ایلنا: پایان سال ۸۸ و در حال و هوای بد اقتصاد ایران، بار دیگر بازار گوشت قرمز با افزایش نجومی قیمت كه در طی چندین مرتبه از سال ۸۸ اتفاق افتاده بود، خبر ساز شد.

بر همین اساس كارشناسان از افزایش قیمت گوشت در سال جاری نیز سخن می‌گویند و بر این باورند كه گوشت در دیگ گرانی سرخ می‌شود.

واردات گسترده، عامل نابودی صنعت دامپروری كشور

انتقادهای بی‌شماری به دولت دهم مبنی بر واردات گسترده گوشت قرمز است به گونه‌ای كه منتقدان، واردات را عامل نابودی صنعت دامپروری در درازمدت توصیف كرده‌اند.

این كارشناسان بر این عقیده‌اند كه باید واردات گوشت قرمز هدفدارتر و برای مواقعی خاص صورت بگیرد اما دولت دهم كه ادامه‌دهنده راه دولت نهم است درطول سال مبادرت به واردات گسترده گوشت قرمز به كشور كرده است.
عدم تدبیر برنامه‌ریزان اقتصادی و سیاسی كشور به خصوص در طی دولت نهم و تداوم آن در دولت دهم موجب گردیده تا صنعت دامپروری كشور نه تنها در برابر عولمل طبیعی آسیب پذیر شود بلكه سیاستگذاری ناكارآمد دولتمردان عرصه را بر تولید كنندگان و مصرف كنندگان تنگ كرده است.

واردات گسترده از كشورهای مختلف چه به صورت دام زنده و چه به صورت گوشت منجمد، قاچاق دام از كشور و همچنین صادرات بی رویه دام زنده از عواملی بوده كه بر بازار بی سامان گوشت تاثیر نامطلوب گذاشته است.
پرسشی كه ذهن همه منتقدان و كارشناسان و همچنین برخی از فعالان بازار را به خود مشغول كرده آن است
كه این همه‌حجم ورود گوشت قرمز و تولید كشور چرا نمی تواند بازار گوشت را ساماندهی كند؟

در طی یك ماه گذشته و به خصوص در طی چند روز گذشته افزایش عرضه گوشت تازه و گوساله با نرخ مصوب نه تنها تاثیری بر كاهش قیمت این فرآورده ها در بازار نداشته بلكه زمینه های زیان بیشتر تولید كنندگان را فراهم ساخته است.
در حال حاضر قیمت در بازار گوشت قرمز، به ازای هر كیلو بین ۱۲ هزار و ۵۰۰ تا ۱۷ هزار تومان در نوسان است.
گوشت گوساله نیز با اندكی تفاوت بین ۱۰ تا ۱۴ هزار تومان در بازارتهران معامله می‌شود.

هر چند كه توزیع گوشت قرمز در میادین شهرداری به قیمت كیلویی ۱۰ هزار تومان توزیع می‌شود اما هیچ‌گاه تاكنون نتوانسته نیاز مصرف كنندگان تهرانی را برآورده كند.

تناقض در اظهارات وزارت بازرگانی و كشاورزی

در حالی‌كه صادق خلیلیان وزیر تازه نفس وزارت كشاورزی توقف روند افزایش قیمت گوشت قرمز را، افزایش صادرات عوارض گوشت گوسفندی اعلام كرده است، وزارت بازرگانی همچنان اصرار به واردات بی‌رویه گوشت قرمز می‌كند؟!

چندی پیش احمد سجادی معاون وزیر اموردام كشاورزی در گفت‌وگو با ایلنا، از افزایش تولید گوشت قرمز در سال جاری خبر داد و بیان كرد: كشور نیازی به واردات گوشت قرمز ندارد.

او به خبرنگار ایلنا گفت: این موضوع رسانه‌ای نشود چرا كه وزارت كشاورزی تنها متولی تولید گوشت قرمز است و توزیع و تنظیم گوشت بر عهده وزارت بازرگانی بوده و این وزارتخانه در این زمینه دخالتی نمی‌كند.

جنگ زرگری مدیران كشاوری در بلوار كشاورز با مدیران بازرگانی در میدان ولی عصر هر چند كه تاكنون رسانه‌ای نشده اما تداعی‌گر عدم هماهنگی مدیران ارشد دولت در امر برنامه‌ریزی اقتصادی است. آیا واقعا تولید گوشت قرمز نیاز بازار داخلی را تامین می‌كند یا این كه تولید گوشت قرمز تنها بخشی از نیاز بازار داخلی را تامین می‌كند؟ پرسش‌هایی است كه پاسخ آنها به صورت تناقض آمیز و متفاوت از سوی برنامه‌ریزان اقتصادی ارایه می‌شود. آنچه كه در این میان خودنمایی می‌كند، نبود یك سیاستگذاری منسجم و كارآمد از سوی دولت است.

صدور سالانه یك و نیم میلیون راس دام زنده به كشورهای عربی و نزدیك 500 هزار راس دام زنده به صورت قاچاق شاید به گفته‌های مسوولان وزارت كشاورزی مبنی بر بی‌نیازی بازار از گوشت وارداتی به واقعیت نزدیكتر باشد.

وجود مافیای واردات گوشت قرمز

برخی از منتقدان بر این باورند: وجود مافیای وارداتی یكی از عواملی بوده كه بازار گوشت قرمز را متاثر كرده است.
انگار كه مافیای واردات در همه محصولات نفوذ كرده به گونه‌ای كه به نظر می‌رسد حتی دولت نیز توان مقابله با آنان را ندارد.

به راستی این وارد كنندگان محصولات خارجی چه كسی و یا چه اشخاصی هستند كه حتی نهادهای قضایی و اجرایی یارای مقابله با آنها را ندارند. از آن سو فعالان بازار، قاچاق را یكی از بزرگترین معضلات صنعت گوشت قرمز ذكر می‌كنند.

به اعتقاد كارشناسان، افزایش قیمت گوشت قرمز دارای دلایل متفاوتی بوده كه باید برای ریشه‌یابی آن ابتدا مولفه‌های برنامه‌ریزان اقتصادی را تحلیل كرد و سپس به مسائل دیگر بازار پرداخته شود.

عدم سیستم عرضه و ناكارآمدی نظارتی

بسیاری از كارشناسان اقتصادی بر این باورند كه سیستم عرضه و توزیع و همچنین نبود اهرم‌های نظارتی مطلوب یكی از عوامل اصلی تلاطم قیمتی در بازار گوشت قرمز است.
احمد مقدسی، عضو هیات مدیره مركز همكاری‌های امور دام ایران در گفت‌وگو با ایلنا می‌گوید: سیستم توزیع گوشت قرمز دارای نواقص زیادی است و این سیتم قدیمی و ناكارآمد در هزاره سوم دیگر جوابگوی نیاز بازارگوشت نخواهد بود.

وی نبود اهرم‌های نظارتی مطلوب را یكی دیگر از دلایل اصلی نابسامانی بازار گوشت قرمز عنوان كرد.

عدم حمایت بانك‌ها از دامداران

معضل دیگر موجود پیش روی دامداران سیاست به ظاهر حمایتی بانك‌ها از دامداران بود كه بنا به دستور هیات دولت استمهال وام بانكی دامداران مطرح شد ولی بانك‌ها به جای طولانی كردن دوره بازپرداخت وام‌ها، در سال اول اقدام به بخشودگی پرداخت اقساط وام‌ بانكی كردند ولی در سال دوم تمامی اقساط سال اول و دوم را یكجا دریافت می‌كنند.
دامدارانی كه به طور مثال در سال اول قادر به پرداخت ۱۰میلیون تومان وام بانكی نیستند در سال دوم باید ماهانه ۲۰ میلیون تومان پرداخت داشته باشند كه پرداخت این رقم برای دامداران با توجه به شرایط موجود در صنعت دامپروری كشور غیرممكن است و انتظار می‌رود بانك‌ها با طولانی كردن مدت بازپرداخت از چهار سال به پنج سال و یا از دو سال به سه سال امداران را یاری كنند.

كاهش ۳۰ درصدی گاوهای مولد در كشور

بازار گوشت قرمز، در حالی روند افزایشی خود را طی می‌كند كه دامپروری كشور طی چهار سال گذشته در ركود و سراشیبی سقوط قرار گرفته است. به گفته كارشناسان، كشتار حدود ۳۰ درصد از گاوهای مولد دامداران در سال گذشته و تدوام آن در سال جاری به دلیل افت قیمت شیر و نابسامانی بازار آن، باعث شد تا گوشت قرمز به یكباره عرضه آن كاهش یابد و بازار گوشت قرمز كه از عدم توزیع مناسب از سوی وزارت بازرگانی رنج می‌برد، با موج‌هایی سنگین گرانی مواجه شد. به اعتقاد كارشناسان، افزایش كنونی نرخ گوشت قرمز ناشی از بحران سال گذشته و كنونی بازار شیر است.

شاید هرگز به ذهن كسی خطور نمی‌كرد كه كشور ایران روزی وارد كننده دام از كشوری كوچك چون ارمنستان با وسعت ۲۹ هزار كیلومتری باشد. كشوری كه زمانی قسمتی از كشور پهناور ایران بوده‌است.

به عبارتی می‌توان گفت در حال و هوای واپسین روزهای سال ۸۸ اقتصاد ایران (كه كارشناسان می‌گویند دچار بحران شده است) بازار گوشت قرمز‌، گرانی را به مصرف كنندگان عیدی داد و این گرانی در سال جاری نیز باز همراه مصرف كنندگان خواهد بود.

گزارش از علی پیرولی