پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - Thursday 28 March 2024
ايران امروز
iran-emrooz.net | Tue, 23.09.2008, 7:33


نفت زیر ۹۰ دلار ایران را با کسری بودجه مواجه می کند

سرمایه: در رابطه با اثر کاهش قیمت نفت بر کسری بودجه و منابع بودجه عمومی، دیدگاه های مختلفی مطرح شده و برخی کارشناسان معتقدند با توجه به وابستگی ۳۴ درصدی بودجه عمومی به مالیات ها اگر قیمت نفت به زیر ۷۰ دلار برسد منابع بودجه عمومی را با کسری مواجه خواهد کرد. اما برخی صاحب نظران معتقدند با توجه به موجودی محدود و حول و حوش هفت تا ۱۵ میلیارد دلاری حساب ذخیره ارزی، کسری بودجه ۱۵ هزار میلیارد تومانی بنزین، آموزش و پرورش و بهداشت، اگر قیمت نفت زیر به ۹۰ دلار برسد، بودجه دولت را با کسری مواجه خواهد کرد.
در حالی که مخبر کمیسیون اقتصادی مجلس خبر از بررسی لایحه برداشت ۱۵ میلیارد دلاری دولت از حساب ذخیره ارزی تا دو ماه دیگر می دهد.

نشریه اقتصادی میس طی گزارشی اعلام کرد: «در سال ۲۰۰۷ نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار به حساب ذخیره ارزی ایران انتقال یافت که در سال جاری سه میلیارد دلار از حجم این حساب کاسته شده است. «در عین حال مدیر بخش خاورمیانه و آسیای مرکزی صندوق بین المللی پول به عنوان یک مدیر ارشد این نهاد اعلام کرد: «ایران برای جلوگیری از کسری بودجه نیازمند قیمت نفتی بالاتر از ۹۰ دلار برای هر بشکه است.»

به عبارت دیگر از آنجا که منابع صندوق حساب ذخیره ارزی محدود است اما تعهدات این صندوق بیش از پرداخت آن است که به نظر می رسد لایحه ۱۵ میلیارد دلاری دولت به صورت پلکانی از این صندوق برداشت می شود.

بودجه ۹۴ هزار میلیارد تومانی دولت که با نفت ۶۶ دلار بسته شده است اکنون با ۱۵ میلیارد دلار کسری بودجه آشکار و ۳۰ میلیارد دلار کسری پنهان مواجه است. در حالی که گفته می شود

۳۴ درصد از بودجه دولت از محل درآمدهای مالیاتی است اما تنها ۱۸ درصد از بودجه دولت به مالیات مستقیم اختصاص دارد و بیش از ۱۶ درصد از هزینه هایی که در قالب مالیات آورده شده به طور غیرمستقیم نیز به موضوع نفت و درآمدهای نفتی مربوط است.

با این احتساب تنها ۲۰ میلیارد دلار از بودجه کشور به درآمدهای مالیاتی اختصاص دارد.

در عین حال یک مقام ارشد صندوق بین المللی پول طی تحلیلی از وابستگی کشورهای نفتی خاورمیانه به درآمدهای نفتی تاکید کرد ایران با نفت ۹۰ دلاری دچار کسری بودجه می شود در حالی که عربستان که بزرگ ترین صادرکننده نفت خام در جهان است برای اجتناب از مشکل کسری بودجه به قیمت بالای ۴۹ دلار برای نفت خام خود نیاز دارد. چنانچه قیمت نفت از ۴۹ دلار در هر بشکه پایین تر بیاید این کشور با کسری بودجه مواجه می شود.»

محسن خان با اعلام این خبر گفت: «این رقم برای قطر ۲۴ دلار در هر بشکه است.» قیمت نفت طی دو ماه گذشته نزدیک به ۵۰ دلار در هر بشکه کاهش یافته و باعث بروز نگرانی هایی در میان اعضای اوپک نسبت به کاهش حجم درآمدهای خود و بروز مشکل کسری بودجه شده است.

درآمدهای صادراتی عربستان بیش از ۹۰ درصد به صادرات نفت وابسته است. این کشور یکی از آسیب پذیرترین کشورهای منطقه خلیج فارس در برابر افت قیمت نفت است.

کشورهای خلیج فارس ۳/۲ تریلیون دلار برای اجرای پروژ های مختلف سرمایه گذاری کرده اند. امارات با قیمت نفت کمتر از ۲۳ دلار در هر بشکه با کسری بودجه مواجه می شود و این رقم برای کویت ۳۳ دلار و برای کشور آفریقایی الجزایر ۵۶ دلار در هر بشکه است.

محسن خان مقام ارشد صندوق بین المللی پول می گوید: «اگر قیمت نفت ایران به کمتر از ۹۰ دلار در هر بشکه برسد این کشور با کسری بودجه مواجه می شود.» وی ادامه می دهد: «اگر قیمت نفت به زیر ۹۰ دلار برسد این کشور باید بودجه خود را کاهش دهد و شاید از حجم یارانه ها بکاهد.»

عراق وابسته ترین کشور منطقه به نفت خام است. قیمت نفت ۱۱۰ دلار به پایین برای این کشور کسری بودجه به دنبال می آورد.

برداشت ۱۵ هزار میلیارد تومان از حساب ذخیره ارزی

در عین حال سیدکاظم دلخوش مخبر کمیسیون اقتصادی مجلس می گوید: «لایحه ۱۵ هزار میلیارد تومانی دولت برای پرداخت بدهی به شبکه بانکی ظرف یک تا دو ماه در مجلس بررسی و تصویب می شود.»

نماینده صومعه سرا در مجلس خاطرنشان می کند: «این لایحه در صورت تصویب به دولت اجازه می دهد معادل ارزی ۱۵ هزار میلیارد تومان از حساب ذخیره ارزی برداشت کرده و به جای بدهی‌اش به شبکه بانکی پرداخت کند.»

به گزارش «سرمایه»، برخی از کارشناسان اقتصادی پیش تر کسری بودجه دولت را پیش بینی کرده بودند به گونه ای که مسعود نیلی اقتصاددان اعلام کرده بود: «با وضعیت موجود ۱۰ تا ۱۵ هزار میلیارد تومان کسری بودجه برای سال ۸۷ داریم.»

درآمد ۱۹۸ میلیارد دلاری بدون پس انداز

به گزارش خبرنگار «سرمایه» ظرف سه سال اخیر میزان درآمدهای نفتی ایران به ۱۹۸ میلیارد دلار رسید که این موضوع افزایش درآمدهای نفتی ایران را بیش از پیش تایید کرد.

براساس قانون برنامه چهارم توسعه قرار بود دولت با تاسیس صندوق ذخیره ارزی درآمدهای مازاد نفتی را به این صندوق واریز کند اما آمارهای رسمی اخیر نشان از کاهش چشمگیر موجودی صندوق حساب ذخیره ارزی دارد به گونه‌ای که براساس گزارش نشریه اقتصادی میس، در حالی که طی سال ۲۰۰۷ نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار به حساب ذخیره ارزی ایران انتقال یافت اما در سال جاری سه میلیارد دلار از حجم این حساب کاسته شده است.

این نشریه می افزاید: «در حالی که قیمت نفت طی سال های اخیر افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته، موجودی حساب ذخیره ارزی ایران در سال جاری با کاهش نسبت به سال قبل مواجه شده است.»

طهماسب مظاهری رئیس کل بانک مرکزی پیش تر موجودی این حساب را حدود ۱۰ میلیارد دلار اعلام کرده بود. اخیراً موسی الرضا ثروتی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس موجودی این حساب را حدود هفت میلیارد دلار اعلام کرد.

گزارش این نشریه اقتصادی حاکی از آن است که دولت هیچ گزارش مکتوبی را درخصوص میزان موجودی حساب ذخیره ارزی ارائه نکرده است.

چندی پیش نیز موسسه صندوق ثروت های حاکمیتی اعلام کرد ایران بین ۱۷ کشور صادرکننده نفت نهمین حساب ذخیره ارزی شفاف را دارد. در این رابطه صندوق بین المللی پول نیز در گزارش ماه آگوست خود درباره ایران خواستار افزایش شفافیت درخصوص عملکرد حساب ذخیره ارزی شد.

براساس گزارش صندوق بین المللی پول طی سال ۲۰۰۸- ۲۰۰۷ خالص انتقال دارایی به حساب ذخیره ارزی بیش از ۶/۹ میلیارد دلار بوده و میزان موجودی این حساب به ۱/۱۲ میلیارد دلار رسید.

حساب ذخیره ارزی طی سال ۲۰۰۰ با هدف ذخیره درآمدهای مازاد نفتی تشکیل شد.
قرار بود درآمدهای مازاد نفتی برای سرمایه گذاری پروژه ها به خصوص بخش خصوصی هزینه شود.

دولت طی سه سال اخیر از منابع ارزی این حساب برای تامین مالی هرگونه هزینه های خود و کسری بودجه استفاده کرده است. این در حالی است که طرح تبدیل حساب ذخیره ارزی به حساب توسعه ملی توسط شورای نگهبان در حال بررسی است.



 

ايران امروز (نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايت‌ها و نشريات نيز ارسال می‌شوند معذور است.
استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024