بی‌بی‌سی: حزب مخالف دولت در آمریکا خواستار بازنگری سیاست این کشور نسبت به ایران شده است.

در پی گزارش اخیر ساززمان‌های اطلاعاتی آمریکا حاکی از توقف برنامه تسلیحات اتمی در ایران در سال ۲۰۰۳، رهبر فراکسیون حزب دموکرات در سنای ایالات متحده خواستار تغییراتی در سیاست این کشور نسبت به ایران و تلاش دیپلماتیک بیشتر برای برقراری ارتباط با جمهوری اسلامی شده است.

سناتور رید در سخنان خود پیشنهاد کرده است که دولت آمریکا در برقراری تماس‌های دیپلماتیک با ایران از سیاست رونالد ریگان، رئیس جمهوری پیشین آمریکا در گسترش تماس با اتحاد شوروی در دهه ۱۹۸۰ گرته برداری کند.

روز دوشنبه گزارشی تحت عنوان "ارزیابی ملی اطلاعات" که شامل نظرات سازمان‌های مختلف اطلاعاتی آمریکاست انتشار یافت که در آن آمده است ایران تلاش برای تولید بمب اتمی را در سال ۲۰۰۳ متوقف کرد.

این گزارش، که توسط شورای ملی اطلاعات آمریکا تهیه شده، نسبت به دلیل این تصمیم ابراز بی اطلاعی کرده اما گفته است که احتمالا علت آن، وارد شدن فشارهای خارجی بوده است.

در عین حال، این گزارش تاکید دارد که در صورت از سر گیری تحقیقات برای تولید اسلحه اتمی، جمهوری اسلامی قادر است ظرف هشت سال آینده به چنین تسلیحاتی دست یابد.

به گفته خبرنگار بی بی سی در واشنگتن، اظهارات رهبر حزب دموکرات نشاندهنده اهمیت گزارش اطلاعاتی اخیر و تاثیر احتمالی آن بر بحث‌های مربوط به سیاست آمریکا در قبال ایران است.

در عین حال، به گفته برخی از ناظران مشخص نیست که آیا این گزارش بر سیاست سختگیرانه دولت آمریکا در مورد ایران تاثیر بگذارد.

این نظر نیز ابراز شده است که ممکن است دولت آمریکا با استناد به این گزارش نتیجه بگیرد که وارد کردن فشار بین المللی بر ایران برای تغییر روش دولت این کشور موثرتر از آن است که مقامات جمهوری اسلامی وانمود می‌کنند.

در مقابل، خبرگزاری دولتی ایران - ایرنا - در تفسیری که بامداد روز سه شنبه، 4 دسامبر منتشر کرد، گفت که دولت آمریکا با خنثی کردن تبلیغات قبلی علیه ایران، خود را برای انجام یک معامله بزرگ با این کشور آماده می‌کند.

ایرنا توضیح نداده است که چنین معامله‌ای چه خصوصیاتی خواهد داشت و آیا مقامات جمهوری اسلامی نیز از آن استقبال خواهند کرد یا نه.

ارزیابی جدید هسته‌ای

ارزیابی ملی اطلاعاتی از مجموع اطلاعات و ارزیابی‌های شانزده سازمان اطلاعاتی اصلی آمریکا از جمله سازمان مرکزی اطلاعات (سیا) تشکیل شده است و بالاترین مرجع اطلاعاتی آمریکا به شمار می‌رود.

مقامات اطلاعاتی آمریکایی ادعا کرده‌اند که در دو سال گذشته، تمایل ایران به دستیابی به سلاح هسته‌ای کمتر از چیزی بوده که دولتمردان آمریکایی ادعا می‌کرده اند.

به گفته این مقامات این مسئله بدین معنی است که ایران به فشارهای دیپلماتیک حساس است.

کاخ سفید در اولین واکنش گفت این گزارش "خبر خوبی" است، اما در عین حال نشان می‌دهد که خطر دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، کماکان "مشکلی جدی" است.

ایران می‌گوید که برنامه‌های هسته‌ای خود را تنها برای هدف‌های صلح آمیز دنبال می‌کند و در صدد دستیابی به اسلحه اتمی نیست.

'ارزیابی محتاطانه'

این گزارش که از سوی سازمان برآورد ملی آمریکا، از زیرمجموعه‌های شورای اطلاعات ملی آمریکا، منتشر شده دیدگاه‌های منابع مهم اطلاعاتی آمریکا را جمع بندی کرده است.

نویسندگان این گزارش "اطمینان زیادی" دارند که ایران در سال ۲۰۰۳ و "در پاسخ به فشار بین‌المللی" برنامه تولید سلاح هسته‌ای خود را متوقف کرده است.

نویسندگان گزارش گفته اند "اطمینان نسبی" دارند که ایران برنامه تولید سلاح هسته‌ای را دوباره آغاز نکرده است.

بر اساس این گزارش ایران در سال ۲۰۰۷ "پیشرفت چشمگیری" در تزریق گاز به سانتریفوژها به قصد غنی سازی اورانیوم داشته است.

غنی سازی اورانیوم فرآیندی است که طی آن، اورانیوم با خلوص بیشتر به دست می‌آید که می‌توان از آن به عنوان سوخت نیروگاهی و یا، در صورت خلوص بالاتر، تولید بمب اتمی استفاده کرد.

نویسندگان گزارش می‌گویند که ایران تا دوره زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ به اورانیوم غنی شده کافی برای ساخت سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت.

اما نویسندگان گزارش با "اطمینان نسبی" اعلام کرده اند که ایران در استفاده از تجهیزات جدید هنوز "با مشکلات تکنیکی قابل توجهی روبروست".

براساس این گزارش،ایران تا سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ به اورانیوم غنی شده کافی برای ساخت سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت.

این گزارش به منزله چرخشی اصلی در ارزیابی دو سال پیش نهادهای اطلاعاتی آمریکا در همین زمینه است که بر تلاش ایران برای تولید بمب اتمی تاکید داشت.

'استراتژی درست'

استیون‌هادلی، مشاور امنیت ملی آمریکا، گفت یافته‌های گزارش تایید می‌کند که آمریکا "حق دارد نسبت به جاه طلبی‌های اتمی ایران نگران باشد" و استراتژی جورج بوش "درست" بوده است.

او تاکید کرده است که جامعه جهانی باید "فشار بر ایران را افزایش دهد" و در این راه از منزوی کردن دیپلماتیک، تحریم‌های سازمان ملل و دیگر اهرم‌های اقتصادی علیه ایران استفاده کند.

پل رینولدز، خبرنگار امور جهانی وب سایت خبری بی بی سی، می‌گوید این گزارش در برآورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران محتاطانه عمل می‌کند و بهانه به دست کسانی نمی‌دهد که در پی حمله نظامی به ایران هستند.

به گفته آقای رینولدز این گزارش موضع کسانی را تقویت می‌کند که به دنبال تحریم‌های بیشتر علیه ایران هستند تقویت می‌کند زیرا فشارهای پیشین موثر بوده است.

گوردون کوررا، تحلیلگر امور امنیتی بی بی سی، می‌گوید این برآورد در تناقض کامل با لحن ستیزه جویانه و هشدارآمیزی است که از بخش‌هایی از دولت آمریکا شنیده می‌شود.

جورج بوش، رئیس جمهور آمریکا، ماه گذشته هشدار داد ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای "برای جلوگیری از بروز جنگ جهانی سوم اهمیت حیاتی دارد."