آفتاب: خبرگزاری‌های غربی و روسی روز جمعه از نرمش‌ها و انعطاف‌های جدید تهران در مقابل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر داده و اعلام کردند که علی لاریجانی در جریان مذاکرات خود با خاویر سولانا تصریح کرده که آماده است همکاری‌های جدیدی را با آژانس سامان دهد. این اخبار با آن که توسط منابع ایرانی تایید نشده، اما پس از آن منتشر می‌شود که لاریجانی پیش از سفر به مادرید اعلام کرد تهران آماده است بدگمانی‌های و شبهات موجود در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای خود را برطرف سازد.

خبرگزاری «نووستی» روسیه روز جمعه به نقل از «یک منبع آگاه در سازمان ملل متحد» که نخواست نامش فاش شود، خبر داد که ایران اعلام آمادگی کرده است مواد و شواهد مربوط به تحقیقات جمهوری اسلامی ایران در زمینه انرژی اتمی در گذشته را در اختیار آژانس بین المللی انرژی اتمی بگذارد. این منبع غربی به ریانووستی گفته است که ایرانیان برای اولین بار یک چنین پیشنهاد جدی‌ای را مطرح کرده‌اند.

بنا بر خبر ریانووستی، این پیشنهاد را علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در دیدار خود در مادرید با خاویر سولانا کمیسر عالی سیاست خارجه و امنیتی اتحادیه اروپا مطرح کرده است. طبق ارزیابی دیپلمات‌ها، این پیشنهاد هرچند که هم سطح با موافقت کردن با آنچه که جامعه جهانی بر آن اصرار دارد، یعنی توقف غنی سازی اورانیوم نیست، اما مهمترین تخفیف از سوی ایران است. این اجازه می‌دهد که آژانس بین المللی انرژی اتمی پیشرفت‌های بسیاری داشته و مقرر کند که آیا تحقیقات ایران در زمینه انرژی اتمی در گذشته تنها صلح آمیز بوده‌اند یا خیر.

ریانووستی در پایان آورده است: دیپلمات‌های سازمان ملل این را ممکن می‌دانند که جمهوری اسلامی ایران بدین ترتیب بخواهد زمان را به نفع خود به درازا بکشاند و از تحریم‌های بین المللی بگریزد. طبق اطلاعات سایر منابع، سولانا با این پیشنهاد لاریجانی بسیار مثبت برخورد نموده و هر دو طرف معترف شدند که باید دیالوگ را پیش برد تا از شکست مرحله مذاکرات جلوگیری کرد.

خبرگزاری رسمی اسپانیا نیز امروز جمعه به نقل از منابع دیپلماتیك خود ادعا كرد ایران پیشنهاد كرده است درهای تمامی تاسیسات وابسته به فعالیتهای اتمی خود را كه تاكنون به روی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باز نشده است، به روی بازرسان آن خواهد گشود.

همزمان، خبرگزاری فرانسه نیز روز جمعه به‌نقل از سخنگوی خاویر سولانا رییس سیاست خارجی مشترك اتحادیه اروپا در مادرید گزارش داد، ایران خواهان گفت وگو با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.

خبرگزاری فرانسه می‌افزاید، سخنگوی خاویر سولانا یك روز پس از گفت وگوی علی لاریجانی مذاكره‌كننده ارشد هسته‌ای ایران و سولانا در مادرید، گفته كه ایران آماده است درباره پرسشهای مهمی كه مربوط به دسترسی به اطلاعات و نحوه همكاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است ، بحث كند.

علی لاریجانی مسئول مذاكرات هسته‌ای ایران پنجشنبه ‌شب در پایان مذاكراتش با خاویر سولانا مسئول بلندپایه سیاست خارجی و امنیت اتحادیه اروپا، از برخی «پیشرفت‌ها» در «موضوعات حساس» پرونده هسته‌ای سخن گفت. وی در پاسخ به سوالی درباره جزییات توافق‌های روز پنجشنبه خود با سولانا، به وجود «زمینه‌های مشترک» میان دو طرف پرونده هسته‌ای در بخشهای مختلف اشاره كرده و گفته بود: از جمله این موارد، آن بود كه چگونه می‌توانیم به برخی مسایل باقیمانده با آژانس پایان دهیم و آغاز مذاكرات رسمی چگونه باشد.

از مهم‌ترین نکات کنفرانس خبری شامگاه پنج‌شنبه ایران و اروپا، اختلاف‌نظر آشکار اما ظریف دو مقام پیرامون موضوع تعلیق غنی‌سازی بود. در این کنفرانس لاریجانی در حالی تاکید کرد که ایران و اروپا در حال گذر کردن از مرحله «پیش شرط تعلیق غنی‌سازی» هستند که سولانا تصریح کرد همچنان بر اجرای قطعنامه‌های شورای امنیت در ایران تاکید دارد.

گفتنی است همزمان با انتشار اخبار جسته و گریخته در رسانه‌های بین‌المللی پیرامون پیشنهاد جدید لاریجانی به سولانا، روزنامه «یواس‌ای تودی» درگزارشی جهت‌دار به نقل از دیپلمات‌های آگاه ادعا کرد، «تهران اخیراً پیشنهاد تعلیق محدود را مطرح کرده است اما آمریکا و متحدانش این پیشنهاد را رد کرده‌اند و به نظر نمی‌رسد ایران نیز طرح‌های آنها را برای حل مساله هسته‌ای‌اش بپذیرد».


رایس و لاریجانی دیدار می‌کنند؟

آفتاب: با آن که علی لاریجانی و خاویر سولانا شامگاه پنج شنبه به وقت تهران مذاکرات رسمی خود را به پایان رساندند، چند تحول شگرف در مادرید پایتخت اسپانیا باعث شد که رسانه‌ها با حساسیتی زیاد تحرکات دیپلماتیک مادرید را دنبال کنند.

در نخستین تحول، «علی لاریجانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی و «خاویر سولانا» مسئول بلند پایه سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه ناگهان تصمیم گرفتند که به مذاكرات هسته‌ای خود به طور «غیر رسمی» ادامه می‌دهند. اعضای هیاتهای مذاكره‌كننده دو كشور نیز مذاکراتی را برای تعیین تاریخ نشست هفته آینده خود و موضوعات مطرح شده در مذاكرات شب گذشته در كاخ لاكینتای مادرید انجام دادند.

در تحول دوم نیز «تارو آسو» وزیر خارجه ژاپن در دیداری بی‌سر و صدا از صبح جمعه وارد اسپانیا شد تا «ظاهراً» با مقام‌های این كشور اروپایی دیدار كند. این دیدار از قبل برنامه‌ریزی نشده بود.

مهم‌ترین تحول اما ورود «كاندولیزا رایس» وزیر خارجه آمریكا به مادرید بود. رایس در حالی برای یک دیدار 8 ساعته وارد مادرید شد که این سفر برای اولین بار پس از سه سال حكومت سوسیالیست‌ها در اسپانیا صورت می‌گیرد. رسانه‌های بین‌المللی درباره دلیل سفر ناگهانی رایس و محل استقرار وی هیچ خبری منتشر نكرده‌اند. رایس در این سفر طبق برنامه اعلام شده، با «میگل آنخل موراتینوس» همتای اسپانیایی، «خوسه لوییس رودریگز زاپاته‌رو» نخست وزیر و «خوان كارلوس» پادشاه اسپانیا دیدار و شامگاه جمعه مادرید را ترك خواهد كرد.

با آن که لاریجانی و سولانا احتمال دیدار با رایس را در مادرید رد كرده‌اند، با این حال محافل دیپلماتیک گمان می‌برند که همزمانی سفر رایس و لاریجانی به مادرید و ورود بی‌سر و صدای وزیر خارجه ژاپن از یک‌سو و مذاکرات فشرده اما غیر رسمی لاریجانی و سولانا از سوی دیگر می‌تواند به عنوان نشانه‌هایی از یک تحول دیپلماتیک شگرف در پایتخت اسپانیا تعبیر شود. لاریجانی روز چهارشنبه در جمع خبرنگاران گفت كه برنامه‌ای برای دیدار با رایس ندارد و كریستینا گالاچ سخنگوی سولانا نیز دیروز گفت كه سولانا پیش از سفر به مادرید، روز چهارشنبه در برلین با وزیر خارجه آمریكا گفت‌وگو كرده است و برنامه‌ای برای دیدار با او در اسپانیا نخواهد داشت. با این حال برخی از رسانه‌های اروپایی این گونه تحلیل کردند که حضور همزمان لاریجانی، رایس و سولانا در كاخ مونكلوای مادرید رویدادی است که قطعاً تصادفی نبوده است.

غروب جمعه مذاكرات علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با «خوسه لوییس رودریگز زاپاته‌رو» نخست وزیر اسپانیا در كاخ مونكلوای مادرید در حالی آغاز شد که فقط دقایقی پیش از ورود او به این کاخ، مذاکرات رایس با نخست وزیر اسپانیا پایان یافت. این وضعیت در حالی بود که وزیر خارجه آمریکا كه قرار بود سفر ‪ ۸‬ساعته‌ای به مادرید داشته باشد و شامگاه جمعه به لندن برود، دیدار خود را از انگلیس «ناگهان» لغو كرد.


«پیام مخدوش به ایران، نتیجه عکس دارد»

رادیوفردا: کاندولیزا رایس روز جمعه در مادرید با اشاره به اظهارات مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی که درباره افراد طرفدار حمله به ایران هشدار داده بود، این اظهارات را «پیام مخدوش به ایران» توصیف کرد.

خانم رایس ضمن اشاره به اظهارات آقای البرادعی افزود زیر سوال بردن قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد، غیر قابل قبول است.

به گفته خانم رایس، «تنها پرسش موجود این است که آیا به نقطه ای که ایرانی ها آماده تعلیق غنی سازی باشند تا بتوان مذاکرات را شروع کرد، رسیده ایم یا نه؟»

او افزود: «من هیچ نشانه ای مبنی بر قصد ایران برای تعلیق غنی سازی اورانیوم مشاهده نکرده ام، ولی خوب از زمان پایان مذاکرات (لاریجانی-سولانا)، هنوز فرصتی برای گفت و گو با خاویر سولانا نیافته ام.»

وزیر امور خارجه آمریکا همچنین گفت: «در مقابل ما یک انتخاب دیپلماتیک قرار دارد و این (انتخاب) تنها در صورتی موفق خواهد شد که موضع ما برای ایرانی ها کاملا روشن باشد و پیام خود به آنها را به هیچ وجه مخدوش نکنیم.»

کاندولیزا رایس افزود این انتخاب دیپلماتیک موفق خواهد بود «اگر برای ایران روشن باشد که باید به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد عمل کند، یعنی فعالیت های غنی سازی و فرآوری اورانیوم را به حال تعلیق در آورد، بر سر بسته مشوق ها و برنامه هسته ای صلح آمیز پیشنهادی به مذاکره بنشیند و با خواست های جامعه جهانی همکاری کند.»

نودیوانگان طرفدار جنگ

محمد البرادعی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز جمعه در مصاحبه با رادیو بی بی سی، ضمن اشاره به اهمیت تعلیق غنی سازی اورانیوم ایران، از «نودیوانگانی» یاد کرد که خواهان بمباران ایران هستند.

آقای البرادعی گفت نباید برای این «نودیوانگان» که می خواهند ایران را بمباران کنند، توجیه حمله به ایران فراهم کرد.

وزیر امور خارجه آمریکا گفت ایرانی ها پیام جامعه جهانی را رسا و روشن می شنوند و «انتظار دارم همین پیام را از آژانس بین المللی انرژی اتمی و مدیر کل آن نیز بشنوند.»

خانم رایس در پاسخ به این پرسش که آیا دیک چنی معاون ریاست جمهوری آمریکا خواستار حمله به ایران است گفت جورج بوش رییس جمهوری آمریکا مشخص کرده که خواستار ادامه دیپلماسی در برخورد با ایران است.