چایکندی یکی از روستاهایی است که در اثر زلزله در استان آذربایجان شرقی ۱۰۰ درصد تخریب شده است و متاسفانه چهار نفر از هموطنان کشته شده‌اند.

فضای خاصی است. بوی خاک بر همه چیز غلبه دارد ولی از درد دل‌های مردم متوجه می شوم که من اشتباه می کنم، این بوی خاک نیست، بوی امید و بالندگی است.

به گزارش خبرگزاری مهر، اهالی می‌گویند: چشم امید ما به دولت مردان و مردم است و امید داریم قبل از فرا رسیدن فصل سرما خانه هایمان را بسازند ولی در ظاهر این حرف را می گویند غافل از اینکه در منطقه سردسیر ارسباران، فصل سرما فرا رسیده و در مناطقی از این منطقه وسیع، برف نیز به زمین افتاده است.

آنها می‌گویند: مسئولان بدانند که مردم ارسباران شب‌ها از شدت سرما می لرزند و در شرایط جوی بسیار نامناسبی به حیات خود ادامه می‌دهند. حداکثر دمایی که در طی هفته گذشته در مناطق زلزله زده به ثبت رسیده است ۸ الی ۱۰ درجه سانتیگراد است.



روستائیان می گویند زمان تحویل مسکن های زلزله زدگان باید شفاف تر و روشن تر از قبل مشخص شود و مردم از بلاتکلیفی در بیایند. لااقل تعداد کانکس ها را زیاد کنند تا جان خود را از گزند سرما مصون نگه دارند.

اراضی صاف و مسطح روستا قسمتی نظر مرا به خود جلب می کند. تعدادی چادر در حاشیه روستا می بینم که گاه گاهی شخصی از آن بیرون می آید و باز به داخل برمی گردد.

با یکی از اهالی روستا به نام مش رحیم هم صحبت می شوم. در ابتدا از صحبت کردن طفره می‌رود. علتش را می پرسم نمی گوید.

ولی با سماجت من راضی می شود و می گوید: دار و ندار ما و اهالی روستا در اینجاست که یکی پس از دیگری در معرض نابودی هستند. از طرفی کودکنمان مریض می شوند و از طرف دیگر دام‌هایمان که اصلی‌ترین سرمایه تمامی روستائیان است در فضایی رو باز قرار گرفته اند که هر لحظه احتمال تلف شدنشان وجود دارد. و تعدادی را نیز بعد زلزله از سر ناچاری فروخته‌ایم.

پیرزنی را می‌بینم که آتشی روشن کرده و چایی درست می کند و با لهجه زیبای آذری مارا به خوردن چایی دعوت می کند و ما نیز برای فرار از سوز سرد قره داغ قبول می کنیم و کنار آتش می نشینیم.

پسر پیرزن به ما می پیوندد. جوانی تحصیلکرده است. اولین حرفی که به من می گوید این است: "قول می‌دهی هرچه گفتم بنویسی و سانسور نکنی؟" می‌گویم بله خیالت راحت.

می گوید: از لحظه وقوع زلزله همه همدل و همگام در حال کمک به ما بودند و مقام های ارشد کشور نیز به منطقه آمده و قولهایی در خصوص تهیه سرپناه به ما دادند ولی می بینید که سرمای اینجا بی رحم است و با شروع بارش برف راههای بعضی روستاها نیز مسدود خواهند شد.

پسر جوان ادامه می دهد: دولت از همان ساعات اولیه وقوع زلزله تمام توان خود را علی رغم برخی ضعف ها و نقص ها به کار گرفت تا گرهی از مشکلات مردم زلزله زده باز کند. در اولین روزهای وقوع زلزله، مهم ترین نیاز مردم، نیاز به غذا و آب و کمک های بهداشتی بود که این نیاز توسط مردم و دولت به خوبی پاسخ داده شد ولی در حال حاضر ، مهم ترین نیاز ما ، نیاز به مسکن است.

او ادامه می دهد: در این زمینه هم دولت فعالیت های خوبی داشته است و کار آوار برداری رو به اتمام است ولی سرعت بازسازی خانه ها در بعضی روستاها کند است. در برخی از روستاها خانه های بازسازی شده در حال تحویل هستند که از این بابت از دولت و مردم تشکر می کنیم ولی در روستای ما عملیات احداث خانه ها خیلی کند است.

این جوان ادامه می دهد: مسئولان خبرهای خوشی از مراحل بازسازی می دهند ولی با توجه به نزدیکی به فصل سرما کافی نیست و تلاش بیشتر دولتمردان و همت والای مردم را می طلبد.



به شهرورزقان که بر می گردیم یکی از اهالی وقتی می‌شنود خبرنگاریم پای درد دلش وا می‌شود و می گوید: تا کنون بیش از ۲۵۰ خانوار از شهرستان ورزقان و روستاهای تابعه به شهرهایی نظیر تبریز، سهند و اهر مهاجرت کرده‌اند چرا که تحمل این همه مشکلات را ندارند.

او می افزاید: باید شهرداری برنامه صدور گواهی ساخت ساختمان را تسریع بخشدو از سویی یک دفتر بنیاد مسکن برای تشکیل پرونده کم است و نیاز به دفاتر بیشتری در این شهر است.

به چند روستای دیگر مثل زغن آباد ,شیخملو و باجه باج نیز سر می زنیم دیوارهای خانه‌ها بالا رفته‌اند و برخی نیز در مرحله اسکلت بندی هستند اما در کل باید گفت میزان خانه های ساخته نشده خیلی بیشتر از خانه های ساخته شده است و در مواردی هم تنها در مرحله پی کنی متوقف شده اند.

اهالی می گویند: بنیاد بقیه اقدامات را منوط به تشکیل پرونده کرده است و در این شرایط هیچکس توان تشکیل پرونده را ندارد فکر و ذکر همه سر و سامان دادن به وضع اسکان زن و بچه هاست نه تشکیل پرونده.




زلزله زده‌ها تا دو سال دیگر سقف نخواهند داشت

ایلنا: ‌ عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به اینکه ساخت ۳۰ هزار واحد مسکونی برای مردم زلزله زده آذربایجان شرقی زمانی دو الی سه ساله را نیاز دارد در همین راستا مردم زلزله زده تا دو سال دیگر نیز صاحب سقف نخواهند شد.

الله وردی دهقانی در گفت و گو با خبرنگار ایلنا، اظهار کرد: ‌ طرح برای بررسی بیشتر در زمینه بازسازی هر چه سریع‌تر مناطق زلزله زده استان آذربایجان شرقی ارجاع شده به کمیسیون عمران را با جمع آوری ۵۰ امضا نمایندگان خارج از نوبت در صحن علنی مطرح خواهیم کرد.

وی افزود: در طرح فوریتی نمایندگان مجلس که براساس ایراداتی که از سوی برخی از نمایندگان گرفته شده است، آورده شده بود با توجه به اینکه فرصت کمی برای ساخت و سازهای واحدهای مسکونی زلزله زدگان و آماده سازی این واحد‌ها در فصل سرما وجود دارد لذا تسهیلات و کمک‌هایی را برای دولت در طرحی نظر بگیریم تا دولت بتواند در زمان باقی مانده هر چه سریع‌تر اسکان موقت را برای مردمان این منطقه آماده کند.

این نماینده مجلس با بیان این مطلب که روند بازسازی در استان آذربایجان شرقی و مناطق زلزله زده تا حدودی مناسب و خوب به نظر می‌رسد، گفت: تاکنون دولت از ۳۰ هزار واحدی که قرار بود تا نزدیکی فصل سرما برای زلزله زدگان آماده کند تنها ۲۰۰ واحد مسکونی اسکلت بندی و فونداسیون و برخی از واحد‌ها دیوارهای آن کشیده شده است ولی تاکنون اقدام دیگری را در این زمینه از سوی دولت مشاهده نکرده‌ایم.

نماینده ورزقان در خانه ملت با بیان این مطلب که ۲۵ روز بیشتر به فصل سرمای منطقه آذربایجان شرقی فرصت باقی نمانده است اما شاهد روند کند ساخت و ساز در این منطقه‌ایم، گفت: دولت برای مردم زلزله زده ورزقان، اهر و هریس خانه‌های تک واحدی، سه در چهار متر ساخته است تا اگر ساختمان‌هایی که قول آن را به مردم زلزله زده داده آماده بهره برداری در موعد مقرر نشوند مردم بتوانند در ساختمان‌های تک واحدی اسکان یابند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ساخت منازل مسکونی برای مناطق زلزله زده قطعا دو الی سه سال طول خواهد کشید، تصریح کرد: دولت باید تمهیداتی در نظر بگیرد تا در فصل سرما مردم زلزله زده استان آذربایجان شرقی با مشکل مواجه نشوند، چرا که این مردم نه تنها خانه‌های خود را از دست داده‌اند بلکه برای نهگداری احشام خود نیز مکانی ندارند.

وی با بیان اینکه دولت وعده داده بود وام‌هایی را به مردم زلزله زده برای ساخت و ساز و نوسازی ساختمان‌ها بدهد ولی هنوز این وعده اجرایی نشده و مردم نیز در این زمینه با مشکل مواجه هستند، گفت: دولت به مردم وعده داده که وام مسکن مهر در اختیار آنان قرار گیرد در حالی که مردم به نوسازی خانه‌های خود اقدام نکرده‌اند و تا زمانی که مقداری از کار انجام ندهند این وام به آنان تعلق نمی‌گیرد، لذا از مسئولان و دولت درخواست داریم که هر چه سریع‌تر وام‌های مورد نیاز برای ساخت و ساز به زلزله زدگان را در اختیار آنان قرار دهد.

نماینده مردم ورزقان در مجلس شورای اسلامی خطاب به مسئولان دولتی تاکید کرد: ‌ نمایندگان مجلس نگران این هستند که مردم در فصل سرما با مشکلات عدیده‌ای در رابطه با اسکانشان مواجه شوند لذا از مسئولان و دولت درخواست می‌کنیم هر چه سریع‌تر در این زمینه فکری کنند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه نمایندگان مجمع استان آذربایجان شرقی تاکنون سه نشست را با معاون اول رئیس جمهور در رابطه با بازسازی مناطق زلزله زده برگزار کرده‌اند، خاطرنشان کرد: نمایندگان مجمع استان آذربایجان شرقی در نظر دارند با رسیدن فصل سرما در مناطق زلزله زده نشست‌های دیگری را در راستای بازسازی مناطق زلزله زده با دیگر مسئولان برگزار کنند.


باران پاییزه سر از چادر زلزله‌زدگان ورزقان درآورد

به گزارش خبرگزاری فارس از ورزقان، بارش باران از بعدازظهر روز جمعه ۷ مهر ماه در منطقه ارسباران به ویژه ورزقان آغاز شده و در برخی روستاها و ورزقان به حدی بوده که آب وارد چادرهای زلزله‌زدگان شده است.

بارش باران که تا ساعاتی پیش ادامه داشت، باعث آبگرفتگی چند چادر زلزله‌زدگان شده و مشکلات چادرنشینان منطقه را دو‌چندان کرده است.

همچنین بارش تگرگ، برخی روستاهای شهرستان را سفیدپوش کرده است و موجب خسارت به محصولات جمع‌آوری کشاورزان شده و برودت شدید هوا را در پی داشته است.

براساس این گزارش، کمترین دمای مناطق زلزله‌زده شب‌ها به پنج درجه بالای صفر می‌رسد، هوایی که مردم کلانشهرها زمستان‌ها بعد از بارش باران تجربه می‌کنند.

46 روز از زلزله بیست و یکم مرداد اهر و ورزقان می‌گذرد، ساکنان چادرهای سفید در مناطق زلزله‌زده ورزقان، اهر، هریس و 418 روستای این مناطق این روزها شب‌های سردی را همراه با لرزه‌های سرما و پس‌لرزه‌ها می‌گذرانند اما سوز این سرما به علت کوهستانی بودن به روزها نیز منتقل می‌شود.

رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر امروز در بازدید از مناطق زلزله‌زده ارسباران گفت: با سرد شدن هوا جمعیت هلال‌احمر پیش‌بینی‌های لازم را انجام داده و کیسه خواب، چادرهای اقلیمی و لباس گرم به مقدار مورد نیاز دپو کرده است.

محمود مظفری به برخی مشکلات روستاییان اشاره کرد و افزود: با وجود اینکه هیتر برقی توزیع شده است ولی اداره برق سیم‌کشی مطمئنی برای استفاده از هیتر انجام نداده، همچنین والور توزیع شده و اکنون کمبود سوخت در منطقه وجود دارد که امیدواریم در این زمینه نیز اقدامات جدی صورت گیرد.



استاندار گفت، کاری از ما ساخته نیست

گزارش «کلمه»

بی سرپناهی و سرما هنوز زلزله زدگان آذربایجان را رها نکرده است، مثل لرزش های کم و زیاد زمین که آن نیز همچنان ادامه دارد؛ پس لرزه هایی که آخرین آنها لرزش بیش از چهار ریشتری زمین در همان منطقه در روزهای اخیر بود.

با وجود اقدامات و فعالیت هایی که برای ایجاد یک سرپناه برای زلزله زدگان آذربایجان صورت گرفته اما هنوز بخش قابل توجهی از آنها دغدغه باران و تگرگ و سرما را دارند و در چادر زندگی می کنند.

دیروز هم بارش تگرگ و باران و آب گرفتگی ناشی از آن، مردمی را که هنوز در چادر زندگی می کنند، با مشکلات زیادی مواجه کرد؛ به خصوص که به اعتراف اخیر فرماندار، چادرها که در محل های نامناسبی برپا شده و برای فصل بارندگی مناسب نیست.

یکی از زلزله زدگان آذربایجان در این باره به خبرنگار کلمه می گوید: استاندار آذربایجان به منطقه آمد و وقتی از او درخواست کانکس کردیم گفت کاری از ما ساخته نیست. خودتان به فکر خود باشید.

او که خود ساکن ورزقان است، می گوید: به روستاهای زیادی کانکس داده‌اند اما در منطقه ورزقان می‌گویند باید خودتان برای خرید آن هزینه کنید.

در همین زمینه عباس فلاح باباجان نماینده اهر و هریس در مجلس نیز در گفت و گو با خبرگزاری میراث با اشاره به آغاز فصل سرما، درباره احتمال بروز فاجعه انسانی در مناطق زلزله زده هشدار داده و ضمن آن از رای ندادن نمایندگان مجلس به دو فوریت تسریع روند بازسازی مناطق زلزله زده ابراز تاسف کرده است.

نمایندگان مجلس هفته پیش با فوریت طرح تسریع در بازسازی مناطق زلزله‌زده آذربایجان شرقی مخالفت کردند و بر این اساس این طرح به صورت عادی در کمیسیون مربوطه مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت.

جمعی از نمایندگان به دنبال عدم رسیدگی دقیق به مشکلات مناطق زلزله زده و مردم این مناطق طرحی با قید دو فوریت برای حل مشکلات ارایه کرده بودند که پس از اظهارات موافق و مخالف مجلس با ۹۹ رای موافق، ۷۴ رای مخالف و ۲۶ رای ممتنع از ۲۴۰ نماینده حاضر با دو فوریت این طرح موافقت نکردند. جالب آنکه ۴۱ نماینده حاضر در مجلس نیز در این رای گیری شرکت نکردند.



روند کند بازسازی، معضل دنباله دار در مناطق زلزله زده

مخالفت نمایندگان با فوریت طرح تسریع در بازسازی این مناطق در شرایطی است که در شرایط موجود علاوه بر بی سرپناه بودن بسیاری از زلزله زدگان روند ساخت و ساز نیز به کندی صورت می گیرد.

چنانچه نماینده اهر و هریس در مجلس ضمن انتقاد از این موضوع گفته است: بهتر است خودتان سری به منطقه و روستاها بزنید و ببینید فعالیت های بنیاد مسکن تا کجا پیش رفته است.

بنیاد مسکن انقلاب اسلامی نهاد اصلی مسئول بازسازی خانه‌ها در مناطق زلزله‌زده آذربایجان شرقی معرفی شده است.

به گفته این نماینده، در آخرین آمار بنیاد مسکن درباره ساخت و سازها اعلام شده که تنها ۵۰ خانه مسکونی مسقف شده است که این تعداد با آماری که پیش از این اعلام شده بود فاصله زیادی دارد.

فلاح با بیان این که بر اثر زلزله حدود ۱۹ هزار خانه روستایی تخریب شده اند، تاکید دارد که آمارهای این چنینی و روند ساخت خانه ها امیدوار کننده نیست و مسئولان باید کارشان را سرعت دهند.

در مورد روند ساخت و سازها نیز یکی از زلزله زدگان به خبرنگار کلمه می گوید: هر روز چند نفری به اسم مهندس می آیند، یکی می گوید تخریبی است، یکی می گوید تعمیری است و هر کدام یک حرفی می زنند. با این تاخیرها، سرما و پس زلزله ها هم ادامه دارد.

نماینده اهر و هریس نیز گفته است: ما نگران فصل سرما هستیم. نگران احشام مردم هستیم. ما حقایق را درباره نگرانی‌ها و مشکلات مناطق زلزله زده بیان می‌کنیم، اما گویا برخی از شنیدن این حقایق ناراحت می‌شوند. ما نگران فردای مردم هستیم؛ مردمی که همه زندگی خود را از دست داده‌اند.

او تصریح می‌کند: هر روز آب و هوای منطقه سردتر می‌شود و در آینده‌ای نزدیک بارش برف و باران خواهیم داشت. کاش می‌توانستیم از بارش برف و باران جلوگیری کنیم. یکی از مشکلات منطقه سرمایی است که تا مغز استخوان نفوذ می‌کند. قول‌های مسئولان نمی‌تواند جلوی سرما را بگیرد. ما نگران بروز فاجعه انسانی در منطقه هستیم.



انتقاد از بی توجهی رسانه‌ها

فلاح در ادامه اظهاراتش، به انتقاد از بی‌توجهی برخی رسانه‌ها به مناطق زلزله زده اشاره و تصریح می‌کند: توجه رسانه‌ها به مشکلات مناطق زلزله زده محدود به چند هفته پس از زلزله بود، اما این روزها به مناطق زلزله زده بی‌توجهی می‌شود. این درحالی است که این روزها مردم در مناطق زلزله زده با مشکلات فراوان و جدیدی دست و پنجه نرم می‌کنند.

این نماینده مجلس با تاکید بر این که در ساعات پس از زلزله افراد زیادی برای رسیدگی و پوشش خبری به مناطق زلزله زده آمده بودند، این موضوع را طبیعی می‌داند و می‌گوید: شرط این است که این روزها هم به مشکلات مناطق زلزله زده رسیدگی شود. گویا عده‌ای سرد شده‌اند و خودشان را کنار کشیده‌اند، حتی رسانه‌های آذری زبان هم به موضوع زلزله بی‌توجه شده‌اند. توجه خبرگزاری‌ها بیشتر به بحث‌های سیاسی است. چندی پیش نیز رییس هلال احمر مردم را دعوت کرد تا مجدداد به زلزله زدگان کمک کنند.

این درخواست کمک از مردم در شرایطی است که دولت به اعمال محدودیت هایی برای کمک های مردمی پرداخته و خود نیز وعده هایش را برای کمک به زلزله زدگان آذربایجان فراموش کرده است.




نان هم به مشکل بی‌خانمانی زلزله زدگان اضافه شد

ایلنا: زلزله که می‌آید در همان اول کار همه متوجه عمق فاجعه می‌شوند، سیل کمک‌ها و توجهات به سمت مناطق و مردم زلزله زده گسیل می‌شود. زلزله در صدر اخبار قرار می‌گیرد و جلسات فوق العاده در سطح کشوری و لشکری برای حل هر چه سریع‌تر مشکل و ترمیم آسیب‌ها آغاز می‌شود. اما اندکی بعد همه چیز عادی می‌شود، همه به سر کار خود بر می‌گردند و آسیب دیدگان زلزله می‌مانند و خرابی‌ها و تنهایی و کارهای نیمه و اقداماتی که در حد وعده مانده است. البته این امر چیز جدیدی نیست. نمونه‌اش شهر زلزله زده بم که هنوز از آن حادثه کمر شکن قد راست نکرده و نمونه زنده و حاضرش همین زلزله اخیر آذربایجان.

به گزارش خبرنگار ایلنا، حادثه‌ای غیرمترقبه که پیش می‌آید، برخی مشکلات و زیان‌هایش آنی است و برخی نیز طولانی مدت.

تخریب، مرگ و میر و احتمال شیوع بیمارهای عفونی و واگیردار و ناامنی از زیان‌ها و مشکلاتی است که بلافاصله و طی چند روز پس از وقوع یک حادثه غیرمترقبه نظیر زلزله رخ می‌دهد. برخی از مشکلات نیز در طولانی مدت و به علت بی‌توجهی یا کم توجهی و پس از گذشت یکی دوماه از وقوع چنین حادثه‌ای رخ می‌دهد. بد‌ترین مشکل حادثه دیدگان حوادث غیرمترقبه بی‌خانمانی آنهاست.

بیش از یک ماه است که از زلزله آذربایجان می‌گذرد، زلزله‌ای که جان بیش از ۳۰۰ نفر از هموطنانمان را گرفت و خرابی‌های بسیاری به بار آورد. خرابی‌هایی که هنوز آباد نشده است. مناطق زلزله زده در روزهای نخست از همه نوع حمایت دولتی و غیردولتی بهره‌مند شدند. امکانات در اختیار آنان قرار داده شد و از خانه نشینی سابق به چادرنشینی روی آوردند تا چاره‌ای برای آن‌ها اندیشیده شود. اما به مروز زمان تب و تاب کمک به زلزله زدگان خوابید و با وجود گذشت یک ماه و نیم از وقوع زلزله و وعده و وعیدهای فراوان برای ایجاد سرپناهی برای آنان تا بتوانند فصل زودهنگام سرما را به سلامت پشت سر بگذارنند، اما هنوز آنان آنچنان که باید و شاید سرپناهی بدست نیاورده‌اند. کار ساخت و ساز که با سر و صدای زیاد و تبلیغات فراوان آغاز شد نتوانست برای آنان کاری از پیش ببرد و هنوز زلزله زدگان بالای سر خود سقفی به جز چادر نمی‌بییند. احشامشان نیز که سقفشان آسمان است. احشامی که آن‌ها مجبورند به علت ناتوانی در تامین سقفی برایشان آن‌ها را به فرصت طلبان بی‌اخلاق به نصف قیمت بفروشند.

در برخی از روستاهای مناطق زلزله زده امکانات و مصالح لازم برای ساخت و ساز تامین شده است اما هنوز ساخت و ساز با مشکلات زیادی رو به روست و به نظر می‌رسد برخی از این مشکلات مربوط به پیمانکارانی است که مسئول آماده سازی خانه‌های وعده داده شده هستند.

«قابل‌نژاد» یکی از معلم‌های تبریزی که به مناطق زلزله زده رفت و آمد می‌کند می‌گوید که مسکن برای مناطق روستایی حتی در روستاهای دورافتاده در حال ساخت است اما سرعت ساخت و ساز بسیار کند است.

وی می‌افزاید که فعالیت ساختمانی در حد امکانات نیست و اگر‌‌ همان روزهایی که امکانات و مصالح برای ساخت خانه برای زلزله زدگان فرستاده شد، کار شروع می‌شد اکنون می‌توانستیم شاهد آماده شدن خانه‌های بسیاری باشیم.

قابل‌نژاد بر این باور است که به لحاظ مصالح و امکانات کمبودی وجود ندارد ولی یکی از مشکلات اساسی خود پیمانکاران هستند. آن‌ها حتی حاضر نیستند از اهالی روستاهای زلزله زده به عنوان کارگر استفاده می‌کنند.

خود اهالی روستاهای زلزله زده بر این باورند که اگر خودشان به عنوان کارگر برای ساخت و ساز خانه‌هایشان کار کنند دو برابر و با انرژی بیشتر کار می‌کنند تا خانه‌هایشان زود‌تر آماده شود.

این معلم معتقد است که مناطق زلزله زده شاهد نوعی بی‌برنامگی برای ساخت و ساز هستند همین امر دولت را مجبور می‌کند که برای اسکان موقت زلزله زدگان روی به خرید کانکس آورد و این به لحاظ اقتصادی هزینه زیادی به دولت تحمیل می‌کند. علاوه بر آن برخی از پیمانکاران به جای ساختن خانه، فقط کف ساختمان‌های احتمالی را سیمان ریخته‌اند، پس از آن نیز روی همین کف کانکس گذاشته شده است.

نکته جالب در ساخت و ساز این است که هر جا پیمانکاران کار خود را به درستی انجام می‌دهند کار ساخت خانه به سرعت پیش می‌رود.

انسان در مواقع اضطراری مجبور می‌شود برای نجات خود دست به هر کاری بزند متاسفانه در برخی موارد نیز مشاهده شده است که برخی پیمانکاران حتی برای آواربرداری که باید مجانی انجام دهند از مردم پول گرفته‌اند. خوشبختانه این مشکلات در شهرهایی که زلزله به ساختمان‌های محکمشان رحم نکرده کمتر دیده می‌شود زیرا این ساختمان‌ها همچون ساختمان‌های گلی و سست روستا‌ها کاملا ویران نشده است و اگر هم تخریب شده بازسازی آن‌ها سریع انجام می‌شود.

قابل‌نژاد در مورد مشکلات امنیتی و بهداشتی زلزله زدگان پس از گذشت یک ماه و نیم از این حادثه می‌گوید که خوشبختانه مشکلات امنیتی وجود ندارد و از‌‌ همان زمان وقوع زلزله تا کنون نیروی انتظامی در همه مناطق حضور دارد و اگر برخی مواقع اخباری مبنی بر سرقت یا حتی کودک ربایی در مناطق زلزله زده منتشر می‌شود عاری از صحت است.

وی تصریح می‌کند که آب و برق مناطق زلزله زده تامین شده اشت، همچنین با حضور اداره بهداشت و هلال احمر مشکلات بهداشتی و سلامتی کم است اگر چه به علت آنکه زلزله زدگان مجبور هستند چند خانوار در یک یا دو چادر چسبیده به هم زندگی کنند برخی بیماری‌ها به بقیه منتقل شده است و اکنون به لوازم بهداشتی نظیر شامپوی ضد شپش نیاز است.

با این وجود معلم تبریزی تاکید می‌کند که خوشبختانه با حضور اداره بهداشت، بیماریهای عفونی در منطقه زلزله زده وجود ندارد. از سوی دیگر تامین آب و احداث دستشویی‌ها و حمام‌ها در مناطق نیازمند از شیوع هر گونه بیماری جلوگیری کرده است.

هر چقدر زلزله را شر بدانیم اما در آن خیرهایی هم نهفته است. از جمله خیرهای زلزله در مناطق زلزله‌ زده آذربایجان این است که پس از زلزله چشمه‌های زیادی از زیرزمین به روی زمین آمده‌اند یا آب چشمه‌هایی که قبلا بوده‌اند بیشتر شده است.

قابل‌نژاد در مورد دیگر مشکلات مردم زلزله زده می‌گوید اکنون مردم مشکل «نان» دارند. در برخی روستا‌ها به مدت سه روز نان به آن‌ها نمی‌رسد که باید برای این مشکل چاره‌ای اندیشده شود. مدارس روستا‌ها تقریبا راه افتاده و کلاس‌ها در جایی که مدارس تخریب شده در کانکس‌ها برگزار می‌شود و در روزهای آینده نیز میزان نیاز دانش آموزان به نوشت افزار مشخص می‌شود.

به نظر می‌رسد که مشکل مسکن با نزدیک‌تر شدن فصل سرمای شدید بیشتر حس می‌شود و این مشکل را روستائیانی که اکنون چادرنشین شده‌اند بیشتر احساس می‌کنند. همچنین عمل نکردن به وعده‌هایی که به آن‌ها داده شده می‌تواند زیان‌های جدی به آن‌ها، احشام و منطقه‌شان بزند، بویژه آنکه هنوز احشام و حیواناتشان بلاتکلیف و بدون سقف مانده‌اند.

مشکل مسکن را هر کسی از این مناطق دیدن می‌کند به وضوح می‌تواند ببیند. «شفائیان» از اهالی روستای «کویج» از توابع شهرستان «هریس» با ابراز نارضایتی از وضع مسکن می‌گوید همه چیز نیمه کاره مانده است و کانکس‌هایی که داده‌اند هنوز راه نیافتاده تا قابل سکونت شود.

وی در پاسخ به علت بلاتکلیفی و نیمه کاره ماندن مسکن روستایش می‌گوید که معلوم نیست چرا این کانکس‌ها راه نیفتاده‌اند، مردم هنوز در چادر زندگی می‌کنند با وجود آنکه چند روز پیش نیز باران آمده است.

این کشاورز آذربایجانی در مورد نیازهای این روزهای زلزله زدگان می‌گوید که عمده مشکل آن‌ها «خانه» است که اگر حل شود بسیاری دیگر از مشکلات نیز در پی آن حل می‌شود.

بیشتر کسانی که به منطقه زلزله زده رفت و آمد می‌کنند یا ساکن آن منطقه هستند به واقعیت تلخی اشاره کرده‌اند و آن اینکه به علت مشکل سقف برای حیوانات و احشام، صاحبانشان مجبورند از بیم تلف شدنشان، حیوانات خود را به نصف قیمت بفروشند. خریداران نیز کسانی نیستند جز فرصت طلبان.

شفائیان می‌گوید ما بعد از زلزله مجبور هستیم گوسفندانی که قیمتشان سیصد تا چهارصد هزارتومان است را به نصف قیمت بفروشیم. حتی ما مجبوریم محصولات کشاورزیمان را هم به نصف قیمت بفروشیم.

کندی ساخت و ساز مسکن درمناطق زلزله زده و حتی بهترین و سریع‌ترین راه حل برای حل این مشکل و به سلامت گذراندن زلزله زدگان از فصل سرما دغدغه بیشتر کسانی است که این روز‌ها از نزدیک و حتی از دور به مناطق زلزله می‌پردازند.

«بدلی» که خودش نزدیک به بیست سال است در زمینه ساختمان سازی فعالیت دارد و به طور هفتگی به مناطق زلزله زده رفت و آمد می‌کند می‌گوید آواربرداری نزدیک به اتمام است و خانه ساختن شروع شده است اما متاسفانه این روند بسیار کند پیش می‌رود و ما شاهدیم در بسیاری از روستا‌ها فقط یکی دو تا اسکلت و حداکثر سه خانه نیمه کاره با پیچ و مهره درست کرده‌اند یا فونداسیون چند خانه ساخته شده است، همین.

این متخصص ساختمان سازی تصریح می‌کند که ساختن بیست هزار واحد برای زلزله زدگان و حتی ده هزار واحد که وعده آن داده شده، امری بسیار دشوار و حتی غیرممکن است زیرا ساختمان سازی مرحله‌ای است و هر مرحله‌اش زمان بر است.

وی می‌افزاید که در ابتدا تامین مصالح و امکانات برای ساخت و ساز خوب بود ولی به مرور زمان این مساله کند شده است اگر هم اکنون مصالح بیاورند فایده‌ای ندارد زیرا به علت نبودن سقف و پوشش برای آن‌ها، زیر باران خراب می‌شوند.

بدلی در مورد کانکس‌هایی که قرار بود در اختیار زلزله زدگان قرار داده شود گفت هنوز کانکس‌ها نصب نشده‌اند. روزهای نخست شور و هیجان بود و همه به مناطق زلزله زده می‌رفتند و کمک‌ها می‌رسید اما اکنون از تب و تاب افتاده است.

وی در مورد راه اندازی مدارس و آغاز سال تحصیلی جدید نیز می‌گوید که برخی مدارس هنوز کار خود را آغاز نکرده‌اند اگر چه برخی راه افتاده‌اند.

بدلی بهترین راه حل ممکن و عملی برای حل مشکل زلزله زدگان را اسکان موقت در کانکس‌ها می‌داند و تصریح می‌کند که اگر نیرو و انرژی صرف کانکس سازی و ایجاد خانه‌های موقت شود بسیار بهتر از آن است که خانه‌هایی که ساختشان زمان می‌برد در اختیار زلزله زدگان قرار داد. زلزله زدگان به طور موقت در کانکس‌ها اسکان داده شوند تا بتوانند فصل سرما را پشت سر بگذارنند و خود را به عید برسانند تا پس از آن خانه‌های خود را از نو بسازند.

یک واحد کانکس سازی در شهرستان اهر با پول خیرین آغاز به کار کرده و کار این واحد نیز به خوبی پیش می‌رود و کانکس‌هایی در اختیار زلزله زدگان قرار داده است اما با توجه به محدودیت بودجه، هزینه و توان خیرین این واحد نمی‌تواند تا چند ماه دیگر به کار خود ادامه دهد یا آنکه پاسخگوی نیاز بیشتر زلزله زدگان باشد.

مساله اساسی که «بدلی» و بسیاری از کسانی که به مناطق سه گانه زلزله زده (ورزقان، اهر و هریس) رفت آمد می‌کنند بر آن تاکید داشتند تامین نان روستائیان است. همه بر این باورند که نان زلزله زدگان باید تامین شود البته بدلی بهترین راه را برای تامین نان زلزله زدگان نه «ماهی دادن بلکه ماهیگیری یاد دادن» می‌داند.

وی معتقد است که کسانی که اکنون قصد دارند به مردم زلزله زده آذربایجان کمک کنند ترجیحا برای احداث نانوایی حداقل میان هر چند روستا کمک بفرستند تا هم نان مردم تامین شود و هم اشتغالزایی برای چند نفر شود. از سوی دیگر نانی که از شهر‌ها برای روستائیان برده می‌شود نان تازه نیست.

بدلی با اشاره به مشکلات زلزله زدگان و تجربه خود در دیگر مناطق زلزله زده نظیر «بم» تاکید می‌کند که دولت برای زلزله زدگان کم نگذاشته است اما حل مشکل زلزله زدگان کار یک ماه و دو ماه نیست. دولت کمک‌های لازم را انجام داده است اما حل همه مشکلات نیاز به زمان دارد.

در پایان به این نکته نیز باید اشاره کنیم که در مناطق زلزله زده هنوز پس لزره رخ می‌دهد، پس لرزه‌هایی که بیش از ۴ریش‌تر است به قول ساکنان مناطق زلزله زده «مردم خودشان را با این پس لرزه‌ها وفق داده‌اند و مشکلی با آن ندارند اما هنوز نتوانسته‌اند خود را با بی‌خانمانی وفق دهند!».

گزارش: کریم پورزبید