iran-emrooz.net | Mon, 26.01.2009, 10:34
روزنامه تایمز نوشت كه كشورهای غربی معتقدند اورانیوم خام لازم برای برنامهی هستهیی ایران رو به پایان است و از كشورهای تولیدكنندهی اورانیوم خواستهاند به تهران اورانیوم نفروشند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) روزنامهی تایمز نوشته است، منابع دیپلماتیك بر این عقیدهاند كه ذخایر كیك زرد اورانیومی ایران كه از سنگ معدن اورانیوم تولید میشود در آستانهی پایان یافتن است و میتواند در چند ماه آینده به انتها برسد. كشورهای انگلیس، آمریكا، فرانسه و آلمان تلاشهای دیپلماتیك شدیدی را آغاز كردهاند تا تولیدكنندگان اصلی اورانیوم را از فروش اورانیوم به ایران بازدارند.
به گزارش این روزنامهی انگلیسی، وزارت خارجهی انگلیس پیش از كریسمس یك درخواست محرمانه برای دیپلماتهایش در قزاقستان، ازبكستان و برزیل كه همگی از تولیدكنندگان اصلی اورانیوم هستند فرستاد تا دولتهای این كشورها را متقاعد كند كه تولیدات اورانیوم خود بهخصوص كیك زرد را به ایران نفروشند.
این روزنامه در ادامهی گزارش خود نوشت: ذخیرهی كیك زرد ایران كه در دههی ۷۰ میلادی تحت برنامهی هستهیی غیرنظامی اولیهی شاه ایران از آفریقای جنوبی خریداری شد، تقریبا به پایان رسیده است. ایران در حال توسعهی معادن اورانیوم خود است، اما سنگ معدن كافی برای حمایت از تامین برنامهی هستهیی پایدار ندارد.
در ادامهی این گزارش آمده است: درخواست وزارت امور خارجهی انگلیس از نمایندگانش در قزاقستان كه پس از تحقیقات بینالمللی روزنامهی تایمز آشكار شد، بخشی از تلاشهای شش كشور انگلیس، آمریكا، فرانسه، آلمان، استرالیا و كانادا برای قطع ذخایر اورانیوم برای ایران است.
این روزنامه در ادامه با تاکید بر نظامی بودن برنامهی هستهیی ایران، به نقل از منابع عالیرتبه نوشت: این اقدام اگرچه نمیتواند جلوی تلاشها برای تولید یك بمب را بگیرد اما به تحدید این تهدید كمك میكند.
قزاقستان كه ۱۵ درصد ذخایر جهان را در دست دارد، كشوری مهم در تجارت اورانیوم در سطح جهان محسوب میشود و در سال میلادی جاری قصد دارد به یكی از بزرگترین تولیدكنندگان اورانیوم جهان تبدیل شود.
ازبكستان كه مقامات انگلیسی در آنجا نیز تلاشهای خود را آغاز كردهاند نیز ذخایر گستردهای دارد و در طول دوران شوروی یكی از اصلیترین تامین كنندگان مواد هستهیی در سطح تسلیحاتی بود.
تایمز در ادامهی گزارش خود آورده است: اگرچه هیچگونه مدرك مستقیمی مبنی بر اینكه ایران به طور فعال درصدد خرید اورانیوم از این دو كشور برآمده است وجود ندارد، منابع اطلاعات جاسوسی غرب، آنها را یكی از نقاط ضعف احتمالی در زنجیرهی تامین اورانیوم میدانند.
تلاشهای بینالمللی برای قطع تامین كیك زرد به ایران كه شامل تلاشهای انگلیس در برزیل نیز میباشد نشاندهندهی نگرانیهای روزافزون در این زمینه است كه سال ۲۰۰۹ احتمالا سالی مهم برای برنامهی هستهیی ایران خواهد بود.
این امر علاوه بر آن اولویت یكی از بزرگترین چالشهای سیاست خارجی كه باراك اوباما رییسجمهور آمریكا با آن روبهرو است را نشان میدهد. حركت از سنگ معدن اورانیوم به سوی سوخت هستهیی در سطح تسلیحاتی پیچیده بوده و نیازمند فنآوری پیشرفتهای است، اما ایرانیها در حال به دست آوردن مهارتهای كافی میباشند.
این روزنامهی انگلیسی در ادامهی گزارش خود نوشت: برای رسیدن به اورانیوم ۲۳۵ در سطح تسلیحاتی، ایران باید سوختی با غنای بالا تولید كند و این نیازمند هزاران سانتریفیوژ است. تخمین زده شده است كه ۲۰۰ كیلوگرم كیك زرد میتواند یك كیلوگرم اورانیوم در سطح تسلیحاتی تولید كند و حدود ۲۰ كیلوگرم اورانیوم غنی شده برای ساخت یك بمب لازم است.
ایران چندین هزار تن كیك زرد را از آفریقای جنوبی در اواسط دههی ۷۰ میلادی پس از آنكه شاه تلاشهای اولیه برای یك برنامهی هستهیی غیرنظامی را آغاز كرد به دست آورد. تهران علاوه بر آن دو معدن كوچك اورانیوم دارد، اما استفاده از آنها پرهزینه بوده و تنها مقدار كمی سنگ معدن اورانیوم از آن حاصل میشود.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش ماه مه سال گذشته به طور تلویحی گفت كه حدود ۷۰ درصد كیك زردی كه در دسترس ایران قرار دارد در یك نیروگاه در اصفهان به گاز هگزافلوراید اورانیوم (UF6) تبدیل شده است.
دیوید آلبرایت، موسس موسسهی علوم و امنیت بینالملل در واشنگتن با تاکید بر نظامی بودن برنامهی هستهیی ایران، گفت كه ایران اكنون به اندازهی كافی اورانیوم تبدیل شده به گاز برای تولید حدود ۳۵ بمب دارد، اما ممكن است تا پایان سال میلادی جاری كیك زرد آن به پایان برسد.
این روزنامه در ادامهی گزارش خود نوشت: كمبود اورانیوم در ایران سوالاتی جدی را دربارهی ادعاهای این كشور مبنی بر اینكه تنها به دنبال یك برنامهی هستهیی غیرنظامی است، ایجاد میكند. میزان كیك زردی كه ایران برای تولید سوخت كافی برای یك برنامهی هستهیی غیرنظامی به آن نیاز دارد، بیشتر از چیزی است كه میتواند در معادن كوچك خود تولید كند.
یك منبع آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: تنها برای یك نیروگاه هزار مگاواتی به ۲۰۰ تن (كیك زرد) در سال نیاز است.
ایران گفته است كه قصد دارد ۲۰ راكتور بسازد اما آژانس معتقد است كه ایران تنها توانسته است ۲۱ تن اورانیوم را در یك سال در یك مركز تولیدی در بندرعباس بازفرآوری كند و قصد دارد ۵۰ تن در سال نیز در یك مركز جدید در اردكان كه قرار است در چند ماه آینده راهاندازی شود تولید كند. علاوه بر آن روسیه طبق توافقنامهای با ایران قرار است برای نیروگاهی كه در دست ساخت در بوشهر قرار دارد سوخت تامین كند. جامعهی بینالمللی در سال ۲۰۰۶ به ایران پیشنهاد داد میلههای سوخت و سایر تجهیزات لازم برای یك برنامهی هستهیی غیرنظامی را به ایران ارایه كنند اما تهران بر تداوم توسعهی تاسیسات خود برای استخراج و بازفرآوری اورانیوم تاكید دارد.
ایران تحت یك توافقنامهی پادمانی جامع با آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار دارد كه بر اساس آن بازرسان آژانس اطمینان حاصل میكنند كه تهران از مواد هستهیی مربوط به برنامهی غیرنظامیاش برای مقاصد نظامی استفاده نكند اما این توافقنامه تنها تاسیساتی را كه نام برده شده است پوشش میدهد و شامل معادن ایران نمیشود. قطعنامهی ۱۷۳۷ شورای امنیت سازمان ملل، كشورهای جهان را از تامین هرگونه اقلامی كه "میتواند به فعالیتهای مربوط به غنیسازی در ایران كمك كند" بازمیدارد و مطمئنا كشورهای بزرگ تولیدكنندهی اورانیوم خطر معامله با ایران را قبول نخواهند كرد.