در نشست مشترك مهندس سحابی و دكتر پیمان مطرح شد
دلایل عدم‌مشاركت فعالان ملی- مذهبی در انتخابات مجلس هشتم

مهندس عزت‌الله سحابی رئیس شورای فعالان ملی- مذهبی و دكتر حبیب‌الله پیمان دبیر كل جنبش مسلمانان مبارز صبح جمعه در نشستی انتخاباتی آخرین مواضع فعالان ملی- مذهبی را درخصوص انتخابات هشتمین دوره مجلس بیان كردند. بر این اساس سحابی با اشاره به سه بیانیه شورای فعالان ملی- مذهبی در خصوص انتخابات هشتمین دوره مجلس كه در روزهای گذشته منتشر شده است بار دیگر بر عدم‌مشاركت این جریان فكری و سیاسی در انتخابات دوره هشتم مجلس تاكید كرد، بنابراین لازم دید تا حاضران را از دلایل این تصمیم آگاه سازد.

انتقاد از اقلیت اصلاح‌طلب مجلس هفتم

عزت‌الله سحابی كه در نهمین و آخرین نشست از سلسله نشست‌های انتخاباتی مجلس هشتم «جنبش مسلمانان مبارز» سخن می‌گفت بر این نكته تاكید كرد كه «اینگونه انتخابات مشروع نیست» چرا كه به اعتقاد او وضعیت به‌گونه‌ای طراحی شده است تا هیچ فردی خارج از جریان حاكم در مجلس حضور نداشته باشد. اما او در نهایت تصمیم را بر عهده مردم گذاشت كه در انتخابات شركت كنند یا نكنند.

سحابی با انتقادی دوباره از چگونگی برگزاری انتخابات در سال‌های گذشته، به این موضوع اشاره داشت كه در انتخابات ریاست‌جمهوری نهم به دلیل وضعیت خاصی كه به وجود آمد مجاب به شركت در انتخابات شدند.
او گفت كه اگر مجلس قانونی نباشد، مصوباتش هم غیرقانونی خواهد بود. سحابی برای تایید سخنانش به تاریخ رجوع كرد. بر این اساس او به قرارداد دارسی، مجلس پنجم در دوران پهلوی و استدلال دكترمحمد مصدق در جریان ملی شدن صنعت نفت اشاره كرد.

سحابی گفت: در صورتی كه ساخت و سازهای پنهان علیه ملت و از جیب منافع عمومی اتفاق بیفتد، مجلس خاص خواهیم داشت. بنابراین او چنین مجلسی مشروعیتی فاقد مشروعیت دانست. سحابی در ادامه به اقدام مجلس هفتم اشاره كرد كه در آن محدودیت تبلیغات برای كاندیداهایی كه خارج از دایره قدرت حاكم هستند ایجاد شده است، چرا كه مدافعان این طرح خود می‌توانند به صورت سازماندهی شده از امكانات تبلیغاتی بهره‌مند باشند كه دیگران فاقد آن هستند. بنابراین او نتیجه گرفت كه این طرح برای گمنام نگاه داشتن رقیب می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

ادامه بحث سحابی در مورد دخالت نظامیان در سیاست بود. او گفت كه با وجود دستور صریح امام مبنی بر عدم‌ورود نظامیان به سیاست، بخشی از مسوولان نظامی هستند. بنابراین او با انتقاد از این انتصابات گفت كه این اقدام روابط را امنیتی كرده و فاصله میان حاكمیت و مردم را زیاد می‌كند كه مانع از ایجاد تفاهم میان اهداف دولت و مردم می‌شود.

سحابی در ادامه به موضوع رابطه ایران و آمریكا اشاره كرد كه در این موضوع حاكمیت یك كورس مقابله با آمریكا گذاشته اما مردم كاری به این مسآله ندارند. البته نه اینكه مردم نسبت به سیاست‌های آمریكا بی‌اهمیت باشند بلكه می‌بیند همه كشورهای منطقه از هر لحاظ جلو افتاده و پیشرفت كرده‌اند اما ما از آنها عقب مانده‌ایم.
او گفت كه درآمد نفت در طول ۲۸ سال بیش از ۹۰۰ میلیارد دلار بوده اما مشخص نیست كه این درآمد در كجا خرج شده است.

سحابی گفت: به‌رغم شعارهای مرگ بر آمریكا كه در این سال‌ها داده شده است به نظر می‌رسد در سال‌های آینده سازش‌هایی با آمریكا انجام شود. البته به صورت پنهان و بدون اینكه مردم از محتوای آن مطلع شوند.
بر این اساس او نتیجه گرفت كه مجلس هشتم هم برای حاكمیت معنای خاصی دارد و هم برای مردم.

سحابی كه در دوران انقلاب عضو شورای انقلاب و از اعضای دولت موقت مهندس بازرگان بوده است در سخنان خود گفت: آن چیزی كه موجب پیدایش انقلاب سال ۵۷ شد وضعیت مطلقه وحشتناك و امنیتی آن دوران بود. او با انتقاد از اصلی كه برای یك فرد می‌تواند اختیارات فراقانونی ایجاد كند، گفت: آن چیزی كه قبل از انقلاب به آن خرده گرفته می‌شد كه غیرقانونی است گویا پس از انقلاب نمای قانونی به خود گرفته است.

او گفت كه آقای احمدی‌نژاد هر كاری توانست بر سر بودجه آورد؛ سازمان برنامه را حذف كرد و نظارت مجلس را به حداقل رساند. سحابی این وضعیت را بازگشت به گذشته همچون دوران قاجار عنوان كرد.

سحابی در سخنان خود با ابراز ناامیدی از اینكه «در مجلس آینده یك اقلیت قوی از اصلاح‌طلبان در این قوه حضور داشته باشند»، به تجربه مجلس هفتم اشاره كرد.

او گفت: در طول چهار سال مجلس هفتم از نمایندگان اصولگرا اعتراض شنیدیم اما از اصلاح‌طلبان اعتراضی شنیده نشد. مثلا در بحث بودجه سال ۸۷ نمایندگان اصولگرا تندترین انتقادات را نسبت به این بودجه داشتند اما نمایندگان اصلاح‌طلب واكنشی از خود نشان نداند.

سحابی یكی از وظایف نمایندگان را در دوره نمایندگی، نطق پیش از دستور عنوان كرد كه هر نماینده می‌تواند در فاصله زمانی شش ماه یك‌ربع سخنرانی داشته باشد، اما به اعتقاد او نمایندگان اقلیت هیچ سخنرانی مهم پیش از دستوری نداشته‌اند. بنابراین او گفت، چنین نماینده‌ای كه اینگونه منفعلانه وارد مجلس شود، هیچ‌كاره است چون فاقد جسارت و قدرت لازم برای ایستادن در مقابل مصوباتی شبیه بودجه ۸۷ است. به این ترتیب رئیس شورای فعالان ملی- مذهبی نتیجه گرفت كه حضور چنین افرادی در مجلس هیچ ثمره‌ای ندارد.

به این ترتیب بود كه حبیب‌اللـه پیمان سخنان خود را آغاز كرد تا او نیز از وضعیت انتخابات بگوید.

اگر فردی مانند مصدق و مدرس در میان كاندیداها بود شركت می‌كردیم

حبیب‌اللـه پیمان با طرح این موضوع كه در انتخابات دوره هشتم مجلس تا چه اندازه‌ حقوق مردم رعایت می‌شود، به برخی حوادث تاریخی از جمله انقلاب مشروطه و تاكید رهبران این انقلاب بر اجرای قانون و رای مردم اشاره كرد، چرا كه به اعتقاد پیمان تا قبل از انقلاب مشروطه و طرح ایده‌های نو توسط برخی از نوگرایان، این زور بود كه تعیین می‌كرد چه كسی حكومت كند نه رای مردم. او گفت كه این مسئله آنقدر اهمیت داشت كه حتی حكومت دیكتاتوری بعد از انقلاب مشروطه نیز نتوانست آن را نادیده بگیرد؛ هرچند با زور كارشان را به پیش ‌بردند.

پیمان به انقلاب سال ۱۳۵۷ اشاره كرد كه در آن حق انتخاب را یكسره به جمهور مردم داد، یعنی كسی حق نداشت برای مردم تعیین‌تكلیف كند.

او گفت: پیش‌نویس قانون اساسی برآمده از روح انقلاب و در پرتو ارزش‌های اسلامی بود. پیمان گفت: كسانی كه پیش‌نویس قانون اساسی را ارائه كرده بودند تحت‌تاثیر حق جمهور مردم برای مرم حق دخالت قائل بودند بنابراین هیچ‌كس در آن لحظه تردید نكرد كه این حق باید كم یا مخدوش شود.

او در ادامه به ماجراهایی كه پس از انقلاب رخ داد اشاره كرد. پیمان گفت: ماجراهای بعدی، ماجراهای اصیل انقلاب نبود، بنابراین تضادهایی كه بعد از پیروزی انقلاب به وجود آمد ربطی به روح انقلاب نداشت.
او به هسته‌ای متصلب كه خود را قیم و سخنگوی انقلاب می‌داند اشاره كرد؛ افرادی كه نه‌تنها تاثیری در انقلاب نداشته بلكه برخی از آنان با شاه نیز هیچ مخالفتی نداشته‌اند. موضوعی كه رقبای درون حكومت این افراد نیز به آن اذعان دارند.

پیمان با اشاره به افرادی چون مهندس سحابی كه عضو موثر در شورای انقلاب بودند، گفت: آنهایی كه انقلابی واقعی بودند از گردونه بیرون شده‌اند.

او از كسانی كه به افراد انگ ضدانقلاب می‌زنند پرسید، شما چه نقشی در بوجود آمدن انقلاب داشتید، شما كجا بودید؟

پیمان گفت: این افراد با انواع و اقسام جملات بر‌چسبی می‌آیند و می‌گویند براندازی نرم و انقلاب رنگی. آنان به راحتی رقبا را ضدانقلاب و ضدنظام می‌نامند تا افرادی كه از جانب آنها تحمل نمی‌شوند كناررفته و در نهایت حذف شوند.

به این ترتیب پیمان به موضوع انتخابات پرداخت. او با بیان اینكه در برگزاری انتخابات با محدودیت‌های ویژه‌ای مواجه هستیم، گفت كه با اصل انتخابات موافق هستند اما به نحوه آن اعتراض دارند. پیمان گفت: ما می‌گوییم جمهوری اسلامی برآمده از انقلاب است، دارای قانون اساسی است كه اصولی از آن نادیده گرفته شده است كه باید اجرا شود.

او افزود: ما می‌گوییم اگر یك نفر مانند مصدق یا مدرس یا یك درجه پایین‌تر حضور داشت ما شركت و حمایت می‌كردیم.» پیمان به چگونگی انتخاب اللهیار صالح در دوران پهلوی به‌عنوان یك نماینده مستقل اشاره كرد كه همین انتخاب منجر به انحلال مجلس آن دوره شد.

پیمان با طرح این پرسش كه «به چه كسی رای دهیم»، گفت: این خلاف مصالح ملی و انسانی است كه ما به كسی كه نمی‌شناسیم رای دهیم. خداوند هیچ عذری را در مقابل كاری كه بدون عقلانیت انجام شود، نمی‌پذیرد.
براین اساس پیمان با تاكید براین نكته كه رای ندادن ما خالی كردن صحنه نیست، گفت: رای ندادن ما یك دلیل عقلانی،‌ منطقی و انسانی دارد.

او با بیان اینكه نفس انقلاب، آزادی و تكثر بود و می‌خواست با اتكا به آرای مردم باشد، گفت: جریانی كه غالب قدرت را در اختیار دارد برای كسب مشروعیت نیاز به اصل مراجعه به آرای عمومی دارد. بنابراین سعی می‌كند ضمن برگزاری انتخابات به اشكال مختلف در این آرا و اجماع دخالت كند، چرا كه نمی‌توانند این قاعده را برهم زند.

براین اساس او به مهمترین نقش و وظیفه روشنفكران و گروه‌های رانده شده از دور رقابت‌ها اشاره كرد.
پیمان ورود به بحث و گفت‌وگو را در این شرایط مهم دانست. او گفت: روشنفكران و گروه‌های آگاه جامعه باید با نفوذ به توده‌های مردم ضمن به خودآگاهی رساندن آنان مانع از بی‌تفاوتی مردم نسبت به منافع ملی شوند.
او گفت: اگر مردم به خودآگاهی نرسند و در مقابل منافع ملی بی‌اهمیت باشند، نمی‌توانند برای هویت ملی خود تعریف داشته باشند؛ زیرا هم به هویت ملی خود ضربه می‌زنند و هم به هویت مذهبی.
پایان بخش سخنان پیمان در این نشست انتخاباتی تاكید بریك نكته ظریف اما زیبا بود. «باید جزیره‌های كوچك آگاهی بسازیم»

---

نظر کاربران:

ضمن احترام به آقایان دکتر سحابی نمیدانم کسی در این مصاحبه از ایشان پرسید که: چگونه در فبال حذف خودشان بعد از پیروزی انفلاب مقاومت کردند؟ فکر نمی کنم هنوز جواب قانع کننده‌ای به تاریخ و نسل جوان داده باشند، مطمئنأ در همان ماههای اول پس از انفلاب یک عضو شورای انقلاب زمانی بیش ازٌ یک ربع در طول شش ماه داشتند، چرا سکوت کردند؟
سؤال دیگر آنکه نتیجه کار شورای دفاع از انتخابات آزاد چه بود؟ چرا در این شرایط بحرانی کشور کسانی را که می خواهند تمام توان خود را برای بر هم زدن معادلات فقرت بکار ببرند تنها گذاشته‌اید، حتی اگر اشتباهاتی مرتکب شده باشند ـ که آنهم از جریان نوظهور و تنها گذاشته شده از طرف تمام کسانیکه در داخل و خارج خود را مدعی برتری میدانند بعید نیست ـ فکر نمی کنید این گونه رفتار سیاسی در طول انقلاب وپس ازآن تا امروز ، مشارکت تنها در شرایطی که نیروی مورد حمایت، علاوه بر نزدیک فکری، به قدرت تام نزدیک است نام دارد؟ وتنها گذاشتن کسی که در اقلیت است؟ آنهم به قیمت هم سویی با نظامیان راست در بی‌عرضه خواندن اصلاح طلبان و سیاست حذف؟
با تشکر
همیشه سبز