جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - Friday 29 March 2024
ايران امروز
iran-emrooz.net | Thu, 15.11.2007, 19:13

متن کامل گزارش البرادعی به شورای حکام آژانس


ایسنا: گزارش محمد البرادعی، مديركل آژانس بين‌المللی انرژی اتمی در مورد فعاليت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ايران شامگاه پنجشنبه ۱۵ نوامبر در ۹ صفحه منتشر شد.

مدیرکل آژانس بين‌المللی انرژی اتمی در تازه ترين گزارش خود درباره‌ی برنامه‌ی هسته‌يی ايران اعلام كرد كه پاسخ‌های ارائه شده ايران درباره‌ی برنامه‌های سانترفيوژهای P-1 و P-2 مطابق با يافته‌های آژانس است و به اين ترتيب، با بسته شدن پرونده اين موضوع ، يكی از اصلي‌ترين پرسش‌های آژانس درباره فعاليت هسته‌يی ايران پاسخ داده شده است.

در اين گزارش آمده است كه آژانس قادر بوده است عدم انحراف مواد هسته‌يی اعلام‌شده در ايران را تأييد كند و ايران دسترسی به مواد هسته‌يی اعلام شده را برای آژانس فراهم كرده و گزارشات مربوطه‌ی لازم درباره‌ی مواد هسته‌يی اعلام شده و فعاليت‌هايش را ارائه داده است.

در ادامه اين گزارش آمده است: «برخلاف تصميمات شورای امنيت، ايران فعاليت‌های مربوط به غني‌سازی را تعليق نكرده است و به فعاليت در كارخانه‌ی پيلوت غني‌سازی سوخت و كارخانه‌ی غني‌سازی سوخت نطنز ادامه داده است. ايران هم‌چنين به ساخت رآكتور تحقيقاتی تهران و عمليات كارخانه‌ی توليد آب سنگين ادامه داده است.»

براساس گزارش محمد البرادعی دو مسأله‌ی مهم باقيمانده مربوط به دامنه و ماهيت برنامه‌ی هسته‌يی ايران مطرح است كه شامل: برنامه‌ی گذشته و كنونی غني‌سازی با استفاده از سانتريفيوژ و مطالعات مربوط‌ به آن می‌باشد.

طبق اين گزارش آژانس قادر بوده است نتيجه بگيرد كه پاسخ‌های ارائه شده درباره برنامه‌های سانتريفيوژهای P-1 و P-2 مطابق با يافته‌هايش است و البته به هرحال آژانس هم‌چنان به راستي‌آزمايی كامل بودن اظهاريه‌های ايران ادامه می‌دهد.

در اين گزارش آمده است: «آژانس قصد دارد در چند هفته‌ی آينده برمسأله‌ی آلودگی و نيز مطالعات و ديگر فعاليت‌های مربوطه‌ای كه می‌تواند كاربرد نظامی داشته باشد متمركز شود.»

گزارش آژانس هم‌چنين ذكر می‌كند كه ايران دسترسی كافی به افراد را فراهم كرده است و به پرسش‌ها درباره‌ی مسائل مطرح‌شده در چارچوب طرح اقدام (مداليته) به موقع پاسخ داده است و توضيحات و جزئيات مربوطه را ارائه كرده است. با اين حال «همكاري‌اش فعال شدن دوباره‌ی همكاري‌ها به جای فعالانه همكاری كردن بوده است.»

در اين گزارش همچنين آمده است: «همانطور كه پيشتر اعلام شده است همكاری فعال ايران و شفاف‌سازی كامل برای اجرای كامل و به موقع طرح اقدام ضروری است.»

در گزارش البرادعی آمده است: «لازم است كه ايران به اعتمادسازی درباره‌ی دامنه و ماهيت برنامه‌ی كنوني‌اش ادامه دهد.»

بنا بر اين گزارش «اعتماد» نسبت به ماهيت منحصرا صلح‌آميز برنامه‌ی هسته‌يی ايران مستلزم آن است كه آژانس بتواند نه تنها درباره‌ی مواد هسته‌يی اعلام شده تضمين بدهد بلكه درباره‌ی عدم وجود مواد و فعاليت‌های هسته‌يی اعلام‌نشده در ايران نيز تضمين بدهد.

در اين گزارش آمده است: «اگرچه آژانس هيچ اطلاعات ملموسی به غير از آن‌كه از طريق طرح اقدام پاسخ داده شده است درباره‌ی مواد و فعاليت‌های هسته‌يی احتمالی اعلام نشده در ايران در اختيار ندارد، در موقعيتی نيست كه بتواند تضمين‌های معتبری درباره‌ی نبود مواد و فعاليت‌های هسته‌يی اعلام نشده در ايران بدون اجرای كامل پروتكل الحاقی را ارائه دهد.»

اين گزارش تصريح كرده است: «اين امر در راستای فعاليت‌های اعلام‌نشده‌ی نزديك به دو دهه در ايران و لزوم احيای اعتماد نسبت به ماهيت منحصرا صلح‌آميز برنامه‌ی هسته‌يي‌اش بسيار مهم است. بنابراين مديركل يك بار ديگر از ايران می‌خواهد پروتكل الحاقی را در سريع‌ترين زمان ممكن اجرا كند. مديركل هم‌چنين از ايران می‌خواهد تمامی اقدامات اعتمادساز مورد نياز شورای امنيت از جمله تعليق همه‌ی فعاليت‌های مربوط به غني‌سازی را اجرا كند.»

البرادعی در پايان گزارشش آورده است كه هم‌چنان به ارائه‌ی گزارش به صورت مقتضی به اعضای شورای حكام ادامه خواهد داد.


متن کامل گزارش البرادعی
منبع: خبرگزاری مهر

1- در تاریخ 30 آگوست 2007 مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارشی درباره اجرای توافقات مربوط به پادمانها و بندهای مربوط به قطعنامه 1737 و 1747 شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره جمهوری اسلامی ایران را به شورای حکام آرائه کرد و گزارش فعلی پیشرفت های انجام شده در این مسیر را از آن تاریخ تا کنون نشان می دهد.

الف- اجرای برنامه کاری درباره مسائل از قبل باقی مانده.

2- در تاریخ 21 آگوست 2007 دبیرخانه آژانس و ایران درباره برنامه کاری برای رسیدگی به مسائل باقی مانده از قبل به توافق رسیدند. بر اساس گزارش قبلی پیشرفت هایی که در ادامه به آنها اشاره می شود در این برنامه کاری بدست آمد.

1- الف- سانتریفیوژهای P1 و P2

3- شرح فعالیت های انجام شده از زمان ارائه گزارش قبلی تا کنون بر اساس ترتیب زمانی به شرح زیر است :

درتاریخ 31 آگوست 2007، آژانس پرسش های مربوط به برنامه غنی سازی اورانیوم در سانتریفیوژهای P1 و P2 را به ایران ارائه کرد؛ در تاریخ 24 و 25 سپتامبر نشستی میان نمایندگان ایران وآژانس درتهران برگزارشد تا توضیحاتی درباره این پرسش ها به ایران داده شود.

از 9 تا 11 اکتبر 2007 نشست دیگری درتهران میان نمایندگان ایران و آژانس برگزارشد که در این نشست ایران به طور شفاهی به پرسش ها پاسخ گفت و آژانس نیز تقاضای شفاف سازی های بیشتر در این باره از جانب ایران شد.

در تاریخ 15 اکتبر، آژانس به صورت ابتدایی پاسخ های مربوط به پرسش های خود را دریافت کرد.

از تاریخ 20 تا 24 اکتبر 2007، یک تیم فنی از آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران سفر کرد تا جزئیات ارائه شده از سوی ایران را بازبینی کرده و مذاکراتی را با مقامات ایرانی درباره برنامه غنی سازی اورانیوم در P1 و P2 انجام دهد.

ازتاریخ 29 اکتبرتا 1 نوامبر، آژانس به مذاکرات خود با ایران درباره برنامه غنی سازی اورانیوم ادامه داد و تهران مدارک اضافی مورد نیاز وهمچنین گزارش های تکمیلی مکتوب را به آژانس ارائه داد، همچنین آژانس مذاکراتی را درباره فعالیت هسته ای ایران در دهه های 1980 و 1990 با مقامات تهران انجام داد.

درتاریخ 5 و 12 نوامبر 2007، ایران بصورت مکتوب پاسخ های مربوط به پرسش های آژانس درباره برنامه غنی سازی اورانیوم در سانتریفیوژهای P1 و P2 را به این آژانس ارائه کرد.

1-1 الف- استفاده از فناوری تاسیسات چرخه سوخت 1972 تا 1995

4- بر اساس گزارش ایران، در سالهای ابتدایی آغاز برنامه هسته ای، سازمان انرژی اتمی ایران قرار دادهایی را با شرکتهای مستقلی از کشورهای آلمان، فرانسه، انگلیس و آمریکا منعقد کرده بود تا این شرکت ها انرژی هسته ای و خدمات مربوط به چرخه سوخت هسته ای را به تهران ارائه دهند اما بعد از انقلاب ایران در سال 1979 این قراردادها که ارزش کلی آنها برابر 10 میلیارد دلار بود به مرحله اجرا نرسیدند. ایران این نکته را ذکر کرده که یکی از این قرار دادها که در سال 1976 به امضا رسیده بود، مربوط به توسعه یک واحد آزمایش صنعتی برای غنی سازی لیزر می شد. مقامات بلند پایه ایرانی اعلام کردند که در اواسط دهه 1980 میلادی ایران برای احیای برنامه هسته ای خود همکاری هایی را با بسیاری از کشورها آغاز کرد تا بتواند نیاز روز افزون خود به انرژی را تامین کند. پیشرفت هایی که از این سرمایه گذاری بدست آمده هم اکنون مشهود است، ایران می گوید که تلاش تهران در وهله اول بر کامل کردن نیروگاه هسته ای بوشهر متمرکز شده و در این با شرکت هایی از اسپانیا، آلمان، فرانسه و آرژانتین همکاری کرده اما تمام آنها بی نتیجه بوده اند.در آن زمان ایران همچنین تلاش هایی را برای بدست آوردن راکتورهای تحقیقاتی از آرژانتین، چین، هند و اتحاد جماهیر شوروی انجام داده بود اما این تلاش ها نیز بی نتیجه مانده بودند.

5-همگام با فعالیت های مربوط به نیروگاه های هسته ای، ایران ساخت مراکز زیرساختی تکمیلی مراکز هسته ای در کرج و اصفهان را آغاز کرد. هر چند صرف نظر از فناوری تبدیل اورانیوم که آنرا از یک شرکت چینی بدست آورده بود ایران نتوانسته بود تا تجهیزات دیگری را که مربوط به چرخه سوخت و یا سایر موارد باشند را از کشورهای خارجی تهیه کند. سرانجام ایران در نیمه دهه 1980 به این نتیجه رسید که فناوری غنی سازی اورانیوم را از بازار سیاه تهیه کند.

6- برای دسترسی به جزئیات ارئه شده از سوی ایران، آژانس مذاکراتی را با مقامات بلند پایه فعلی و پیشین ایران انجام داد. آژانس همچنین مدارک ارائه شده از سوی ایران را راستی آزمایی کرد که این مدراک مربوط به قوانین ایران، قرار داد با شرکت های خارجی و توافق با کشورهای دیگر و مراکر تحقیقات هسته ای بود.

7-اگردرذهن خود، تاریخ طولانی وپیچیده این برنامه وماهیت دوگانه تکنولوژی غنی سازی را تصور کنید، براساس اطلاعاتی که اخیرا به دست ما رسیده آژانس در این مقام نیست که درباره ماهیت این برنامه اظهار نظر کند ؛ اطلاعات و روشنگری های بیشتری در هنگامی که سایر موارد مربوط به برنامه کاری مورد توجه قرار گرفت و زمانی که آژانس قادر شد تا اظهارات ایران در این باره را مورد رسیدگی قرار دهد.

علاوه بر قرار داد 1976 برای آزمایشگاه غنی سازی لیزرکه با یک شرکت آمریکایی منقعد شده بود، ایران گزارش هایی را درباره نتایج سایر قراردادهای مربوط به غنی سازی لیزر ارائه کرده که این گزارش ها به شرح زیر است :

-1975 ؛ برای تاسیس آزمایشگاهی به منظور مطالعه رفتار اسپکترواسکوپیک فلز اورانیوم ( آلمان )

-1991 ؛ برای تاسیس آزمایشگاه اسپکترواسکوپیک لیزر و یک آزمایشگاه تفکیک مجهز ( چین )

-1998 ؛برای بدست آوردن اطلاعاتی درباره غنی سازی لیزر و تهیه تجهیزات مکمل آن ( فدراسیون روسیه )

1-2 الف- بدست آوردن فناوری سانتریفیوژ P1

- پیشنهاد 1987

8- همانطور که قبلا به شورای حکام گزارش شده ( GOV/2005/67, paras 14–15 ) ایران در ژانویه 2005 به آژانس گزارشی یک صفحه ای را درباره مدارکی که مربوط به اجزا و تجهیزاتی که گفته می شود از طریق واسطه ها بدست آورده ارائه کرد.ایران در آن تاریخ اعلام کرد که این گزارش تنها مدرک مربوط به تقاضای 1987 این کشور است. در تاریخ 9 اکتبر 2007 نسخه دیگری از همان گزارش به آژانس ارائه شد. و بخش های ویژه ای از این مدرک بر این نکته اشاره داشت که این مدرک متعلق به سال 1987 است. هر چند که صادر کننده این مدرک هنوز شناسایی نشده است.

9-در5 نوامبر2007 ایران گزارش زمانبدی شده ای که به روزشده بود را درباره ارتباط خود با شبکه های تامین کننده تجهیزات مربوط به سال های 1986 تا 1987 را به آژانس ارائه کرد. ایران اعلام کرد که فقط بخشهایی از سانتریفیوژهای تفکیک شده به اضافه نقشه ها و مشخصات تکمیلی را در سال 1987 تحویل گرفته است. ایران نه تنها این موضوع را تکرار کرد که فناوری قالب ریزی و تبدیل مجدد اورانیوم و یا تجهیزات آن را از واسطه ها تحویل نگرفته بلکه در گزارش 15 صفحه ای خود نیز که شیوه های تبدیل UF6 به فلز اورانیوم و تبدیل آن به نیمکره ها را توضیح می داد به این نکته اشاره کرد که تقاضایی نیز در این مورد مطرح نکرده است. (GOV/2005/87, para. 6 ) این موارد در بند A-3 این مورد در بند A-3 در قسمت های بعد توضیح داده شده است.

10 -بر اساس گفته های ایران، تصمیم مربوط برای بدست آوردن فناوری سانتریفیوژها توسط رئیس آژانس انرژی اتمی ایران و نخست وزیر وقت این کشور اتخاذ شده است. در پاسخ به پرسش های دیگری درباره امکان وجود احتمالی مدارک مربوط به درخواست 1987 ، آژانس گزارش بسیار محرمانه ای را که مربوط به مکاتبه رئیس آژانس انرژی اتمی ایران با نخست وزیر این کشور در تاریخ 28 فوریه 1987 بود دریافت کرد که این مدرک در تاریخ 5 مارس 1987 به امضای نخست وزیر ایران رسیده بود. در این مکاتبه رئیس آژانس انرژی اتمی ایران بر این نکته تاکید می کند که فعالیت باید بصورت محرمانه باشد و در پاسخ به این پرسش آژانس که آیا دخالت نظامی نیز دراین برنامه وجود داشته، ایران پاسخ داد که به غیر ازسازمان انرژی اتمی این کشور هیچ شرکت و یا گروه دیگری در اجرای برنامه سانتریفیوژهای غنی سازی شرکت نداشته است.

11- بر اساس مذاکرات انجام شده با آن دسته از مقامات ایرانی و اعضای شبکه های تامین کننده تجهیزات برای ایران که در دسترس بوده اند، گزارش های ارائه شده از سوی ایران و اطلاعاتی که توسط بازرسان مستقل آژانس تهیه شده، آژانس بین المللی انرژی اتمی مدارک ارائه شده از سوی ایران درباره بدست آوری فناوری غنی سازی سانتریفیوژ P1 در سال 1987 را درست ارزیابی کرده است.

- تحقیقات و پیشرفتهای اولیه

12-ایران اعلام کرده که اولین فاز تحقیقاتی P1 را در سال 1987 تا 1993 آغاز کرده که این فاز فقط مربوط به منابع انسانی و مالی می شود (سه محقق) در این فاز بوده اند.

گزارش های ایران بر این نکته تاکید دارند که در این فاز، تهران بر روی درک رفتار سانتریفیوژها و تجهیزات آنها و تولید داخلی تجهیزات الکترونیکی آن متمرکز بوده است. ایران همچنین تاکید کرده که در جریان اجرای این فاز کار تحقیق و توسعه فقط توسط سازمان انرژی اتمی این کشور و بدون دریافت کمک از دانشگاه ها و مراکز تحقیقات علم فیزیک، انجام شده است. بر اساس گزارش های ارائه شده از سوی ایران، در فاز اول این برنامه، ایران هیچ تماسی را با شبکه های خارجی با دریافت کمک برای حل مشکلات خود در این زمینه، برقرار نکرده است.

13- گفته های ایران درباره فاز تحقیق و توسعه، تناقضی با یافته های آژانس در این مورد نداشته است. یافته های آژانس در این مورد بر اساس مصاحبه با مقامات ایرانی و اعضای شبکه های خارجی تامین کننده تجهیزاتی که در دسترس بوده اند و همچنین گزارش های تکمیلی که بوسیله ایران ارائه شده به اضافه اطلاعات بدست آمده در جریان تحقیقات آژانس، تهیه شده است. هر چند هنوز نیازمند راستی آزمایی نقش دانشگاه های فنی در اینکه چگونه آلودگی های اورانیوم حاصل شده است هستیم.

- درخواست 1993 و تحقیق و توسعه پس از آن

14-همانطور که پیش از این در گزارش ارائه شده به شورای حکام آمده (GOV/2006/15, para. 15), اظهارت ایران و اعضای اصلی شبکه های تامین کننده تجهیزات درباره درخواست نیمه دهه 1990 با یکدیگر متناقص هستند. بر اساس ملاقات های انجام شده در اکتبر 2007 ایران گزارشی دقیق و زمانبندی شده ای درباه وقایع سال های 1993 تا 1999 که اطلاعات مربوط به این وقایع ، شرکا و تحویل تجهیزات سانتریفیوژ P-1 از شبکه های خارجی را در این دوره شفاف سازی می کند به آژانس ارائه کرد.

- شبکه موجود دراین دوره

15- ایران دوباره اعلام کرد که شبکه تهیه، با ارائه طرحی از سوی خود در سال 1993 در رابطه با پیشنهاد فروش فناوری غنی سازی، به یک شرکت ایرانی نزدیک شده بود. این پیشنهاد توجه رئیس سازمان برنامه ریزی و بودجه ایران را که خود عضو شورای انرژی هسته ای ایران بود به خود جلب کرد. پیشنهاد به وقت خود از سوی AEOI (سازمان انرژی اتمی ایران)بیشتر پیگیری شد (پاراگراف 16 GOV/2005/67).

16- آژانس تاکنون قادر نبوده است تا بیانیه ایران را که شبکه تهیه در سال 1993 پیشنهاد خود را ارائه داد تائید کند. اطلاعات فراهم شده از سوی ایران در خصوص تحویل و نشست های فنی پس از سال 1993 با آن چیزی که در مصاحبه با برخی افراد شبکه به آژانس داده شده است هماهنگ و منطبق است. بر اساس مصاحبه با مقام های لیبی و اعضای شبکه تهیه و اطلاعات سایر منابع، آژانس نتیجه گرفته است که بسیاری از اقلام مربوط به پیشنهاد سال 1993 در اصل از سوی جمهوری عربی لیبی دستور داده شده بود، اما در حقیقت در دوره طی سال های 1994 تا 1996 به ایران تحویل داده شد.

17- ایران ابراز داشته است که طی دوره سال های 1993 تا 1999 این کشور هنوز در حال آزمایش سخت تولید ترکیبات سانتریفیوژهای p1 بود. تهران گفت که تا سال 1997 تنها منابع انسانی محدودی، به پروژه اختصاص داده شده بود و تقریباً در 1998 مطالعات نظری و عملی که در دانشگاه امیر کبیر برنامه ریزی شده بود به آن اضافه گردید. در این رابطه سؤالات فنی کارکنان AEOI (سازمان انرژی اتمی ایران) از شبکه تهیه، اطلاعات قابل دسترسی برای آژانس فراهم کرد و این اظهارات ایران را مورد تائید قرار می دهد.

18- ایران اعلام کرده است که آن کشور با موفقیت سانتریفیوژ های P1 را در پایان دهه 1990 مورد آزمایش قرار داده و اینکه درآن زمان تصمیمی برای حرکت به جلوبا مقدار زیادی ازسانتریفیوژهای تحقیق وتوسعه و درنهایت با یک تاسیسات غنی سازی اتخاذ گردید. ایران اظهار داشت که پیش از اتخاذ تصمیم برای ساخت تاسیسات در نطنز آن کشور مکانهایی را در هشتگرد کرج، نطنز و اصفهان مورد بررسی قرار داده است.طی این دوره فعالیتهای گروه تهیه شدت یافته و تجهیزات خلاء و همین طور مواد خام ویژه نظیر فولادهای نیکل دار و آلومینیوم با قدرت بالا که از خارج تهیه شده اند. ایران نامها و اسامی، اماکن، فعالیت های کارگاههایی را که در تولید داخلی ترکیبات سانتریفیوژ درگیر بودند را ارائه داده که بسیاری از آنها متعلق به سازمان های صنعتی نظامی است.(پاراگراف 37 ، GOV/2004/11). اطلاعات فراهم شده از سوی ایران در خصوص زمان بندی این خریدها و مبالغ مربوطه منطبق با یافته های آژانس است.

A.1.3) به دست آوردن فناوری سانتریفیوژ P2

19- ایران اعلام کرده است که به منظور جبران آن برای کیفیت ضعیف ترکیبات سانتریفیوژ P1 که از شبکه تهیه گرفته است، شبکه در سال 1996 با ایران در دبی دیدار و نقشه کلی کاملی از سانتریفیوژ P2 را فراهم کرده است. این اظهارات در مصاحبه ای که آژانس با اعضای کلیدی و مهم شبکه داشت مورد تائید قرار گرفت.

20- ایران تکرارکرده است که گرچه طرح ها ونقشه ها درسال 1996به دست آمده اند، اما تا سال 2002 هیچ کاری درخصوص سانتریفیوژها شروع نشد. بر اساس گفته مدیر ارشد فعلی و قبلی AEOI ، ایران هنوز (در آن زمان) تواناییهای علمی برای راه اندازی و اداره سانتریفیوژ تولیدی را نداشته است. آژانس تدارک معتبری در رابطه با اعلام اطلاعات در خصوص زمان واقعی تملک سانتریفیوژها و ترکیبات آنها طی این دوره را نداشته است.

سال 2002 ، AEOI قراردادی را با یک شرکت خصوصی برای تولید یک سانتریفیوژ P2 ، GOV/2004/11 پارگراف 45) با پایان برد. در 5 نوامبر 2007 آژانس یک نسخه ای از قرارداد را که محتوای آن شامل مصاحبه های پیشین با مالک شرکت مذکور بود ، کسی که برای مصاحبه اخیر در این موقع در دسترس نبود، دریافت کرد. قرارداد در مارس سال 2003 به پایان رسید، اما مالک شرکت گفته است که او به کار در خصوص طرح خود تا ژوئن سال 2003 ادامه می دهد.

22- مالک شرکت در مصاحبه های پیشین خود گفته است که او قادر بوده است تا تمامی مواد خام و اقلام کوچک را به استثنای چرخ ها، روغن ها و مغناطیس ها، ازمنابع داخلی به دست بیاورد منابعی که برای فراهم کردن اطلاعات هم اکنون برای آژانس قابل دسترسی هستند. مالک گفته است که او 150 مغناطیس با جزئیات و مشخصاتی از p2 به دست آورده و تلاش کرده است تا دهها هزار دیگر خریداری کند، اما این دستورات و درخواست ها از سوی تهیه کنندگان لغو شده اند. AEOI گفته است که مالک شرکت پس از پایان قرار دادش با AEOI ، باید مغناطیس های اضافی را برای AEOI تامین کند، اما تلاش هایش که هماهنگ با اطلاعاتی است که از طریق بازرسان در اختیار آژانس قرار گرفته به شکست انجامید.

ایران اذعان کرده است که چرخان های (روتور) ترکیبی برای سانتریفیوژهای p2 در کارگاهی تولید شده بود که این کارگاه در محیط و محوطه یک سازمان صنایع دفاعی (DIO) قرار داشته است. (GOV/2004/34 پاراگراف 22)

23- بر اساس دیدارهای بازرسان آژانس از کارگاه p2 در سال 2004 ، و بررسی قرار داد مالک شرکت، پیشرفت گزارش ها و گزارش های روزنانه و اطلاعات در دسترس درخصوص تهیه تحقیقات، آژانس نتیجه گرفت که بیانیه های ایران در خصوص محتوای فعالیت های اعلام شده سانتریفیوژ تحقیق و توسعه p2 موسوم به R&D هماهنگ با یافته های آژانس است.

نمونه های محیطی گرفته شده ازاماکن وسایت های اعلام شدهR&D وهمچنین ازتاسیسات نشان نمی دهد که مواد دراین آزمایشات استفاده شده است.

A . 2 ) منبع آلودگی:

24- در 15 سپتامبر سال 2007 آژانس برای ایران سؤالاتی را در رابطه با منبع آلودگی ناچیز اورانیوم در دانشگاه فنی مطرح کرد و درخواست دسترسی به اوراق و افراد و همین طور تجهیزات مربوطه و مکانها برای نمونه گیری ارائه کرد. سؤالات علاوه منشا آلودگی ناچیز تجهیزات، پاراگراف 24 GOV/2006/53 ، به ماهیت این تجهیزات نیز مربوط می شد و استفاده از تجهیزات و اسامی و نقش افراد و همچنین هویت افراد درگیر را هم در نظر گرفته بود( که شامل PHRC بود).

بر اساس برنامه کاری، ایران باید پاسخ هایی را برای سؤالات فراهم نموده و به درخواست مبنی بر دسترسی در چند هفته آتی پاسخ دهد.

A.3) اوراق مربوط به فلز اورانیوم:

25- در 8 نوامبر سال 2007 آژانس یک نسخه از اوراق 15 صفحه ای مربوط به توضیح شیوه تبدیل اورانیوم UF6 را به فلز اورانیوم و قالب ریزی و تبدیل آن به نیم کره را دریافت کرد.ایران تکرار کرده است که این اوراق به همراه اوراق مربوط به سانتریفیوژ P1 در سال 1987 دریافت شده است.

آژانس این اسناد را در اختیار پاکستان کشوری که منشا آلودگی از آنجا بود، قرار داد. ایران اظهار داشته است که تبدیل مجدد واحد با قالب ریزی تجهیزات ذکر شده در مطلب یک صفحه ای ارائه شده در سال 1987 ، مورد پیگیری شبکه تهیه قرار نگرفت. جدای از آزمایش تبدیل UF4 به فلز اورانیوم در مرکز تحفقیقات هسته ای تهران (پاراگراف 2 ضمیمه GOV/2004/60 ) آژانس هیچ نشانه ای از هیچ تبدیل مجدد UF6 و قالب ریزی (عمل پرتابل) در فعالیت ایران ندیده است، لیکن باید گفته شود که تبدیل ناچیز UF6 به فلز اورانیوم در خط تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) در طرح اطلاع رسانی پرسشنامه برای UCF اعلام شده است.(ضمیمه GOV/2003/75 پاراگراف یک).

3- این خط زمانی که از سوی بازرسان آژانس راستی آزمایی شد و مورد تائید قرار گرفت، ساخته نشده بود.

A.4) پلونیوم 210

26- درسپتامبر سال 2007 آژانس سؤالات مکتوبی را در رابطه با فعالیت های مربوط به پلونیوم ایران به این کشور داد و درخواست دسترسی به اوراق، افراد و تجهیزات مربوطه را کرد.

سؤالات علاوه بر مطالعه فحوا و اهداف پلونیوم 210 (پاراگراف 28 GOV/2004/11) این مسئله را مطرح می کرد که آیا هیچگونه تملک بیسموتی از خارج انجام شده و یا تلاشی در این باره صورت گرفته بود و اینکه آیا هرگونه مطالعه نظری در این رابطه و یا تحقیق و توسعه در ایران انجام شده بود.

بر طبق برنامه کاری ایران باید پاسخ هایی را برای سؤالات و درخواست دسترسی ها در چند هفته آینده فراهم آورده باشد.

A.5) معدن گچین

27- در 15 سپتامبر سال 2007 آژانس سؤالات مکتوبی را در رابطه با معدن گچین به ایران ارائه داد و خواستار دسترسی به اوراق ، افراد و تجهیزات مربوطه شد. سؤالات علاوه مالکیت منطقه و زمین معدن و ماشین آلات مسائل دیگری را نیز می شد و در آن آمده بود؛ چرا فعالیت های صورت گرفته در این مکان زمانی که زیربنای مناسبی در نقطه دیگر دسترس بوده صورت گرفته است و اینکه چرا فعالیت های AEOI در معدن در حدود سال 1993 (پاراگراف 26 ، GOV/2005/67 ) متوقف شده است. بر اساس برنامه کاری، ایران باید پاسخ هایی را برای سؤالات و درخواست های دسترسی در چند هفته آینده فراهم آورد.

A.6- مطالعات گفته شده

28- آژانس از ایران خواسته تا به زودی به مطالعات مورد ادعا مربوط به تبدیل اکسید اورانیوم به UF4 (پروژه نمک سبز)، آزمایش انفجاری بالا و طرح یک وسیله موشک re-entry را مورد بررسی قرار دهد. (پاراگراف 38 و 39 GOV/2006/15). بر اساس برنامه کاری، ایران باید این موضوع را طی چند هفته مورد بررسی قرار دهد.در ضمن آژانس در حال کار پیرامون تدابیری است تا با استفاده از آن بتواند اطلاعاتی را در اختیار ایران قرار دهد که این اطلاعات از سوی طرفهای سومی که مرتبط به این مطالعات هستند، فراهم شده است.

A.7- تاسیسات مربوط به مرکز غنی سازی نطنز

29- در17 و 18 دسامبر سال 2007 یک گروه فنی از آژانس جزئیاتی از یک بخش از تجهیزات مربوط به تاسیسات غنی سازی (FEP) در نطنز را با مقام های ایرانی مورد بررسی قرار داد. به علاوه مذاکراتی از 20 تا 24 سپتامبر صورت گرفت که این مذاکرات منتهی به آغاز کار بخش مربوطه در 30 سپتامبر سال 2007 شد.

B- فعالیت های فعلی مربوط به غنی سازی

30- در 3 نوامبر سال 2007 آژانس تائید کرد که ایران نصب و راه اندازی 18 آبشار 164 تایی را در FEP (نطنز) صورت داده و اینکه UF6 به تمامی 18 آبشار تزریق شده بود و همچنین هیچ نصب سانتریفیوژ و یا سانتریفیوژ لوله-کار خارجی در اصل منطقه مربوط به 18 آبشار وجود نداشته است. کار برای نصب، تغذیه، و بازنگری زیربنا و سیستم های کمکی و امدادی در جریان است.

31- از فوریه سال 2007، ایران تقریباً 1240 کیلوگرم گاز UF6 به آبشارها در FEP تزریق کرده است. درجه و مواد تزریقی پائین تر از میزانی بود که برای دستگاهی با چنین طرحی مورد انتظار است. در حالی که ایران گفته است که به غنی سازی سطح 8/4 درصد اورانیوم 235 رسیده، بالاترین اورانیوم 235 که تاکنون از نمونه های محیطی گرفته شده از سوی آژانس از ترکیبات آبشار و تجهیرات مربوطه 4 درصد است. بررسی مشروح مواد هسته ای طی صورت برداری سالیانه فیزیکی که از 16 تا 19 سپتامبر سال 2007 انجام می شود. از ماه مارس سال 2007 مجموع 7 بازرسی اعلام نشده در FEP صورت گرفته است.

32- از اوت سال 2007 ایران به آزمایش ماشین های سانتریفیوژ تکی 10 و 20 ماشین آبشاری و یک ماشین آبشاری 164 تایی در نیروگاه آزمایشی غنی سازی سوخت (PFEP) آزمایش کرد. بین 23 جولای و 322 اکتبر 2007 ایران 5 کیلو گرم UF6 به ماشین های تکی تزریق کرد. هیچ گونه مواد هسته ای به آبشارها تزریق نشد. از 15 تا 18 سپتامبر 2007 آژانس اقدام به یک راستی آزمایی فهرست اموال در PFEP کرد. با وجودی که از نتایج نمونه ها هنوز قابل دسترسی نیستند، ارزیابی موقتی آژانس در خصوص فهرست به سمت تائید آن به گونه ای بود که از سوی ایران اعلام شده بود.

33- چند گزارش مطبوعاتی درباره اظهارات مقام های ارشد ایرانی در رابطه با R&D و آزمایش سانتریفیوژهای P2 به وسیله ایران بوده است. (پاراگراف 14 ، GOV/2006/27). در ابلاغیه ای که آژانس آن را در 8 نوامبر سال 2007 از سوی ایران دریافت کرد در آن آمده بود: ایران به طور داوطلبانه در خصوص وضعیت آزمایش مکانیکی (بدون تزریق گاز UF6 ) به نسل جدیدی ازطرح سانتریفیوژ، به آژانس اطلاع رسانی کرده است.دراین اعلامیه ایران اضافه کرد: موافق آن است تا تبادل اطلاعات مربوط به سانتریفیوژ در سپتامبر سال 2007 با آژانس مورد بررسی قرار گیرد.

c- فعالیت های باز فراوری :

34- آژانس به نظارت خود در رابطه با استفاده و ساخت سلول های داغ در راکتور تحقیقاتی تهران (TRR) "مولیبدنم"، "ید" و تاسیسات تولید رادیو ایزوتوپ"گزنون" و راکتور تحقیقاتی هسته ای ایران از طریق بازرسی ها و تائید اطلاعات در نظر گرفته شده، ادامه داده و آثاری که نشان دهد در این تاسیسات فعالیت های مربوط به بازفراوری در جریان است وجود نداشته است.

D-پروژه های مربوط به راکتور آب سنگین

35- در تاریخ 11 نوامبر 2007، آژانس اطلاعات ارائه شده درباره IR-40 (راکتور هسته ای تهران)را مورد راستی آزمایی قرار داد و متوجه شد که احداث تاسیسات در حال انجام است. تصاویر ماهواره ای بر این نکته تاکید داشتند که راکتور آب سنگین درحال فعالیت است. آژانس باید به تصاویر ماهواره ای بدست آمده دراین رابطه اطمینان می کرد زیرا بطور روزانه به آن دسترسی نداشت و این در حالی بود که پروتکل الحاقی نیز بدون اجرا باقی مانده بود.

E- اجرای سایر موارد

E.1 - تبدیل اورانیوم

36-در جریان تبدیل اورانیوم در UCF در ماه های اخیر که در 31 مارس 2007 آغاز شد، حدودا 78 تن اورانیوم در قالب UF6 تولید شده است. با این حساب از مارس 2004 تا کنون میزان کلی UF6 تولید شده در UCF بالغ بر 266 تن است که تمام آن زیر نظر آژانس قرار دارد. GOV/2007/58

E.2 -اطلاعات مربوط به ساخت

37- در 30 مارس 2007، آژانس از ایران خواست تا در تصمیم خود مبنی بر تعلیق اجرای متن اصلاح شده بخش کلی توافقات فرعی خود، تجدید نظر کند Code 3.1. (GOV/2007/22, paras 12–14)2 ، اما هیچ پیشرفتی در این مورد حاصل نشد.

E.3 -سایر موضوعات

38-در تاریخ 26 نوامبر آژانس موافقت کرد تا سوخت جدید پیش بینی شده برای نیروگاه هسته ای بوشهر را پیش از انتقال از روسیه به ایران مورد آزمایش و تائید قرار دهد.

F-چکیده

39-آژانس قادر است تا درستی مواد هسته ای اعلام شده از سوی ایران را تائید کند، ایران اطلاعات مورد نیاز در این رابطه را با مجوز دسترسی به مواد هسته ای اعلام شده، در اختیار آژانس قرار داده است. علاوه بر این، ایران گزارش های مورد نیاز درباره حسابداری مواد هسته ای مرتبط با فعالیت و مواد هسته ای اعلام شده را در اختیار آژانس قرار داده است.ایران الصاق تاسیسات به FEP را تائید کرده است.هر چند باید به این نکته نیز اشاره کرد که از ابتدای سال 2006 آژانس گزارش های این چنینی را که تهران پیش از این بر اساس پروتکل الحاقی و قوانین شفاف سازی موادی را تولید کرده، از ایران دریافت نکرده بود.در نتیجه دانش آژانس درباره برنامه اخیر هسته ای ایران سیر نزولی دارد.

40- بر خلاف تصمیم شورای امنیت سازمان ملل متحد ایران فعالیت های مرتبط با غنی سازی را متوقف نکرده و PFEP
و FEP همچنان به فعالیت خود ادامه می دهند. ایران همچنین به تولید IR-40 ادامه داده و راکتور آب سنگین نیزهمچنان در حال فعالیت است .

41- دوموضوع هنوز درمورد حدود وماهیت برنامه هسته ای ایران باقی مانده؛ اول برنامه گذشته و فعلی غنی سازی سانتریفیوژ و تحقیقات مربوط به آن. آژانس هم اکنون می تواند به این نتیجه برسد که گزارش های ارائه شده از سوی ایران درباره برنامه گذشته P1 و P2 با یافته های این سازمان همخوانی دارند هر چند آژانس همچنان به تحقیقات خود درباره تائید و راستی آزمایی کامل اظهارات ایران ادامه خواهد داد. آژانس قصد دارد در هفته های آینده فعالیت خود را بر روی مسئله آلودگی، تحقیقات مرتبط و فعالیت های دیگر که می توانند کاربرد نظامی داشته باشند متمرکز کند.

42- ایران دسترسی کافی به افراد فراهم کرده و در یک شیوه زمان بندی شده به سؤالات پاسخ داده و شفاف سازی هایی انجام داده استف همچنین ایران توضیحات اضافی را در خصوص مسائل در چهارچوب برنامه کاری فراهم کرده است.لیکن همکاری ایران بیشتر به جای اینکه کنشگرانه باشد بیشتر واکنشی بوده است. همان گونه که پیشتر عنوان شد همکاری فعالانه ایران و شفاف سازی کامل برای انجام کامل و فوری برنامه کاری ضروری است.

43- بعلاوه ایران نیاز دارد تا درباره اهداف وماهیت برنامه های فعلی اش به اعتماد سازی ادامه دهد. اعتماد سازی در خصوص ماهیت صرفاً صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران، آژانس را قادر می سازد تا تضمین هایی را نه تنها درباره مواد هسته ای اعلام شده بلکه همین طور 2 بند از "مقدمات بخش عمومی" Arrangements General Part اعلام کند که در سال 1976 برای ارائه و تسلیم اطلاعات برنامه ریزی شده برای تاسیسات مورد موافقت قرار گرفت و به طور عادی در کمتر از 180 روز قبل از تزریق مواد به تاسیسات برای اولین بار فراهم می آورد.

قابل ذکر است که در مقایسه با متن اصلاح شده که در سال 2003 درباره آن توافق شده و بر ارائه اطلاعات به محض اتخاذ تصمیم برای تولید و یا مجوز تولید چنین تاسیساتی تاکید دارد. در حالی که پیش از این مهم بود، بر اساس نبود مواد هسته ای و فعالیت های ذکر نشده از سوی ایران. چون آژانس به جز اطلاعات مربوط به طرح کاری، اطلاعات دیگری درباره مواد هسته ای و فعالیت های اعلام نشده در ایران در اختیار ندارد و با توجه به اجرا نشدن کامل پروتکل الحاقی، آژانس در موقعیتی نیست که درباره نبود مواد و فعالیت های ذکر نشده در ایران، اطمینان دهد. این مورد به خصوص به دلیل وجود دو دهه فعالیت ذکر نشده در ایران و نیاز به بازگرداندن جو اطمینان در ماهیت صرفا صلح آمیز فعالیت هسته ای ایران، حائز اهمیت است. در نتیجه مدیر کل مجددا از ایران می خواهد تا تمامی اقدامات لازم برای برقراری اطمینان با شورای امنیت را که شامل تعلیق تمامی فعالیت های مرتبط با غنی سازی است را انجام دهد.

44- مدیر کل به ارائه گزارش خود به نحوی شایسته ادامه خواهد داد.



 

ايران امروز (نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايت‌ها و نشريات نيز ارسال می‌شوند معذور است.
استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024