«سیدمصطفی تاج‌زاده» عضو شورای مركزی جبهه مشاركت ایران اسلامی در هجدهمین نشست تخصصی بنیاد آزادی رشد و آبادانی ایران (باران) با عنوان دموكراسی و توسعه اقتصادی گفت: لازمه توسعه اقتصادی در ایران وجود حداقل‌هایی از توسعه سیاسی است و توسعه اقتصادی به صورت یك توسعه خطی و بی‌توجه به حقوق سیاسی و مدنی و فرهنگی شهروندان ممكن نیست.

به گزارش سایت باران، وی با اشاره به سابقه تاریخی حكومت در ایران گفت: گزینه‌های پیش‌روی نخبگان ایران برای حكومت تا پیش از انقلاب مشروطه همواره استبداد یا فتنه بوده است. در واقع در نبود یك قدرت مركزی جامعه دچار هرج و مرج و به نوعی جنگ داخلی می‌شد. بنابراین غلبه و استبداد سلاطین، حرف اول را در عمل می‌زد. این گفتمان برای اولین بار در نهضت مشروطیت به چالش كشیده شد اگرچه خواست مشروطه‌خواهان كه مسوول، مقید و پاسخگو شدن حكومت بود، به دلایلی جامه عمل نپوشید.

وی افزود: اما امروز اتفاق دیگری در منطقه خاورمیانه در حال روی دادن است كه می‌توان از آن به عنوان یك تهدید بزرگ و یك فرصت تاریخی برای ملت‌ها یاد كرد و آن لبنانیزه شدن كشورها یكی پس از دیگری است. در این مدل، انتخاب نهایی میان گزینه‌های «جنگ داخلی» و «دموكراسی» است. به این معنا كه همچنان كه در لبنان به علت تنوع دینی، قومی و جمعیتی امكان اعمال استبداد فردی – گروهی وجود ندارد، بنابراین گروه‌های مختلف دینی و سیاسی یا باید یك همزیستی آرام و مسالمت‌آمیز و بدون جنگ داخلی را انتخاب كنند یا شاهد جنگ همه علیه همه باشند.

تاج‌زاده در ادامه گفت: وضعیت لبنان اكنون دیگر منحصر به فرد نیست و این مدل در حال تكثیر شدن است. امروز در عراق، افغانستان، فلسطین، تركیه و حتی پاكستان مردم میان این دو گزینه باید یكی را انتخاب كنند. طبیعی است كه دموكراسی مشاركتی و سهیم شدن همگان در قدرت، گزینه كم‌هزینه و پرفایده است و بازی برد – برد محسوب می‌شود. در حالی كه انحصارطلبی و تمامیت‌خواهی حاكمان و تلاش برای حذف رقبا در این كشورها بازی باخت – باخت است. در حقیقت به علت توازن قوا ناشی از بیداری و تشكل‌یابی هویت‌های متفاوت در منطقه یا باید جنگ داخلی را به نظاره نشست یا باید همه به نوعی تفاهم و سهیم شدن در حكومت دست یابند و این یعنی گذار از جنگ و هرج و مرج به دموكراسی.

معاون سیاسی وزیر كشور در دولت اصلاحات با اشاره به اینكه دموكراسی علاوه بر حكومت اكثریت، به معنای پذیرش افراد جامعه از سوی یكدیگر و به رسمیت شناختن تفاوت‌ها و زندگی همزیستی مسالمت‌آمیز است، گفت: این نوع همزیستی مسالمت‌آمیز از طریق آموزش باید عمومی شود و اگر چنین فرهنگی در جامعه حاكم شود، توسعه اقتصادی و علمی و فنی نیز جایگاه بهتری خواهد یافت. در این فضا ثبات سیاسی و شكوفایی فرهنگی و توسعه اقتصادی و علمی و فنی پایدار ممكن خواهد شد.

تاج‌زاده با رد ادعای برخی كه عامل عقب‌ماندگی كشورهای اسلامی را دین برمی‌شمارند گفت: چنین تحلیلی صحیح نیست. چرا كه هیچ دینی به اندازه اسلام به طرفداران خود تاكید نكرده است كه به مناسبات اجتماعی و دنیوی و پیشرفت و عزت خود توجه كنند. حتی برخی مستشرقان، قرآن كریم را، دنیوی‌ترین كتاب آسمانی خوانده‌اند با این استدلال كه بیش از هر كتاب آسمانی به مسائل اجتماعی – اقتصادی و سیاسی توجه ویژه مبذول كرده است. بنابراین توسعه‌نیافتگی كشورهای اسلامی علل دیگری دارد اگر هم مساله‌ای است، از مسلمانی ما است.

عضو شورای مركزی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی با اشاره به بیانات بنیانگذار انقلاب اسلامی در خصوص دموكراسی گفت: یكی از معدود اصطلاحات لاتین كه حضرت امام از آن استفاده می‌كردند، دموكراسی بود و ایشان همواره از این واژه به صورت مثبت استفاده می‌كردند و اگر انتقادی می‌كردند، این بوده كه اگر دولت آمریكا طرفدار دموكراسی است، نباید از شاه دیكتاتور كه آزادی مطبوعات و احزاب و انتخابات را نقض می‌كند، حمایت كند. در هر حال امام هیچگاه دموكراسی را نفی نكرد.

وی افزود: امروز دموكراسی‌خواهی تبدیل به یك گفتمان جهانی شده است و خواست مردم ایران نیز همین است. البته باید به این نكته توجه كرد كه دموكراسی به معنای دیكتاتوری اكثریت نیست و باید حقوق اقلیت را نیز به رسمیت شناخت و رعایت كرد. همچنین درست است كه دموكراسی برای ما یك شیوه و روش است اما به ارزش‌ها و باورهای انسان‌ها امكان حیات می‌دهد و اگر دموكراسی نفی شود، زور و قدرت حاكم خواهد شد و این همان قانون جنگل است كه بر حیوانات حاكم است و هرگز شأن انسان نیست. دموكراسی تنها شیوه انسانی حكومت‌داری است.

تاج‌زاده با تاكید بر اینكه راه نجات ایران توسعه همه‌جانبه است، تصریح كرد: نجات ایران از مسیر توسعه خطی عبور نمی‌كند، بلكه به یك توسعه همه‌جانبه نیازمندیم و لازمه توسعه اقتصادی در ایران رعایت حداقل‌هایی از شاخص‌های توسعه سیاسی است.

وی در پایان و با تاكید بر اینكه حفظ امنیت، استقلال و تمامیت ارضی كشور و منع تهدیدهای داخلی و خارجی منوط به برقراری دموكراسی در كشور است، گفت: در ایران علاوه بر اینكه باید توضیح دهیم كه توسعه اقتصادی پایدار از مسیر دموكراسی می‌گذرد، باید این مساله را نیز تبیین كنیم كه با توجه به فضای كنونی منطقه، اگر امنیت، استقلال و تمامیت ارضی كشور برای ما مهم است برای حفظ آن راهی نداریم جز تن سپردن به مسیر دموكراسی.