دارد، تروریست هم وجود دارد.
| |||||||
ايران امروز
(نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايتها و نشريات نيز ارسال میشوند معذور است. استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024
|