قطعنامه پایانی نشست سراسری دفتر تحکیم وحدت

ادوارنیوز:بدنبال برگزاری نشست سراسری دفتر تحکیم وحدت قطعنامه پایانی این نشست منتشر گردید:

مقدمه

نشست سراسری دفتر تحکیم وحدت در روزهای ۲۸ و ۲۹ آبان در شرایطی برگزار شد که دو عضو شورای مرکزی این تشکل منتقد دانشجویی آقایان علی نیکو نسبتی و علی عزیزی در بازداشت به سر می‌برند و تاوان اعتراضات اخیر دانشگاه‌های کشور به دولت احمدی نژاد و سایر نهادهای قدرت را می‌پردازند.

در کنار آنها نام دانشجویان بسیاری به گوش می‌رسد که مدتهاست در بازداشت هستند نظیر احسان منصوری، احمد قصابان، مجید توکلی، هدایت غزالی، صباح نصری، یاسر گلی، سپیده پورآقایی،‌هادی حمیدی شفیق، مهدی نوری و …. که به همین دلیل این نشست با عنوان همبستگی با دانشجویان دربند و شعار “دانشگاه تنها نیست” برگزار گردید تا نمایندگان نزدیک به ۴۰ انجمن اسلامی دانشجویان از سراسر کشور با ارائه ی نظرات خود راهی برای آینده ی فعالیت‌های جنبش دانشجویی بیابند .

فضای کلی کشور و رویکرد حاکمیت

با آغاز سال تحصیلی از پس تابستان گرمی که درآن شاهد بازداشت اعضای شورای مرکزی تحکیم و عده‌ای دیگر از اعضای این اتحادیه و نیز سازمان ادوار تحکیم وحدت و پلمپ دفتر این سازمان بودیم، همچنان شاهد تداوم رویکرد حذفی حاکمیت به جریانات مستقل و منتقد دانشجویی هستیم. ادامه ی خط انحلال انجمن‌های اسلامی، بازداشت دانشجویان فعال، توقیف نشریات دانشجویی و احضار به کمیته‌های انضباطی و صدور احکام جدید و سنگین محرومیت از تحصیل نشانگر اراده و عزمی جدی در ساختار قدرت بود که با تمام توان برای خاموشی هر صدای منتقد و معترضی در دانشگاه‌های کشور تلاش می‌کند.

به نظر می‌رسد جناح حاکم به ویژه دولت نهم در ادامه ی بحران آفرینی‌های خود به سرعت به سوی جنگ حرکت می‌کنند و بی توجه به آسیب‌ها و خطرات فراوانی که کشور را تهدید می‌کند، می‌کوشند با بدست آوردن بهانه‌ای چون جنگ، بر شدت نظامی سازی ساخت قدرت در کشور افزوده و راهی برای افزایش سرکوب چهره‌ها و گروه‌های منتقد و نیز فرار از پاسخگویی به مطالبات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مردم بیابند. در واقع حاکمیت، پرونده ی هسته‌ای را سد محکمی می‌داند که ایستادگی بر آن مانع باز شدن پرونده ی حقوق بشر می‌شود چرا که در مورد مساله ی حقوق بشر امکان بسیج مردمی را نخواهند یافت. از سوی دیگر تحلیل استراتژیست‌های نظام بر این است که اگر بحران مشروعیت و بحران کار آمدی فعلی با بحران اقتدار همراه شود، امکان ایستادگی در برابر مطالبات و خواسته‌های مردمی را نخواهند داشت و به همین دلیل اجرای سیاست ” النصر بالرعب ” و حکومت بر پایه ی وحشت در دستور کار قرار گرفته است.

در این میان گرو ه‌های دموکراسی خواه و تحول طلب نیز به نوعی سردرگم و بی برنامه بوده و در شرایط “تعلیق استراتژی” به سر می‌برند. از سویی سیاست اصلاحات انتخابات محور در دوره ی ۸ ساله ی دولت اصلاحات ناکام شده و ناکارآمدی آن روشن گردیده و از سوی دیگر راهکار جایگزینی ارائه و فراگیر نشده است.

روشنفکران بی توجه به مسائل و مشکلات جامعه به انزوا رفته و مردم در دوران یاس و سرخوردگی پس از دوره ی اصلاحات به سر می‌برند و توجه چندانی به مسائل سیاسی، اجتماعی نداشته و حتی نسبت به خطر وقوع جنگ بی تفاوت هستند. سایر جنبش‌های اجتماعی نظیر جنبش زنان، اقوام، جنبش‌های صنفی کارگران و معلمان با وجود برخی تحرکات مفید و ارزشمند همچنان در مراحل اولیه شکل گیری قرار داشته و هنوز به طور مشخص صاحب هویت و توان اجتماعی لازم نشده و از بلوغ کافی برای هدایت پتانسیل مطالبات اقشار مختلف مردم برخوردار نیستند.

نگاهی به دفتر تحکیم وحدت

الف ) اهداف و اولویت‌ها : دفتر تحکیم وحدت به عنوان بخشی از جنبش دانشجویی و بزرگترین تشکل منتقد و دموکراسی خواه دانشجویان، همچون سالیان اخیر آزادی ، عدالت ، دموکراسی و حقوق بشر را آرمانهای اصیل خود می‌داند و در بیانیه آغاز سال تحصیلی خود اولویت‌های سال جاری را به شرح ذیل اعلام داشته است:

۱. دفاع از آزادیهای آکادمیک و تلاش برای زمینه سازی تحقق اندیشه ی دانشگاه مستقل از قدرت
۲. همبستگی با سایر جنبشهای اجتماعی و حساسیت بیشتر نسبت به آسیب‌های اجتماعی
۳. رویکرد مدنی نسبت به حوزه ی سیاست و نفی کارکرد حزبی و اپوزیسیونی در این عرصه
۴. توجه بیشتر به انسجام تشکیلاتی و ارتباطات درونی اتحادیه و افزایش توان تئوریک اعضاء

ب) وضعیت درونی اتحادیه: دفتر تحکیم وحدت به عنوان اتحادیه‌ای متشکل از انجمن‌های اسلامی در سالیان اخیر با مشکلات فراوانی روبه رو بوده است که از جمله ی آنها تلاش برای انحلال انجمن‌های اسلامی و قطع بودجه و مجوز آنها می‌باشد. با این حال این مساله از سوی اعضای دفتر تحکیم وحدت به عنوان یک فرصت تاریخی (و نه تهدید) نگریسته شده تا گذار از پارادایم وابستگی به پارادایم استقلال به خوبی صورت پذیرد و فرهنگ سازمانی جدیدی متناسب با دوره ی جدید در میان اعضاء و فعالان شکل گیرد. برگزاری نشست اتحادیه با کمک برخی نیرو‌های تحول خواه و خوشنام، همراه با تامین مالی آن از سوی شرکت کنندگان و همکاری انجمن‌های شهر تهران برای اسکان نمایندگان انجمن‌های شهرستانها بیانگر دوران جدیدی از فعالیتها بود که در آن عدم وابستگی به بودجه و مجوز حاکمیت نه به صورت یک محدودیت که در قالب یک ارزش تشکیلاتی از سوی اعضاء درک شده است. در واقع این نشست فراتر از نتایج مقطعی آن، ارائه ی مدلی برای عصر جدید فعالیت‌های دفتر تحکیم وحدت بود.

جمع بندی مجموعه

اعضای انجمن‌های سراسر کشور در این نشست به توصیف دیدگاه‌های خود در مورد مسائل مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پرداختند که سر فصل این مسائل چنین است:

۱. از نظر اعضای اتحادیه مساله ی جنگ احتمالی که با برخی بی تدبیری‌های مسوولین و نیز میل جدی جنگ افروزان داخلی و خارجی به ماجراجویی، ایران در آستانه آن قرار گرفته، باید در دستور کار فعالیتهای آینده قرار گیرد. جنبش دانشجویی در تمام دنیا با ویژگی صلح خواهی شناخته می‌شود و توجه جدی تر افکار عمومی به این مساله تنها در سایه ی یک عزم ملی ممکن خواهد شد.

۲. دفاع همه جانبه از حقوق بشر تنها در صورتی امکانپذیر است که به خواسته‌های هویت طلبان ترک و کرد و …. توجه شود. روشنفکران و فعالین مرکزگرا در سالیان اخیر توجه چندانی به این مساله نداشته‌اند و به نظر می‌رسد که جنبش دانشجویی به عنوان جریانی پیشتاز وظیفه دارد تا زمینه‌های گفتگو درباره ی این مساله را فراهم نماید. فراموش نکنیم که بخش فراوانی از هویت طلبان و فعالانی که دغدغه ی اصلی آنها مسائل قومی است به دنبال حقوق برابر برای همه ی ایرانیان هستند و حمایت دانشجویان از آنها می‌تواند در شکسته شدن فضای بی اعتمادی میان هویت طلبان و دموکراسی خواهان موثر باشد.

۳. فشار بر اقلیت‌های مذهبی در سالیان اخیر شدت بیشتری یافته و تبعیض فراوانی در مورد آنها اعمال می‌شود. مشکلات جدی در زمینه ی تحصیلات عالی، اشتغال و نداشتن فرصت‌های برابر توجه بیشتر دانشجویان به این مساله را می‌طلبد.

۴. افزایش اعدام‌ها در سال اخیر از روند صعودی برخوردار بوده و نگرانی فعالان حقوق بشر را بر انگیخته است. صدور حکم اعدام برای عدنان حسن پور روزنامه نگار جوان کرد و نیز عده ی دیگری که از سوی حاکمیت به عنوان ” اراذل و اوباش ” خوانده می‌شوند به همراه پخش صحنه‌های اعدام از رسانه ی ملی وجدان عمومی را جریحه دار کرده است.

۵. شرایط عمومی کشور در آستانه ی انتخابات مجلس هشتم بیانگر آن است که تصمیمی در جهت بهبود وضعیت کشور از لحاظ آزادیهای سیاسی، اجتماعی و مدنی گرفته نشده و به نظر می‌رسد که همه تلاش حاکمیت معطوف به شکل دادن مجلسی فرمایشی تر از دوره ی هفتم و انسداد بیشتر سیاسی است. از نگاه برخی حاضرین در این نشست تبیین شرایط انتخابات آزاد از سوی دانشجویان و آگاهی بخشی در این باره از وظایف جریانات منتقد دانشجویی خواهد بود.

۶. کارگران و معلمان از حق داشتن سندیکا و تشکل‌های صنفی برخوردار نیستند و وضعیت معیشتی طبقه ی محروم جامعه بر اثر سیاست‌های ناکارامد دولت نهم هر روز سخت تر می‌شود . نقد و بررسی کارشناسانه و اعتراض به این سیاست‌ها می‌تواند بخش مهمی از فعالیت‌های آینده تشکل‌های دانشجویی را به خود اختصاص دهد.

۷. تدوین آیین نامه‌های جدید برای نشریات دانشجویی به گونه‌ای است که محدودیت‌های بسیاری جهت کسب مجوز، انتشار و ادامه ی فعالیت نشریات دانشجویی به عنوان زبان گویای دانشجویان در نظر گرفته شده است. به نظر می‌رسد که خواسته ی اصلی دولتمردان دانشگاهی است که در آن تنها نشریات وابسته و خودی امکان انتشار داشته باشند.

۸. اعمال سهمیه بندی جنسیتی به صورت آزمایشی در کنکور سال ۸۶ و شرایط سخت خوابگاه‌های دختران به همراه محدودیت‌های روز افزون و سلیقه‌ای برای پوشش آنها از مسائلی است که نیاز به توجه جدی تر فعالان دانشجویی دارد.

۹. رسیدگی بیشتر دفتر تحکیم وحدت به مسائل و مشکلات انجمن‌ها ی شهرستان‌ها و تاکید بر برگزاری برنامه‌های همزمان با محور‌های یکسان در سراسر کشور از دیگر خواسته‌های اعضای شورای عمومی این تشکل دانشجویی است.

برنامه‌های آینده

با در نظر گرفتن نظرات فعالان اتحادیه و با توجه به مسائل مطرح شده در نشست، تصمیماتی در مورد فعالیت‌های آتی دفتر تحکیم وحدت گرفته شده که برخی از آنها به شرح ذیل می‌باشد.

۱. برنامه‌های سراسری در هفته ی دانشجو: به نظر می‌رسد که افزایش برخورد‌های حاکمیت با فعالان دانشجویی اثر چندانی بر انگیزه ی دانشجویان برای دفاع از حقوق دانشگاهیان و سایر اقشار اجتماع نگذاشته و آنها همچنان پیگیر مطالبات بدنه ی دانشجویی خواهند بود. تعداد زیاد دانشجویان دربند، محروم از تحصیل و ممنوع الورود به همراه شرایط حساس کشور و حاکمیت فضای سرکوب و اختناق سبب می‌شود تا برنامه‌های انجمن‌های اسلامی در هفته ی دانشجو با محور‌هایی مشترک و پر شورتر از همیشه در سراسر کشور برگزار شود.

۲. تلاش برای صلح: بی توجهی و بی خبری افکار عمومی از پیامدهای جنگ احتمالی و یا تحریم‌های شدید اقتصادی به دلیل سانسور شدید خبری در داخل کشور و نا امیدی بخش بزرگی از فرهیختگان و نخبگان نسبت به امکان تاثیر گذاری بر اراده ی معطوف به جنگ طرفین درگیر، از دلایل مهم شکل نگرفتن جنبش صلح در ایران می‌باشد. تلاش فعالان دانشجویی با توجه به گستردگی حوزه ی اثر آنها در دانشگاه و جامعه در شکستن فضای فعلی و کمک به فراگیر شدن گفتمان صلح مبتنی بر حقوق بشر بی تاثیر نخواهد بود.

۳. کمیسیون اقوام : همان گونه که تشکیل کمیسیون زنان دفتر تحکیم وحدت در سال ۸۴ گام موثری در نزدیکی دیدگاه‌های جنبش دانشجویی و جنبش زنان بود، ضرورت راه اندازی کمیسیونی برای همبستگی بیشتر دانشجویان دموکراسی خواه و هویت طلبان احساس می‌شود. این کمیسیون می‌تواند زمینه ساز گفتگوی جدی فعالان با یکدیگر بوده و در یافتن راه حل مناسبی برای همسویی نظری و عملی همه کسانی که به موارد مصرح در اعلامیه ی جهانی حقوق بشر پایبند هستند موثر باشد.

۴. کمپین دفاع از آزادیهای آکادمیک : کمپین یک ملیون امضاء موفق شده تا از نظر شکلی، ساختاری مناسب برای جنبش‌های مدرن و متناسب با فضای متکثر و خاص امروز جامعه ی ایران ارائه دهد. از سوی دیگر دفاع از آزادیهای آکادمیک به عنوان اولویت نخست دفتر تحکیم وحدت در سال جاری شامل مسائلی چون: امکان حق ادامه ی تحصیل تنها با توجه به صلاحیت علمی، آزادی تشکل‌های مستقل دانشجویی، انتشار آزاد نشریات دانشجویی، امکان استفاده از اساتید دگراندیش و …. می‌تواند مبنای حد اقلی مناسبی برای ایجاد اتحاد در میان همه ی دانشجویان باشد. از این رو مقرر گردید تا کمیته‌ای متشکل از فعالان اتحادیه ضمن همفکری با سایر فعالان منتقد دانشجویی منشور آزادی آکادمیک را تدوین نموده و زمینه ساز راه اندازی کمپین آزادی آکادمیک شوند.

۵. افزایش ارتباطات منطقه‌ای: جلوگیری از برگزاری نشست‌های تشکیلاتی اتحادیه ی انجمن‌های اسلامی در داخل دانشگاه‌ها در سالیان اخیر سبب کمرنگ شدن ارتباطات درونی اعضاء گردیده و نیافتن راه چاره‌ای برای این مساله می‌تواند موجب تضعیف مجموعه ی دفتر تحکیم وحدت در سال‌های بعد شود. به همین خاطر افزایش ارتباطات دانشگاههای نزدیک به یکدیگر و برگزاری نشست‌های منطقه‌ای راه حل مناسبی است که در دستور کار واحد تشکیلات دفتر تحکیم وحدت می‌باشد.

۶. نشست موضوعی غیرمتمرکز: با توجه به اینکه برگزاری جلسات بحث و بررسی موضوعی در دانشگاه‌ها با دشواریهای خاص خود رو به رو است، به منظور تقویت بنیه تئوریک فعالان دفتر تحکیم وحدت و با اتکاء به راههای ارتباطی جدیدتر نظیر اینترنت، برگزاری نشست‌های مجازی در زمینه ی موضوعات مورد نیاز به شکل غیر متمرکز و برقراری ارتباط غیرمستقیم اندیشمندان و صاحب نظران با اعضا و دانشجویان از برنامه‌های آینده ی واحد آموزش و تحقیقات اتحادیه می‌باشد.

و اینک آغازی دوباره

در پایان اراده‌ی پولادین دانشجویانی که شکنجه می‌بینند و حبس می‌کشند اما پا پس نمی‌کشند و میدان را برای تاختن اسب جبارانی سرمست از قدرت، خالی نمی‌کنند را ارج می‌نهیم و سر تعظیم و احترام در مقابل یاران دربندمان فرود می‌آوریم چرا که

آنجا که عشق غزل نیست
که حماسه‌ای است
هر چیز را صورت حال باژگونه خواهد بود
زندان باغ آزاده مردمان است و
شکنجه و تازیانه و زنجیر
نه وهنی به ساحت آدمی
که معیار ارزش‌های اوست


دفتر تحکیم وحدت
آذر ۱۳۸۶