آفتاب: گزارش سالانه وزارت امور خارجه آمریکا درباره «حقوق بشر» که هفته گذشته منتشر شد، به ویژه از زاویه اضافه کردن نام 4 کشور دیگر به این لیست و انتقاد از وضعیت حقوق‌بشر چند کشور عرب متحد آمریکا، بازتاب‌های فراوانی یافت. در این فهرست، نام ایران به همراه همسایگان خود بحرین، کویت، عمان و قطر آورده شده است. دولت آمریکا همچنین برای نخستین بار از الجزایر، اکوادور، گینه و مالزی نیز انتقاد کرده است.

به رغم بازتاب‌های این گزارش، یکی از بخش‌های مهم آن درباره «قاچاق انسان» موضوعی بود که به طور کامل مغفول ماند. حجم زیاد گزارش وزارت خارجه آمریکا (236 صفحه‌) و سیاسی بودن آن باعث شد که رسانه‌های خبری یکی از بخش‌های اساسی این گزارش که ناظر به شیوع پدیده قاچاق زنان در منطقه است را نادیده بگیرند.

به گزارش خبرنگار آفتاب، در گزارش سالانه وزارت امور خارجه آمریکا پیرامون قاچاق انسان، در بخش گزارش‌های کشوری فصلی نیز به ایران اختصاص یافته و آمده است: «ایران یک منبع، محل تردد (ترانزیت) و کشور مقصد برای زنان قاچاق شده با اهداف تجارت جنسی و نوکری غیر داوطلبانه (اجباری) است».

این گزارش، ایران را در رده سوم (آخرین رده از لحاظ مبارزه با قاچاق انسان) قرار داده و نوشته است: «زنان ایرانی در داخل ایران با هدف فحشای اجباری و ازدواج اجباری جهت پرداخت قروض و دیون، قاچاق می‌گردند. بچه‌ها نیز در داخل ایران و نیز از افغانستان برای ازدواج اجباری، استثمار جنسی تجاری و بردگی اجباری به عنوان گدا و کارگر به ایران قاچاق می‌شوند. براساس منابع غیر دولتی، زنان و دختران ایرانی همچنین به پاکستان، ترکیه، قطر، کویت، امارات، فرانسه، آلمان و انگلیس برای استثمار تجاری جنسی قاچاق می‌شوند. منابع مطبوعاتی می‌گوید که هر روز 54 زن ایرانی در سنین بین 16 تا 25 سالگی به عنوان استثمار جنسی تجاری در پاکستان فروخته می‌شوند.»

دولت آمریکا در ادامه گزارش خود آورده است: «دولت ایران بطور کامل با استانداردهای منع قاچاق همکاری نمی‌کند و تلاش‌های کافی برای این کار انجام نمی‌دهد. گزارش‌های معتبری نشان می‌دهد که مقامات ایرانی معمولاً قربانیان قاچاق را با شلاق، زندانی کردن و اعدام تنبیه می‌کنند. فقدان دسترسی به ایران توسط مقامات دولت آمریکا، جمع آوری اطلاعات کامل درباره مشکل قاچاق انسان در این کشور و تلاشهای دولت برای مقابله با آنرا دشوار می‌نماید. اما بهرحال منابع مختلف گزارش می‌کنند که دولت ایران استانداردهای محافظت از قربانیان قاچاق را رعایت نکرده و آنها را مورد بازجوئی و در برخی موارد بدلیل مسائل اخلاقی که مستقیماً ناشی از قاچاق است، اعدام کرده است. دولت ایران باید اقداماتی را برای جلوگیری از مجازات قربانیان قاچاق بردارد و طرحی را تنظیم نماید که قاچاق کنندگان را تنبیه و از قاچاق جلوگیری نماید».

در بخشی دیگر از این گزارش با عنوان «پیگرد» آمده است که ایران پیشرفت عمده‌ای در پیگرد و مجازات جنایات قاچاق در دوره مورد گزارش نداشته است: «دولت ایران این موضوع را از طریق قانون سال 2004 مبارزه با قاچاق انسان، منع کرده است. مجازات‌های وضع شده برای اینکار عموماً سخت است و معمولاً با مجازات مرگ برای قاچاقچیان همراه است اما در دوره مورد بررسی، دولت هیچگونه پیگردی را یا مجازاتی را درباره این نوع قاچاق گزارش نکرد. ایران همچنین هیچ مدرکی درباره اجرای قانون علیه مقامات دولتی که اعتقاد است در تسهیل قاچاق نقش دارند، ارائه نکرده است. دولت باید قدم‌هایی را برای تهدید تحقیقات جدی و پیگرد جنایات قاچاق انسان بردارد».

در قسمت سوم گزارش با عنوان «مراقبت» نیز آمده است که دولت ایران مراقبت و محافظت از قربانیان قاچاق را در سال جاری بهبود نداده است. این گزارش می گوید: «دولت براساس گزارشها قربانیان را به دلیل اقدامات غیر قانونی که به عنوان یک نتیجه مستقیم از قاچاق شدن آنها می‌باشد، تنبیه می‌نماید. به عنوان مثال، براساس گزارشها، قربانیان بدلیل نقض اصول اخلاقی تنبیه شده‌اند. گرچه مشخص نیست چه تعداد قربانی موضوع چنین تنبیه‌هایی بوده‌اند، اما گزارش‌هایی وجود دارد که کودکان قربانی قاچاق جنسی، بدلیل مسائل اخلاقی ناشی از قاچاق، اعدام شده‌اند».

در بخش پایانی گزارش با عنوان «پیشگیری» اضافه شده است که در سال جاری ایران هیچ گزارشی در باره پیشرفت در معیارهای جلوگیری از قاچاق ارایه نکرده است. ایران بایستی تلاش‌های خود برای جلوگیری از قاچاق را از طریق تقویت جدی ایست مزرهایش با پاکستان و سایر کشورها که زنان و کودکان ایرانی به آنها قاچاق می‌شوند، تشدید کند. همچنین باید تلاشها برای نظارت بر سفر زنان و دختران ایرانی به کشورهای خاورمیانه جایی که معمولاً برای استثمار جنسی تجاری قاچاق می‌شوند را بهبود بخشند. در نهایت دولت باید یک مبارزه جدی برای آگاهی عمومی و هشدار به زنان و کودکان درباره خطر قاچاق را آغاز نماید».