iran-emrooz.net | Sat, 30.06.2012, 22:36
«گروه اقدام» برای حل بحران سیاسی سوریه در نشست روز شنبه (۱۰ تیر، ۳۰ ژوئن) در ژنو بر سر طرح تشکیل دولت انتقالی در سوریه به توافق رسید. شرکتکنندگان در این نشست اعضای دائم شورای امنیت، دبیرکل سازمان ملل، اشتون هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا به اضافه نمایندگانی از ترکیه، عراق، قطر، دبیرکل اتحادیه عرب بودند. حضور کشورها در ژنو در سطح وزیران خارجه بود.
پیشنویس طرحی که مورد توافق قرار گرفت با عنوان «راهبردها و اصول دولت انتقالی سوریه» توسط کوفی عنان ارائه شده بود. در این طرح تصریح شده که عوامل حکومت کنونی در سوریه هم میتوانند در کنار چهرههای برجسته مخالفان سوری در دولت انتقالی که با هدف تحقق صلح تشکیل میشود، نقش داشته باشند.
بخش عمده اختلافات درباره این طرح به سرنوشت بشار اسد مربوط میشد. آمریکا، اروپا و همپیمانان عرب آنها مخالف حضور بشار اسد در قدرت مربوط بود. به اعتقاد آنها بشار اسد با سرکوب و کشتار گسترده شهروندان سوری، شانس حضور در قدرت را برای همیشه از دست داده است. روسیه و چین با این نظر مخالف بودند و طرح مورد توافق نیز درباره آن موضع مشخصی اتخاذ نکرده است.
بیانیه گروه اقدام
طرح کوفی عنان سرانجام با اعمال اصلاحاتی در متن آن، مورد توافق همه شرکتکنندگان در این نشست قرار گرفت. در بیانیهای که «گروه اقدام سوریه» در پایان نشست منتشر کردند بر ضرورت توقف خشونتها در سوریه تاکید و نقض حقوق بشر در این کشور محکوم شده است.
این بیانیه تاکید کرده است که گامهای اصلی برای حل و فصل بحران سوریه باید با تشکیل دولتی انتقالی در بستری بیطرف آغاز شود. بنا بر این بیانیه دولت انتقالی باید دارای اختیارات کامل باشد و اپوزیسیون و دیگر طرفها را در بر گیرد.
این بیانیه ادامه داده است که باید منافع مردم سوریه در هر توافق سیاسی که برای پایان دادن به بحران این کشور بر سر آن مذاکره میشود، مد نظر قرار گیرد. بیانیه نشست ژنو بر ضرورت اجرای طرح شش بندی کوفی عنان تاکید کرد.
فقدان جدول زمانی دقیق
کوفی عنان در کنفرانس خبری پس از پایان این نشست، در پاسخ به خبرنگار مجله آلمانی اشپیگل درباره جدول زمانی پیادهسازی این طرح گفت هنوز زمان دقیق و ضربالاجلی برای آن مشخص نشده و ابتدا باید گفتوگو با دولت و مخالفان در سوریه آغاز شود.
او ابراز امیدواری کرد که با پیشرفتهای محسوس و حصول نتایج مشخص، دولت انتقالی سوریه بتواند حداکثر تا یک سال آینده قدرت را در دست بگیرد.
آقای عنان تاکید کرد که تحقق صلح در سوریه «کار سادهای نیست، اما امکانپذیر است.» به اعتقاد او دستآورد نشست روز شنبه توافق بینالمللی و واکنش متحدانه جامعه جهانی بود: «وقتی جامعه جهانی یکصدا نسبت به رویدادی واکنش نشان دهد، این صدا قدرتمندتر میشود و حل معضلات آسانتر خواهد شد.»
کلینتون: بشار اسد نمیتواند در قدرت بماند
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا در کنفرانس خبری تاکید کرد که طرح پیشنهادی میتواند شرایط گذار دموکراتیک به دوران پس از اسد در سوریه را فراهم کند. به گفته او گامهای بعدی روشن است و باید با حمایت از «راهکارها و اصول» پیشنهادی کوفی عنان و برگزاری انتخاباتی آزاد و چند حزبی، دولتی تکثرگرا تشکیل شود که حقوق شهروندی و آزادیهای اساسی شهروندان سوری را محترم میشمارد.
هیلاری کلینتون در پاسخ به خبرنگار خبرگزاری اسوشیتدپرس که نشست ژنو را پیروزی دیگری برای روسیه خواند، گفت: «باید این توهم را برطرف کنیم که بشار اسد با دستان آغشته به خون میتواند در قدرت بماند.»
خانم کلینتون همچنین گفت که آمریکا نتایج این نشست را روز جمعه هفته آینده در کنفرانس «دوستان سوریه» در پاریس ارائه خواهد کرد. یافتن راههایی برای کمکرسانی به شهرهای آسیبدیده و شهروندان سوری و تلاش برای تحقق صلح از جمله موضوعات دستور کار کنفرانس «دوستان سوریه» در پاریس خواهد بود.
روسیه همچنان در کنار اسد
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه هم در کنفرانس خبری پس از پایان نشست ژنو از طرح کوفی عنان اعلام حمایت کرد و آن را راه پایان دادن به بحران سوریه دانست. وزیر امور خارجه روسیه تاکید کرد که طرح مورد توافق هیچ پیششرطی ندارد.
وزیر امور خارجه روسیه خاطرنشان کرد که برخی از طرفهای حاضر در نشست ژنو میخواستند در بیانیه پایانی خواستههایی را بر سوریها تحمیل کنند اما مسکو مخالفت کرد. در پیشنویس طرح ژنو، حضور اعضای حکومت سوریه در دولت انتقالی ناممکن شده بود که با مخالفت روسیه این بند حذف شد.
وزیر امور خارجه روسیه استفاده از بند هفتم منشور سازمان ملل برای تحمیل اجرای مصوبات بر سوریه را نادرست دانست و گفت گروههای مسلحی هستند که با پشتیانی از برخی طرفهای خارجی خشونتها را افزایش میدهند. بند هفتم منشور سازمان ملل، ناظر به خطر افتادن صلح و ثبات جهانی است که زمینه را برای مداخله نظامی فراهم میکند.
گفته میشود روسیه پیشنهاد کرده بود تا در صورت حصول پیشرفت در مذاکرات روز شنبه در ژنو، دور بعدی مذاکرات در مسکو و با حضور نمایندگانی از ایران، سوریه و نیز عربستان برگزار شود. اما «گروه اقدام» زمان خاصی را برای نشست بعدی مشخص نکرده، اگرچه آقای عنان گفته با توجه به تحولات روزها و هفتههای آینده، هر زمانی که نیاز باشد نشست اضطراری این گروه تشکیل خواهد شد.
منابع: دویچه وله، رادیو فردا