iran-emrooz.net | Sun, 18.03.2012, 20:26
در حالی که باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا می گوید پنجره دیپلماسی رو به ایران روز به روز تنگ تر میشود، بزرگترین سیستم الکترونیکی پرداخت در جهان که به سویفت مشهور است از شامگاه روز شنبه، سرویس دهی به بانکها و موسسههای مالی تحریم شده ایرانی را قطع کرده است.
این نخستین باری است که سویفت چنین اقدامی را علیه بانکهای یک کشور به عمل میآورد و گفته میشود که پیامدهای آن ظرف ۱۲ تا ۱۸ ماه آینده به طور ملموسی در وضعیت اقتصادی ایران خودنمایی خواهد کرد.
سویفت که مقر آن در بلژیک است وظیفه تسهیل پرداختهای بین بانکی در سراسر جهان را بر عهده دارد و اغلب بانکها در جامعه بینالمللی از خدمات آن بهره میبرند. اما تصمیم سویفت برای قطع همکاری با ایران به دنبال چندین ماه رایزنی مقامات آمریکایی و اروپایی اتخاذ شده که قصد دارند از این طریق دسترسی ایران به سیستم پولی جهانی و دلارهای نفتی را محدود کنند. مقامات سویفت اعلام کردهاند که به دنبال دستور اتحادیه اروپا خدمات دهی به ایران را متوقف کردهاند.
لازارو کمپس، مدیرعامل سویفت به طور روشن اعلام کرده است که این تصمیم در جهت افزایش فشار اقتصادی بر ایران در راستای اقدامات بینالمللی و چندجانبه انجام میشود.
روزانه ۶ هزار میلیارد دلار پول از طریق خدماتی که سویفت ارائه میکند در سراسر جهان جابجا میشود و جمهوری اسلامی نیز تا کنون از این خدمات استفاده می کرده است. کارشناسان بر این باورند که خودداری سویفت از خدمات دهی به ایران یکی از راههای اصلی را که تهران از طریق آن با جهان تجارت میکرد، مسدود کرده است.
از سوی دیگر سناتورهای آمریکایی نیز در تلاش برای تصویب طرحی هستند که به موجب آن تمامی بانکها و موسسههای مالی ایرانی تحریم خواهند شد و در این صورت این احتمال وجود دارد که در ماههای آینده تمامی بانکهای ایرانی از جمله بانک مرکزی جمهوری اسلامی با قطع خدمات سویفت مواجه شوند.
برخی بر این باورند که در این صورت تبادلهای پرداختی بین بانکهای ایرانی و جهان انجام نخواهد شد و به دنبال آن احتمال از بین رفتن روابط بانکداری و بسیاری از تجارتها وجود دارد.
خبرگزاری رویترز به نقل از ناصر شاکر، مالک یک شرکت تجاری نفتی و گازی در دوبی گزارش داده است که اقدام اخیر سویفت به منزله قطع شریان حیاتی تجارت با جهان خارج است. به گفته وی دیگر راهی از طریق پرداخت و نقل و انتقال پول از طریق بانکها وجود نخواهد داشت.
در این بین برخی هم به فروپاشی تجارت با ایران به عنوان پیامد تصمیم سویفت اشاره میکنند.
اخبار مربوط به سویفت در حالی منتشر می شود که صرافیها در امارات متحده عربی نیز در هفتههای اخیر از پذیرش ریال ایران خودداری کردهاند و این در شرایطی است که امارات و به خصوص دوبی یکی از بزرگترین مقصدهای تجاری ایران به شمار میآمد و همچنین ایران نیز دومین بازار بزرگ صادرات مجدد برای دوبی بود.
با این وجود برخی از تحلیلگران این نکته را خاطرنشان می کنند که روابط جمهوری اسلامی با دوستانش در آمریکای لاتین و همچنین روابط دوستانه به چین و هند میتواند در شرایطی که تحریمها روز به روز سختتر میشوند به کمک تهران بیاید.
کشور های آمریکای لاتین مانند ونزوئلا و کوبا اکنون سالهاست که با تحریمهای آمریکا دست و پنجه نرم میکنند و این امر میتواند به ایران نیز در دور زدن تحریمها کمک کند. از سوی دیگر گفته می شود که جمهوری اسلامی توافقهای محرمانه و پیچیدهای را با کشورهای چین و هند منعقد کرده است. این دو کشور در مجموع حدود ۲۶ درصد از صادرات نفتی ایران را خریداری میکنند و اکنون پرداخت با روپیه برای خرید نفت از ایران از سوی دهلی نو انجام میشود.
همچنین بحث معامله پایاپای برای خرید نفت که مدت هاست بین ایران و چین انجام می شود به الگویی برای هند نیز تبدیل شده و در این صورت نیازی به استفاده از سیستم بانکی نخواهد بود. با این حال کارایی این روشها برای آیندهای دراز مدت موضوعی است که مورد تردید کارشناسان قرار دارد.
منبع: دیپلماسی ایرانی
يکشنبه ۲۸ اسفند ۱۳۹۰