رادیو فردا / رضا تقی زاده
با معرفی هيلاری کلينتون به عنوان وزير خارجه بعدی آمريکا، سياست خاورميانه‌ای اوباما از آرمانگرايی‌های مطرح شده از سوی او، در دوران فعاليت‌های انتخاباتی رياست جمهوری فاصله گرفته و به جای «تغيير» در مسير «تداوم» و«عملگرايی» قرار خواهد گرفت.

در ميان کشورهای خاورميانه اسراييل بيش از هر کشور ديگری از انتخاب وزير خارجه تازه آمريکا استقبال می کند.

در مقابل، و با توجه به اظهارات مکرر کلينتون در گذشته پيرامون ضرورت ايستادگی در برابر تهران، دولت ايران به نظر می رسد بيش از هر کشور ديگر منطقه نگران نتايج انتصاب تازه باشد.

تنها انتخاب هيلاری کلينتون نيست که گمانه تداوم در روابط خارجی آمريکا را بيش از پيش تقويت می کند.

معرفی ژنرال جيم جونز، فرمانده سابق نيروهای ناتو يه عنوان مشاور امنيت ملی اوباما، خانم سوزان رايس به عنوان سفير آمريکا در سازمان ملل، و به خصوص حفظ رابرت گيتس وزير دفاع جورج بوش در مقام کنونی خود، نشان می دهد که دولت اوباما با به خدمت گرفتن چهره های صاحب تجربه و آگاه در زمينه روابط خارجی و امنيت منطقه ای مصمم به اتخاذ سياست خارجی واقعگرا و مبتنی بر حفظ منافع ملی آمريکا در دراز مدت و همچنين حمايت بيشتر از متحدان منطقه ای واشينگتن است.

در اجرای هماهنگ اين سياست، وزير خارجه بعدی آمريکا نقش رهبری و اداره کننده تيم روابط خارجی و امنيت ملی را ايفا خواهد کرد، نقشی که در زمان دولت ريچارد نيکسون، وزير خارجه معروف او هنری کيسينجر بعهده داشت. آشنايی و روابط نزديک هيلاری کلينتون با بسياری از رهبران جهان ايفای مسئوليت های تازه را برای او تسهيل خواهد کرد.

سخنان اوباما در مراسم معرفی کلينتون نشان مي دهد که نفوذ وزير خارجه تازه آمريکا در تغيير نقطه نظر های ارمانگرايانه رييس جمهور منتخب و همچنين تعيين خط مشی روابط خارجی آن کشور، حتی پيش از آغاز به کار دولت تازه، عميق و محسوس است.

«مقابله با جاه طلبی های اتمی ایران»

رييس جمهوری منتخب آمريکا در مراسم ياد شده با اشاره مستقيم به ايران اظهار داشت که با جاه طلبی های اتمی ايران ( و کره شمالی) مقابله خواهد شد.

اوباما در طول مبارزات انتخاباتی خود از انجام گفتگوهای بدون پيش شرط با ايران حمايت بعمل آورده بود حال آنکه هيلاری کلينتون با ساده انگاری خواندن خطوط سياست خارجی اوباما، خواهان ايستادگی عملی در برابر تهران و مقابله جدی با دولت جمهوری اسلامی شده بود.

کلينتون به عنوان سناتور از حمله نظامی امريکا به عراق نيز حمايت بعمل آورده و بعد از آن خواستار در اختيار گرفتن پايگاه نظامی دائم از سوی امريکا در عراق شده بود.

سخنان متقابل هيلاری کلينتون در همان مراسم نشان داد که توسعه همکاری با متحدان آمريکا، يارگيری، و تکيه بر اقدامات گروهی در مسير مقابله با مسائل جهانی در دولت بعدی آمريکا مورد توجه کامل او قرار خواهد گرفت.

در ارتباط با ايران، وزير خارجه بعدی امريکا خواستار توقف غنی سازی اورانيوم در ايران و تعطيل کامل چرخه سوخت اتمی است. سياستی که اسرائيل نيز با هدف های مشابه و در نتيجه سوء ظن های مشابه در قبال برنامه اتمی ايران همواره تعقيب کرده است.

کلينتون در عراق و افغانستان خواستار قطع اقدامات تحريک آميز و اجرای نقش مثبت و همکاری از سوی ايران است. او همچنين خواستار توقف حمايت ايران از حزب الله لبنان و جنبش حماس در فلسطين است.

او از ايران می خواهد که به جای پيگيری سياست های افراطی و تشنج زا و مقابله با کشورهای دوست آمريکا در منطقه به يک کشور متعارفی در خاورميانه تبديل شود.

جمهوری اسلامی نيز واقف است که تغييراتی در اين ابعاد، تنها با تغيير ماهييت و هويت نظامی سياسی ايران امکان پذير خواهد شد!

در ماه ژوييه سال ۲۰۰۷ هيلاری کلينتون در محله منهاتات نيويورک، طی يکی از مراسم انتخاباتی اظهار داشت: « ايران منبع خطر برای امريکا و يکی از بزرگترين تهديد ها برای اسراييل بشمار می رود.»
او در همان مراسم تاکيد کرد: «هيچ گزينه ای برای مقابله با ايران نمی تواند از روی ميز بر داشته شود.»

اشاره او به حفظ گزينه نظامی برای مقابله احتمالی با بر نامه اتمی ايران بود. او ادامه داد: « سياست خارجی امريکا در برابر ايران باید روشن و بدون ابهام باشد. ما نمی توانيم، ما نبايد، و ما اجازه نمی دهيم که ايران به ساختن و يا در اختيار گرفتن بمب اتمی نايل شود.»

هیلاری کلينتون طی سخنرانی ديگری که در تاريخ ۲۲ ژانويه ۲۰۰۶ در دانشگاه پرينستون ايراد کرد اظهار داشت: «دولت بوش علی رغم تمامی شعار هايی که عليه ايران سر داده برای مقابله مستقيم با ايران شجاعت لازم را نداشته و در نتيجه گذشتن از کنار خطری که ايران بوجود آورده، به شکل گرفتن يک فاجعه استراتژيکی انجاميده است.»

«نقطه نظر سیاسی تند علیه ایران»

نقطه نظرهای سياسی کلينتون، که از دوستان نزديک و حاميان جدی اسرایيل به شمار می رود، در رابطه با ايران و مسائل ايران از جمله تند ترين نظر گاه هايی است که نزد هريک از سياستمداران دو حزب جمهوری خواه و دمکرات امريکا می توان سراغ گرفت.

در روزهای پيش از معرفی رسمی او بعنوان گزينه وزارت خارجه ، گفته می شد که با انتصاب هيلاری کلينتون به وزارت خارجه امريکا در عمل دولت امريکا از خدمات دو کلينتون بر خوردار خواهد شد.

مفهوم اين نظريه، نفوذ ی است که بيل کلينتون رييس جمهور سابق امريکا و همسر هيلاری در تصميم گيری های او ميتواند داشته باشد. در اين صورت نيز تا آنجا که به ادامه روابط آينده ايران و امريکا و يا فقدان آن مربوط است، نقش احتمالی بيل کلينتون نيز نميتواند نقش تعديل کننده ای قلمداد شود.

لازم به ياد آوری است که تحريم های يک جانبه آمريکا عليه ايران ( طرح مجازات توام ايران و ليبی موسوم به ايلسا) در سال ۱۹۹۶ در دوران رياست جمهوری بيل کلينتون از تصويب کنگره گذشت و به اجرا گذاشته شد.

چند ماه پيش از آن نيز قانون موسوم به «داماتو» با هدف اعمال تحريم های تازه منجمله منع شرکت های امريکايی از سرمايه گذاری در منابع نفت و گاز ايران و همچنين محدود ساختن سرمايه گذاری ساير شر کتهای خارجی در حد ۲۰ ميليون دلار بموقع اجرا گذاشته شده بود. قانونی که جورج بوش طی هشت سال گذشته تنها به تمديد آنها پرداخته بود.

از اين لحاظ به نظر می رسد عليرغم اميد های اوليه که در تهران پس از انتخاب اوباما به رياست جمهوری، در جهت بهبود رابطه با آمريکا شکل گرفته بود اينک با تشکيل دولت تازه در واشنگتن نظام سياسی ايران خود را با چالشی بزرگتر و بمراتب جدی تر از هشت سال دوران رياست جمهوری جورج بوش مواجه می بيند.

طی روزهای اوليه پس از اعلام نتايج انتخابات آمريکا، شادی های زودرس در تهران حتی موجب شده بود که محمود احمدی نژاد به ارسال بی سابقه پيام تبريک به رييس جمهوری منتخب نيز مبادرت بورزد. اقدامی که طی ماه های آينده ممکن است از آن با ابراز پشيمانی ياد شود.