عصر ایران ؛ مهرداد خدیر - « ناراحت‌اید؟ خودتان را دار بزنید!». این جمله گهر بار (!) تازه ترین سخن رابرت موگابه رییس جمهوری کشور آفریقایی زیمبابوه  خطاب به مخالفان است.

او را شاید نتوان «دیکتاتور» به مفهوم مصطلح کلمه خواند چون به هر حال انتخابات ریاست جمهوری در این کشور برگزار می شود و هنوز این بساط  را برنچیده و هر چند هربار خود او انتخاب می شود اما به هر حال  رقابتی میان او و رقیب همیشگی – مورگان چانگیرا- در می‌گیرد و اگرچه شکایت‌های گاه و بی‌گاه رقیب او هرگز ره به جایی نبرده است  اما صحنه‌ای می‌آرایند و رهبر استقلال زیمبابوه پیروز از آن به در می‌آید.

از طنزهای زمانه اما این است که نام رابرت موگابه رهبر استقلال رودزیا (که بعدتر نام آن به زیمبابوه تغییر یافت) یاد آور نلسون ماندلا رهبر مبارزات ضد تبعیض نژادی در آفریقای جنوبی است.

در وهله اول به نظر می رسد این دو هیچ شباهتی با هم ندارند اما واقعیت این است که این دو تا قبل از دهه ۱۹۸۰ هر دو نماد مبارزه و استقلال طلبی در قاره آفریقا به حساب می‌آمدند و هر دو نیز توانستند به تسلط بریتانیا خاتمه دهند اما پس از پیروزی در دو مسیر کاملا متفاوت گام گذاشتند.

ماندلا گفت: «می‌بخشم اما فراموش نمی‌کنم». موگابه اما نه بخشود و نه فراموش کرد. ماندلا رفتار سفید پوستان با سیاهان را تکرار نکرد و درصدد انتقام برنیامد. موگابه اما زمین‌های سفیدها را مصادره و آنان را اخراج کرد.  ماندلا پس از یک دوره ریاست جمهوری داوطلبانه کنار کشید موگابه اما همچنان هست و قدرت را رها نکرد و نمی کند و خط و نشان می کشد.

اکنون کار موگابه به جایی رسیده که می‌گوید: «ناراحت‌اید؟ خودتان را دار بزنید! ». [قریب ۴۰ سال پیش در ایران محمد رضا شاه پهلوی به مخالفان توصیه کرد گذرنامه بگیرند و از کشور بروند.‍]
مخالفان «ناراحت» رابرت موگابه اما نیاز ندارند خود را داربزنند. چرا که زندگی آنان نیز کم از «به دار آویختگی» نیست! طی این ۳۳ سال قیمت ها در زیمبابوه ۱۰۰ هزار برابر - بله ۱۰۰ هزار برابر - شده است. نرخ بیکاری به ۸۰ درصد رسیده و تقریبا تمام نخبگان مستقل از قدرت، از کشور کوچیده‌اند. نرخ امید به زندگی و متوسط عمر در زیمبابوه نیز از ۵۵ سال به ۴۰ سال کاهش یافته است.

گل ها و نوشته های علاقه‌مندان به ماندلا در خارج از بیمارستان محل بستری او

بر این اساس می توان گفت این مردم همین حالا هم روی  «دار» زندگی می‌کنند و نیازی نیست خود را دار بزنند! در سال ۱۹۶۵ یک دلار زیمبابوه معادل دو دلار امریکا ارزش داشت و حال با ۱۰۰ هزار برابر شدن قیمت‌ها روشن است ارزش پول آنان تا چه حد سقوط کرده است.

در غیاب دموکراسی و تداول و دست به دست شدن قدرت، حکومت داری کاری بسیار پرهزینه است و این هزینه را البته مردمان می پردازند و نه حاکمان.

توصیه به مرگ مخالفان، آخرین هدیه مردی است که خود در آستانه مرگ قرار دارد و  حق زیست شرافت مندانه را با تحمیل تورم شگفت انگیز و منزوی کردن کشور و مردم خود در سطح جهانی از آنان سلب کرده است.

موگابه در رقابت های تبلیغاتی انتخابات ریاست جمهوری

بار دیگر می‌توان نلسون ماندلا را با رابرت موگابه مقایسه کرد. ماندلا بوی زندگی می‌دهد - ولو در بستر مرگ افتاده باشد - کما این که هر لحظه ممکن است خبر مرگ او منتشر شود.

موگابه اما بوی مرگ می دهد، ولو هنوز زنده و در مدار قدرت باشد. آن که منادی زندگی است مردم را به زندگی فرا می خواند و آن که بوی مرگ می دهد برای مخالفین چوبه دار برپا می کند.

نظر خوانندگان:

■ مقایسه خوبی بود . قدرت آدم ها رافاسد می کند مخصوصا وقتی که کنترلی برآن نباشد درضمن خیلی از رهبران جنبش های انقلابی تبدیل به دیکتاتورهای خونخوار شده اند. امثال ماندلا استثنا هستند به این علت که او در درجه اول یک روشنفکر است و ۲۷ سال زندان رفته است. متاسفانه اغلب فرقی میان اکتیویست های انقلابی با روشنفکران انقلابی گذاشته نمی شود. بسیاری از اکتیویست ها درعمل اعتقادی به احیای آزادی برای همه مردم ندارند و تنها به دنبال قدرت سیاسی هستند. نمونه‌اش رجوی و دارودسته.