iran-emrooz.net | Mon, 28.11.2011, 20:50
پس از ماهها کشمکش و درگیری در چند استان سوریه، مقاومت و مخالفت با رژیم بشار اسد وارد مرحله تازهای شده و شواهد و اخبار موجود از گسترش درگیریهای مسلحانه میان ارتش و مخالفان حکایت دارد. آنچه این روزها مشکلات را برای حاکمان سوریه عمیق و پیچیده تر کرده، شکلگیری «ارتش سوریه آزاد» است که از راههای مختلف مسلح شده و با پیوستن فراریان از ارتش سوریه گسترش پیدا کرده، به یک مشکل جدی امنیتی برای رژیم بشار اسد تبدیل شده است.
میتوان گفت پس از ماهها تظاهرات خیابانی و درگیریهای پراکنده میان نیروهای امنیتی و معترضان سیاسی، اکنون نزاع مسلحانه و مقابله به مثل در دستور کار مخالفان قرار دارد و این مسئله باعث تشدید خشونتها و افزایش شمار کشته شدگان در هر دو طرف شده است. مخالفان اسد بر این باورند که اگر در این کشور نیز مثل لیبی، منطقه پرواز ممنوع - از جانب ناتو یا اتحادیه عرب - ایجاد شود، آنها میتوانند مردم عادی را نیز به خیابانها بکشانند و تظاهرات منسجم تر و عظیم تری را علیه رژیم سامان دهند. اما نه اروپا و ناتو و نه اتحادیه عرب هنوز روی چنین گزینهای متمرکز نشده و فعلا درصدد افزایش فشارهای اقتصادی بر سوریه هستند.
رسانههای وابسته به رژیم معتقدند که هم اسلحه از مرزها به دست مخالفان میرسد و هم مزدورانی برای انجام اعمال تروریستی و کمک به شورشیان در رفت و آمد هستند. مخالفان اسد اما این مسئله را رد میکنند و میگویند سلاح موردنیازشان را از داخل و توسط فراریان از ارتش به دست میآورند.
از سوی دیگر پیشنهادهای اتحادیه عرب که حالت اولتیماتوم و هشدار داشته و به صورت ضرب الاجل به دمشق اعلام شده، یک به یک نادیده گرفته شده و در مواردی، دولت اسد اعلام کرده که مقصود نهایی اتحادیه را از آن پیشنهادها متوجه نشده و نیاز به توضیحات بیشتری دارد تا آنها را اجرا کند. عرب ها این نحوه برخورد و عدم اجرای پیشنهادهایشان را نوعی دفع الوقت از جانب دمشق می دانند و به همین خاطر قصد دارند فشارهای دیپلماتیک و اقتصادی را بر سوریه افزایش دهند.
از دیگر سو، حمایتهای ترکیه و برخی کشورهای اروپایی از «شورای ملی سوریه» که دو ماه پیش در استانبول تشکیل شد این احتمال را تقویت کرده که قرار است این شورا مورد حمایت و پشتیبانی قرار بگیرد و به لحاظ دیپلماتیک صاحب وجهه و جایگاه معتبری شود. هنوز اتحادیه عرب درباره به رسمیت شناختن این شورا سخنی به میان نیاورده است.
تحول در موضع چین به زیان رژیم اسد
موضع مسکو نیز در نوع خود جالب توجه است. این کشور که همراه با چین مخالفت خود را با هرگونه دخالت نظامی در سوریه اعلام کردهاند، همچنان معتقد به برقراری گفتگو میان مخالفان و دولت هستند. البته چین دیروز یک گام به جلو برداشت و اعلام کرد که بحران سوریه می بایست توسط اتحادیه عرب حل و فصل شود. این موضع گیری تازه، مسکو را عقب تر از چین نگه می دارد و دست اتحادیه عرب را برای تصمیم گیری درمورد مسئله سوریه بازتر میکند.
لیو ویمین سخنگوی وزارت خارجه چین گفته است که واگذار کردن این بحران به اتحایه عرب، با منافع عمومی در سوریه و منافع کشورهای عرب و مجامع بینالمللی همسویی بیشتری دارد و بنابراین بحران این کشور باید توسط این نهاد منطقهای حل و فصل شود.
چین اعلام کرده که شرایط سوریه را به دقت دنبال میکند و از دمشق میخواهد با اتخاذ ابتکارعمل های سیاسی متعادل و توام با صبوری و آرامش، به سمت کاهش تنشها حرکت کند. ویمین تاکید کرده است: چین انتظار دارد اتحادیه عرب و سوریه روابط خود را تقویت کنند تا از این طریق به حلوفصل صحیح مسائل مربوطه با توجه به چشمانداز منافع بنیادین مردم سوریه و صلح و ثبات در خاورمیانه بپردازند.
موضع چین در شرایط حاضر بسیار قابل تامل است و میتواند اتحادیه عرب را خوش بیاید. اما مسکو هنوز واکنشی به ابتکارعملها و هشدارهای اتحادیه عرب درخصوص سوریه نشان نداده و پیش بینی میشود اگر مسکو نیز چنین حمایتی را از اتحادیه عرب در پیش بگیرد، بشار اسد ناگزیر از پذیرش شرط و شروط اعراب و عقب نشینی گام به گام خواهد بود.
منبع گزارش: دیپلماسی ایرانی
(گزارش کمی خلاصه شده است)