لندن، دبى – کمال قبيسى، "العربيه. نت"

دو هفته پيش ترکيه سفير اسرائيل را از خاک خود بيرون کرد و هفته گذشته نيز به طرز موهنى جهانگردان اسرائيلى را در فرودگاه مورد بازرسى قرار داد. از سوى ديگر آنکارا همکارى تجارى و امنيتى خود را با تل آويو به حال تعليق درآورده و بارها تهديد نموده که ناوهاى خود را براى حمايت از کشتى هاى کمک رسانى به مردم غزه، گسيل خواهد داشت. علاوه بر اينها ترکيه قصد آن کرده که با بخش شمالى قبرس براى کشف مخازن گاز همکارى کند و به شرق مديترانه کشتى بفرستد.

هواپیمای دشمن

اما خطرناکتر و حساس تر از همه اين اقدامات براى اسرائيل، مطلبى است که روزنامه ترکيه‌اى "استار گازيت" پرده از آن برداشته است. اين روزنامه نوشت: نيروى هوايى ترکيه با کمک مؤسسه "آسلسان" متخصص در ساخت سيستم هاى نبرد الکترونيک، اقدام به تغيير سيستم الکترونيکى موجود در هواپيماهاى "F16" خود کرده است. در بيش از ۲۵۰هواپيما از اين نوع که ترکيه دارد، با اين سيستم که "IFF" نام دارد، هواپيماهاى اسرائيلى "دوست" شناخته و تعريف شده‌اند. ليکن اکنون بطور اتوماتيک اف شانزده‌هاى ترکيه، هواپيماهاى اسرائيلى را "دشمن" تلقى خواهند کرد. طبق آيين نامه ارتش ترکيه نزديک شدن هواپيماى دشمن به فاصله‌اى معيّن، خلبان را ملزم به نبرد مى‌کند و او نبايد منتظر دريافت دستور از بالا بماند.

همکارى استراتژيک ترکيه – اسرائيل طى دو سال گذشته به جنگ سرد تبديل شده و مى‌رود که به نبردى "ولرم" تغيير شکل دهد. البته امور بسيارى مانع آن مى شود که اين دو کشور به نزاعى آتشين روى آورند. اما بعيد نيست در گوشه و کنار، برخوردهايى خشن بين دو طرف پيش آيد. حال بايد ديد توازن قوا بين اين دو چگونه است؟

کوسه ماهی ترک و ساردین اسرائیلی

نخست بايد بدانيم که ترکيه و اسرائيل هيچگونه مرز مشترکى باهم ندارند. اما مسافت بيت اين دو را يک هواپيماى F16 بطور معمول در ۱۰ دقيقه مى‌پيمايد، زيرا نزديکترين نقاط اين دو کشور به يکديگر ۴۵۰ کيلومتر فاصله دارند.

گفته مى‌شود که نبرد در صورت وقوع، در اعماق درياها خواهد بود. در چنين نبردى شايد بتوان ترکيه را "کوسه ماهى" خواند و اسرائيل را در برابرش يک "ماهى ساردين" تلقى کرد. با اين حال نبرد دريايى در واقع به جنگهايى صحرايى شبيه است. زيرا در هر دو، نمى توان منطقه‌اى را کاملاً از آن خود کرد و از تير رس دشمن مصون داشت. در هر دو نيز، ديده شدن همان و نابود شدن همان!

طبعاً بايد گفت نيروى زمينى هيچکدام از طرفين کارساز نخواهد بود. طرفى که نيروى دريايى قوى و پايگاه هوايى پشتیبان مؤثر داشته باشد، برنده جنگ خواهد بود. اما نبايد فراموش کرد در هر نبرد احتمالى هر چند مقطعى و پراکنده، ناوگان ششم امريکا مستقر در آبهاى مديترانه، مى‌تواند بين دو هم پيمان غرب، حائل شود و به نزاع پايان دهد.

توان‌های نظامی دو طرف

اجازه دهيد با توجه به گزارشها و ارزيابى هاى دو منبع مهم نگاهى به امکانات و توانهاى دو طرف بيندازيم. آن گونه که "World FactBook" منتشره از سوى "سى آى ا" و مجله "گلوبال فاير پاور- GFP" نوشته‌اند، با توجه به اين امکانات، نبرد احتمالى، طرف پيروزمندى نخواهد داشت و به تساوى يا شکست دو سوى نبرد منجر خواهد گشت.

طبق برآوردها ترکيه ششمين ارتش جهان را دارد و اسرائيل داراى دهمين ارتش جهان است. ترکيه در پيمان ناتو پس از امريکا بيشترين تعداد سرباز را دارا است. گفتنى است که تا ۶ ماه ديگر، حضور ترکيه در اين پيمان، ۶۰ ساله مى شود.

ارتش ترکيه پس از امريکا، روسيه، چين، هند و بريتانيا از حيث نيروى زمينى و در سطح جهان، ششمين است و نيروى دريايى ترکيه پس از فرانسه در سطح کشورهاى ساحلى درياى مديترانه، قويترين مى باشد. اسرائيل ۱۰۰ إلى ۲۰۰ کلاهک اتمى دارد، اما در جنگهاى کلاسيک اين نيرو فقط قدرت روانى بازدارنده دارد.

اسرائيل از جهت نيروى هوايى بر ترکيه برترى دارد و اين برترى هم از حيث امکانات و هم از نظر آموزش و ورزيدگى پرسنل است.

عمق جغرافيايى و مساحت خاک ترکيه ۳۵ برابر اسرائيل مى باشد. طبق آمار ژوئن گذشته، جمعيت اسرائيل ۷ ونيم ميليون نفر است که حدود يک و نيم ميليون از آنها را فلسطينيان معروف به فلسطینیان ۱۹۴۸ تشکيل مى دهند، در حالى که جمعيت ترکيه ۷۹ ميليون نفر است.

قدرت اقتصادی ترکیه

ترکيه اکنون يک نيروى اقتصادى قابل توجه است. توليد ملى اين کشور در سال گذشته حدود يک تريليون دلار و تقريباً ۴ برابر اسرائيل بوده است. ذخيره ارز و طلاى ترکيه ۸۷ ميليارد دلار مى باشد، حال آنکه اين ذخيره در اسرائيل ۸۰ ميليارد دلار است.

بودجه سالانه وزارت دفاع ترکيه در دحدو ۲۵ ميليارد دلار مى باشد، اما همين بودجه در اسرائيل ۱۶ ميليارد دلار است. ترکيه ۶۱۲ هزار فرد نظامى و ۴۲۹ هزار تن نيروى احتياط دارد. اين دو، در اسرائيل به ترتيب: ۱۸۷ هزار و ۵۶۵ هزار مى باشند.

ارتش ترکيه ۱۰۶۶ هواپيما و ۸۷۴ بالگرد دارد. اين دو آمار در اسرائيل به ترتيب ۱۲۷۵ و ۶۸۹ مى باشد. تانکهاى ترکيه ۴۲۴۶ دستگاه و تانکهاى اسرائيل ۳۲۳۰ دستگاه است.

ترکيه ۲۶۹ فروند شناور جنگى و ۱۱۰ قايق تندرو دارد، حال آنکه اسرائيل داراى ۶۴ فروند شناور جنگى و ۴۲ فروند قايق تندرو است. ترکيه ۸ بندرگاه دارد و اسرائيل ۴ بندرگاه را داراست. تعداد کشتى هاى تجارى ترکيه ۶۴۵ فروند است حال آنکه اسرائيل فقط ۱۰ فروند دارد. ترکيه داراى ۹۹ فرودگاه است ليکن اسرائيل داراى ۴۸ فرودگاه مى باشد.

نيروى دريايى ترکيه ۷ رزمناو، ۱۶ ناوچه، ۷۵ هواپيماى هوا-دريا و ۱۰۰ کشتى نيروبر دارد، در حالى که اسرائيل هيچکدام از اينها را ندارد. تل اويو فقط ۳ زيردريايى دارد که در مقابل آنها ترکيه داراى ۱۶ زيردريايى است. آمار قايقهاى رزمى معمولى ترکيه ۱۰۸ است، ولى اسرائيل از اين نوع فقط ۱۰ فروند دارد. نيروى دريايى ترکيه از ۴۸,۶۰۰ نفر تشکيل مى شود، حال آنکه نيروى دريايى اسرائيل را ۱۹,۵۰۰ تن تشکيل مى دهند.

اکنون هم اسرائيل تقاضاى دريافت ۱۰۰ فروند هواپيماى اف ۳۵ (پيشرفته ترين جنگ افزار هوايى امريکا) کرده است و هم ترکيه همين تعداد از همين نوع را خواسته است. قرار است هر دو طرف سه سال ديگر اين هواپيماها را دريافت کنند. البته ترکيه در سال آينده تعدادى هواپيماى بدون خلبان از امريکا دريافت خواهد کرد و رادارهاى هشداردهنده امريکايى از نوع X-Band را متوجه خاک ايران خواهد کرد.

با اين حال از آنجا که سيستم مراقبت در ترکيه قابل دسترس بعضى از کشورهاى هم پيمان است، ترکيه شرط کرده است که اسرائيل از اين امکان مستثنى شود و کاخ سفيد نيز با اين شرط آنکارا موافقت کرده است.

آنچه که اين روزها بيش از همه اسرائيل را از اقدامات ترکيه نگران کرده است، تعطيل کردن سه پايگاه استراق سمع در نزديکى مرزهاى ايران است. اين سه پايگاه را اسرائيل در پى امضاى پيمان لجستيکى با ترکيه ايجاد کرد. تل آويو هميشه خواسته است بشنود که در تهران و دمشق چه مى گويند و اوضاع چگونه پيش مى رود. اکنون طبعاً با توجه به اوضاع سوريه، مواضع و تحرکات تهران براى همه اطراف، مهم تر و حساس تر مى نمايد.

اما در اين ميان داستان جنگ و صلح تل اويو و آنکارا از مواضع تهران نيز قابل توجه تر و مؤثرتر است و اين سؤال مطرح مى باشد که در صورت وقوع جنگ بين آنکارا و تل اويو، ترکيه و اسرائيل با ششمين و دهمين ارتش جهان، منطقه را به کجا مى برند؟