روزنامه اعتماد

آزادی با گذشت اولیای دم

«ایمان هاشمی» متولد نهم خردادماه سال ۶۸، سوم تیرماه سال ۸۵ در نزاعی در حومه گلپایگان اصفهان شركت كرده در این درگیری جوان ۲۶ ساله‌ای به نام امیر با ضربه چاقو به قتل رسید و ایمان از محل حادثه فرار كرد؛ اما پس از اینكه برادر وی از سوی ماموران دستگیر شد، او به پلیس آگاهی رفت و تسلیم شد.

او در بازجویی‌ها اقرار كرد كه خودش به مقتول چاقو زده است. ایمان اظهار كرده بود:‌ از دو ماه قبل امیر پشت سر من حرف‌های زشت می‌زد تا اینكه روز درگیری او با دوستم، بهنام درگیر شد و به هم فحش دادند. بعدازظهر همان روز با بهنام به پارك شهرداری رفتیم و امیر هم آمد، به من حرف‌های زشتی زد و با هم دعوا كردیم كه مردم ما را جدا كردند.

متهم در ادامه به ماموران گفت: من با بهنام به مغازه پدرم رفتیم اما امیر با دوستانش به آنجا آمدند و می‌خواستند مرا بزنند كه من از مغازه یك چوب آوردم. امیر چوب را از دست من گرفت و به سر من زد كه سرم شكست؛ بعد آنها رفتند و من هم با بهنام به مغازه برادرم رفتم و یك كارد برداشتم و به پارك شهرداری رفتم.

ایمان اظهار كرد: امیر با دوستانش در پارك بودند و او باز هم دنبال ما آمد و درگیر شدیم؛ چون ترسیدم چاقو را به طرف امیر پرتاب كردم كه به سینه‌اش خورد و او بعد از انتقال به بیمارستان فوت كرد.

با اقرارهای متهم، بازپرس پرونده برای او كیفرخواست صادر كرد و پرونده برای رسیدگی، به شعبه ۱۷ محاكم كیفری استان اصفهان فرستاده شد. در جلسه رسیدگی به پرونده، ایمان تمام اقرارهایی كه در آگاهی و همچنین نزد بازپرس كرده بود را انكار كرد و مدعی شد كه تحت فشار اعتراف كرده است. در عین حال اكثریت قضات دادگاه رای به قصاص او دادند و اقلیتی نیز اعلام كردند كه احضار شهود و مطلعان و افراد دیگری كه در نزاع مداخله داشته‌اند برای كشف حقیقت ضروری است.

با این حال دادگاه رای به قصاص ایمان داد و دادنامه صادره مورد اعتراض وكیل پرونده قرار گرفت اما قضات دیوان عالی كشور نیز حكم دادگاه را تایید كردند. ایمان كه در سن ۱۷ سالگی به اتهام قتل بازداشت شده بود، فاصله كمی با قصاص داشت كه اولیاءدم رضایت خود را اعلام كردند و حاضر به گذشت از قصاص او شدند. امیر تا چند روز دیگر از زندان آزاد می‌شود.

حسین در انتظار رای نهایی

«حسین حقی» پسر دیگری است كه در سن نوجوانی مرتكب قتل شده است. پرونده او برای استیذان به دفتر ریاست قوه‌قضائیه ارسال شده بود كه آیت‌اللـه شاهرودی برای سومین‌بار دادنامه‌های صادر شده را خلاف شرع اعلام كرد و پرونده برای رسیدگی مجدد به شعبه ۷۱ دادگاه كیفری استان تهران فرستاده شده است.

به گزارش خبرنگار روزنامه اعتماد ساعت ۱۹:۴۰ بیست و یكم مردادماه سال ۸۲ ماموران گشت كلانتری ۱۰۸ «نواب» مشاهده كردند كه دو مرد جوان در حال فرار هستند و عده‌ای آنها را تعقیب می‌كنند. ماموران دو جوان كه خودشان را حسین حقی و امراللـه معرفی می‌كردند، دستگیر كردند و یكی از دوستان آنها نیز از سوی كسبه محل دستگیر شد.

ماموران متوجه شدند كه بین دستگیرشدگان و عده‌ای دیگر نزاعی رخ داده است و یك نفر به نام «مهدی خلیلی» بر اثر اصابت جسم تیز به قفسه سینه‌اش جان باخته است. حسین حقی پس از انتقال به مقر پلیس گفت: از خیابان زنجان در حال حركت بودیم برای دستشویی به یك خانه نیمه‌ساز رفتم دیدم پسر جوانی با یكی از دوستان من درگیر شده، من آنها را جدا كردم اما پسر جوان می‌گفت من بچه كوچه مبارز هستم ناگهان دوباره با ابراهیم درگیر شد و به دوستش گفت به بچه‌ها بگو از مغازه بیایند، ناگهان پسر قد بلندی آمد و با میله به سر من و امراللـه زد. من دست‌های او را گرفتم و گفتم نزن ما دعوا نداریم و پسر را با حرف‌های خودم قانع كردم كه ناگهان از پشت پسر قبلی مشت پرتاب كرد و مرا زد. من پسرك را از خودم جدا كردم و از داخل جیبم تكه ورق گالوانیزه كه بی‌مورد داخل جیبم بود درآوردم و دیدم پسر جوان با شلنگی كه از داخل ساختمان بیرون آورد به من حمله‌ور شد و من دست خود را بالا گرفتم تا به من اصابت نكند ناگهان تیغ از دست من رها شد و به زیر ماشین افتاد. حسین ادامه داد كه چاقو در دستش بوده و در حالی‌كه ترسیده بود به قصد ترساندن مقتول آن را به سینه او زده است.

وی در دادگاه در حضور قضات شعبه ۷۴ كیفری استان اظهار كرد كه چاقو را از جیب درآورده، به بدن مقتول نزده است و در این حین مردم فریاد زدند كه قاتل را بگیرید.

در نهایت دادگاه نوزدهم بهمن‌ماه سال ۸۲ حكم به قصاص نفس (اعدام) حسین حقی داد و قضات شعبه ۲۷ دیوان عالی كشور نیز در تاریخ چهارم تیرماه سال ۸۳ با این استدلال كه حصول علم با وجود زمینه مناسب برای حصول علم از طریق متعارف كه عمدتا اقاریر و اعترافات صریحه و مشروحه اولیه متهم است حكم صادره را تایید كرد.

پرونده حسین كه در زمان دستگیری ۱۶ سال سن داشت پس از سیر مراحل قانونی، برای استیذان به نظر رئیس قوه‌قضائیه رسید كه یكی از بازرسان ویژه چنین استدلال كرد: «چون محكوم‌علیه در جلسه دادرسی نزد قضات محترم صادركننده حكم نه‌تنها اقرار به ارتكاب قتل مقتول نكرده بلكه صریحا آن را منكر شده است بنابراین مسلما طریق اثبات قتل نزد دادگاه، اقرار او نبوده است؛ همچنین چون بینه واجد شرایط در جلسه دادرسی نزد قضات موصوف از جانب مدعیان قتل علیه محكوم اقامه نشده بنابراین بی‌تردید طریق اثبات قتل شهادت دو مرد عادل نیز نبوده است؛ بحث لوث و تسامه نیز مطرح شده، لاجرم آنگونه كه شعبه ۲۷ دیوان عالی كشور در دادنامه صادره داشته طریق اثبات قتل را علم قضات محترم صادركننده رای تلقی كرد چنین علم تقدیری واجد فصیصه متعارف نیست.»

از سوی دیگر پدر مقتول در جلسه دادرسی عنوان كرده كه فرزندش هیچ اختلافی با متهم نداشته است. او نیت قبلی در ارتكاب قتل نداشته و بند الف ماده ۲۰۶ قانون مجازات اسلامی در مورد متهم وارد نیست. بنابر استدلال بازرس ویژه قوه قضائیه، به فرض صحت رای دادگاه در ارتكاب قتل از سوی متهم، در تشخیص نوع آن كه قتل عمدی تلقی شده، قضات صادر كنند. حكم به وی دچار خطا و اشتباه شده‌اند.

به‌این ترتیب پرونده بار دیگر به دیوان‌عالی كشور رفت و در شعبه ۱۳ مورد رسیدگی قرار گرفت اما قضات این شعبه استدلال‌ها را رد و عنوان كردند كه این قاعده مربوط به شبهات مخصوص حدود است نه قصاص. پرونده با دستور رئیس قوه قضائیه برای بررسی مجدد به شعبه سی‌و یكم دیوان عالی كشور ارسال شده است.

رحیم احمدی در صف اعدامیان

با تایید رئیس قوه قضائیه رحیم احمدی، كه در سن ۱۶ سالگی به اتهام قتل دستگیر شده است، به صف اعدامیان نوجوان پیوست.

هجدهم مردادماه سال ۸۴ بنابر اعلام كلانتری ۲۶ شیراز، در سه راه قلعه نوشیراز، نزاعی بین رحیم و رضا رخ داد كه رحیم با چاقو در دفاع از خودش ضربه‌ای بر بدن رضا زد و سپس متواری شد. او پس از چند ساعت خود را به كلانتری معرفی كرد. رحیم مدعی شد كه مقتول در شب قبل از این ماجرا، به همراه سه نفر به نام‌های حسین، ایوب و ابراهیم در حالی كه سوار دو دستگاه موتورسیكلت بودند او را تعقیب كرده و مورد ضرب و شتم قرار داده‌اند.

وی اظهار كرد: ساعت ۲۲:۳۰ شب هفدهم مردادماه سال ۸۴ در محل در دوم پاسگاه بودم داشتم به منزل‌مان می‌رفتم كه حسین به همراه ابراهیم، رضا و ایوب ایستاده بودند به سمت من آمدند به‌خاطر اختلاف شب قبل، درگیری بین ما ایجاد شد. حسین چاقو همراهش داشت كه از دست من افتاد. رحیم برای دفاع از خود چاقو را برداشت و بدون آنكه قصد كشتن داشته باشد برای دفاع از خودش ضربه‌ای به رضا زد.

او در بازجویی‌ها عنوان كرد كه هر كدام از مهاجمان وسیله‌ای برای حمله داشتند و من ناخودآگاه توانستم چاقوی یكی از آنها را از زمین بردارم.

رحیم در شعبه پنجم دادگاه كیفری استان فارس محاكمه شده قضات حكم به قصاص وی دادند. این حكم از سوی قضات شعبه ۳۷ دیوان عالی كشور نیز تایید شد. حكم صادر شده برای استیذان به دفتر رئیس قوه قضائیه رسید كه رئیس قوه حكم را تایید كرد.

امكان دارد كه مجری حكم، همچون پرونده بهنام زارع و رضا حجازی بدون اطلاع به وكیل مدافع، حكم را اجرا كند.