ساوالان سسی: فعالین مدنی آذربایجانی که در جریان همایش مردمی دفاع از دریاچه ارومیه در روز جمعه ۱۳ فروردین ۸۹ بازداشت شده بودند همچنان در بازداشت به سر می برند.

بازداشت این افراد پس از آن صورت گرفت که فعالین مدنی آذربایجانی طی فراخوانی، مردم را به دفاع از دریاچه ارومیه و اعتراض به سیاستهای حکومت در خشکاندن این دریاچه فراخوانده بودند. فعالین آذربایجانی از مردم خواسته بودند تا روز سیزده فروردین که به نام روز طبیعت نامیده می شود در کنار پل میانگذر دریاچه ارومیه جمع شوند و اعتراض مدنی خود را به نمایش گذارند.

بدنبال این فراخوان بیش از ده هزار نفر از شهروندان آذربایجانی به صورت خانوادگی به کنار پل میان گذر دریاچه ارومیه رفتند. خانواده های شرکت کننده در این مراسم از شهرهای مختلف آذربایجان بطریهایی پر از آب، برای دادن آب به دریاچه ارومیه که تشنه است همراه خود آورده بودند. شهروندان آذربایجانی با خالی کردن آب بطریها در دریاچه اعتراض نمادین خود به سیاستهای حکومت در خشکاندن دریاچه ارومیه را به نمایش گذاشتند. مدافعان آذربایجانی محیط زیست همچنین با در دست داشتن پارچه نوشته هایی به زبان ترکی آذربایجانی در اعتراض به تخریب عمدی محیط زیست آذربایجان، شعارهای «آذربایجان وار اولسون ایستمیین خوار اولسون»(آذربایجان زنده باشد و دشمنانش خوار شوند)«تورک دیلینده مدرسه»(مدرسه به زبان ترکی) و «یاشاسین آذربایجان»(زنده باد آذربایجان) سردادند.

گارد ضد شورش و ماموران امنیتی ایران به خانواده های شرکت کننده در این حرکت مدنی حمله کرده و عده زیادی از مردم را بازداشت کردند. همچنین به گفته شاهدان عینی عده ای از مردم نیز در مسیرهای منتهی به پل میانگذر دریاچه ارومیه در شهرهای ایلخچی، سلماس، ارومیه و اسکو بازداشت شده اند.

به گزارش انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران(آداپ) در جریان این درگیری بیش از صد تن از شهروندان آذربایجانی در اطرف دریاچه ارومیه و مسیرهای منتهی به این دریاچه بازداشت شده اند که از این بین تا کنون تنها اسامی ۴۱ تن از بازداشت شدگان مشخص شده است که عبارتند از یاور جمالی، مرتضی عوض پور، منصور سیفی، ارسلان زارعی، حمید والایی، احمد والایی، حسین نصیری، عسگر صدوقی، محمد تبریزی،علی باغبانی، یعقوب رمضانی، یعقوب جوانی، رهبر اسماعیلی، رشید بازباز، جاوید نظمی، احمد قلی پور، احسان رمضانی، عسگر فروتنی، هادی خدابنده، جلیل بوداقی، محمد محمدلو، عزیزخان صادق زاده، حسینعلی محمدی، احمد علیزاده، یاسین فرید میدانلار، امیر زارعی، علی پاکباز ، علی مهدی زاده ، بلال حاتمی ، ناصر بختیاری، تائب لطفی ، یاشار کاظم زاده ، حبیب مهری ، رسول رضوی، یعقوب کریمی، صدیقی، سعید و صابر جهانی، نادر ، قادر و طاهر محمودی.

از میان این بازداشت شدگان ۱۷ تن به اسامی منصور سیفی، بابک تبریزی، علی پاکباز ، نادر، قادر و طاهر محمودی ،احمد علیزاده ،علی مهدی زاده ، بلال حاتمی، حسینعلی محمدی، ناصر بختیاری، تائب لطفی ، یاشار کاظم زاده، حبیب مهری، رسول رضوی، عزیز خان صادق زاده و یعقوب کریمی پس از ضبط موبایل و یک روز بازجویی توام با توهین ضرب و شتم، به قید وثیقه و ضمانت از زندان آزاد شده اند. به گفته یکی از بازداشت شدگان که به قید وثیقه از زندان آزاد شده ماموران افراد بازداشتی را به صورت هر شانزده نفر در یک سلول انفرادی کوچک و در شرایط بدی نگهداری می کنند. اکثر افرادی که به قید ضمانت و وثیقه از زندان آزاد شده اند ۱۴ و ۱۵ فروردین ۸۹ برای پاسخگویی دوباره به حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی تبریز در خیابان صائب احضار شده اند.

سطح آب دریاچه ارومیه در سالهای اخیر بدلیل خشکسالی و احداث سدهای مخزنی در مسیر رودخانه هایی که به این دریاچه می ریزند بیش از ۶ متر کاهش یافته است و خشک شدن دریاچه و تبدیل این دریاچه به شوره زاری عظیم زندگی آذربایجانیها را تهدید می‌کند. همچنین پساب‌های صنعتی حاوی آرسنیک و آمونیاک به آب و خاک حاشیه این دریاچه نفوذ کرده و خطر ابتلا به سرطان و بیماری قانقاریا بین مردم را افزایش داده‌اند.

به عقیده برخی کارشناسان مشکل خشک شدن دریاچه ارومیه با سرمایه گذاری اندک دولت اما نگاه امنیتی حکومت ایران به مناطق اتنیکهای غیر فارس در ایران و تلاشهای عمدی حکومت در تخریب و از بین بردن محیط زیست این مناطق باعث اعتراضات گسترده ای در میان آذربایجانیها شده است.